Wagnerliðar fremja ódæði í Malí: „Ég sá dauðann alls staðar“ Samúel Karl Ólason skrifar 13. mars 2025 08:01 Rússneskir málaliðar í Malí. Talið er að um 1.500 slíkir séu þar og hafa þeir verið sakaðir um fjölmörg ódæði gegn óbreyttum borgurum. AP/Franski herinn Rússneskir málaliðar og hermenn Malí hafa framið fjölda ódæðisverka gegn íbúum í norðurhluta Malí, þar sem Túaregar eru í meirihluta. Fjöldamorð hafa verið framin og heilu þorpin brennd og hafa fjölmargir flúið undan ofbeldinu til Máritaníu og annarra ríkja. Þar hefur þetta fólk sagt sögur af hvítum grímuklæddum mönnum sem hafi framið áðurnefnd ódæði við hlið hermanna herforingjastjórnar Malí og brotið á konum. Einn sem flúði til Máritaníu sagði í samtali við blaðamanna Washington Post að hann hefði aldrei séð annað eins. Málaliðar þessir kölluðust á árum áður Wagner Group en hópurinn var fjármagnaður af rússneska auðjöfrinum Jevgení Prigósjín og hafa verið virkir í Malí frá árinu 2021. Þar hafa þeir unnið með herforingjastjórninni sem tók völd árið 2020. Þeir hafa áður verið sakaðir um umfangsmikil ódæði í Malí. Sjá einnig: Hermenn og rússneskir málaliðar tóku hundruð af lífi í Malí Wagner Group og Prigósjín gerðu skammlífa uppreisn í Rússlandi sumarið 2023 en þegar málaliðarnir stefnur á Moskvu gerði auðjöfurinn samkomulag við Vladimír Pútín, forseta Rússlands. Nokkrum mánuðum síðar lést Prigósjín þegar sprenging varð um borð í flugvél hans skammt frá Moskvu. Þá hafði auðjöfurinn ferðast til Moskvu til að reyna að halda stjórn á veldi sínu og málaliðahópnum en varnarmálaráðuneyti Rússlands var þá að taka Wagner yfir. Það tókst að mestu og er hópurinn nú iðulega kallaður Africa Corps, þó Wagner-nafnið haldi áfram velli og þá sérstaklega í Malí. Undir stjórn varnarmálaráðuneytisins hafa umsvif þessa skuggahers Rússa aukist töluvert í Afríku og eru þeir virkir víða í heimsálfunni. Má nefna ríki eins og Malí, Búrkína Fasó, Líbíu, Mið-Afríkulýðveldið, Súdan og Mósambík. Sjá einnig: Barist um Wagner-veldið Starfsemi Africa Corps veitir ríkisstjórn Rússlands aðgang að tekjulindum og aukin áhrif í Afríku og víðar. Herforingjastjórn Malí er sögð greiða Rússum um tíu milljónir dala á mánuði fyrir þjónustu Africa Corps eða Wagner Group, auk þess sem Rússar fá aðgang að gullnámum á svæðinu, sem eru algengar. Myrða mun fleiri en vígamennirnir Í Malí hefur herforingjastjórnin barist við nokkra hópa sem hafa einnig verið virkir í öðrum ríkjum svæðisins. Má þar nefna hópa eins og JNIM, sem er nokkurs konar bandalag uppreisnarmanna og hryðjuverkamanna sem tengjast al-Qaeda, og Íslamska ríkið á Sahelsvæðinu. Einnig má þar finna Túarega sem hafa um árabil barist fyrir eigin ríki í eyðimörkinni í norðurhluta Malí. Hópur þessu kallast FLA. Sjá einnig: Túaregar björguðu spænskum manni úr klóm Íslamska ríkisins Það eru þó að mestu óbreyttir borgarar sem hafa orðið fyrir barðinu á her Malí og rússnesku málaliðunum. Einn sérfræðingur hugveitunnar ACLED sagði Washington Post að árásir á óbreytta borgara væru tíðar. Til að mynda réðust málaliðarnar ítrekað á fólk á ferðinni, myrtu menn konur og börn og rændu öllu verðmætu. Sérfræðingar ACLED áætla að í fyrra hafi að minnsta kosti 925 óbreyttir borgarar verið myrtir í árásum sem rússneskir málaliðar tóku þátt í. Um fjögur hundruð hafi verið myrtir af vígamönnum á sama tímabili. Sjá einnig: Felldu tugi og brenndu forsetaflugvélina Ag Mohamed, maðurinn sem flúði til Máritaníu og ræddi við blaðamenn WP, sagði frá því að þegar fregnir bærust af málaliðum og hermönnum á ferðinni reyndi fólk að fela sig upp í trjám. Hann sýndi blaðamönnum einnig myndbönd sem hann og vinir hans höfðu tekið á síma sína. Þar mátti sjá fjölda líka fólks. Í einu tilfelli voru sjö lík á einum stað og í öðru hafði maður verið afhöfðaður. Á enn einu mátti sjá lík kvenna og barna í brunarústum húss. „Ég sá dauða alls staðar,“ sagði Ag Mohamed. Reka fólk í faðm uppreisnar- og hryðjuverkamanna Talið er að um 1.500 málaliðar Africa Corps séu virkir í Malí. Í janúar fengu málaliðarnir mjög stóra sendingu hergagna frá Rússlandi. Um hundrað flutningabílar, brynvarðir bílar, bryndrekar og léttir skriðdrekar voru þá sendir á svæðið en hópurinn hefur einnig fengið herþotur og þyrlur. Wassim Nasr, blaðamaður sem hefur mikla þekkingu á svæðinu, sagði í samtali við WP að stefna málaliðanna og hers Malí væri að myrða eins marga og þeir gætu. Að hræða íbúa og koma í veg fyrir að menn gangi til liðs við FLA og JNIM. Það sé hins vegar ekki að virka. Íbúar séu frekar líklegri að líta á FLA og JNIM í jákvæðra ljósi og þar að auki hafi tengslin milli hópanna orðið meiri. Malí Rússland Vladimír Pútín Hernaður Mest lesið Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Innlent Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Innlent Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Innlent Fjórtán ára á rúntinum Innlent „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Innlent Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Innlent Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Innlent Segir Ísraelsher hafa myrt leiðtoga Hamas Erlent Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Innlent Tuttugu ára fangelsisvist fyrir kynferðisbrot gegn 299 börnum Erlent Fleiri fréttir Segir Ísraelsher hafa myrt leiðtoga Hamas Tuttugu ára fangelsisvist fyrir kynferðisbrot gegn 299 börnum Merz lofaði Selenskíj aðstoð við langdrægar skotflaugar Vísaði frá máli gegn orkurisa vegna bráðnunar jökla Á góðri leið með loftslagsmarkmið standi ESB-ríki við sitt Náðar raunveruleikastjörnur sem sviku tugmilljónir dala út úr bönkum Stöðva vegabréfsáritanir námsmanna og rannsaka umsækjendur nánar Geimfar SpaceX splundraðist eftir 45 mínútna flug Springur Starship í þriðja sinn í röð? „Hann er að leika sér að eldinum!“ Sakaður um morðtilraun og akstur undir áhrifum fíkniefna Náðar spilltan fógeta Telja vanrækslu hafa valdið mannskæðu þyrluslysi í Finnlandi Fjögur börn í hópi þeirra mest slösuðu „Bara sjokk hvað maður var nálægt þessu“ Einn í haldi eftir að ekið var á fólk í Liverpool Deila enn um „stóra fallega“ frumvarpið Hnekkti dómi fyrrverandi kanslara fyrir meinsæri Hjónaerjur í opinberri heimsókn Macrons Mestu árásirnar hingað til, aftur Kim reiður yfir misheppnaðri sjósetningu Útskrifuð af geðdeild daginn fyrir stunguárásina í Hamborg Konur og karlar fái sortuæxli á ólíkum stöðum Mannfall þegar skólabygging var sprengd Segir Pútín „genginn af göflunum“ og íhugar refsiaðgerðir Frestar fimmtíu prósenta tollum á Evrópusambandið Ætla að hernema stærstan hluta Gasa og smala íbúum á afmörkuð „öryggissvæði“ Fundu lík fimm skíðamanna nærri Zermatt Umfangsmestu loftárásir frá upphafi stríðs Níu af tíu börnum tveggja lækna létust í árásum Ísraela Sjá meira
Þar hefur þetta fólk sagt sögur af hvítum grímuklæddum mönnum sem hafi framið áðurnefnd ódæði við hlið hermanna herforingjastjórnar Malí og brotið á konum. Einn sem flúði til Máritaníu sagði í samtali við blaðamanna Washington Post að hann hefði aldrei séð annað eins. Málaliðar þessir kölluðust á árum áður Wagner Group en hópurinn var fjármagnaður af rússneska auðjöfrinum Jevgení Prigósjín og hafa verið virkir í Malí frá árinu 2021. Þar hafa þeir unnið með herforingjastjórninni sem tók völd árið 2020. Þeir hafa áður verið sakaðir um umfangsmikil ódæði í Malí. Sjá einnig: Hermenn og rússneskir málaliðar tóku hundruð af lífi í Malí Wagner Group og Prigósjín gerðu skammlífa uppreisn í Rússlandi sumarið 2023 en þegar málaliðarnir stefnur á Moskvu gerði auðjöfurinn samkomulag við Vladimír Pútín, forseta Rússlands. Nokkrum mánuðum síðar lést Prigósjín þegar sprenging varð um borð í flugvél hans skammt frá Moskvu. Þá hafði auðjöfurinn ferðast til Moskvu til að reyna að halda stjórn á veldi sínu og málaliðahópnum en varnarmálaráðuneyti Rússlands var þá að taka Wagner yfir. Það tókst að mestu og er hópurinn nú iðulega kallaður Africa Corps, þó Wagner-nafnið haldi áfram velli og þá sérstaklega í Malí. Undir stjórn varnarmálaráðuneytisins hafa umsvif þessa skuggahers Rússa aukist töluvert í Afríku og eru þeir virkir víða í heimsálfunni. Má nefna ríki eins og Malí, Búrkína Fasó, Líbíu, Mið-Afríkulýðveldið, Súdan og Mósambík. Sjá einnig: Barist um Wagner-veldið Starfsemi Africa Corps veitir ríkisstjórn Rússlands aðgang að tekjulindum og aukin áhrif í Afríku og víðar. Herforingjastjórn Malí er sögð greiða Rússum um tíu milljónir dala á mánuði fyrir þjónustu Africa Corps eða Wagner Group, auk þess sem Rússar fá aðgang að gullnámum á svæðinu, sem eru algengar. Myrða mun fleiri en vígamennirnir Í Malí hefur herforingjastjórnin barist við nokkra hópa sem hafa einnig verið virkir í öðrum ríkjum svæðisins. Má þar nefna hópa eins og JNIM, sem er nokkurs konar bandalag uppreisnarmanna og hryðjuverkamanna sem tengjast al-Qaeda, og Íslamska ríkið á Sahelsvæðinu. Einnig má þar finna Túarega sem hafa um árabil barist fyrir eigin ríki í eyðimörkinni í norðurhluta Malí. Hópur þessu kallast FLA. Sjá einnig: Túaregar björguðu spænskum manni úr klóm Íslamska ríkisins Það eru þó að mestu óbreyttir borgarar sem hafa orðið fyrir barðinu á her Malí og rússnesku málaliðunum. Einn sérfræðingur hugveitunnar ACLED sagði Washington Post að árásir á óbreytta borgara væru tíðar. Til að mynda réðust málaliðarnar ítrekað á fólk á ferðinni, myrtu menn konur og börn og rændu öllu verðmætu. Sérfræðingar ACLED áætla að í fyrra hafi að minnsta kosti 925 óbreyttir borgarar verið myrtir í árásum sem rússneskir málaliðar tóku þátt í. Um fjögur hundruð hafi verið myrtir af vígamönnum á sama tímabili. Sjá einnig: Felldu tugi og brenndu forsetaflugvélina Ag Mohamed, maðurinn sem flúði til Máritaníu og ræddi við blaðamenn WP, sagði frá því að þegar fregnir bærust af málaliðum og hermönnum á ferðinni reyndi fólk að fela sig upp í trjám. Hann sýndi blaðamönnum einnig myndbönd sem hann og vinir hans höfðu tekið á síma sína. Þar mátti sjá fjölda líka fólks. Í einu tilfelli voru sjö lík á einum stað og í öðru hafði maður verið afhöfðaður. Á enn einu mátti sjá lík kvenna og barna í brunarústum húss. „Ég sá dauða alls staðar,“ sagði Ag Mohamed. Reka fólk í faðm uppreisnar- og hryðjuverkamanna Talið er að um 1.500 málaliðar Africa Corps séu virkir í Malí. Í janúar fengu málaliðarnir mjög stóra sendingu hergagna frá Rússlandi. Um hundrað flutningabílar, brynvarðir bílar, bryndrekar og léttir skriðdrekar voru þá sendir á svæðið en hópurinn hefur einnig fengið herþotur og þyrlur. Wassim Nasr, blaðamaður sem hefur mikla þekkingu á svæðinu, sagði í samtali við WP að stefna málaliðanna og hers Malí væri að myrða eins marga og þeir gætu. Að hræða íbúa og koma í veg fyrir að menn gangi til liðs við FLA og JNIM. Það sé hins vegar ekki að virka. Íbúar séu frekar líklegri að líta á FLA og JNIM í jákvæðra ljósi og þar að auki hafi tengslin milli hópanna orðið meiri.
Malí Rússland Vladimír Pútín Hernaður Mest lesið Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Innlent Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Innlent Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Innlent Fjórtán ára á rúntinum Innlent „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Innlent Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Innlent Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Innlent Segir Ísraelsher hafa myrt leiðtoga Hamas Erlent Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Innlent Tuttugu ára fangelsisvist fyrir kynferðisbrot gegn 299 börnum Erlent Fleiri fréttir Segir Ísraelsher hafa myrt leiðtoga Hamas Tuttugu ára fangelsisvist fyrir kynferðisbrot gegn 299 börnum Merz lofaði Selenskíj aðstoð við langdrægar skotflaugar Vísaði frá máli gegn orkurisa vegna bráðnunar jökla Á góðri leið með loftslagsmarkmið standi ESB-ríki við sitt Náðar raunveruleikastjörnur sem sviku tugmilljónir dala út úr bönkum Stöðva vegabréfsáritanir námsmanna og rannsaka umsækjendur nánar Geimfar SpaceX splundraðist eftir 45 mínútna flug Springur Starship í þriðja sinn í röð? „Hann er að leika sér að eldinum!“ Sakaður um morðtilraun og akstur undir áhrifum fíkniefna Náðar spilltan fógeta Telja vanrækslu hafa valdið mannskæðu þyrluslysi í Finnlandi Fjögur börn í hópi þeirra mest slösuðu „Bara sjokk hvað maður var nálægt þessu“ Einn í haldi eftir að ekið var á fólk í Liverpool Deila enn um „stóra fallega“ frumvarpið Hnekkti dómi fyrrverandi kanslara fyrir meinsæri Hjónaerjur í opinberri heimsókn Macrons Mestu árásirnar hingað til, aftur Kim reiður yfir misheppnaðri sjósetningu Útskrifuð af geðdeild daginn fyrir stunguárásina í Hamborg Konur og karlar fái sortuæxli á ólíkum stöðum Mannfall þegar skólabygging var sprengd Segir Pútín „genginn af göflunum“ og íhugar refsiaðgerðir Frestar fimmtíu prósenta tollum á Evrópusambandið Ætla að hernema stærstan hluta Gasa og smala íbúum á afmörkuð „öryggissvæði“ Fundu lík fimm skíðamanna nærri Zermatt Umfangsmestu loftárásir frá upphafi stríðs Níu af tíu börnum tveggja lækna létust í árásum Ísraela Sjá meira