Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir skrifar 11. júlí 2024 11:00 Þann 16. febrúar síðastliðinn lét aktívistinn Ólöf Tara þau orð falla á X (áður Twitter) að mönnum sé upp til hópa alveg sama um þolendur kynferðisofbeldis ef það er Íslendingur eða hvítur maður sem nauðgar. Í færslunni kjarnaði hún þá umræðu sem þolendur líða fyrir í ummælakerfum Internetsins þar sem viðbrögð við ásökunum um kynferðisofbeldi eru misjöfn eftir því hvort gerendurnir eru íslenskir eða erlendir. Nýlega birtist frétt á RÚV með þeirri fullyrðingu að fjöldi erlendra gerenda í kynferðisbrotamálum hafi nær tvöfaldast. Í fréttinni birtust svör dómsmálaráðherra eftir að óskað hafi verið eftir svörum um hlutfall erlendra í kynferðisbrotamálum sem tilkynnt voru til lögreglunnar á árunum 2020 - 2022. Á þessum árum var Covid-19 enn áhrifamikið en ég ætla að fara yfir tölurnar frá 2022 í þessu svari frá dómsmálaráðherra þar sem þær eru nýjastar. Allt kynferðisofbeldi hefur aukist Samkvæmt skýrslunni kemur fram að alls voru skráð 622 kynferðisbrot árið 2022, þar af voru 100 gerendur erlendir karlmenn sem gerir þá að 16.6% hlutfalli allra tilkynntra kynferðisbrota það árið. Sama ár voru 414 konur sem tilkynntu kynferðisbrot og þar af voru 49 þeirra af erlendum uppruna. Hlutfall kvenna af erlendum uppruna var sem sagt 11.8% allra tilkynntra kynferðisbrota árið 2022. Þó að aukning sé á tilkynningum þar sem karlmenn af erlendum uppruna eru gerendur þá er fjöldi íslenskra gerenda einnig að aukast - og þar með tilkynningum um kynferðisofbeldi í samfélaginu okkar yfir höfuð sem er mun stærra áhyggjuefni. Sama orðræða og á stríðsárunum Þegar gerendur af erlendum uppruna komast í fréttir fyllast athugasemdakerfin af rasískum ummælum. Það á helst að henda þessum mönnum úr landi, koma í veg fyrir að þeir geti unnið hér á landi, hávært ákall eftir nafngreiningum og hugmyndir um að hægt sé að sía út nauðgara við landamærin. Sama orðræða á rætur sínar að rekja til stríðsáranna þar sem erlendum hermönnum var meinað að koma til Íslands vegna ímyndaðs eignaréttar íslenskra karla á íslenskum konum. Þegar gerendur í kynferðisbrotamálum eru hins vegar íslenskir, sér í lagi þekktir, þá köllum við nafngreiningar á þeim slaufunarmenningu og þolendur peningagráðuga lygara í leit að athygli. Íslenskir menn eru jú saklausir uns sekt er sönnuð! Hér fellum við ekki sök á menn án dóms og laga enda búum við í réttarríki og að það geri nú allir mistök einhvern tímann! Meiri líkur á að vinur þinn sé nauðgari En hvers vegna er fólk reiðara þegar erlendir karlmenn brjóta af sér? Breytir það einhverju hvort þolandinn er íslenskur eða erlendur? Það að taka afstöðu þegar þolandi er íslensk kona og gerandi er erlendur karlmaður er rasískt og hefur í raun ekkert með það að gera að standa með þolendum, heldur aðeins skjöldur til að viðra rasískar skoðanir. Er kannski málið að það er auðveldara að kenna erlendum manni um að vera nauðgari en að horfast í augu við að vinur þinn sé mögulega slíkt ómenni? Tölfræðin einfaldlega segir okkur að það eru miklu meiri líkur á að vinur þinn sé nauðgari en útlendingurinn og tölfræðin segir okkur það líka að ef gerandi er af erlendum uppruna þýðir ekki endilega að þolandi sé íslenskur. Valkvæð afstaða með þolendum eftir þjóðerni gerenda hjálpar þolendum ekki neitt og er enn ein leið feðraveldisins til þess að flokka konur niður í verðuga eða óverðuga þolendur. Íslenskir ofbeldismenn 83.8% gerenda Við komumst aldrei nálægt því að vinna gegn þeim faraldri sem kynbundið ofbeldi er ef við horfumst ekki í augu við það að kynferðisofbeldi spyr ekki um uppruna né stöðu í samfélaginu. Kynbundið ofbeldi hefur sjaldnast afleiðingar fyrir annan en þolandann og því verðum við að breyta. Ég sjálf hefði í raun verið eilítið „heppnari“ ef maðurinn sem braut á mér hefði ekki verið íslenskur vegna þess að þegar gerendur eru erlendir eða þekktir að þá hleypur rannsóknartími lögreglunnar á vikum eða mánuðum í stað ára. Væri ég síður verðugur þolandi ef ég væri erlend kona og orðið fyrir ofbeldi af hendi íslenskum karlmanni? Samkvæmt skýrslu Stígamóta frá árinu 2022 eru flestir ofbeldismenn íslenskir eða um 83.8%. Tölurnar hafa lítið breyst frá árinu 2008 til dagsins í dag og það segir okkur að konum stafar langmest hætta af íslenskum karlmönnum. Við getum vonandi öll verið sammála um það að kynferðisofbeldi er hræðilegt, óháð ríkisfangi gerenda. Þess vegna ættum við að vera jafn reið yfir óréttlætinu og ofbeldinu sem þolendur eru beittir. Það læra börnin sem fyrir þeim er haft og hér á landi hafa karlmenn komist upp með nauðganir áratugum - og í raun öldum saman. Þolendur eru hins vegar lygasjúkir þar til þeim er nauðgað af útlenskum leigubílstjóra. Er þá ekki eitthvað til í því sem Ólöf Tara segir? Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum hér á landi? Höfundur er stjórnarformaður Hagsmunasamtaka brotaþola. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kynferðisofbeldi Innflytjendamál Guðný S. Bjarnadóttir Mest lesið Öfga-hægrið hefur rétt fyrir sér: Íslensk menning á undir högg að sækja - en skjöldur hennar er fjölbreytileikinn Josie Anne Gaitens Skoðun Að kveikja á síðustu eldspýtunni Sigurður Árni Reynisson Skoðun Endurskoðun vaxtarmarka forsenda frekari uppbyggingar Valdimar Víðisson Skoðun Ísland boðar mannúð en býður útlegð Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Agaleysi bítur Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Lág laun og álag í starfsumhverfi valda skorti á fagfólki Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Börnin eru ekki tölur Bryngeir Valdimarsson Skoðun Grímulaus aðför að landsbyggðinni Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson Skoðun Þjóðarmorð Palestínu Guðný Gústafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Eigum við samleið Ragnheiður Ríkharðsdóttir skrifar Skoðun Þjóðarmorð Palestínu Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Agaleysi bítur Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Öfga-hægrið hefur rétt fyrir sér: Íslensk menning á undir högg að sækja - en skjöldur hennar er fjölbreytileikinn Josie Anne Gaitens skrifar Skoðun Ísland boðar mannúð en býður útlegð Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Börnin eru ekki tölur Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Endurskoðun vaxtarmarka forsenda frekari uppbyggingar Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Að kveikja á síðustu eldspýtunni Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Lág laun og álag í starfsumhverfi valda skorti á fagfólki Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Hvað veit Hafró um verndun hafsvæða? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Ógnar stjórnleysi á landamærunum íslensku samfélagi? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Grímulaus aðför að landsbyggðinni Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Menningarstríð í borginni Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Málfrelsið Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Austurland lykilhlekkur í varnarmálum Ragnar Sigurðsson skrifar Skoðun Áhyggjur af fyrirhugaðri sameiningu Hljóðbókasafns Íslands Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Fjárfesting í færni Maj-Britt Hjördís Briem skrifar Skoðun Hvar á ég heima? Aðgengi fólks með POTS að heilbrigðisþjónustu Hugrún Vignisdóttir skrifar Skoðun Lærum af reynslunni Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar Skoðun „Við getum ekki": Þrjú orð sem svíkja börn á hverjum degi Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson skrifar Skoðun Tími formanns Afstöðu liðinn Ólafur Ágúst Hraundal skrifar Skoðun Þögnin sem mótar umræðuna Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Minni sóun, meiri verðmæti Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskennd tiltekt Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Konukot Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar – rolluþjóð með framtíð í hampi Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Við hvað erum við hrædd? Ingvi Hrafn Laxdal Victorsson skrifar Sjá meira
Þann 16. febrúar síðastliðinn lét aktívistinn Ólöf Tara þau orð falla á X (áður Twitter) að mönnum sé upp til hópa alveg sama um þolendur kynferðisofbeldis ef það er Íslendingur eða hvítur maður sem nauðgar. Í færslunni kjarnaði hún þá umræðu sem þolendur líða fyrir í ummælakerfum Internetsins þar sem viðbrögð við ásökunum um kynferðisofbeldi eru misjöfn eftir því hvort gerendurnir eru íslenskir eða erlendir. Nýlega birtist frétt á RÚV með þeirri fullyrðingu að fjöldi erlendra gerenda í kynferðisbrotamálum hafi nær tvöfaldast. Í fréttinni birtust svör dómsmálaráðherra eftir að óskað hafi verið eftir svörum um hlutfall erlendra í kynferðisbrotamálum sem tilkynnt voru til lögreglunnar á árunum 2020 - 2022. Á þessum árum var Covid-19 enn áhrifamikið en ég ætla að fara yfir tölurnar frá 2022 í þessu svari frá dómsmálaráðherra þar sem þær eru nýjastar. Allt kynferðisofbeldi hefur aukist Samkvæmt skýrslunni kemur fram að alls voru skráð 622 kynferðisbrot árið 2022, þar af voru 100 gerendur erlendir karlmenn sem gerir þá að 16.6% hlutfalli allra tilkynntra kynferðisbrota það árið. Sama ár voru 414 konur sem tilkynntu kynferðisbrot og þar af voru 49 þeirra af erlendum uppruna. Hlutfall kvenna af erlendum uppruna var sem sagt 11.8% allra tilkynntra kynferðisbrota árið 2022. Þó að aukning sé á tilkynningum þar sem karlmenn af erlendum uppruna eru gerendur þá er fjöldi íslenskra gerenda einnig að aukast - og þar með tilkynningum um kynferðisofbeldi í samfélaginu okkar yfir höfuð sem er mun stærra áhyggjuefni. Sama orðræða og á stríðsárunum Þegar gerendur af erlendum uppruna komast í fréttir fyllast athugasemdakerfin af rasískum ummælum. Það á helst að henda þessum mönnum úr landi, koma í veg fyrir að þeir geti unnið hér á landi, hávært ákall eftir nafngreiningum og hugmyndir um að hægt sé að sía út nauðgara við landamærin. Sama orðræða á rætur sínar að rekja til stríðsáranna þar sem erlendum hermönnum var meinað að koma til Íslands vegna ímyndaðs eignaréttar íslenskra karla á íslenskum konum. Þegar gerendur í kynferðisbrotamálum eru hins vegar íslenskir, sér í lagi þekktir, þá köllum við nafngreiningar á þeim slaufunarmenningu og þolendur peningagráðuga lygara í leit að athygli. Íslenskir menn eru jú saklausir uns sekt er sönnuð! Hér fellum við ekki sök á menn án dóms og laga enda búum við í réttarríki og að það geri nú allir mistök einhvern tímann! Meiri líkur á að vinur þinn sé nauðgari En hvers vegna er fólk reiðara þegar erlendir karlmenn brjóta af sér? Breytir það einhverju hvort þolandinn er íslenskur eða erlendur? Það að taka afstöðu þegar þolandi er íslensk kona og gerandi er erlendur karlmaður er rasískt og hefur í raun ekkert með það að gera að standa með þolendum, heldur aðeins skjöldur til að viðra rasískar skoðanir. Er kannski málið að það er auðveldara að kenna erlendum manni um að vera nauðgari en að horfast í augu við að vinur þinn sé mögulega slíkt ómenni? Tölfræðin einfaldlega segir okkur að það eru miklu meiri líkur á að vinur þinn sé nauðgari en útlendingurinn og tölfræðin segir okkur það líka að ef gerandi er af erlendum uppruna þýðir ekki endilega að þolandi sé íslenskur. Valkvæð afstaða með þolendum eftir þjóðerni gerenda hjálpar þolendum ekki neitt og er enn ein leið feðraveldisins til þess að flokka konur niður í verðuga eða óverðuga þolendur. Íslenskir ofbeldismenn 83.8% gerenda Við komumst aldrei nálægt því að vinna gegn þeim faraldri sem kynbundið ofbeldi er ef við horfumst ekki í augu við það að kynferðisofbeldi spyr ekki um uppruna né stöðu í samfélaginu. Kynbundið ofbeldi hefur sjaldnast afleiðingar fyrir annan en þolandann og því verðum við að breyta. Ég sjálf hefði í raun verið eilítið „heppnari“ ef maðurinn sem braut á mér hefði ekki verið íslenskur vegna þess að þegar gerendur eru erlendir eða þekktir að þá hleypur rannsóknartími lögreglunnar á vikum eða mánuðum í stað ára. Væri ég síður verðugur þolandi ef ég væri erlend kona og orðið fyrir ofbeldi af hendi íslenskum karlmanni? Samkvæmt skýrslu Stígamóta frá árinu 2022 eru flestir ofbeldismenn íslenskir eða um 83.8%. Tölurnar hafa lítið breyst frá árinu 2008 til dagsins í dag og það segir okkur að konum stafar langmest hætta af íslenskum karlmönnum. Við getum vonandi öll verið sammála um það að kynferðisofbeldi er hræðilegt, óháð ríkisfangi gerenda. Þess vegna ættum við að vera jafn reið yfir óréttlætinu og ofbeldinu sem þolendur eru beittir. Það læra börnin sem fyrir þeim er haft og hér á landi hafa karlmenn komist upp með nauðganir áratugum - og í raun öldum saman. Þolendur eru hins vegar lygasjúkir þar til þeim er nauðgað af útlenskum leigubílstjóra. Er þá ekki eitthvað til í því sem Ólöf Tara segir? Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum hér á landi? Höfundur er stjórnarformaður Hagsmunasamtaka brotaþola.
Öfga-hægrið hefur rétt fyrir sér: Íslensk menning á undir högg að sækja - en skjöldur hennar er fjölbreytileikinn Josie Anne Gaitens Skoðun
Lág laun og álag í starfsumhverfi valda skorti á fagfólki Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Skoðun Öfga-hægrið hefur rétt fyrir sér: Íslensk menning á undir högg að sækja - en skjöldur hennar er fjölbreytileikinn Josie Anne Gaitens skrifar
Skoðun Lág laun og álag í starfsumhverfi valda skorti á fagfólki Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar
Öfga-hægrið hefur rétt fyrir sér: Íslensk menning á undir högg að sækja - en skjöldur hennar er fjölbreytileikinn Josie Anne Gaitens Skoðun
Lág laun og álag í starfsumhverfi valda skorti á fagfólki Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun