Rangfærslur um innflytjendur á Norðurlöndum hraktar Ingólfur Shahin skrifar 24. febrúar 2024 10:00 Í vaxandi umræðu um málefni innflytjenda á Íslandi draga sumir upp mynd af innflytjendum sem byrði á samfélaginu og ræða um áhyggjur af efnahagslegu álagi, menningarátökum og öryggisógnum. Í því samhengi er ein algengasta setningin sem heyrist "viljum við virkilega enda eins og nágrannaríki okkar". Þetta orðalag vísar oft til skandinavísku landanna. Hins vegar bendir nánari skoðun á gögnum til þess að innflytjendur hafi í raun auðgað Skandinavíu á margvíslegan hátt, en ekki öfugt. Lítum á staðreyndirnar. Efnahagsleg áhrif Innflytjendur hafa lagt mikið af mörkum til efnahagslífsins í Svíþjóð og Danmörku. Samkvæmt rannsókn Sænsku félagsrannsóknastofnunarinnar frá árinu 2017 eru innflytjendur ábyrgir fyrir næstum fjórðungi af vergri landsframleiðslu Svíþjóðar. Í Danmörku er hlutfall innflytjenda á vinnumarkaði hærra en innfæddra Dana og þeir greiða meira í skatta en þeir fá í bætur. Rannsókn frá 2018 á vegum dönsku hagfræðistofnuninnar leiddi í ljós að innflytjendur efli danska hagkerfið um áætlaða 10 milljarða evra á ári. Að afneita jákvæðum áhrifum innflytjenda á skandinavíska hagkerfið má líkja við stjórnanda sem virðir framlag starfsfólks síns að vettugi. Rétt eins og velgengni fyrirtækja byggir á sameiginlegu átaki vinnuaflsins er hagsæld og framþróun Norðurlanda nátengd framlagi innflytjenda. Arfleifð þeirra er augljós í líflegum borgum, blómlegu efnahagslífi og þeim menningarlega fjölbreyttu samfélögum sem þessar þjóðir eru orðnar. Menningarleg fjölbreytni og nýsköpun Innflytjendur hafa einnig auðgað norræn samfélög með því að kynna ný menningarviðhorf og hefðir. Þess háttar fjölbreytni hefur gert þessi lönd líflegri og kraftmeiri og hún hefur einnig leitt til nýrra listforma, tónlistar, matargerðar, bókmennta og fleira. Til dæmis hefur hin rómaða matargerð Svíþjóðar orðið fyrir áhrifum frá innflytjendum alls staðar að úr heiminum og Kaupmannahöfn er orðin miðstöð alþjóðlegrar matargerðar. Margir af ástsælustu tónlistarmönnum Norðurlanda eru af erlendum uppruna. Allt fólk sem hefur haft tækifæri til að heimsækja þessar þjóðir getur staðfest að það er ánægjuleg upplifun. Margir Íslendingar vilja frekar búa í Kaupmannahöfn og Stokkhólmi en í Reykjavík eða á Akureyri, einfaldlega vegna þess að þeim þykir bæði skemmtilegra og notalegra að búa í menningarlega fjölbreyttum skandinavískum borgum en í hinni tiltölulega einsleitu Reykjavík. Félagsleg samheldni og umburðarlyndi Þrátt fyrir ýmsar áskoranir, sem minnka þó verulega með komandi kynslóðum og kynslóðum innflytjenda sem aðlagast menningunni betur, hafa innflytjendur einnig stuðlað að félagslegri samheldni og umburðarlyndi í Skandinavíu. Innflytjendur hafa tekið virkan þátt í að byggja upp ný hverfi og samfélög og þeir hafa hjálpað til við að brjóta niður félagslegar hindranir. Rannsókn Pew Research Center frá árinu 2015 leiddi í ljós að innflytjendur í Svíþjóð og Danmörku eru líklegri til að styðja umburðarlyndi og fjölbreytileika en innfæddir. Ranghugmyndir um glæpi Einnig er mikilvægt að fjalla um glæpi og rangfærslur um þá. Þó að sumar rannsóknir sýni að glæpatíðni sé hærri meðal innflytjenda má skýringuna oft finna bæði í félags- og hagfræðilegum þáttum og kynþáttafordómum í réttarkerfinu. Rannsókn frá árinu 2021 á vegum Sænska afbrotavarnaráðsins leiddi í ljós að fólk fætt erlendis var 250% líklegra til að vera talið grunað um glæpi en fólk fætt í Svíþjóð sem á tvo innfædda foreldra. Hlutfallið lækkar þó verulega þegar tekið er tillit til aldurs, kyns og lífsskilyrða. Þetta bendir til þess að innflytjendur séu ekki í eðli sínu líklegri til að fremja glæpi heldur standi þeir frammi fyrir stærri áskorunum sem geta leitt til hærri glæpatíðni. Kaupmannahöfn, sem oft er notuð sem dæmi um borg sem innflytjendur hafa skemmt, var nýlega valin öruggasta borg heims af rannsóknardeild The Economist. Ákærur fyrir hryðjuverk Það er einnig mikilvægt að muna að meirihluti stærstu hryðjuverka í Skandinavíu hafa í gegnum tíðina verið framin af hægri öfgafólki. Þekktari atvik á borð við árásirnar í Noregi árið 2011 sem kostuðu 77 manns lífið og aðrar áberandi aðgerðir hægri öfgafólks undirstrika þessa ógn. Æsilegar yfirlýsingar stjórnmálamanna og lýðskrum eru eldsneyti á bál hægri öfgafólks, nokkuð sem þeir ættu að hafa í huga þegar þeir fara með rangfærslur um innflytjendur. Áskoranir og efling aðlögunar Þótt óumdeilt sé að innflutningur fólks hafi haft margvíslegan ávinning í för með sér í Skandinavíu er mikilvægt að viðurkenna að þar hefur einnig verið þörf á að takast á við erfiðar áskoranir. Aðlögun hefur ekki alltaf verið auðveld og sumir innflytjendur hafa þurft að þola mismunun og félagslega útilokun. Því er brýnt að leggja áherslu á að þróa skilvirka aðlögunarstefnu sem hjálpar innflytjendum að taka fullan þátt í samfélaginu. Með því að viðurkenna jákvætt framlag innflytjenda og takast á við áskoranir með skilvirkri aðlögunarstefnu getur Ísland áfram notið góðs af öflugu atvinnulífi knúnu áfram af fjölbreytni og krafti alla íbúa landsins. Félagslegur hreyfanleiki er undirstaða farsællar innflytjendastefnu. Skrímslavæðing innflytjenda mun eingöngu leiða til erfiðari aðlögunar að samfélaginu og skaða landið okkar til lengri tíma litið. Höfundur er frumkvöðull. Heimildir ●"Efnahagsleg áhrif innflytjenda í Svíþjóð" Sænska félagsrannsóknastofnunin (2017) ●"Innflytjendur efla danskan efnahag um 10 milljarða evra á ári" Danska hagrannsóknastofnunin (2018) ●"Innflytjendamál og félagsleg samheldni: Gögn frá 19 löndum" Pew rannsóknarmiðstöðin (2015) ●Samræmingaraðili framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins gegn hryðjuverkum. (2022). 2021 Skýrsla ESB um hryðjuverk og þróun. ●https://safecities.economist.com/ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Innflytjendamál Danmörk Reykjavík Akureyri Svíþjóð Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Þú getur leyft þér það Rannveig Borg Skoðun Katrín eða Halla Hrund? Reynir Böðvarsson Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Sterk, rökföst og réttsýn rödd Jakob S. Jónsson, Skoðun Má ég taka þátt … í lífinu? Vilhjálmur Hjálmarsson Skoðun Með réttlætið að leiðarljósi Bergdís Sigurðardóttir Skoðun Almannahagsmunir, fúsk eða spilling? Brynjar Níelsson Skoðun Þarf að rífa eina niður til að hífa mig upp? Þórunn Rakel Gylfadóttir Skoðun Látum frambjóðendur njóta sannmælis Vésteinn Ólason Skoðun Helga Þórisdóttir - Minn forseti Valdimar Óskarsson Skoðun Skoðun Skoðun Má ég taka þátt … í lífinu? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Með réttlætið að leiðarljósi Bergdís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Katrín eða Halla Hrund? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Sterk, rökföst og réttsýn rödd skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir - Minn forseti Valdimar Óskarsson skrifar Skoðun Styðjum Katrínu Jakobsdóttur Gerður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hvaðan kemur þessi ótti við tilfinningar? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Lyf og dáleiðsla Hannes Björnsson skrifar Skoðun Hvað þarf til að forseti beiti málskotsrétti? Salvör Nordal skrifar Skoðun Kosningar nálgast Halldóra Æsa Aradóttir skrifar Skoðun Auðlindirnar okkar Hólmfríður Sigþórsdóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Almannahagsmunir, fúsk eða spilling? Brynjar Níelsson skrifar Skoðun Fagleg uppbygging myndlistar í forgrunni Tinna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Breytum reiði í gleði Natan Kolbeinsson skrifar Skoðun Látum frambjóðendur njóta sannmælis Vésteinn Ólason skrifar Skoðun Blóðugt upp fyrir axlir Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Greind eða dómgreindarskortur Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Stafrænt samstarf sveitarfélaga þarf aukið vægi Sigurjón Ólafsson skrifar Skoðun Fyrir ykkur, Blessing, Mary og Esther Guðrún Árnadóttir,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Þarf að rífa eina niður til að hífa mig upp? Þórunn Rakel Gylfadóttir skrifar Skoðun Hver á að setja málið á dagskrá? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Góður málsvari íslenskrar menningar Kristín Huld Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er hægt að fá bólusetningu gegn "Besserwisserum"? Eygló Halldórsdóttir skrifar Skoðun Söfn í þágu fræðslu og rannsókna Sigurjón Baldur Hafsteinsson skrifar Skoðun Um dánaraðstoð Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Meðmælabréf með forsetaefni Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Sameiningartákn? Vilborg Ása Guðjónsdóttir skrifar Skoðun „Hlutdrægni” Ríkisútvarpsins og „hnignun” íslenskunnar Magnús Lyngdal Magnússon skrifar Skoðun Fylgishrun Höllu Hrundar staðfest Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hún Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Sjá meira
Í vaxandi umræðu um málefni innflytjenda á Íslandi draga sumir upp mynd af innflytjendum sem byrði á samfélaginu og ræða um áhyggjur af efnahagslegu álagi, menningarátökum og öryggisógnum. Í því samhengi er ein algengasta setningin sem heyrist "viljum við virkilega enda eins og nágrannaríki okkar". Þetta orðalag vísar oft til skandinavísku landanna. Hins vegar bendir nánari skoðun á gögnum til þess að innflytjendur hafi í raun auðgað Skandinavíu á margvíslegan hátt, en ekki öfugt. Lítum á staðreyndirnar. Efnahagsleg áhrif Innflytjendur hafa lagt mikið af mörkum til efnahagslífsins í Svíþjóð og Danmörku. Samkvæmt rannsókn Sænsku félagsrannsóknastofnunarinnar frá árinu 2017 eru innflytjendur ábyrgir fyrir næstum fjórðungi af vergri landsframleiðslu Svíþjóðar. Í Danmörku er hlutfall innflytjenda á vinnumarkaði hærra en innfæddra Dana og þeir greiða meira í skatta en þeir fá í bætur. Rannsókn frá 2018 á vegum dönsku hagfræðistofnuninnar leiddi í ljós að innflytjendur efli danska hagkerfið um áætlaða 10 milljarða evra á ári. Að afneita jákvæðum áhrifum innflytjenda á skandinavíska hagkerfið má líkja við stjórnanda sem virðir framlag starfsfólks síns að vettugi. Rétt eins og velgengni fyrirtækja byggir á sameiginlegu átaki vinnuaflsins er hagsæld og framþróun Norðurlanda nátengd framlagi innflytjenda. Arfleifð þeirra er augljós í líflegum borgum, blómlegu efnahagslífi og þeim menningarlega fjölbreyttu samfélögum sem þessar þjóðir eru orðnar. Menningarleg fjölbreytni og nýsköpun Innflytjendur hafa einnig auðgað norræn samfélög með því að kynna ný menningarviðhorf og hefðir. Þess háttar fjölbreytni hefur gert þessi lönd líflegri og kraftmeiri og hún hefur einnig leitt til nýrra listforma, tónlistar, matargerðar, bókmennta og fleira. Til dæmis hefur hin rómaða matargerð Svíþjóðar orðið fyrir áhrifum frá innflytjendum alls staðar að úr heiminum og Kaupmannahöfn er orðin miðstöð alþjóðlegrar matargerðar. Margir af ástsælustu tónlistarmönnum Norðurlanda eru af erlendum uppruna. Allt fólk sem hefur haft tækifæri til að heimsækja þessar þjóðir getur staðfest að það er ánægjuleg upplifun. Margir Íslendingar vilja frekar búa í Kaupmannahöfn og Stokkhólmi en í Reykjavík eða á Akureyri, einfaldlega vegna þess að þeim þykir bæði skemmtilegra og notalegra að búa í menningarlega fjölbreyttum skandinavískum borgum en í hinni tiltölulega einsleitu Reykjavík. Félagsleg samheldni og umburðarlyndi Þrátt fyrir ýmsar áskoranir, sem minnka þó verulega með komandi kynslóðum og kynslóðum innflytjenda sem aðlagast menningunni betur, hafa innflytjendur einnig stuðlað að félagslegri samheldni og umburðarlyndi í Skandinavíu. Innflytjendur hafa tekið virkan þátt í að byggja upp ný hverfi og samfélög og þeir hafa hjálpað til við að brjóta niður félagslegar hindranir. Rannsókn Pew Research Center frá árinu 2015 leiddi í ljós að innflytjendur í Svíþjóð og Danmörku eru líklegri til að styðja umburðarlyndi og fjölbreytileika en innfæddir. Ranghugmyndir um glæpi Einnig er mikilvægt að fjalla um glæpi og rangfærslur um þá. Þó að sumar rannsóknir sýni að glæpatíðni sé hærri meðal innflytjenda má skýringuna oft finna bæði í félags- og hagfræðilegum þáttum og kynþáttafordómum í réttarkerfinu. Rannsókn frá árinu 2021 á vegum Sænska afbrotavarnaráðsins leiddi í ljós að fólk fætt erlendis var 250% líklegra til að vera talið grunað um glæpi en fólk fætt í Svíþjóð sem á tvo innfædda foreldra. Hlutfallið lækkar þó verulega þegar tekið er tillit til aldurs, kyns og lífsskilyrða. Þetta bendir til þess að innflytjendur séu ekki í eðli sínu líklegri til að fremja glæpi heldur standi þeir frammi fyrir stærri áskorunum sem geta leitt til hærri glæpatíðni. Kaupmannahöfn, sem oft er notuð sem dæmi um borg sem innflytjendur hafa skemmt, var nýlega valin öruggasta borg heims af rannsóknardeild The Economist. Ákærur fyrir hryðjuverk Það er einnig mikilvægt að muna að meirihluti stærstu hryðjuverka í Skandinavíu hafa í gegnum tíðina verið framin af hægri öfgafólki. Þekktari atvik á borð við árásirnar í Noregi árið 2011 sem kostuðu 77 manns lífið og aðrar áberandi aðgerðir hægri öfgafólks undirstrika þessa ógn. Æsilegar yfirlýsingar stjórnmálamanna og lýðskrum eru eldsneyti á bál hægri öfgafólks, nokkuð sem þeir ættu að hafa í huga þegar þeir fara með rangfærslur um innflytjendur. Áskoranir og efling aðlögunar Þótt óumdeilt sé að innflutningur fólks hafi haft margvíslegan ávinning í för með sér í Skandinavíu er mikilvægt að viðurkenna að þar hefur einnig verið þörf á að takast á við erfiðar áskoranir. Aðlögun hefur ekki alltaf verið auðveld og sumir innflytjendur hafa þurft að þola mismunun og félagslega útilokun. Því er brýnt að leggja áherslu á að þróa skilvirka aðlögunarstefnu sem hjálpar innflytjendum að taka fullan þátt í samfélaginu. Með því að viðurkenna jákvætt framlag innflytjenda og takast á við áskoranir með skilvirkri aðlögunarstefnu getur Ísland áfram notið góðs af öflugu atvinnulífi knúnu áfram af fjölbreytni og krafti alla íbúa landsins. Félagslegur hreyfanleiki er undirstaða farsællar innflytjendastefnu. Skrímslavæðing innflytjenda mun eingöngu leiða til erfiðari aðlögunar að samfélaginu og skaða landið okkar til lengri tíma litið. Höfundur er frumkvöðull. Heimildir ●"Efnahagsleg áhrif innflytjenda í Svíþjóð" Sænska félagsrannsóknastofnunin (2017) ●"Innflytjendur efla danskan efnahag um 10 milljarða evra á ári" Danska hagrannsóknastofnunin (2018) ●"Innflytjendamál og félagsleg samheldni: Gögn frá 19 löndum" Pew rannsóknarmiðstöðin (2015) ●Samræmingaraðili framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins gegn hryðjuverkum. (2022). 2021 Skýrsla ESB um hryðjuverk og þróun. ●https://safecities.economist.com/
Skoðun Um dánaraðstoð Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar