Ísland hafi staðið sig næstbest í baráttunni við faraldurinn Árni Sæberg skrifar 31. janúar 2024 11:22 Þórólfur Guðnason, sóttvarnalæknir á tímum faraldursins, eftir að hafa þegið bólusetningu í Laugardalshöll. Vísir/Vilhelm Nýleg skýrsla Efnahags- og framfarastofnunarinnar bendir til þess að sóttvarnaaðgerðir á Íslandi á tímum heimsfaraldurs Covid-19 hafi verið árangursríkar. Samkvæmt skýrslunni voru umframdauðsföll á árunum 2020 til 2022 aðeins færri á Nýja-Sjálandi, miðað við fólksfjölda. Þetta segir í tilkynningu á vef Stjórnarráðsins. Þar segir að af skýrslunni megi leiða að af OECD-ríkjunum hafi dauðsföll á Íslandi á Covid-19 tímanum verið færri en búast hefði mátt við miðað við fólksfjölgun og aldurssamsetningu þjóðarinnar. Ný-Sjálendingar sluppi best og Mexíkóar verst Þegar leiðrétt hafi verið fyrir lýðfræðilegum breytum og tekið tillit til fólksfjölgunar leiðir samanburður í ljós að dauðsföll í OECD-ríkjunum hafi að meðaltali verið 5,3 prósent fleiri á árunum 2020 til 2022 en á samanburðarárunum fyrir heimsfaraldur Covid-19. Munur milli landa hvað þetta varðar sé hins vegar verulegur. Níu lönd af 41 skeri sig úr, þar sem dauðsföll á Covid-árunum voru færri en búast mátti við miðað við árin fyrir heimsfaraldurinn. Þetta séu Nýja-Sjáland (-4,4%), Ísland (-3,9%), Noregur, Írland, Austurríki, Kórea, Svíþjóð, Lúxemborg og Ísrael. Þau ríki OECD þar sem umframdauðsföll voru langflest séu Kólumbía (+23,5%) og Mexíkó (+30,5%). Ekki samhljóða öðrum skýrslum Í tilkynningu Stjórnarráðsins segir að höfundar skýrslunnar geri ítarlega grein fyrir þeirri aðferðafræði sem samanburðurinn byggi á, enda hafi áður verið birtur samanburður um umframdauðsföll á tímum Covid-19 sem sýni aðrar niðurstöður. Í fyrri samanburði hafi ekki verið leiðrétt fyrir ýmsum lýðfræðilegum breytingum sem skipti máli svo samanburðurinn sé raunhæfur. Þar vegi þungt ört hækkandi hlutfall aldraðra og fólksflutningar sem hafi leitt til umtalsverðra breytinga á íbúafjölda auk aldurssamsetningar einstakra landa. Heilt yfir hafi hlutfall 65 ára og eldri hækkað um 19 prósent á svæðinu frá 2015 til 2022. Í meðfylgjandi skýrslu hafi þessar leiðréttingar verið gerðar. Öfug þróun í Svíþjóð Í tilkynningu á vef Landspítalans um sömu skýrslu segir að í rannsókninni komi fram að umframdauðsföll á Íslandi hafi verið færri árin 2020 og 2021 en árin á undan, en þeim hafi hins vegar fjölgað árið 2022 eftir að sóttvarnaraðgerðum var aflétt. Sama mynstur hafi verið fyrir hendi í Nýja Sjálandi en athygli veki að í Svíþjóð, sem fór aðrar leiðir í sóttvarnaraðgerðum, hafi þróunin verið öfug, það er að segja að flest umfram dauðsföll voru í fyrstu bylgjum faraldursins árið 2020. Allir hafi lagst á árarnar Árangur Íslands megi þakka samhentum aðgerðum stjórnvalda og heilbrigðisstofnana, eftirfylgd almennings við sóttvarnarreglur og almennum skilningi á gildi bólusetninga. Á Landspítala hafi allt starfsfólk lagst á árarnar við að útfæra starfsemina á þann veg að hægt væri að mæta öllum þeim áskorunum sem faraldrinum fylgdu. Covid-göngudeildin hafi verið sérlega öflug og sú þjónusta sem veitt var á öllum deildum spítalans við erfiðar aðstæður til fyrirmyndar. „En þessu hafa auðvitað fylgt aðrar áskoranir, til dæmis þurfti að slá skurðaðgerðum sem ekki voru lífsnauðsynlegar á frest og við sjáum líka áhrif sóttvarnaraðgerða á geðheilbrigði bæði barna og fullorðinna. Afleiðingar sóttvarnaraðgerða, einkum samfélagstakmarkana, þarf að kanna vel. Markmiðið er að draga lærdóm af þessari reynslu en á heildina getum við verið stolt af þeim árangri sem við náðum í baráttunni við Covid-19.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Landspítalinn Heilbrigðismál Mest lesið Sást ekki til sólar fyrir mýi Innlent Árásarkonan Þjóðverji á fertugsaldri Erlent Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Innlent Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Innlent Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Innlent Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Innlent Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Innlent Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Innlent Nýr meirihluti komi ekki til greina Innlent Bensínbrúsar inni í íbúðinni Innlent Fleiri fréttir Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Stefna að opnun nýs hjúkrunarheimilis á Akureyri árið 2028 Framkvæmdir í tómri Árbæjarlaug ganga vel Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Ný samræmd próf taki ekki yfir skólastarfið eins og þau gömlu Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Sjá meira
Þetta segir í tilkynningu á vef Stjórnarráðsins. Þar segir að af skýrslunni megi leiða að af OECD-ríkjunum hafi dauðsföll á Íslandi á Covid-19 tímanum verið færri en búast hefði mátt við miðað við fólksfjölgun og aldurssamsetningu þjóðarinnar. Ný-Sjálendingar sluppi best og Mexíkóar verst Þegar leiðrétt hafi verið fyrir lýðfræðilegum breytum og tekið tillit til fólksfjölgunar leiðir samanburður í ljós að dauðsföll í OECD-ríkjunum hafi að meðaltali verið 5,3 prósent fleiri á árunum 2020 til 2022 en á samanburðarárunum fyrir heimsfaraldur Covid-19. Munur milli landa hvað þetta varðar sé hins vegar verulegur. Níu lönd af 41 skeri sig úr, þar sem dauðsföll á Covid-árunum voru færri en búast mátti við miðað við árin fyrir heimsfaraldurinn. Þetta séu Nýja-Sjáland (-4,4%), Ísland (-3,9%), Noregur, Írland, Austurríki, Kórea, Svíþjóð, Lúxemborg og Ísrael. Þau ríki OECD þar sem umframdauðsföll voru langflest séu Kólumbía (+23,5%) og Mexíkó (+30,5%). Ekki samhljóða öðrum skýrslum Í tilkynningu Stjórnarráðsins segir að höfundar skýrslunnar geri ítarlega grein fyrir þeirri aðferðafræði sem samanburðurinn byggi á, enda hafi áður verið birtur samanburður um umframdauðsföll á tímum Covid-19 sem sýni aðrar niðurstöður. Í fyrri samanburði hafi ekki verið leiðrétt fyrir ýmsum lýðfræðilegum breytingum sem skipti máli svo samanburðurinn sé raunhæfur. Þar vegi þungt ört hækkandi hlutfall aldraðra og fólksflutningar sem hafi leitt til umtalsverðra breytinga á íbúafjölda auk aldurssamsetningar einstakra landa. Heilt yfir hafi hlutfall 65 ára og eldri hækkað um 19 prósent á svæðinu frá 2015 til 2022. Í meðfylgjandi skýrslu hafi þessar leiðréttingar verið gerðar. Öfug þróun í Svíþjóð Í tilkynningu á vef Landspítalans um sömu skýrslu segir að í rannsókninni komi fram að umframdauðsföll á Íslandi hafi verið færri árin 2020 og 2021 en árin á undan, en þeim hafi hins vegar fjölgað árið 2022 eftir að sóttvarnaraðgerðum var aflétt. Sama mynstur hafi verið fyrir hendi í Nýja Sjálandi en athygli veki að í Svíþjóð, sem fór aðrar leiðir í sóttvarnaraðgerðum, hafi þróunin verið öfug, það er að segja að flest umfram dauðsföll voru í fyrstu bylgjum faraldursins árið 2020. Allir hafi lagst á árarnar Árangur Íslands megi þakka samhentum aðgerðum stjórnvalda og heilbrigðisstofnana, eftirfylgd almennings við sóttvarnarreglur og almennum skilningi á gildi bólusetninga. Á Landspítala hafi allt starfsfólk lagst á árarnar við að útfæra starfsemina á þann veg að hægt væri að mæta öllum þeim áskorunum sem faraldrinum fylgdu. Covid-göngudeildin hafi verið sérlega öflug og sú þjónusta sem veitt var á öllum deildum spítalans við erfiðar aðstæður til fyrirmyndar. „En þessu hafa auðvitað fylgt aðrar áskoranir, til dæmis þurfti að slá skurðaðgerðum sem ekki voru lífsnauðsynlegar á frest og við sjáum líka áhrif sóttvarnaraðgerða á geðheilbrigði bæði barna og fullorðinna. Afleiðingar sóttvarnaraðgerða, einkum samfélagstakmarkana, þarf að kanna vel. Markmiðið er að draga lærdóm af þessari reynslu en á heildina getum við verið stolt af þeim árangri sem við náðum í baráttunni við Covid-19.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Landspítalinn Heilbrigðismál Mest lesið Sást ekki til sólar fyrir mýi Innlent Árásarkonan Þjóðverji á fertugsaldri Erlent Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Innlent Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Innlent Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Innlent Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Innlent Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Innlent Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Innlent Nýr meirihluti komi ekki til greina Innlent Bensínbrúsar inni í íbúðinni Innlent Fleiri fréttir Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Stefna að opnun nýs hjúkrunarheimilis á Akureyri árið 2028 Framkvæmdir í tómri Árbæjarlaug ganga vel Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Ný samræmd próf taki ekki yfir skólastarfið eins og þau gömlu Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Sjá meira