Er heilsa barna okkar ekki mikilvægari en þetta? Markéta Irglová skrifar 7. nóvember 2023 11:00 Sonur minn er 8 ára. Hann byrjaði í þriðja bekk í Mýrarhúsaskóla á Seltjarnarnesi í haust. Það er mánudagur í dag, en hann er heima frá skólanum. Hann er heima af því hann er með króníska magaverki, hausverk og hósta, einkennin versna eftir því hversu miklum tíma hann eyðir í skólanum sínum. Ástæða veikinda hans er mér augljós núna. Hann er alltaf mjög hress á sumrin og í helgarfríum, en versnar svo mjög fljótlega eftir að skólinn byrjar aftur. Auk magaverkja, hausverkja og hósta þjáist hann af krónískum eyrnabólgum sem ítrekað hafa komið í veg fyrir að hann geti t.d. mætt í skólasund með bekkjasystkinum sínum. Í fyrra þurftum við að fá læknisvottorð fyrir hann til að sleppa sundi þar sem eyrnabólgan versnaði alltaf til muna eftir hvern sundtíma. Ég er búin að missa töluna á því hversu oft læknar hafa skrifað upp á sýklalyf fyrir hann, sem aldrei gerðu gagn. Í tvö ár höfum við foreldrar hans klórað okkur á hausnum, undrandi og ráðalaus yfir ástandinu á heilsu hans, þangað til síðsumars að okkur barst bréf frá grunnskólanum um að mygla hafi fundist í byggingunni í úttekt frá EFLU. Þarna var maður orðin ansi uppgefinn, og leið eins og maður væri að upplifa einhverskonar deja vu. Fyrir tveimur árum síðan, höfðum við flutt son okkar ásamt eldri systur hans frá skóla í Reykjavík vegna þessa að þar var mygluvandamál á þeim tíma, og það er erfitt að trúa því, að það eina sem okkur tókst að gera var að flytja börnin okkar úr einum mygluðum skóla í annan. Síðan féttirnar um myglu í Mýrarhúsaskóla komu, hef ég verið að hugsa til baka. Hugsa um öll skiptin sem ég sagði syni mínum, að hann mætti ekki sleppa skólanum ´bara´ út af því að honum var illt í maganum eða hausnum eða eyranu, af því hann var ekki með hita og hann var búinn að missa allt of mikið af skólanum nú þegar. Ég mundi eftir bréfinu frá skólanum þar sem verið var að vekja athygli á því að allt of mörg börn væru ekki að mæta í skólann vegna kvíða og skólastjórn varaði foreldra við því að tilkynnt yrði til barnaverndar ef börn missa af x mörgum dögum í skólaárinu. Ég mundi eftir öllum heimsóknunum til heilsugæslunnar, þar sem okkur var sagt að það væri óeðlilegt að 6 eða 7 ára barn væri að fá svona oft eyrnabólgur, en enginn læknir leitaði lengra en að skrifa upp á sýklalyfjameðferð og senda okkur heim jafn undrandi og öll skiptin áður. Ég mundi eftir ferðinni til barnaspítalans eitt skipti þar sem sonur okkar kvartaði yfir svo miklum magaverkjum og það lengi í einu að við tókum málin aðeins lengra en áður. Ég man eftir lækninum sem sendi okkur heim án þess að geta gefið nokkra skýringu eða úrræði. Ég man að hann tók ekki einu sinni blóðprufu. Ég man að ég grét af áhyggjum og máttleysi á leiðinni heim. Nú eru framkvæmdir í Mýrarhúsaskóla í fullum gangi. Það er verið að brjóta upp gólfplötuna í kjallaranum þar sem sonur okkar var í fyrsta bekk. Það er myglu blettur í stofunni á þriðju hæð þar sem bekkurinn hans er núna. Kennarinn hans er orðin veik í lungunum og loftið í stofunni er þungt, eins og við höfum sjálf fundið fyrir í foreldraviðtölum fyrr í haust. En það má víst ekki skilja glugga eða dyr eftir opnar yfir nóttina þrátt fyrir því að EFLA segi að loftun sé mjög mikilvæg aðferð í að minnka vöxt myglusmits og bæta loftgæði innri rýma. Það er ekki hægt að færa bekkinn í aðra skólastofu því það er hvergi pláss. Það er ekki hægt að byggja skammtíma húsnæði á skólalóðinni vegna þess að þar er búið að koma leikskólabörnum fyrir. Heilsa sonar okkar er orðin það slæm að hann getur varla verið í skólabyggingunni lengur. Ekki með myglu á staðnum og öllum þeim framkvæmdum sem eru í gangi sem spillir loftinu ennþá meira. Við reyndum að færa hann í gamla skólann hans þar sem skólinn er kominn með nýtt húsnæði og margir af gömlum vinum hans eru þar enn, en það er ekki pláss fyrir hann eins og er. Hvað gerir maður þá? Við gætum kannski fært hann í skóla einhvers staðar annað staðar, en hvernig getur maður verið viss um að ástandið þar verði ekki eins eða jafnvel verra? Það er sama hvert maður lítur þessa dagana, alls staðar er talað um myglu í skólum og leikskólum. Alls staðar á landinu er verið að spilla heilsu barna okkar, og hver ber eigilega ábyrgð á því að tryggja þeim heilsusamlegt umhverfi á meðan á viðgerðum stendur? Ég óska þess að það væri Hjallastefnu leik- og grunnskóli á Seltjarnarnesi en af einhverri furðulegri ástæðu vill Bæjarráð Seltjarnarnes ekki gefa Hjallastefnunni leyfi til að setja upp sinn skóla hér, þrátt fyrir að leikskólinn á Nesinu sé að springa, þar er endalaus mannekla og skortur á plássi. Til dæmis í fyrra þurftu yngstu börnin að vera í kjallara kirkjunnar, og ennþá fleiri voru á biðlista um pláss. Nú er búið að færa leikskólabörnin í gáma á grunnskólalóðinni. Ég spurði bæjarstjóra Seltjarnarnes hvernig stendur á því að Hjallastefnan sé ekki komin hingað þrátt fyrir mikla eftirspurn íbúa og hann sagði að það væri einhver “pólitískur leikur” hjá bæjarstjórninni að neita Hjallastefnu um starfsleyfi hér þó að hann sjálfur sé mjög fylgjandi því að fólk eigi að hafa val. En þrátt fyrir hversu algengt mygluvandamálið er orðið, hefur aldrei verið spurt um eða rannsakað hvort áhrif af myglu í nærumhverfi sé möguleg orsök heilsuvanda sjúklingsins þegar við höfum farið til lækna. Allar upplýsingar sem maður fær, koma frá eigin reynslu eða rannsóknum. Maður fær betri ráð á Mæðra- og Pabbatips á Facebook en á Heilsugæslum og Barnaspítalanum. Finnst okkur þetta í lagi? Er þetta nógu gott? En það eru ekki allir jafn viðkvæmir fyrir áhrifum af myglu og flest börn í bekk sonar míns eru (samkvæmt því sem foreldrar þeirra segja) einkennalaus. Alla vega eins og er. Það er einmitt það sem gerir það erfitt til að fá fólk með sér í að krefjast úrbóta, krefjast betra umhverfis fyrir börnin okkar, krefjast þess að þau séu ekki í menguðu húsnæði á meðan að viðgerðir standa yfir. Það var starfsmaður í skólanum sem sagði mér að “engum líður vel undir þessu þaki”. En hvað getur starfsfólk skóla gert ef ekkert heyrist í foreldrum? Sökin er ekki hjá kennurum eða skólastjórnendum. Þau eru einfaldlega að reyna sitt besta að halda hlutunum gangandi þrátt fyrir allt. Hvar sökin liggur er ekki það sem skiptir mestu máli núna og það má alveg fletta ofan af því seinna hvernig þetta fór svona mikið úrskeiðis í byggingum landsins, en það sem skiptir öllu máli núna er að finna lausnir. Heilsa okkar mikilvægasta fólks er í húfi hérna; barnanna okkar og kennaranna þeirra. Nú er ég bara útlendingur með íslenskan ríkisborgararétt, íslenskan eiginmann og þrjú hálf íslensk börn, en ég spyr okkur öll; hvað getum við gert til að breyta ástandinu? - Markéta Irglová Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Börn og uppeldi Mest lesið Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er óverðtryggða lánið að ganga frá fjölskyldunni? Alma Björk Ástþórsdóttir Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Táknmyndir íslenska lýðveldisins Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Skoðun Skoðun Táknmyndir íslenska lýðveldisins skrifar Skoðun Er óverðtryggða lánið að ganga frá fjölskyldunni? Alma Björk Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Sjá meira
Sonur minn er 8 ára. Hann byrjaði í þriðja bekk í Mýrarhúsaskóla á Seltjarnarnesi í haust. Það er mánudagur í dag, en hann er heima frá skólanum. Hann er heima af því hann er með króníska magaverki, hausverk og hósta, einkennin versna eftir því hversu miklum tíma hann eyðir í skólanum sínum. Ástæða veikinda hans er mér augljós núna. Hann er alltaf mjög hress á sumrin og í helgarfríum, en versnar svo mjög fljótlega eftir að skólinn byrjar aftur. Auk magaverkja, hausverkja og hósta þjáist hann af krónískum eyrnabólgum sem ítrekað hafa komið í veg fyrir að hann geti t.d. mætt í skólasund með bekkjasystkinum sínum. Í fyrra þurftum við að fá læknisvottorð fyrir hann til að sleppa sundi þar sem eyrnabólgan versnaði alltaf til muna eftir hvern sundtíma. Ég er búin að missa töluna á því hversu oft læknar hafa skrifað upp á sýklalyf fyrir hann, sem aldrei gerðu gagn. Í tvö ár höfum við foreldrar hans klórað okkur á hausnum, undrandi og ráðalaus yfir ástandinu á heilsu hans, þangað til síðsumars að okkur barst bréf frá grunnskólanum um að mygla hafi fundist í byggingunni í úttekt frá EFLU. Þarna var maður orðin ansi uppgefinn, og leið eins og maður væri að upplifa einhverskonar deja vu. Fyrir tveimur árum síðan, höfðum við flutt son okkar ásamt eldri systur hans frá skóla í Reykjavík vegna þessa að þar var mygluvandamál á þeim tíma, og það er erfitt að trúa því, að það eina sem okkur tókst að gera var að flytja börnin okkar úr einum mygluðum skóla í annan. Síðan féttirnar um myglu í Mýrarhúsaskóla komu, hef ég verið að hugsa til baka. Hugsa um öll skiptin sem ég sagði syni mínum, að hann mætti ekki sleppa skólanum ´bara´ út af því að honum var illt í maganum eða hausnum eða eyranu, af því hann var ekki með hita og hann var búinn að missa allt of mikið af skólanum nú þegar. Ég mundi eftir bréfinu frá skólanum þar sem verið var að vekja athygli á því að allt of mörg börn væru ekki að mæta í skólann vegna kvíða og skólastjórn varaði foreldra við því að tilkynnt yrði til barnaverndar ef börn missa af x mörgum dögum í skólaárinu. Ég mundi eftir öllum heimsóknunum til heilsugæslunnar, þar sem okkur var sagt að það væri óeðlilegt að 6 eða 7 ára barn væri að fá svona oft eyrnabólgur, en enginn læknir leitaði lengra en að skrifa upp á sýklalyfjameðferð og senda okkur heim jafn undrandi og öll skiptin áður. Ég mundi eftir ferðinni til barnaspítalans eitt skipti þar sem sonur okkar kvartaði yfir svo miklum magaverkjum og það lengi í einu að við tókum málin aðeins lengra en áður. Ég man eftir lækninum sem sendi okkur heim án þess að geta gefið nokkra skýringu eða úrræði. Ég man að hann tók ekki einu sinni blóðprufu. Ég man að ég grét af áhyggjum og máttleysi á leiðinni heim. Nú eru framkvæmdir í Mýrarhúsaskóla í fullum gangi. Það er verið að brjóta upp gólfplötuna í kjallaranum þar sem sonur okkar var í fyrsta bekk. Það er myglu blettur í stofunni á þriðju hæð þar sem bekkurinn hans er núna. Kennarinn hans er orðin veik í lungunum og loftið í stofunni er þungt, eins og við höfum sjálf fundið fyrir í foreldraviðtölum fyrr í haust. En það má víst ekki skilja glugga eða dyr eftir opnar yfir nóttina þrátt fyrir því að EFLA segi að loftun sé mjög mikilvæg aðferð í að minnka vöxt myglusmits og bæta loftgæði innri rýma. Það er ekki hægt að færa bekkinn í aðra skólastofu því það er hvergi pláss. Það er ekki hægt að byggja skammtíma húsnæði á skólalóðinni vegna þess að þar er búið að koma leikskólabörnum fyrir. Heilsa sonar okkar er orðin það slæm að hann getur varla verið í skólabyggingunni lengur. Ekki með myglu á staðnum og öllum þeim framkvæmdum sem eru í gangi sem spillir loftinu ennþá meira. Við reyndum að færa hann í gamla skólann hans þar sem skólinn er kominn með nýtt húsnæði og margir af gömlum vinum hans eru þar enn, en það er ekki pláss fyrir hann eins og er. Hvað gerir maður þá? Við gætum kannski fært hann í skóla einhvers staðar annað staðar, en hvernig getur maður verið viss um að ástandið þar verði ekki eins eða jafnvel verra? Það er sama hvert maður lítur þessa dagana, alls staðar er talað um myglu í skólum og leikskólum. Alls staðar á landinu er verið að spilla heilsu barna okkar, og hver ber eigilega ábyrgð á því að tryggja þeim heilsusamlegt umhverfi á meðan á viðgerðum stendur? Ég óska þess að það væri Hjallastefnu leik- og grunnskóli á Seltjarnarnesi en af einhverri furðulegri ástæðu vill Bæjarráð Seltjarnarnes ekki gefa Hjallastefnunni leyfi til að setja upp sinn skóla hér, þrátt fyrir að leikskólinn á Nesinu sé að springa, þar er endalaus mannekla og skortur á plássi. Til dæmis í fyrra þurftu yngstu börnin að vera í kjallara kirkjunnar, og ennþá fleiri voru á biðlista um pláss. Nú er búið að færa leikskólabörnin í gáma á grunnskólalóðinni. Ég spurði bæjarstjóra Seltjarnarnes hvernig stendur á því að Hjallastefnan sé ekki komin hingað þrátt fyrir mikla eftirspurn íbúa og hann sagði að það væri einhver “pólitískur leikur” hjá bæjarstjórninni að neita Hjallastefnu um starfsleyfi hér þó að hann sjálfur sé mjög fylgjandi því að fólk eigi að hafa val. En þrátt fyrir hversu algengt mygluvandamálið er orðið, hefur aldrei verið spurt um eða rannsakað hvort áhrif af myglu í nærumhverfi sé möguleg orsök heilsuvanda sjúklingsins þegar við höfum farið til lækna. Allar upplýsingar sem maður fær, koma frá eigin reynslu eða rannsóknum. Maður fær betri ráð á Mæðra- og Pabbatips á Facebook en á Heilsugæslum og Barnaspítalanum. Finnst okkur þetta í lagi? Er þetta nógu gott? En það eru ekki allir jafn viðkvæmir fyrir áhrifum af myglu og flest börn í bekk sonar míns eru (samkvæmt því sem foreldrar þeirra segja) einkennalaus. Alla vega eins og er. Það er einmitt það sem gerir það erfitt til að fá fólk með sér í að krefjast úrbóta, krefjast betra umhverfis fyrir börnin okkar, krefjast þess að þau séu ekki í menguðu húsnæði á meðan að viðgerðir standa yfir. Það var starfsmaður í skólanum sem sagði mér að “engum líður vel undir þessu þaki”. En hvað getur starfsfólk skóla gert ef ekkert heyrist í foreldrum? Sökin er ekki hjá kennurum eða skólastjórnendum. Þau eru einfaldlega að reyna sitt besta að halda hlutunum gangandi þrátt fyrir allt. Hvar sökin liggur er ekki það sem skiptir mestu máli núna og það má alveg fletta ofan af því seinna hvernig þetta fór svona mikið úrskeiðis í byggingum landsins, en það sem skiptir öllu máli núna er að finna lausnir. Heilsa okkar mikilvægasta fólks er í húfi hérna; barnanna okkar og kennaranna þeirra. Nú er ég bara útlendingur með íslenskan ríkisborgararétt, íslenskan eiginmann og þrjú hálf íslensk börn, en ég spyr okkur öll; hvað getum við gert til að breyta ástandinu? - Markéta Irglová
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun