Reynsla mín af gervigreind í menntaskólakennslu Geir Finnsson skrifar 26. október 2023 07:01 Nýlegar framfarir í gervigreind hafa kallað fram breytingar á ýmsum sviðum samfélagsins og eru skólar þar engin undantekning. Í nýlegum þætti Kveiks á RÚV voru áhrifum gervigreindar á skólasamfélagið gerð góð skil og hefur sú umfjöllun fengið okkur til umhugsunar um hvort íslenskum skólum takist yfir höfuð að mæta nútímalegum þörfum nemenda. Nemendamiðað kennslurými mætir gervigreind vel Sjálfur er ég enskukennari í Menntaskólanum á Ásbrú (MÁ) við Keili. Í þeim skóla er vendinám í fyrirrúmi en það snýst í stuttu máli um að kennslustundir séu helgaðar verkefnavinnu og að nám utan kennslustofunar snúist um upplýsingaöflun, t.a.m með stuttum myndböndum, lestri og svo framvegis. Með öðrum orðum stendur kennarinn ekki upp við töflu og færir nemendum upplýsingar. Nemendur sjá sjálfir um upplýsingaöflun og mæta síðan í tíma til að vinna undir handleiðslu kennara. Vendinám snýst þar að auki um að gera kennslustofur nemendamiðaðar og gagnvirkar, sem við í MÁ höfum innleitt alla leið. Það þýðir að ekkert kennaraborð er að finna fremst í skólastofum heldur eru stólar, hægindastólar, sófar og borð á víð og dreif um stofuna og kennarinn gengur á milli nemenda til að leiðbeina þeim. Það er einmitt þessu nýstárlega umhverfi að þakka að vel hefur tekist hjá mér að notfæra gervigreind í skólastarf MÁ. Gervigreind hvetur okkur til að breytast í rétta átt MÁ er glænýr og lítill skóli. Fyrir vikið er ég eini enskukennarinn þar, sem hefur veitt mér rými til að gera tilraunir með gervigreind frá því hún fór að láta verulega á sér kræla um síðastliðin áramót. Vissulega var það yfirþyrmandi til að byrja með að sjá forrit á borð við ChatGPT og QuillBot gera það að verkum að hefðbundin verkefni á borð við ritgerðir virkuðu einfaldlega ekki lengur í þeirri mynd sem við könnumst öll við - enda geta forritin ekki aðeins bætt texta nemenda á svipstundu, heldur einnig gert verkefnin ansi fagmannlega fyrir þau frá grunni. Aftur á móti er tilkoma þessara tækniframfara, að mínu mati, sú hvatning sem skólasamfélagið hefur þurft á að halda til þess að þróast í takt við nútímaþarfir og kröfur. Gagnrýnin hugsun nemenda er mikilvægari en nokkru sinni fyrr Lykilatriði í því að nota gervigreind í kennslu eru opnar og hreinskiptnar umræður við nemendur. Það má ekki gleymast að nám snýst um nemendur og sem skjólstæðingar okkar er eðlilegt að rödd þeirra heyrist þegar við ræðum breytingar á okkar kennsluháttum. Í enskuáföngum mínum legg ég upp úr því að nemendur skoði kennsluáætlun og áfangalýsingu gaumgæfilega og held ég með þeim stuttar vinnustofur um hvernig verkefni áfangans, ekki síst lokaverkefni, ættu að koma til með að líta út í ljósi tækniframfara á sviðum gervigreindar. Afraksturinn eru verkefni sem snúast meira um gagnrýna hugsun nemenda, þar sem þau meðal annars bera saman eigin afurð við gervigreind og ræða sérstaklega muninn. Þá snúast verkefni í meira mæli um að nemendur tjái eigin skoðun og lýsi reynslu sinni og nýti frekar gervigreind til að fá aðstoð - enda er hún kjörin til þess að leiðrétta málfar og stafsetningu, auk þess að hjálpa nemendum að mynda ramma utan um verkefnin sín, svo fáein dæmi verði nefnd. Með verkefnamiðuðu vendinámi og nemendamiðuðum kennslustofum hefur reynst mér vel að nota gervigreind í skólastarfinu. Þetta gerir það að verkum að ég, sem kennari næ að fylgjast betur með vinnu nemenda og þá fá þau sömuleiðis aukið rými til að gera sjálf tilraunir og læra, fyrir vikið, að beita þessum nýju verkfærum skynsamlega. Ég öðlast meiri tíma til að ræða opinskátt við nemendur og það útaf fyrir sig er gríðarlega verðmætt fyrir kennara á tímum sem þessum. Gervigreind er kærkominn aðstoðarmaður kennarans Þess ber að geta að gervigreindin nýtist ekki aðeins nemendum. Úr því að ég er eini enskukennari skólans míns þá er erfiðara að kasta hugmyndum á milli annarra enskukennara en þar kemur gervigreindin að góðum notum. Að mörgu leyti er eins og um gríðarlega vinnufúsan og gáfaðan aðstoðarmann sé að ræða; sem er til í að svara manni á svipstundu hvenær sem er sólarhringsins. Hún getur búið til matskvarða, yfirfarið verkefnalýsingar og þess háttar en sömuleiðis getur hún m.a. lesið áfangalýsingu og kennsluáætlun og komið með fjölbreyttar hugmyndir sem og þarfa gagnrýni sem tryggir að kennslan uppfylli ekki aðeins kröfur yfirvalda heldur nútímalegar þarfir nemenda. Til að mynda er hreinlega hægt að spyrja gervigreindina hvernig hægt sé að breyta hverju verkefni fyrir sig þannig að það verði ekki úrelt á tímum gervigreindar. Eigum við að takmarka gervigreind eða notfæra okkur hana? Framfarir gervigreindar hafa reynst skólasamfélaginu krefjandi og mun hún brátt hafa veigamikil áhrif á fleiri námsgreinar en ensku. Ég er hins vegar sannfærður um að framtíðin sé björt því samkvæmt minni reynslu þá eru þessar nýlegu framfarir í gervigreind nákvæmlega sá hvati sem skólasamfélagið þarf á að halda til að nám á öllum skólastigum mæti nútímaþörfum nemenda okkar. Að mínu mati er ekki nóg að vera aðeins meðvituð um gervigreind og finna síðan leiðir til að koma í veg fyrir að nemendur svindli með henni - við ættum að vera opin fyrir veigameiri breytingum í skólastarfi, hvort sem er með aukinni áherslu á verkefnamiðað nám, á nemendamiðaðar skólastofur, aukin samskipti við nemendur og þar fram eftir götum. Það er engin ein leið sem virkar fyrir alla en af minni reynslu að marka þá er lykilatriði að höfuðáhersla verði lögð á gagnrýna hugsun nemenda til að takast á við þann nýja veruleika sem blasir við okkur. Höfundur er kennari í Menntaskólanum á Ásbrú Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Geir Finnsson Gervigreind Skóla - og menntamál Framhaldsskólar Tengdar fréttir Skólarnir Ég er kennari. Ég hef kennt í þrem grunnskólum og tveim framhaldsskólum. Í engum af þessum skólum er verið að búa til vélmenni úr nemendum. 18. október 2023 11:01 Hvernig gervigreind gæti eyðilagt íslenska skóla Það er algerlega ljóst að gervigreind mun hafa veruleg áhrif í skólum. Skárra væri það nú. Tækni, sem líkir nægilega vel eftir greind til að vera kennd við hana, hlýtur að vera viðfangsefni skóla með einhverjum hætti. 18. október 2023 09:30 Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Minn maður mun standa í lappirnar Helgi Pétursson Skoðun Hví Halla Hrund? – Skyldulesning! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er landið stjórnlaust og býr þjóðin við valdníðslu og rányrkju? Vilhelm Jónsson Skoðun Kjósum forseta sem við treystum Ingileif Jónsdóttir Skoðun Brjótum heimsblað! Hallgrímur Helgason Skoðun Afturbatapíka í skilgreiningu HKL Steingrímur Gunnarsson Skoðun Kryddum tilveruna í skrautbúning Ásdís Rán Gunnarsdóttir Skoðun Ó, vakna þú mín Þyrnirós! Ólafur H. Ólafsson Skoðun Það skiptir máli hver er forseti landsins Unnar Geir Unnarsson Skoðun Sanngjarnt lífeyriskerfi: Neikvæða eða jákvæða hvata til að virkja fatlað fólk til atvinnuþátttöku ? Gunnar Alexander Ólafsson ,Sigurður Árnason Skoðun Skoðun Skoðun Að sitja vel í sjálfri sér Kolbrún Sverrisdóttir skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir fyrir okkur unga fólkið Kári Sigfússon skrifar Skoðun Kjósum alvöru forseta en ekki óbreytt ástand Kári Allansson skrifar Skoðun Ætlar auðvaldinu loks að takast að ráða í forsetaembættið? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Halla Hrund Logadóttir: Framtíðarforseti Íslands? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Ég kýs Katrínu! Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Opinber umræða í þágu hugsunar Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Hefur allt til brunns að bera Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Brjótum heimsblað! Hallgrímur Helgason skrifar Skoðun Kjósum forseta sem við treystum Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Það skiptir máli hver er forseti landsins Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Sjálfstæði eða fall? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Afturbatapíka í skilgreiningu HKL Steingrímur Gunnarsson skrifar Skoðun Ó, vakna þú mín Þyrnirós! Ólafur H. Ólafsson skrifar Skoðun Kryddum tilveruna í skrautbúning Ásdís Rán Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Er landið stjórnlaust og býr þjóðin við valdníðslu og rányrkju? Vilhelm Jónsson skrifar Skoðun Hví Halla Hrund? – Skyldulesning! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Sanngjarnt lífeyriskerfi: Neikvæða eða jákvæða hvata til að virkja fatlað fólk til atvinnuþátttöku ? Gunnar Alexander Ólafsson ,Sigurður Árnason skrifar Skoðun Minn maður mun standa í lappirnar Helgi Pétursson skrifar Skoðun Þetta snýst um orkuna Hildur Sif Thorarensen skrifar Skoðun Dýrmætt veganesti í forsetaembættið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er Baldur mitt val Ásta Kristín Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Í djúpneti íslenskra stjórnmála Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Lestarsamgöngur milli Reykjavíkur og Keflavíkurflugvallar Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Jákvæðni á Bessastöðum Þorsteinn Magnússon skrifar Skoðun Ég styð Baldur sem næsta forseta! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðarmorðið á Gasa í tölum og hlutverk Íslands Ingólfur Shahin skrifar Skoðun Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Sjá meira
Nýlegar framfarir í gervigreind hafa kallað fram breytingar á ýmsum sviðum samfélagsins og eru skólar þar engin undantekning. Í nýlegum þætti Kveiks á RÚV voru áhrifum gervigreindar á skólasamfélagið gerð góð skil og hefur sú umfjöllun fengið okkur til umhugsunar um hvort íslenskum skólum takist yfir höfuð að mæta nútímalegum þörfum nemenda. Nemendamiðað kennslurými mætir gervigreind vel Sjálfur er ég enskukennari í Menntaskólanum á Ásbrú (MÁ) við Keili. Í þeim skóla er vendinám í fyrirrúmi en það snýst í stuttu máli um að kennslustundir séu helgaðar verkefnavinnu og að nám utan kennslustofunar snúist um upplýsingaöflun, t.a.m með stuttum myndböndum, lestri og svo framvegis. Með öðrum orðum stendur kennarinn ekki upp við töflu og færir nemendum upplýsingar. Nemendur sjá sjálfir um upplýsingaöflun og mæta síðan í tíma til að vinna undir handleiðslu kennara. Vendinám snýst þar að auki um að gera kennslustofur nemendamiðaðar og gagnvirkar, sem við í MÁ höfum innleitt alla leið. Það þýðir að ekkert kennaraborð er að finna fremst í skólastofum heldur eru stólar, hægindastólar, sófar og borð á víð og dreif um stofuna og kennarinn gengur á milli nemenda til að leiðbeina þeim. Það er einmitt þessu nýstárlega umhverfi að þakka að vel hefur tekist hjá mér að notfæra gervigreind í skólastarf MÁ. Gervigreind hvetur okkur til að breytast í rétta átt MÁ er glænýr og lítill skóli. Fyrir vikið er ég eini enskukennarinn þar, sem hefur veitt mér rými til að gera tilraunir með gervigreind frá því hún fór að láta verulega á sér kræla um síðastliðin áramót. Vissulega var það yfirþyrmandi til að byrja með að sjá forrit á borð við ChatGPT og QuillBot gera það að verkum að hefðbundin verkefni á borð við ritgerðir virkuðu einfaldlega ekki lengur í þeirri mynd sem við könnumst öll við - enda geta forritin ekki aðeins bætt texta nemenda á svipstundu, heldur einnig gert verkefnin ansi fagmannlega fyrir þau frá grunni. Aftur á móti er tilkoma þessara tækniframfara, að mínu mati, sú hvatning sem skólasamfélagið hefur þurft á að halda til þess að þróast í takt við nútímaþarfir og kröfur. Gagnrýnin hugsun nemenda er mikilvægari en nokkru sinni fyrr Lykilatriði í því að nota gervigreind í kennslu eru opnar og hreinskiptnar umræður við nemendur. Það má ekki gleymast að nám snýst um nemendur og sem skjólstæðingar okkar er eðlilegt að rödd þeirra heyrist þegar við ræðum breytingar á okkar kennsluháttum. Í enskuáföngum mínum legg ég upp úr því að nemendur skoði kennsluáætlun og áfangalýsingu gaumgæfilega og held ég með þeim stuttar vinnustofur um hvernig verkefni áfangans, ekki síst lokaverkefni, ættu að koma til með að líta út í ljósi tækniframfara á sviðum gervigreindar. Afraksturinn eru verkefni sem snúast meira um gagnrýna hugsun nemenda, þar sem þau meðal annars bera saman eigin afurð við gervigreind og ræða sérstaklega muninn. Þá snúast verkefni í meira mæli um að nemendur tjái eigin skoðun og lýsi reynslu sinni og nýti frekar gervigreind til að fá aðstoð - enda er hún kjörin til þess að leiðrétta málfar og stafsetningu, auk þess að hjálpa nemendum að mynda ramma utan um verkefnin sín, svo fáein dæmi verði nefnd. Með verkefnamiðuðu vendinámi og nemendamiðuðum kennslustofum hefur reynst mér vel að nota gervigreind í skólastarfinu. Þetta gerir það að verkum að ég, sem kennari næ að fylgjast betur með vinnu nemenda og þá fá þau sömuleiðis aukið rými til að gera sjálf tilraunir og læra, fyrir vikið, að beita þessum nýju verkfærum skynsamlega. Ég öðlast meiri tíma til að ræða opinskátt við nemendur og það útaf fyrir sig er gríðarlega verðmætt fyrir kennara á tímum sem þessum. Gervigreind er kærkominn aðstoðarmaður kennarans Þess ber að geta að gervigreindin nýtist ekki aðeins nemendum. Úr því að ég er eini enskukennari skólans míns þá er erfiðara að kasta hugmyndum á milli annarra enskukennara en þar kemur gervigreindin að góðum notum. Að mörgu leyti er eins og um gríðarlega vinnufúsan og gáfaðan aðstoðarmann sé að ræða; sem er til í að svara manni á svipstundu hvenær sem er sólarhringsins. Hún getur búið til matskvarða, yfirfarið verkefnalýsingar og þess háttar en sömuleiðis getur hún m.a. lesið áfangalýsingu og kennsluáætlun og komið með fjölbreyttar hugmyndir sem og þarfa gagnrýni sem tryggir að kennslan uppfylli ekki aðeins kröfur yfirvalda heldur nútímalegar þarfir nemenda. Til að mynda er hreinlega hægt að spyrja gervigreindina hvernig hægt sé að breyta hverju verkefni fyrir sig þannig að það verði ekki úrelt á tímum gervigreindar. Eigum við að takmarka gervigreind eða notfæra okkur hana? Framfarir gervigreindar hafa reynst skólasamfélaginu krefjandi og mun hún brátt hafa veigamikil áhrif á fleiri námsgreinar en ensku. Ég er hins vegar sannfærður um að framtíðin sé björt því samkvæmt minni reynslu þá eru þessar nýlegu framfarir í gervigreind nákvæmlega sá hvati sem skólasamfélagið þarf á að halda til að nám á öllum skólastigum mæti nútímaþörfum nemenda okkar. Að mínu mati er ekki nóg að vera aðeins meðvituð um gervigreind og finna síðan leiðir til að koma í veg fyrir að nemendur svindli með henni - við ættum að vera opin fyrir veigameiri breytingum í skólastarfi, hvort sem er með aukinni áherslu á verkefnamiðað nám, á nemendamiðaðar skólastofur, aukin samskipti við nemendur og þar fram eftir götum. Það er engin ein leið sem virkar fyrir alla en af minni reynslu að marka þá er lykilatriði að höfuðáhersla verði lögð á gagnrýna hugsun nemenda til að takast á við þann nýja veruleika sem blasir við okkur. Höfundur er kennari í Menntaskólanum á Ásbrú
Skólarnir Ég er kennari. Ég hef kennt í þrem grunnskólum og tveim framhaldsskólum. Í engum af þessum skólum er verið að búa til vélmenni úr nemendum. 18. október 2023 11:01
Hvernig gervigreind gæti eyðilagt íslenska skóla Það er algerlega ljóst að gervigreind mun hafa veruleg áhrif í skólum. Skárra væri það nú. Tækni, sem líkir nægilega vel eftir greind til að vera kennd við hana, hlýtur að vera viðfangsefni skóla með einhverjum hætti. 18. október 2023 09:30
Sanngjarnt lífeyriskerfi: Neikvæða eða jákvæða hvata til að virkja fatlað fólk til atvinnuþátttöku ? Gunnar Alexander Ólafsson ,Sigurður Árnason Skoðun
Skoðun Sanngjarnt lífeyriskerfi: Neikvæða eða jákvæða hvata til að virkja fatlað fólk til atvinnuþátttöku ? Gunnar Alexander Ólafsson ,Sigurður Árnason skrifar
Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir skrifar
Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar
Sanngjarnt lífeyriskerfi: Neikvæða eða jákvæða hvata til að virkja fatlað fólk til atvinnuþátttöku ? Gunnar Alexander Ólafsson ,Sigurður Árnason Skoðun