Rísum upp! Ragnar Þór Ingólfsson skrifar 1. maí 2023 07:31 Í dag er alþjóðlegur baráttudagur verkalýðsins og er óhætt að segja að launafólk og almenningur standi á tímamótum. Stjórnvöld og Seðlabankinn hafa tekið sér stöðu. Stöðu gegn fólkinu í landinu og stöðu með sérhagsmunaöflunum og fjármálakerfinu. Um það verður ekki deilt. Stjórnmálin og peningastefna Seðlabankans hafa brugðist skyldum sínum og hlutverki. Að verja almenning í landinu gagnvart þeirri lífskjarakreppu sem nú stendur yfir. Ekki nóg með að bregðast þessum grundvallarskyldum sínum hafa stjórnvöld og Seðlabankinn bætt um betur og gert illt verra. Miklu verra! Það sorglega í þessu er að þessi staða þarf alls ekki að vera svona. Hún er að stórum hluta heimatilbúin og afleiðing upplýstra ákvarðana. Alls staðar í kringum okkur hafa ríki sem við berum okkur gjarnan saman við farið í fjölþættar aðgerðir til að bregðast við afkomukreppu fólks, hvort sem um er að ræða hóflegar vaxtahækkanir, leigubremsu og launahækkanir, eða ýmsar mikilvægar mótvægisaðgerðir eins og hvalrekaskatt á ofur hagnað fyrirtækja. Þessu er ekki fyrir að fara á litla Íslandi. Hér verður frelsið til að græða vera í algjörum forgangi. Árum saman hefur þessi staða verið og árum saman hefur hún fengið að versna þrátt fyrir fögur fyrirheit í aðdraganda kosninga. Það er allt svikið jafn óðum. Á meðan innviðir og grunnþjónustan grotnar niður eiga sér stað stórkostlegir flutningar fjármagns og eigna frá skuldugum heimilum, á meðan heilbrigðiskerfið er að þrotum komið, í skelfingarástandi á leigumarkaði, í viðvarandi húsnæðisskorti, á meðan svik og vanefndir eru algjör gagnvart samningum við verkalýðshreyfinguna og kjósendur, á meðan unga fólkinu er úthýst af húsnæðismarkaði fyrir lífstíð, á meðan barnafjölskyldur fá ekki dagvistun fyrir börnin, á meðan eldri borgarar, öryrkjar og láglaunafólk búa við sára fátækt og skort, á meðan opinberu starfsfólki sem sinnir mikilvægri grunnþjónustu er sagt upp störfum, á meðan gamla fólkið deyr frá biðlistum eftir úrræðum, á meðan unga fólkið okkar og fjölskyldur þeirra mæta algjöru úrræðaleysi í geðheilbrigðismálum, á meðan biðtími á bráðamóttöku og læknavöktum mælist í 6 til 8 klukkustundum og lengist, vikum og mánuðum saman bíður fólk eftir viðtali við lækni, og enn lengur eftir lífsnauðsynlegum skurðaðgerðum eða greiningum, á meðan þjónustan fer fram innan um örmagna heilbrigðisstarfsfólk á göngum sjúkrahúsa, á meðan ríkisstjórnin neitar að upplýsa almenning um sölu ríkiseigna, á meðan opinber gjöld eru aukin á almenning en auðstéttinni hlíft. Á meðan Seðlabankinn hefur hækkað stýrivexti oftar og meira en nokkur staðar þekkist í samanburðarlöndum? Á meðan samanburðarlöndum gengur betur að vinna gegn verðbólgu og lífskjaraskerðingu en okkur, eru settir milljarðar í að halda þjóðarleiðtogasýningu. Á meðan staðan versnar og versnar! Á meðan græða fyrirtækin sem aldrei fyrr og fjármálakerfið slær um sig með steinprýddum glerhöllum fyrir ofurgróða síðustu ára, gróða sem eykst bara og eykst á kostnað almennings, á meðan bankarnir skerða þjónustu, loka útibúum og hækka gjaldskrár, á meðan tryggingafélögin hagnast ævintýralega og nota bótasjóðina í að braska, á meðan olíufélögin raka inn á gengismun og sveiflum á heimsmarkaðsverði, á meðan útgerðarelítan mokveiðir fjármagn af auðlindum okkar allra, á meðan þjóðþekktir útrásarvíkingar hafa náð fyrri styrk og völdum, á meðan lífeyrissjóðirnir okkar sitja hjá og leyfa þeim það, á meðan byggingaverktakar mata krókinn á ástandinu, rétt eins og auðstéttin sem sölsað hefur undir sig leigumarkaðinn, á meðan sama auðstétt hefur tekið milljarða tugi af braski með fiskeldi og öðru náttúruníði, á meðan innviðir eru einkavæddir og komið á vildarkjörum til útvalinna, á meðan taumlaus græðgin og dekur stjórnvalda við sérhagsmunaöflin eru allt að drepa. Á meðan milljörðum er varið í breytingar á Seðlabankanum, sem kallar eftir aðhaldi á aðra. Á meðan skuldsettum heimilum er smalað inn í eitraða sjálfheldu verðtryggðra lána að kröfu Seðlabankans og bankanna. Staðan mun versna! Og hún mun versna þangað til við rísum upp og segjum stopp og segjum, er ekki komið nóg? Hingað og ekki lengra! Verkalýðshreyfingin hefur átt betri daga hugsa margir með sér. Það er rangt! Verkalýðshreyfingin hefur sjaldan verið í betra formi. Sú kjaralota sem við stöndum í nú verður sú mikilvægasta í áratugi. Í eftirmálum hrunsins var verkalýðshreyfingin samofin valdablokk stjórnmálanna. Eftir áralöng teboð og vinaleg samtöl með sérhagsmunaöflum og stjórnmálunum gat hreyfingin sig hvergi hreyft án þess að stíga á tærnar á sjálfri sér. Hún lokaði sig af! Á meðan þáverandi ríkisstjórn gerði, eins og sú sem nú stjórnar, allt sem í hennar valdi stóð til að þóknast fjármagninu og kröfuhöfum á kostnað almennings, sem endaði með skelfilegum afleiðingum. Hræðslan var slík að enga mótstöðu var að finna innan veggja verkalýðshreyfingarinnar. Fólkið reis upp, í nauðvörn, og greip potta og pönnur og skundaði á Austurvöll því málsvarinn hvarf. Ef einhver saknar þess tíma þegar duglaus og meðvirk verkalýðshreyfingin hjakkaði með tebolla í hönd í hjólfari meðvirkni og hræðslu þá mun það ekki gerast á okkar vakt. Í eftirmálum hrunsin gat verkalýshreyfingin ekki gengið upp lágreistan stiga án þess að mæðast og gefast upp. Í dag höfum við úthald og kjark, áræðni og dug til að taka slaginn fyrir alvöru. Og við munum gera það! Við höfum sjaldan eða aldrei verið í betra formi til þess. Við verðum í framlínunni og þið þurfið ekki að bíða eftir okkur. Við erum hér og munum rísa upp og leiða baráttuna sem framundan er. Við munum mótmæla og láta í okkur heyra og við munum fara í verkföll og nota allan okkar styrk, tæki og tól til að knýja á um breytingar. Breytingar sem miða að þörfum okkar allra. Réttlátara og betra samfélagi þar sem mælikvarðinn verður staða okkar veikustu bræðra og systra en ekki hvað við eigum marga á lista yfir ríkasta fólkið. Við munum láta til skarar skríða fljótlega. Við munum mótmæla á Austurvelli og við munum mótmæla fyrir framan Seðlabankann og við munum mótmæla hvar og hvenær sem þurfa þykir. Við munum leggja niður störf og við munum gera það sem þarf til að snúa þessari ríkisstjórn og Seðlabankanum af braut eyðileggingar og kúgunar. Okkur mun takast þetta með samtakamætti okkar allra. Við tókum fyrsta skrefið á nýafstöðnu Alþýðusambandsþingi og nú þurfum við ykkur með. Við byrjum á kröfugöngu 1.maí, Alþjóðlegum baráttudegi verkalýðshreyfingarinnar, og höldum svo áfram. Spillingin er sjálfnærandi og hefur hreiðrað um sig alls staðar í stjórnsýslunni. Það er aðeins ein leið til að vinna bug á henni. Rísum upp! Höfundur er formaður VR. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Verkalýðsdagurinn Stéttarfélög Efnahagsmál Ragnar Þór Ingólfsson Mest lesið Þegar gigtin stjórnar jólunum Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Fullveldi í framkvæmd Eggert Sigurbergsson Skoðun Mótmæli bænda í Brussel eru ekki sjónarspil – þau eru viðvörun Erna Bjarnadóttir Skoðun Staðreyndir um móttöku flóttafólks í Hafnarfirði Margrét Vala Marteinsdóttir Skoðun Verður Flokkur fólksins að Flótta fólksins? Júlíus Valsson Skoðun Þetta varð í alvöru að lögum! Snorri Másson Skoðun „Rússland hefur ráðist inn í 19 ríki“ - og samt engin ógn? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Orkuskiptin sem engu máli skiptu Jean-Rémi Chareyre Skoðun Borgar það sig að panta mat á netinu? Jóhann Már Helgason Skoðun Halldór 20.12.2025 Halldór Skoðun Skoðun Þegar gigtin stjórnar jólunum Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Fullveldi í framkvæmd Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Verður Flokkur fólksins að Flótta fólksins? Júlíus Valsson skrifar Skoðun „Rússland hefur ráðist inn í 19 ríki“ - og samt engin ógn? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Fæðuöryggi sem innviðamál í breyttu alþjóðakerfi Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Svona gerum við… fjármagn til áfengis- og vímuefnameðferðar aukið um 850 milljónir Alma Möller skrifar Skoðun Gluggagægir fyrir innan gluggann. Gervigreindin lifnar við Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Samstíga ríkisstjórn í sigri og þraut Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Vextir á verðtryggðum lánum - ögurstund Hjalti Þórisson skrifar Skoðun Rokk í boði Ríkisins - möguleg tímaskekkja Stefán Ernir Valmundarson skrifar Skoðun Orkuskiptin sem engu máli skiptu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Samtöl við þá sem hurfu of fljótt Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Flugvöllurinn í Reykjavík - fyrir landið allt Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Gamla fólkið okkar býr við óöryggi – kerfið okkar er að bregðast Valný Óttarsdóttir skrifar Skoðun Siðferðileg reiði er ekki staðreynd Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Fiktið byrjar ekki sem sjúkdómur Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Jólagjöf ríkisstjórnarinnar Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Einfaldlega íslenskt, líka um jólin Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Hvers vegna heyra yfirvöld á Íslandi ekki grátbeiðni Sameinuðu þjóðanna og yfir 200 hjálparsamtaka um aðgerðir gegn Ísrael? Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Réttaröryggi nemenda og framkvæmd inntöku í framhaldsskóla Karen María Jónsdóttir skrifar Skoðun Vönduð lagasetning á undanhaldi Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Borgar það sig að panta mat á netinu? Jóhann Már Helgason skrifar Skoðun Staðreyndir um móttöku flóttafólks í Hafnarfirði Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun „Fullkominn fjandskapur í garð smáríkis“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þegar Hr. X bjargaði jólunum Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Öll lífsins gæði mynda skattstofn Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Þegar lögheimilið verður að útilokunartæki Jack Hrafnkell Daníelsson skrifar Skoðun Vandfýsin og útilokandi samstaða: Ólýðræðislegir tilburðir íslensku elítunnar gegn réttindabaráttu verkaðlýðsins Armando Garcia skrifar Skoðun Mýtuvaxtarækt loftslagsafneitunar Sveinn Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Hvað ætlið þið að gera fyrir okkur Seyðfirðinga? Júlíana Björk Garðarsdóttir skrifar Sjá meira
Í dag er alþjóðlegur baráttudagur verkalýðsins og er óhætt að segja að launafólk og almenningur standi á tímamótum. Stjórnvöld og Seðlabankinn hafa tekið sér stöðu. Stöðu gegn fólkinu í landinu og stöðu með sérhagsmunaöflunum og fjármálakerfinu. Um það verður ekki deilt. Stjórnmálin og peningastefna Seðlabankans hafa brugðist skyldum sínum og hlutverki. Að verja almenning í landinu gagnvart þeirri lífskjarakreppu sem nú stendur yfir. Ekki nóg með að bregðast þessum grundvallarskyldum sínum hafa stjórnvöld og Seðlabankinn bætt um betur og gert illt verra. Miklu verra! Það sorglega í þessu er að þessi staða þarf alls ekki að vera svona. Hún er að stórum hluta heimatilbúin og afleiðing upplýstra ákvarðana. Alls staðar í kringum okkur hafa ríki sem við berum okkur gjarnan saman við farið í fjölþættar aðgerðir til að bregðast við afkomukreppu fólks, hvort sem um er að ræða hóflegar vaxtahækkanir, leigubremsu og launahækkanir, eða ýmsar mikilvægar mótvægisaðgerðir eins og hvalrekaskatt á ofur hagnað fyrirtækja. Þessu er ekki fyrir að fara á litla Íslandi. Hér verður frelsið til að græða vera í algjörum forgangi. Árum saman hefur þessi staða verið og árum saman hefur hún fengið að versna þrátt fyrir fögur fyrirheit í aðdraganda kosninga. Það er allt svikið jafn óðum. Á meðan innviðir og grunnþjónustan grotnar niður eiga sér stað stórkostlegir flutningar fjármagns og eigna frá skuldugum heimilum, á meðan heilbrigðiskerfið er að þrotum komið, í skelfingarástandi á leigumarkaði, í viðvarandi húsnæðisskorti, á meðan svik og vanefndir eru algjör gagnvart samningum við verkalýðshreyfinguna og kjósendur, á meðan unga fólkinu er úthýst af húsnæðismarkaði fyrir lífstíð, á meðan barnafjölskyldur fá ekki dagvistun fyrir börnin, á meðan eldri borgarar, öryrkjar og láglaunafólk búa við sára fátækt og skort, á meðan opinberu starfsfólki sem sinnir mikilvægri grunnþjónustu er sagt upp störfum, á meðan gamla fólkið deyr frá biðlistum eftir úrræðum, á meðan unga fólkið okkar og fjölskyldur þeirra mæta algjöru úrræðaleysi í geðheilbrigðismálum, á meðan biðtími á bráðamóttöku og læknavöktum mælist í 6 til 8 klukkustundum og lengist, vikum og mánuðum saman bíður fólk eftir viðtali við lækni, og enn lengur eftir lífsnauðsynlegum skurðaðgerðum eða greiningum, á meðan þjónustan fer fram innan um örmagna heilbrigðisstarfsfólk á göngum sjúkrahúsa, á meðan ríkisstjórnin neitar að upplýsa almenning um sölu ríkiseigna, á meðan opinber gjöld eru aukin á almenning en auðstéttinni hlíft. Á meðan Seðlabankinn hefur hækkað stýrivexti oftar og meira en nokkur staðar þekkist í samanburðarlöndum? Á meðan samanburðarlöndum gengur betur að vinna gegn verðbólgu og lífskjaraskerðingu en okkur, eru settir milljarðar í að halda þjóðarleiðtogasýningu. Á meðan staðan versnar og versnar! Á meðan græða fyrirtækin sem aldrei fyrr og fjármálakerfið slær um sig með steinprýddum glerhöllum fyrir ofurgróða síðustu ára, gróða sem eykst bara og eykst á kostnað almennings, á meðan bankarnir skerða þjónustu, loka útibúum og hækka gjaldskrár, á meðan tryggingafélögin hagnast ævintýralega og nota bótasjóðina í að braska, á meðan olíufélögin raka inn á gengismun og sveiflum á heimsmarkaðsverði, á meðan útgerðarelítan mokveiðir fjármagn af auðlindum okkar allra, á meðan þjóðþekktir útrásarvíkingar hafa náð fyrri styrk og völdum, á meðan lífeyrissjóðirnir okkar sitja hjá og leyfa þeim það, á meðan byggingaverktakar mata krókinn á ástandinu, rétt eins og auðstéttin sem sölsað hefur undir sig leigumarkaðinn, á meðan sama auðstétt hefur tekið milljarða tugi af braski með fiskeldi og öðru náttúruníði, á meðan innviðir eru einkavæddir og komið á vildarkjörum til útvalinna, á meðan taumlaus græðgin og dekur stjórnvalda við sérhagsmunaöflin eru allt að drepa. Á meðan milljörðum er varið í breytingar á Seðlabankanum, sem kallar eftir aðhaldi á aðra. Á meðan skuldsettum heimilum er smalað inn í eitraða sjálfheldu verðtryggðra lána að kröfu Seðlabankans og bankanna. Staðan mun versna! Og hún mun versna þangað til við rísum upp og segjum stopp og segjum, er ekki komið nóg? Hingað og ekki lengra! Verkalýðshreyfingin hefur átt betri daga hugsa margir með sér. Það er rangt! Verkalýðshreyfingin hefur sjaldan verið í betra formi. Sú kjaralota sem við stöndum í nú verður sú mikilvægasta í áratugi. Í eftirmálum hrunsins var verkalýðshreyfingin samofin valdablokk stjórnmálanna. Eftir áralöng teboð og vinaleg samtöl með sérhagsmunaöflum og stjórnmálunum gat hreyfingin sig hvergi hreyft án þess að stíga á tærnar á sjálfri sér. Hún lokaði sig af! Á meðan þáverandi ríkisstjórn gerði, eins og sú sem nú stjórnar, allt sem í hennar valdi stóð til að þóknast fjármagninu og kröfuhöfum á kostnað almennings, sem endaði með skelfilegum afleiðingum. Hræðslan var slík að enga mótstöðu var að finna innan veggja verkalýðshreyfingarinnar. Fólkið reis upp, í nauðvörn, og greip potta og pönnur og skundaði á Austurvöll því málsvarinn hvarf. Ef einhver saknar þess tíma þegar duglaus og meðvirk verkalýðshreyfingin hjakkaði með tebolla í hönd í hjólfari meðvirkni og hræðslu þá mun það ekki gerast á okkar vakt. Í eftirmálum hrunsin gat verkalýshreyfingin ekki gengið upp lágreistan stiga án þess að mæðast og gefast upp. Í dag höfum við úthald og kjark, áræðni og dug til að taka slaginn fyrir alvöru. Og við munum gera það! Við höfum sjaldan eða aldrei verið í betra formi til þess. Við verðum í framlínunni og þið þurfið ekki að bíða eftir okkur. Við erum hér og munum rísa upp og leiða baráttuna sem framundan er. Við munum mótmæla og láta í okkur heyra og við munum fara í verkföll og nota allan okkar styrk, tæki og tól til að knýja á um breytingar. Breytingar sem miða að þörfum okkar allra. Réttlátara og betra samfélagi þar sem mælikvarðinn verður staða okkar veikustu bræðra og systra en ekki hvað við eigum marga á lista yfir ríkasta fólkið. Við munum láta til skarar skríða fljótlega. Við munum mótmæla á Austurvelli og við munum mótmæla fyrir framan Seðlabankann og við munum mótmæla hvar og hvenær sem þurfa þykir. Við munum leggja niður störf og við munum gera það sem þarf til að snúa þessari ríkisstjórn og Seðlabankanum af braut eyðileggingar og kúgunar. Okkur mun takast þetta með samtakamætti okkar allra. Við tókum fyrsta skrefið á nýafstöðnu Alþýðusambandsþingi og nú þurfum við ykkur með. Við byrjum á kröfugöngu 1.maí, Alþjóðlegum baráttudegi verkalýðshreyfingarinnar, og höldum svo áfram. Spillingin er sjálfnærandi og hefur hreiðrað um sig alls staðar í stjórnsýslunni. Það er aðeins ein leið til að vinna bug á henni. Rísum upp! Höfundur er formaður VR.
Skoðun Svona gerum við… fjármagn til áfengis- og vímuefnameðferðar aukið um 850 milljónir Alma Möller skrifar
Skoðun Gluggagægir fyrir innan gluggann. Gervigreindin lifnar við Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Hvers vegna heyra yfirvöld á Íslandi ekki grátbeiðni Sameinuðu þjóðanna og yfir 200 hjálparsamtaka um aðgerðir gegn Ísrael? Björn B. Björnsson skrifar
Skoðun Réttaröryggi nemenda og framkvæmd inntöku í framhaldsskóla Karen María Jónsdóttir skrifar
Skoðun Vandfýsin og útilokandi samstaða: Ólýðræðislegir tilburðir íslensku elítunnar gegn réttindabaráttu verkaðlýðsins Armando Garcia skrifar