Jafnrétti til náms Silja Rún Friðriksdóttir skrifar 27. mars 2023 11:00 Jafnrétti til náms þýðir ekki bara að öll kyn eigi að hafa jafnt aðgengi að námi, heldur líka að sá sem vill stunda nám eigi að geta gert það án hindrana, hverjar sem þær eru, því jafnrétti er ekki jafnrétti nema það nái til allra, en ekki bara til ákveðinna hópa. Í byrjun febrúar voru Jafnréttisdagar haldnir í Háskólunum á Akureyri og þar voru flutt mjög áhugaverð og fjölbreytt erindi sem snertu við mér. Elín Díanna Gunnarsdóttir aðstoðarrektor fjallaði meðal annars um þær hindranir sem hafa verið í vegi hennar og einnig öráreitin sem þeim fylgja sem eru svo íþyngjandi til lengri tíma og eiga auðvitað ekki að vera til staðar. María Rut Bjarnadóttir og Ingileif Friðriksdóttir frá Hinseginleikanum töluðu um bakslagið í hinseginbaráttunni. Bakslagið hefur að sjálfsögðu áhrif á háskólalífið líka og má í raun segja sem svo að erindið hafi verið harkaleg áminning um að sofna ekki á verðinum. Jafnréttisbarátta er eitthvað sem við þurfum alltaf að vera að vinna að, og alltaf að hugsa um. Vilhjálmur Hilmarsson frá BHM var einnig með erindi um könnun sem þau hafa verið að vinna að um Hinseginleikann í starfi og menntun. Í þeirri könnun kom meðal annars fram að gagnkynhneigðir karlar voru að meðaltali með töluvert hærri árstekjur en lesbíur, hommar og gagnkynhneigðar konur, en síðast taldi hópurinn rak lestina og var með lægstu árstekjurnar. Þá ræddi hann einnig um hlutfall háskólamenntaðra á vinnumarkaðnum og þar voru það gagnkynhneigðu karlarnir sem voru með lægsta menntunarstigið á meðan lesbíurnar voru mest háskólamenntaðar. Þetta eru svo sláandi tölur að erfitt er að átta sig á þessu. Það virðist skipta minna máli fyrir gagnkynhneigða karla að sækja sér háskólamenntun til að ná einhverju ákveðnu starfi. Hér þarf greinilega að jafna bilið. Gæti verið að færri karlar fari í „kvennanám“ einfaldlega vegna þess að það eru töluvert lægri tekjur þar? Og getur verið að það séu töluvert lægri tekjur í þeim störfum vegna þess að þetta eru „kvennastörf“? Við þurfum að sýna öllum jaðarsettum hópum stuðning í háskólasamfélaginu. Við verðum að geta hjálpað þeim sem þurfa hjálpina og líka að reyna okkar besta til að koma í veg fyrir að þau þurfi hjálpina. Sem stendur er háskólasamfélagið ekki eins aðgengilegt fyrir alla, eins og má t.d. sjá af allri öráreitninni sem kemur frá þessum kynjuðu orðum. Það eru alls ekki öll sem flokka sig undir annað hvort konu eða karl. Það er fjölmargt annað í notkun, en þessu kynjuðu orð sem eru oftast notuð nú til dags gera það að verkum að þau sem skilgreina sig ekki sem konu eða karl taka síður þátt í háskólasamfélaginu. Því verðum við að reyna að huga að öllum og passa upp á að öll hafi jöfn tækifæri innan háskólasamfélagsins. Annað dæmi væri þau sem hafa ekki efni á því að vera í háskólanámi. Við þurfum að huga líka vel að þeim hópi og reyna að hjálpa þeim. Stéttaskipting gæti farið að spila inn í þetta mál. Við vitum að það er hægt að taka námslán og einnig námsgjaldalán, en það er bara því miður ekki heldur jafnt aðgengi að þeim fyrir öll. Oft eru lánin ekki nóg fyrir fólk til þess að lifa af og því þarf það að vinna með námi og þá skerðast lánin. Þetta er vítahringur sem er raunveruleiki allt of margra stúdenta hér á landi. Ef við horfum á Háskólann á Akureyri sérstaklega, þá á hann hrós skilið fyrir að vera mjög framarlega í því að hafa greiðan aðgang fyrir öll að námi með því sveigjanlega námsfyrirkomulagi sem er ríkjandi. Margir hópar stunda nám vegna þess að þeir geta stundað nám við Háskólann á Akureyri en gætu það ekki í öðru námsfyrirkomulagi. Þetta er fólk sem gæti ekki endilega sest á skólabekk og stundað háskólanám með hefðbundnum hætti. Hér í HA er hægt að taka það eiginlega alveg á sínum forsendum; hægt er að mæta í tíma í stofu í háskólanum, en einnig er hægt að mæta í tíma á Zoom og síðan er alltaf hægt að horfa á tímana seinna þegar hentar því þeir eru flestir teknir upp. Þetta er nefnilega alveg kjörið tækifæri fyrir fjölskyldufólk, vinnandi fólk, langveikt fólk og svona mætti lengi telja. Þá er líka mikilvægt að tryggja áfram að hér séu námslotur sem dýpka skilning stúdenta á námsefninu og efla tengslanet þeirra um leið og þær þjóna þeim megintilgangi sínum að efla háskólasamfélagið. Að sjálfsögðu þarf að gæta þess að fyrirkomulagið sé ekki hamlandi og að það sé skýrt í upphafi náms hvenær viðveru þinnar er óskað á staðnum. Þá þurfa deildir einnig að vera með eftirsóknarverðar lotur, þar sem eitthvað allt annað er gert en í hefðbundinni kennslustund. Ísland er mjög framarlega í jafnrétti á heimsvísu, en baráttan verður samt alltaf til staðar og þurfum við öll að vera tilbúin til að laga okkur að nýju umhverfi. Hugsum vel um náungann og gerum okkar besta til að gera heiminn að betri stað. Höfundur er varaformaður SHA og fulltrúi stúdenta í Jafnréttisráði HA. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Háskólar Skóla - og menntamál Jafnréttismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Sjá meira
Jafnrétti til náms þýðir ekki bara að öll kyn eigi að hafa jafnt aðgengi að námi, heldur líka að sá sem vill stunda nám eigi að geta gert það án hindrana, hverjar sem þær eru, því jafnrétti er ekki jafnrétti nema það nái til allra, en ekki bara til ákveðinna hópa. Í byrjun febrúar voru Jafnréttisdagar haldnir í Háskólunum á Akureyri og þar voru flutt mjög áhugaverð og fjölbreytt erindi sem snertu við mér. Elín Díanna Gunnarsdóttir aðstoðarrektor fjallaði meðal annars um þær hindranir sem hafa verið í vegi hennar og einnig öráreitin sem þeim fylgja sem eru svo íþyngjandi til lengri tíma og eiga auðvitað ekki að vera til staðar. María Rut Bjarnadóttir og Ingileif Friðriksdóttir frá Hinseginleikanum töluðu um bakslagið í hinseginbaráttunni. Bakslagið hefur að sjálfsögðu áhrif á háskólalífið líka og má í raun segja sem svo að erindið hafi verið harkaleg áminning um að sofna ekki á verðinum. Jafnréttisbarátta er eitthvað sem við þurfum alltaf að vera að vinna að, og alltaf að hugsa um. Vilhjálmur Hilmarsson frá BHM var einnig með erindi um könnun sem þau hafa verið að vinna að um Hinseginleikann í starfi og menntun. Í þeirri könnun kom meðal annars fram að gagnkynhneigðir karlar voru að meðaltali með töluvert hærri árstekjur en lesbíur, hommar og gagnkynhneigðar konur, en síðast taldi hópurinn rak lestina og var með lægstu árstekjurnar. Þá ræddi hann einnig um hlutfall háskólamenntaðra á vinnumarkaðnum og þar voru það gagnkynhneigðu karlarnir sem voru með lægsta menntunarstigið á meðan lesbíurnar voru mest háskólamenntaðar. Þetta eru svo sláandi tölur að erfitt er að átta sig á þessu. Það virðist skipta minna máli fyrir gagnkynhneigða karla að sækja sér háskólamenntun til að ná einhverju ákveðnu starfi. Hér þarf greinilega að jafna bilið. Gæti verið að færri karlar fari í „kvennanám“ einfaldlega vegna þess að það eru töluvert lægri tekjur þar? Og getur verið að það séu töluvert lægri tekjur í þeim störfum vegna þess að þetta eru „kvennastörf“? Við þurfum að sýna öllum jaðarsettum hópum stuðning í háskólasamfélaginu. Við verðum að geta hjálpað þeim sem þurfa hjálpina og líka að reyna okkar besta til að koma í veg fyrir að þau þurfi hjálpina. Sem stendur er háskólasamfélagið ekki eins aðgengilegt fyrir alla, eins og má t.d. sjá af allri öráreitninni sem kemur frá þessum kynjuðu orðum. Það eru alls ekki öll sem flokka sig undir annað hvort konu eða karl. Það er fjölmargt annað í notkun, en þessu kynjuðu orð sem eru oftast notuð nú til dags gera það að verkum að þau sem skilgreina sig ekki sem konu eða karl taka síður þátt í háskólasamfélaginu. Því verðum við að reyna að huga að öllum og passa upp á að öll hafi jöfn tækifæri innan háskólasamfélagsins. Annað dæmi væri þau sem hafa ekki efni á því að vera í háskólanámi. Við þurfum að huga líka vel að þeim hópi og reyna að hjálpa þeim. Stéttaskipting gæti farið að spila inn í þetta mál. Við vitum að það er hægt að taka námslán og einnig námsgjaldalán, en það er bara því miður ekki heldur jafnt aðgengi að þeim fyrir öll. Oft eru lánin ekki nóg fyrir fólk til þess að lifa af og því þarf það að vinna með námi og þá skerðast lánin. Þetta er vítahringur sem er raunveruleiki allt of margra stúdenta hér á landi. Ef við horfum á Háskólann á Akureyri sérstaklega, þá á hann hrós skilið fyrir að vera mjög framarlega í því að hafa greiðan aðgang fyrir öll að námi með því sveigjanlega námsfyrirkomulagi sem er ríkjandi. Margir hópar stunda nám vegna þess að þeir geta stundað nám við Háskólann á Akureyri en gætu það ekki í öðru námsfyrirkomulagi. Þetta er fólk sem gæti ekki endilega sest á skólabekk og stundað háskólanám með hefðbundnum hætti. Hér í HA er hægt að taka það eiginlega alveg á sínum forsendum; hægt er að mæta í tíma í stofu í háskólanum, en einnig er hægt að mæta í tíma á Zoom og síðan er alltaf hægt að horfa á tímana seinna þegar hentar því þeir eru flestir teknir upp. Þetta er nefnilega alveg kjörið tækifæri fyrir fjölskyldufólk, vinnandi fólk, langveikt fólk og svona mætti lengi telja. Þá er líka mikilvægt að tryggja áfram að hér séu námslotur sem dýpka skilning stúdenta á námsefninu og efla tengslanet þeirra um leið og þær þjóna þeim megintilgangi sínum að efla háskólasamfélagið. Að sjálfsögðu þarf að gæta þess að fyrirkomulagið sé ekki hamlandi og að það sé skýrt í upphafi náms hvenær viðveru þinnar er óskað á staðnum. Þá þurfa deildir einnig að vera með eftirsóknarverðar lotur, þar sem eitthvað allt annað er gert en í hefðbundinni kennslustund. Ísland er mjög framarlega í jafnrétti á heimsvísu, en baráttan verður samt alltaf til staðar og þurfum við öll að vera tilbúin til að laga okkur að nýju umhverfi. Hugsum vel um náungann og gerum okkar besta til að gera heiminn að betri stað. Höfundur er varaformaður SHA og fulltrúi stúdenta í Jafnréttisráði HA.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun