„Það er búið að hakka nánast alla hægri vinstri“ Eiður Þór Árnason skrifar 12. mars 2021 15:35 Theódór Ragnar Gíslason, tæknistjóri Syndis. Vísir/Baldur Netöryggissérfræðingur segir fjölda íslenskra fyrirtækja og stofnana hafa verið berskjölduð fyrir netárásum vegna alvarlegs öryggisveikleika sem fannst í hinum vinsæla Microsoft Exchange hugbúnaði. „Ef fyrirtækið þitt var með vefpóst, sína eigin Exchange þjónustu og hýsir þann hugbúnað sjálfur, þá er mjög líklega búið að hakka þig á einhverjum tímapunkti með þessum veikleika,“ segir Theódór Ragnar Gíslason, tæknistjóri netöryggisfyrirtækisins Syndis. Upplýst var um það í byrjun mars að óprúttnir aðilar, með hugsanleg tengsl við kínversk stjórnvöld, hafi nýtt fjóra áður óþekkta Microsoft Exchange veikleika til að brjótast inn í allt að 60 þúsund tölvukerfi á heimsvísu. Mikil óvissa ríkir um umfang öryggisbrestsins. Þá hafa fregnir borist af því að tölvuþrjótar keppist nú við notfæra sér seinfærni aðila sem hafi ekki enn uppfært hugbúnað sinn til að loka öryggisholunum. Greint frá því á miðvikudag að hakkarar hafi nýtt sér áðurnefnda veikleika til að brjótast inn í tölvukerfi norska þingsins og stela þaðan gögnum. Alþingi og Stjórnarráðið ekki fundið ummerki um öryggisbrest Microsoft Exchange póstþjóna má finna hjá fjölda íslenskra fyrirtækja og stofnana, þar á meðal hjá Alþingi og íslenskum ráðuneytum. Forsvarsmenn Umbru – þjónustumiðstöðvar Stjórnarráðsins og upplýsingatæknisviðs Alþingis hafa staðfest í samtali við Vísi að brugðist hafi verið við um leið og tilkynnt var um öryggisgallann. Þá hafi öryggisathuganir leitt í ljós að engin ummerki séu um innbrot eða öryggisbresti. Fjölmargir auðveld bráð tölvuþrjóta Theódór hjá netöryggisfyrirtækinu Syndis segir að um sé að ræða gríðarlega alvarlegan öryggisgalla sem samanstandi af nokkrum veikleikum sem hafi verið tengdir saman til að búa til „stórkostlega alvarlegan heildarveikleika.“ „Allir þeir sem hafa verið að keyra Exchange hugbúnaðinn og þeir sem eru ekki búnir að bregðast við voru og eru í rauninni auðveld bráð.“ „Veikleikinn og exploitinn er gefinn út áður en Microsoft bregst við með uppfærslu og ofan á það voru margir lengi að uppfæra sem eru herfileg mistök. Þannig að það er búið að hakka nánast alla hægri vinstri,“ segir Theódór. Með exploit er átt við forrit sem sjálfvirknivæðir misnotkun á öryggisveikleikanum sem er þá hægt að dreifa svipað og tölvuvírus. Öryggisuppfærsla Microsoft var gefin út 2. mars en talið er að hakkarar hafi vitað af veikleiknum frá því í janúar. Ein mesta hættan að settar séu upp bakdyr „Þetta er auðvitað sérstaklega alvarlegt að þarna ertu ekki bara kominn inn í mjög viðkvæman hluta í netkerfum fyrirtækja og stofnana heldur ertu líka með alla tölvupósta á einu bretti. Þá ertu kominn í mjög ákjósanlega staðsetningu fyrir tölvuárásir og innbrot,“ segir Theódór. Hann bætir við að þegar um er að ræða svo umfangsmikinn öryggisbrest sé sú hætta til staðar að aðilar sem komist inn í tölvukerfið skilji eftir bakdyr sem þeir geti nýtt til að fá aðgang að kerfinu síðar. Því sé ekki nóg að uppfæra í nýjustu útgáfu Microsoft Exchange hugbúnaðarins og láta þar við sitja. „Ég held að það fyrsta sem fólk ætti að spyrja er voru þeir hakkaðir og leita þá að ummerkjum um það. Ef svarið er já þá þarf að komast að því hvað aðilarnir gerðu og hvort þeir skildu eftir sig bakdyr.“ Theódór segir það vera misjafnt hversu mikinn aðgang öryggisveikleikinn getur veitt tölvuþrjótum. „Þegar þú ert að keyra Exchange hugbúnað í fyrirtæki þá hefur hann gríðarleg réttindi, ekki bara að tölvupósti allra starfsmanna, heldur hefur hann oft mikil og aukin réttindi á netkerfinu í gegnum Windows Active Directory sem er eins konar hjarta margra netkerfa.“ „Ef þú ert kominn svona nálægt hjartanu eða heilanum í netkerfinu þá er tiltölulega auðvelt að ná fullri stjórn á öllu, og þá meina ég öllu. Allt sem snertir það netkerfi, öll tæki og tól og allt sem við gerum á þeim svo það er hægt að misnota þetta á ótrúlega marga vegu.“ Langur tími geti liðið þar til heildarumfangið kemur í ljós Hann segir það lykilatriði að fyrirtæki og stofnanir sem noti Microsoft Exchange grandskoði þá netþjóna sem um ræðir og skoði virkni eins langt aftur í tímann og skrár leyfa. „Þú ert brjálaður ef þú gerir það ekki. Bara að setja inn einhverja öryggisuppfærslu frá Microsoft og fara í gengum einhver eitt til þrjú skref, það er ekki öruggt í mínum huga. Þú þarft að taka af þér þennan vafa um að einhver hafi sett inn eitthvað meinfýsið.“ Theódór telur líklegt að það muni líða nokkur tími þangað til heildarumfang öryggisbrestsins verði ljóst. „Tilgangur þess að setja inn bakdyr á netkerfi er ekki endilega að nýta það í dag eða á morgun, heldur hugsanlega að nýta það eftir hálft ár eða lengur. Það kæmi mér ekki óvart að við myndum sjá einhverjar leifar af þessu marga mánuði fram í tímann, jafnvel ár.“ Netöryggi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Viðskipti innlent Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Viðskipti innlent Farsímatekjur undir væntingum Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Viðskipti innlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira
„Ef fyrirtækið þitt var með vefpóst, sína eigin Exchange þjónustu og hýsir þann hugbúnað sjálfur, þá er mjög líklega búið að hakka þig á einhverjum tímapunkti með þessum veikleika,“ segir Theódór Ragnar Gíslason, tæknistjóri netöryggisfyrirtækisins Syndis. Upplýst var um það í byrjun mars að óprúttnir aðilar, með hugsanleg tengsl við kínversk stjórnvöld, hafi nýtt fjóra áður óþekkta Microsoft Exchange veikleika til að brjótast inn í allt að 60 þúsund tölvukerfi á heimsvísu. Mikil óvissa ríkir um umfang öryggisbrestsins. Þá hafa fregnir borist af því að tölvuþrjótar keppist nú við notfæra sér seinfærni aðila sem hafi ekki enn uppfært hugbúnað sinn til að loka öryggisholunum. Greint frá því á miðvikudag að hakkarar hafi nýtt sér áðurnefnda veikleika til að brjótast inn í tölvukerfi norska þingsins og stela þaðan gögnum. Alþingi og Stjórnarráðið ekki fundið ummerki um öryggisbrest Microsoft Exchange póstþjóna má finna hjá fjölda íslenskra fyrirtækja og stofnana, þar á meðal hjá Alþingi og íslenskum ráðuneytum. Forsvarsmenn Umbru – þjónustumiðstöðvar Stjórnarráðsins og upplýsingatæknisviðs Alþingis hafa staðfest í samtali við Vísi að brugðist hafi verið við um leið og tilkynnt var um öryggisgallann. Þá hafi öryggisathuganir leitt í ljós að engin ummerki séu um innbrot eða öryggisbresti. Fjölmargir auðveld bráð tölvuþrjóta Theódór hjá netöryggisfyrirtækinu Syndis segir að um sé að ræða gríðarlega alvarlegan öryggisgalla sem samanstandi af nokkrum veikleikum sem hafi verið tengdir saman til að búa til „stórkostlega alvarlegan heildarveikleika.“ „Allir þeir sem hafa verið að keyra Exchange hugbúnaðinn og þeir sem eru ekki búnir að bregðast við voru og eru í rauninni auðveld bráð.“ „Veikleikinn og exploitinn er gefinn út áður en Microsoft bregst við með uppfærslu og ofan á það voru margir lengi að uppfæra sem eru herfileg mistök. Þannig að það er búið að hakka nánast alla hægri vinstri,“ segir Theódór. Með exploit er átt við forrit sem sjálfvirknivæðir misnotkun á öryggisveikleikanum sem er þá hægt að dreifa svipað og tölvuvírus. Öryggisuppfærsla Microsoft var gefin út 2. mars en talið er að hakkarar hafi vitað af veikleiknum frá því í janúar. Ein mesta hættan að settar séu upp bakdyr „Þetta er auðvitað sérstaklega alvarlegt að þarna ertu ekki bara kominn inn í mjög viðkvæman hluta í netkerfum fyrirtækja og stofnana heldur ertu líka með alla tölvupósta á einu bretti. Þá ertu kominn í mjög ákjósanlega staðsetningu fyrir tölvuárásir og innbrot,“ segir Theódór. Hann bætir við að þegar um er að ræða svo umfangsmikinn öryggisbrest sé sú hætta til staðar að aðilar sem komist inn í tölvukerfið skilji eftir bakdyr sem þeir geti nýtt til að fá aðgang að kerfinu síðar. Því sé ekki nóg að uppfæra í nýjustu útgáfu Microsoft Exchange hugbúnaðarins og láta þar við sitja. „Ég held að það fyrsta sem fólk ætti að spyrja er voru þeir hakkaðir og leita þá að ummerkjum um það. Ef svarið er já þá þarf að komast að því hvað aðilarnir gerðu og hvort þeir skildu eftir sig bakdyr.“ Theódór segir það vera misjafnt hversu mikinn aðgang öryggisveikleikinn getur veitt tölvuþrjótum. „Þegar þú ert að keyra Exchange hugbúnað í fyrirtæki þá hefur hann gríðarleg réttindi, ekki bara að tölvupósti allra starfsmanna, heldur hefur hann oft mikil og aukin réttindi á netkerfinu í gegnum Windows Active Directory sem er eins konar hjarta margra netkerfa.“ „Ef þú ert kominn svona nálægt hjartanu eða heilanum í netkerfinu þá er tiltölulega auðvelt að ná fullri stjórn á öllu, og þá meina ég öllu. Allt sem snertir það netkerfi, öll tæki og tól og allt sem við gerum á þeim svo það er hægt að misnota þetta á ótrúlega marga vegu.“ Langur tími geti liðið þar til heildarumfangið kemur í ljós Hann segir það lykilatriði að fyrirtæki og stofnanir sem noti Microsoft Exchange grandskoði þá netþjóna sem um ræðir og skoði virkni eins langt aftur í tímann og skrár leyfa. „Þú ert brjálaður ef þú gerir það ekki. Bara að setja inn einhverja öryggisuppfærslu frá Microsoft og fara í gengum einhver eitt til þrjú skref, það er ekki öruggt í mínum huga. Þú þarft að taka af þér þennan vafa um að einhver hafi sett inn eitthvað meinfýsið.“ Theódór telur líklegt að það muni líða nokkur tími þangað til heildarumfang öryggisbrestsins verði ljóst. „Tilgangur þess að setja inn bakdyr á netkerfi er ekki endilega að nýta það í dag eða á morgun, heldur hugsanlega að nýta það eftir hálft ár eða lengur. Það kæmi mér ekki óvart að við myndum sjá einhverjar leifar af þessu marga mánuði fram í tímann, jafnvel ár.“
Netöryggi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Viðskipti innlent Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Viðskipti innlent Farsímatekjur undir væntingum Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Viðskipti innlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira