Lekt þak, brotið klósettrör og kaldur ofn Jón Pétursson skrifar 2. mars 2021 16:30 Eins stærsta fjárfesting hvers og eins er húsnæði. Þeim fer fjölgandi sem kjósa að kaupa ekki húsnæði heldur leigja. Seinustu ár hefur leigufélögum sem bjóða viðskiptavinum sínum upp á langtíma samninga fjölgað og er það vel. Húsnæðisöryggi er ein af grunnforsendum lífsgæða. Búferlaflutningar eru öllum dýrir hvort sem viðkomandi leigir eða kaupir og hafa margvísleg áhrif. Félagslegur kostnaður er yfirleitt vanmetinn, sem dæmi: að byrja í nýjum skóla eykur ekki aðeins álag á börn og foreldra, heldur skólana líka. Gallar eða fúsk? Í umræðunni undanfarin ár og misseri hefur mikið verið rætt um galla í nýbyggingum. Mest hefur verið rætt um myglu og rakaskemmdir en gallar geta líka verið af öðrum toga. Í eldri húsum er eðlilegt að eitthvað sé að en þá ber að sjálfsögðu að taka það fram við sölu eða leigu. Húsnæði má þó aldrei vera heilsuspillandi. Gallar á eldra húsnæði geta átt sér ýmsar skýringar. Yfirleitt hefur viðhaldi verið illa sinnt eða fúsk viðhaft. Við kaup á húsnæði ber seljanda að sjálfsögðu að upplýsa kaupanda um alla galla. Það er því miður ekki alltaf gert og eru dómsmál vegna galla í húsnæði, nýju eða gömlu, ófá. Hér á landi búum við svo vel að eiga mikið af hæfum iðnaðarmönnum. Því miður leynast inn á milli svartir sauðir. Þeir virðast endalaust geta haldið áfram störfum þrátt fyrir óvönduð vinnubrögð. Kannski er skýringin sú að okkur vantar iðnaðarmenn þrátt fyrir ítrekuð loforð um að efla iðnmenntun. Lög um mannvirki Um mannvirki gilda lög nr. 160/2010 í 57 gr. þeirra laga er fjallað um ábyrgð hönnuða, byggingarstjóra og iðnmeistara. Ólafur Ísleifsson, þingmaður Miðflokksins, beindi eftirfarandi spurningu til félags- og barnamálaráðherra: „ Hversu mörgum hönnuðum, byggingarstjórum eða iðnmeisturum hefur verið veitt áminning eða þeir verið sviptir starfsleyfi eða löggildingu vegna brota á ákvæðum laga, reglugerða eða samþykkta um skipulags- og byggingarmálefni, eða fyrir að hafa vanrækt hlutverk sitt og skyldur eða sýnt af sér ítrekaða eða alvarlega óvarkárni í starfi, sbr. 57. gr. laga nr. 160/2010, um mannvirki?“ Óvænt svar Meginmál svarsins var „Ekki hefur komið til þess að hönnuður, byggingarstjóri eða iðnmeistari hafi hlotið áminningu og misst löggildingu eða starfsleyfi á grundvelli 57. gr. laga nr. 160/2010, um mannvirki.“ Sjá hér (https://www.althingi.is/altext/151/s/0928.html) Vinnuskúrinn þrifinn Verktakafyrirtæki hafa orðið að bregða á það ráð að flytja inn iðnaðar og verkamenn sem margir hafa misjafnan bakgrunn. Það er þekkt að tungumálaerfiðleikar hafa orðið til þess að verk eru unnin á rangan hátt. Margir þekkja söguna um verkamennina sem voru beðnir um að þrífa vinnuskúrinn að afloknum vinnudegi en þegar verkstjórinn mætti til vinnu daginn eftir var búið að rífa skúrinn. Stóra húsnæðisbólan Á næstu tíu árum er áætlað að þurfi að byggja 30 þúsund íbúðir. Miðað við hvernig hefur gengið hingað til er ólíklegt að það takist. Það verður örugglega ekki gert með innlendum iðnaðarmönnum eingöngu. Hins vegar bera hönnuðir, byggingarstjórar og iðnmeistarar ábyrgð á þessum framkvæmdum. Við stefnum í mikla bólumyndun á fasteignamarkaði sem þegar er byrjuð og mun á endanum springa. Ábyrgðin á bólumynduninni liggur fyrst og fremst hjá sveitarfélögunum en þau fara með skipulagsvaldið. Mörg þeirra eru ekki að standa sig þegar kemur að lóðaframboði. Skortur er á fasteignamarkaði, yfirverð er greitt fyrir húsnæði sem mun ekki breytast á meðan skortur er. Fólk kaupir því í neyð þær eignir sem eru í boði gallaðar eða ekki. Og enginn ber ábyrgð. Þess ber að geta að gallar geta komið fram að nokkrum árum liðnum. Mestur skortur á húsnæði er á höfuðborgarsvæðinu. Framboð umfram eftirspurn mun gefa fólki val sem leiðir til þess að bestu og vönduðustu eignirnar seljast, hinar ekki. Svörtu sauðirnir munu því heltast úr lestinni. Umræða um kjör og aðbúnað erlendra verka- og iðnaðarmanna er efni í annan pistil. Höfundur er aðstoðarmaður formanns Miðflokksins og fulltrúi í skipulagsnefnd Mosfellsbæjar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Jón Pétursson Húsnæðismál Miðflokkurinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Skoðun Stórbætum samgöngur Logi Einarsson skrifar Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Köllum það réttu nafni: Fordóma Derek Terell Allen skrifar Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Sjá meira
Eins stærsta fjárfesting hvers og eins er húsnæði. Þeim fer fjölgandi sem kjósa að kaupa ekki húsnæði heldur leigja. Seinustu ár hefur leigufélögum sem bjóða viðskiptavinum sínum upp á langtíma samninga fjölgað og er það vel. Húsnæðisöryggi er ein af grunnforsendum lífsgæða. Búferlaflutningar eru öllum dýrir hvort sem viðkomandi leigir eða kaupir og hafa margvísleg áhrif. Félagslegur kostnaður er yfirleitt vanmetinn, sem dæmi: að byrja í nýjum skóla eykur ekki aðeins álag á börn og foreldra, heldur skólana líka. Gallar eða fúsk? Í umræðunni undanfarin ár og misseri hefur mikið verið rætt um galla í nýbyggingum. Mest hefur verið rætt um myglu og rakaskemmdir en gallar geta líka verið af öðrum toga. Í eldri húsum er eðlilegt að eitthvað sé að en þá ber að sjálfsögðu að taka það fram við sölu eða leigu. Húsnæði má þó aldrei vera heilsuspillandi. Gallar á eldra húsnæði geta átt sér ýmsar skýringar. Yfirleitt hefur viðhaldi verið illa sinnt eða fúsk viðhaft. Við kaup á húsnæði ber seljanda að sjálfsögðu að upplýsa kaupanda um alla galla. Það er því miður ekki alltaf gert og eru dómsmál vegna galla í húsnæði, nýju eða gömlu, ófá. Hér á landi búum við svo vel að eiga mikið af hæfum iðnaðarmönnum. Því miður leynast inn á milli svartir sauðir. Þeir virðast endalaust geta haldið áfram störfum þrátt fyrir óvönduð vinnubrögð. Kannski er skýringin sú að okkur vantar iðnaðarmenn þrátt fyrir ítrekuð loforð um að efla iðnmenntun. Lög um mannvirki Um mannvirki gilda lög nr. 160/2010 í 57 gr. þeirra laga er fjallað um ábyrgð hönnuða, byggingarstjóra og iðnmeistara. Ólafur Ísleifsson, þingmaður Miðflokksins, beindi eftirfarandi spurningu til félags- og barnamálaráðherra: „ Hversu mörgum hönnuðum, byggingarstjórum eða iðnmeisturum hefur verið veitt áminning eða þeir verið sviptir starfsleyfi eða löggildingu vegna brota á ákvæðum laga, reglugerða eða samþykkta um skipulags- og byggingarmálefni, eða fyrir að hafa vanrækt hlutverk sitt og skyldur eða sýnt af sér ítrekaða eða alvarlega óvarkárni í starfi, sbr. 57. gr. laga nr. 160/2010, um mannvirki?“ Óvænt svar Meginmál svarsins var „Ekki hefur komið til þess að hönnuður, byggingarstjóri eða iðnmeistari hafi hlotið áminningu og misst löggildingu eða starfsleyfi á grundvelli 57. gr. laga nr. 160/2010, um mannvirki.“ Sjá hér (https://www.althingi.is/altext/151/s/0928.html) Vinnuskúrinn þrifinn Verktakafyrirtæki hafa orðið að bregða á það ráð að flytja inn iðnaðar og verkamenn sem margir hafa misjafnan bakgrunn. Það er þekkt að tungumálaerfiðleikar hafa orðið til þess að verk eru unnin á rangan hátt. Margir þekkja söguna um verkamennina sem voru beðnir um að þrífa vinnuskúrinn að afloknum vinnudegi en þegar verkstjórinn mætti til vinnu daginn eftir var búið að rífa skúrinn. Stóra húsnæðisbólan Á næstu tíu árum er áætlað að þurfi að byggja 30 þúsund íbúðir. Miðað við hvernig hefur gengið hingað til er ólíklegt að það takist. Það verður örugglega ekki gert með innlendum iðnaðarmönnum eingöngu. Hins vegar bera hönnuðir, byggingarstjórar og iðnmeistarar ábyrgð á þessum framkvæmdum. Við stefnum í mikla bólumyndun á fasteignamarkaði sem þegar er byrjuð og mun á endanum springa. Ábyrgðin á bólumynduninni liggur fyrst og fremst hjá sveitarfélögunum en þau fara með skipulagsvaldið. Mörg þeirra eru ekki að standa sig þegar kemur að lóðaframboði. Skortur er á fasteignamarkaði, yfirverð er greitt fyrir húsnæði sem mun ekki breytast á meðan skortur er. Fólk kaupir því í neyð þær eignir sem eru í boði gallaðar eða ekki. Og enginn ber ábyrgð. Þess ber að geta að gallar geta komið fram að nokkrum árum liðnum. Mestur skortur á húsnæði er á höfuðborgarsvæðinu. Framboð umfram eftirspurn mun gefa fólki val sem leiðir til þess að bestu og vönduðustu eignirnar seljast, hinar ekki. Svörtu sauðirnir munu því heltast úr lestinni. Umræða um kjör og aðbúnað erlendra verka- og iðnaðarmanna er efni í annan pistil. Höfundur er aðstoðarmaður formanns Miðflokksins og fulltrúi í skipulagsnefnd Mosfellsbæjar.
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar