Þorsteinn „Burns“ Baldvinsson og Aðalsteinn „Smithers“ Jakob Bjarnar skrifar 18. nóvember 2019 15:02 Uppljóstrarinn, Waylon Smithers og Tom Hagen eru Samherjarnir í Afríku og þá er alla að finna í nýúkominni bók sem vakið hefur mikla athygli. Sá sem fór fyrir liði Samherjamanna í Namibíu er Aðalsteinn Helgason. Hann var yfirmaður Samherja í Afríku á þessum árum. Í nýútkominni og afar forvitnilegri bók þeirra Aðalsteins Kjartanssonar, Helga Seljan og Stefáns Aðalsteins Drengssonar „Ekkert að fela – á slóð Samherja í Namibíu“ segir að Aðalsteinn Helgason hafi sig hvergi hrært án þess að fyrir lægi samþykki forstjóra fyrirtækisins, Þorsteins Más Baldvinssonar. Reyndar er því svo lýst, og vitnað í skýrslu KPMG frá árinu 2014 þar um, að Þorsteinn hafi stýrt fyrirtækinu í smáu og stóru. Jafnt starfsemi á Íslandi sem og dótturfyrirtækjum á erlendri grundu sem svo þýði í raun að lögum samkvæmt beri þeim fyrirtækjum að greiða skatt á Íslandi. Í bókinni er greint frá því að Aðalsteinn hafi staðið þétt við hlið forstjórans.Teiknimyndapersónurnar vinsælu félagarnir Burns og Smithers úr Simpsonþáttunum. „Fleiri en einn fyrrverandi samstarfsmaður þeirra lýsir sambandi þeirra, bæði í gamni og alvöru, með vísan til sjónvarpsþáttanna um Simpson-fjölskylduna. Þannig sé Þorsteinn Már eins og iðnjöfurinn Montgomery Burns en Aðalsteinn hinn hundtryggi aðstoðarmaður hans, Waylon Smithers. Aðalsteinn er nú kominn á eftirlaun eftir kvartöld í þjónustu Samherja. Þegar hann var kvaddur árið 2016 féllu þau orð í kveðju frá eigendum Samherja að störf hans hafi haft grundvallarþýðingu fyrir fyrirtækið.„Þú ættir að ræða þetta við kallinn“ „Þar er einnig sérstaklega getið um lundarfar og þægilega nærveru Aðalsteins. Í þeim anda grínuðust undirmenn Aðalsteins í Afríku og kölluðu hann Don Alla. Og hinn lauflétti Aðalsteinn spilaði með. Glotti í mesta lagi að ungu mönnunum. Varkár jafnan en þægilegur, að sögn. Ljóntryggur og tók aldrei svo ákvörðun að hún væri ekki borin undir Þorstein Má.“ Þess er getið í bókinni, og þá vísað til orða uppljóstrarans Jóhannesar Stefánssonar, sem starfaði með Aðalsteini í Afríku, að Aðalsteinn hafi gjarnan haft á orði: „Ég held að þú ættir að ræða þetta við kallinn.“Þremenningarnir sem gerðu sjónvarpsþáttinn um Samherja í Namibíu fylgja honum eftir með bók þar sem farið er ítarlega í saumana á málinu öllu.Þessi aðvörunarorð hafði Aðalsteinn gjarnan á vörum til undirmanna sinna. Leita ætti samþykkist Þorsteins fyrir hverju eina. Og vitnað er í tölvupóst frá Aðalsteini: „Passaðu þig bara á því að gera ekki óformlegt samkomulag sem kallinn neitar síðan að samþykkja og þú þarft síðan að fara með í þína viðsemjendur. Það er hundleiðinleg staða.“Þriðja manninum líkt við Tom Hagen Í bókinni kemur fram að landvinningar Samherja í Namibíu hófust í upphafi árs 2011 og fyrir þeim fóru þrír menn: Aðalsteinn Helgason, Jóhannes Stefánsson uppljóstrari og svo Ingvar Júlíusson, tæplega fimmtugur endurskoðandi sem starfað hefur erlendis í fjölda ára. Í bókinni er honum líkt við consiglieri eða fyrir þá sem þekkja trílógíuna The Godfather, Tom Hagen, hægri hönd don Corleone. Hann er frá Þorlákshöfn, útskrifaðist úr viðskiptafræði 2004, starfaði fyrir Baug um tíma en var ráðinn til Samherja eftir hrun.Björgólfur Jóhannsson, nýskipaður forstjóri Samherja, og Þorsteinn Már Baldvinsson, fráfarandi forstjóri, á Dalvík í gær.Vísir/Sigurjón„Hann bjó þá um tíma á Kýpur, þaðan sem stórum hluta útrásar Samherja er stjórnað, en býr nú og starfar á Kanaríeyjum þar sem Samherji er með litla skrifstofu til að halda utan um starfsemina í Afríku. Starf Ingvars er því viðamikið en þrátt fyrir að hann sé nokkurs konar miðpunktur fjármálaveldis Samherja á heimsvísu er ekki að finna miklar upplýsingar um hann á heimasíðu Samherja, ólíkt flestum öðrum. Ekkert er þar minnst á um fangsmikla starfsemi sem Ingvar leiðir á eynni Kýpur, hvað þá landvinningana í Namibíu, hvorki á korti eða þar sem erlend starfsemi félagsins er rakin, né í annars ítarlegu ágripi yfir sögu Samherja síðastliðna áratugi,“ segir í bókinni.Harkalegar viðtökur Það er Forlagið sem gefur bókina út og hefur vakið athygli á því á Facebooksíðu sinni að höfundar ætli að afsala sér öllum greiðslum vegna útgáfunnar og stendur til að þau renni til hjálparstofnunar og mannúðarsamtaka sem beita sér í Afríku.Baldvin sonur Þorsteins Más stillir sér upp með namibískum konum. Í bókinni greinir meðal annars frá því þegar Samherjamenn buðu til Íslands namibískum kvótahöfum þá mislíkaði þeim svo framkoma Baldvins að samningum var með því teflt í voða.Þessi eru skilaboð útgáfunnar til allra þeirra sem tjá sig á téðri Facebooksíðu. En það kemur nokkuð á óvart hversu mörgum hreinlega mislíkar það að bókin sé að koma út. „Skítlegt eðli sagði einhver. Mér finnst það passa núna hjá þessum mönnum. Ætla að græða fyrir jólin, og ekki búið að kanna þetta allt og dæma en bókin er tilbúin,“ segir ein þeirra sem setur athugasemd á Fb-vegg Forlagsins. Bálreið. Annar spyr hvort búið sé að dæma í málinu meðan enn einn talar um bókina sem toppinn í lágkúru. Vísir spurði Egil Örn Jóhannsson framkvæmdastjóra Forlagsins hvort þetta séu viðtökur sem hann vænti en hann segist hafa tekið þá afstöðu að ætla ekki að tjá sig um bókina opinberlega. Hins vegar mun það vera svo að sala bókarinnar fer afar vel af stað. Samherjaskjölin Mest lesið Monica Lewinsky fór flatt á því að segja satt Innlent Reiðin kraumaði við ofsaakstur á Reykjanesbraut Innlent Hljóp á eftir stungumanninum um Faxafen með innyflin lafandi út úr sér Innlent Sá sem mölvaði rúðurnar glímir við alvarleg andleg veikindi Innlent Allar rúður brotnar hjá Fiskikónginum við Sogaveg Innlent Magni kaupmaður látinn 88 ára að aldri Innlent Tekist á í Stúdentaráði: „Furðulegasti fundur sem ég hef mætt á“ Innlent Ölfusárbrú opnuð á ný eftir harðan aftanáakstur Innlent Lýsir letilífi rándýrra hæstaréttardómara Innlent Ítarleg úttekt á þjónustu við börn með kynama þungur áfellisdómur Erlent Fleiri fréttir Grindvíkingar boða til mótmæla gegn Þórkötlu Tíma þingsins betur varið í önnur mál Segir „ómanneskjulegt“ álag á foreldrum einhverfra barna Stungumaður þarf að dúsa inni fram að dómi Sagði upp til að annast einhverfa dóttur, vantraust á þingi og bílastæðagjöld Ræða vantrauststillögu Skólabrú með garði á þakinu „djörf og fersk“ tillaga Hætta með safnskóla fyrir grindvísk börn Reiðin kraumaði við ofsaakstur á Reykjanesbraut Lýsir letilífi rándýrra hæstaréttardómara Hljóp á eftir stungumanninum um Faxafen með innyflin lafandi út úr sér Magni kaupmaður látinn 88 ára að aldri Húsfélag ekki skaðabótaábyrgt vegna myglu í séreign Tekist á í Stúdentaráði: „Furðulegasti fundur sem ég hef mætt á“ Fresta gildistöku kjarabóta til öryrkja til að slá á þenslu Monica Lewinsky fór flatt á því að segja satt Sá sem mölvaði rúðurnar glímir við alvarleg andleg veikindi Ölfusárbrú opnuð á ný eftir harðan aftanáakstur Öryrkjar gagnrýna frestun á lagabreytingu og FÍB vill grisja bílastæðafrumskóginn Fleiri gifta sig hjá sýslumanni en í kirkju Sagði höfuðhögg eiga að koma í veg fyrir að lögreglan fengi hann í hendurnar Landlæknir rannsaki ummæli formanns Geðlæknafélagsins Fimmtungur ánægður með störf Einars borgarstjóra Brynjar pirrar sig á undirskriftum gegn Bjarna Umferðaróhapp við Vesturlandsveg Allar rúður brotnar hjá Fiskikónginum við Sogaveg „Allir sem voru á þessum markaði spáðu því að þetta yrði svona“ „Við þurfum að fá einhver viðbrögð“ „Eðlilegt að þingið skeri stjórnina úr snörunni“ Mátti sekta mann sem lagði á eigin lóð Sjá meira
Sá sem fór fyrir liði Samherjamanna í Namibíu er Aðalsteinn Helgason. Hann var yfirmaður Samherja í Afríku á þessum árum. Í nýútkominni og afar forvitnilegri bók þeirra Aðalsteins Kjartanssonar, Helga Seljan og Stefáns Aðalsteins Drengssonar „Ekkert að fela – á slóð Samherja í Namibíu“ segir að Aðalsteinn Helgason hafi sig hvergi hrært án þess að fyrir lægi samþykki forstjóra fyrirtækisins, Þorsteins Más Baldvinssonar. Reyndar er því svo lýst, og vitnað í skýrslu KPMG frá árinu 2014 þar um, að Þorsteinn hafi stýrt fyrirtækinu í smáu og stóru. Jafnt starfsemi á Íslandi sem og dótturfyrirtækjum á erlendri grundu sem svo þýði í raun að lögum samkvæmt beri þeim fyrirtækjum að greiða skatt á Íslandi. Í bókinni er greint frá því að Aðalsteinn hafi staðið þétt við hlið forstjórans.Teiknimyndapersónurnar vinsælu félagarnir Burns og Smithers úr Simpsonþáttunum. „Fleiri en einn fyrrverandi samstarfsmaður þeirra lýsir sambandi þeirra, bæði í gamni og alvöru, með vísan til sjónvarpsþáttanna um Simpson-fjölskylduna. Þannig sé Þorsteinn Már eins og iðnjöfurinn Montgomery Burns en Aðalsteinn hinn hundtryggi aðstoðarmaður hans, Waylon Smithers. Aðalsteinn er nú kominn á eftirlaun eftir kvartöld í þjónustu Samherja. Þegar hann var kvaddur árið 2016 féllu þau orð í kveðju frá eigendum Samherja að störf hans hafi haft grundvallarþýðingu fyrir fyrirtækið.„Þú ættir að ræða þetta við kallinn“ „Þar er einnig sérstaklega getið um lundarfar og þægilega nærveru Aðalsteins. Í þeim anda grínuðust undirmenn Aðalsteins í Afríku og kölluðu hann Don Alla. Og hinn lauflétti Aðalsteinn spilaði með. Glotti í mesta lagi að ungu mönnunum. Varkár jafnan en þægilegur, að sögn. Ljóntryggur og tók aldrei svo ákvörðun að hún væri ekki borin undir Þorstein Má.“ Þess er getið í bókinni, og þá vísað til orða uppljóstrarans Jóhannesar Stefánssonar, sem starfaði með Aðalsteini í Afríku, að Aðalsteinn hafi gjarnan haft á orði: „Ég held að þú ættir að ræða þetta við kallinn.“Þremenningarnir sem gerðu sjónvarpsþáttinn um Samherja í Namibíu fylgja honum eftir með bók þar sem farið er ítarlega í saumana á málinu öllu.Þessi aðvörunarorð hafði Aðalsteinn gjarnan á vörum til undirmanna sinna. Leita ætti samþykkist Þorsteins fyrir hverju eina. Og vitnað er í tölvupóst frá Aðalsteini: „Passaðu þig bara á því að gera ekki óformlegt samkomulag sem kallinn neitar síðan að samþykkja og þú þarft síðan að fara með í þína viðsemjendur. Það er hundleiðinleg staða.“Þriðja manninum líkt við Tom Hagen Í bókinni kemur fram að landvinningar Samherja í Namibíu hófust í upphafi árs 2011 og fyrir þeim fóru þrír menn: Aðalsteinn Helgason, Jóhannes Stefánsson uppljóstrari og svo Ingvar Júlíusson, tæplega fimmtugur endurskoðandi sem starfað hefur erlendis í fjölda ára. Í bókinni er honum líkt við consiglieri eða fyrir þá sem þekkja trílógíuna The Godfather, Tom Hagen, hægri hönd don Corleone. Hann er frá Þorlákshöfn, útskrifaðist úr viðskiptafræði 2004, starfaði fyrir Baug um tíma en var ráðinn til Samherja eftir hrun.Björgólfur Jóhannsson, nýskipaður forstjóri Samherja, og Þorsteinn Már Baldvinsson, fráfarandi forstjóri, á Dalvík í gær.Vísir/Sigurjón„Hann bjó þá um tíma á Kýpur, þaðan sem stórum hluta útrásar Samherja er stjórnað, en býr nú og starfar á Kanaríeyjum þar sem Samherji er með litla skrifstofu til að halda utan um starfsemina í Afríku. Starf Ingvars er því viðamikið en þrátt fyrir að hann sé nokkurs konar miðpunktur fjármálaveldis Samherja á heimsvísu er ekki að finna miklar upplýsingar um hann á heimasíðu Samherja, ólíkt flestum öðrum. Ekkert er þar minnst á um fangsmikla starfsemi sem Ingvar leiðir á eynni Kýpur, hvað þá landvinningana í Namibíu, hvorki á korti eða þar sem erlend starfsemi félagsins er rakin, né í annars ítarlegu ágripi yfir sögu Samherja síðastliðna áratugi,“ segir í bókinni.Harkalegar viðtökur Það er Forlagið sem gefur bókina út og hefur vakið athygli á því á Facebooksíðu sinni að höfundar ætli að afsala sér öllum greiðslum vegna útgáfunnar og stendur til að þau renni til hjálparstofnunar og mannúðarsamtaka sem beita sér í Afríku.Baldvin sonur Þorsteins Más stillir sér upp með namibískum konum. Í bókinni greinir meðal annars frá því þegar Samherjamenn buðu til Íslands namibískum kvótahöfum þá mislíkaði þeim svo framkoma Baldvins að samningum var með því teflt í voða.Þessi eru skilaboð útgáfunnar til allra þeirra sem tjá sig á téðri Facebooksíðu. En það kemur nokkuð á óvart hversu mörgum hreinlega mislíkar það að bókin sé að koma út. „Skítlegt eðli sagði einhver. Mér finnst það passa núna hjá þessum mönnum. Ætla að græða fyrir jólin, og ekki búið að kanna þetta allt og dæma en bókin er tilbúin,“ segir ein þeirra sem setur athugasemd á Fb-vegg Forlagsins. Bálreið. Annar spyr hvort búið sé að dæma í málinu meðan enn einn talar um bókina sem toppinn í lágkúru. Vísir spurði Egil Örn Jóhannsson framkvæmdastjóra Forlagsins hvort þetta séu viðtökur sem hann vænti en hann segist hafa tekið þá afstöðu að ætla ekki að tjá sig um bókina opinberlega. Hins vegar mun það vera svo að sala bókarinnar fer afar vel af stað.
Samherjaskjölin Mest lesið Monica Lewinsky fór flatt á því að segja satt Innlent Reiðin kraumaði við ofsaakstur á Reykjanesbraut Innlent Hljóp á eftir stungumanninum um Faxafen með innyflin lafandi út úr sér Innlent Sá sem mölvaði rúðurnar glímir við alvarleg andleg veikindi Innlent Allar rúður brotnar hjá Fiskikónginum við Sogaveg Innlent Magni kaupmaður látinn 88 ára að aldri Innlent Tekist á í Stúdentaráði: „Furðulegasti fundur sem ég hef mætt á“ Innlent Ölfusárbrú opnuð á ný eftir harðan aftanáakstur Innlent Lýsir letilífi rándýrra hæstaréttardómara Innlent Ítarleg úttekt á þjónustu við börn með kynama þungur áfellisdómur Erlent Fleiri fréttir Grindvíkingar boða til mótmæla gegn Þórkötlu Tíma þingsins betur varið í önnur mál Segir „ómanneskjulegt“ álag á foreldrum einhverfra barna Stungumaður þarf að dúsa inni fram að dómi Sagði upp til að annast einhverfa dóttur, vantraust á þingi og bílastæðagjöld Ræða vantrauststillögu Skólabrú með garði á þakinu „djörf og fersk“ tillaga Hætta með safnskóla fyrir grindvísk börn Reiðin kraumaði við ofsaakstur á Reykjanesbraut Lýsir letilífi rándýrra hæstaréttardómara Hljóp á eftir stungumanninum um Faxafen með innyflin lafandi út úr sér Magni kaupmaður látinn 88 ára að aldri Húsfélag ekki skaðabótaábyrgt vegna myglu í séreign Tekist á í Stúdentaráði: „Furðulegasti fundur sem ég hef mætt á“ Fresta gildistöku kjarabóta til öryrkja til að slá á þenslu Monica Lewinsky fór flatt á því að segja satt Sá sem mölvaði rúðurnar glímir við alvarleg andleg veikindi Ölfusárbrú opnuð á ný eftir harðan aftanáakstur Öryrkjar gagnrýna frestun á lagabreytingu og FÍB vill grisja bílastæðafrumskóginn Fleiri gifta sig hjá sýslumanni en í kirkju Sagði höfuðhögg eiga að koma í veg fyrir að lögreglan fengi hann í hendurnar Landlæknir rannsaki ummæli formanns Geðlæknafélagsins Fimmtungur ánægður með störf Einars borgarstjóra Brynjar pirrar sig á undirskriftum gegn Bjarna Umferðaróhapp við Vesturlandsveg Allar rúður brotnar hjá Fiskikónginum við Sogaveg „Allir sem voru á þessum markaði spáðu því að þetta yrði svona“ „Við þurfum að fá einhver viðbrögð“ „Eðlilegt að þingið skeri stjórnina úr snörunni“ Mátti sekta mann sem lagði á eigin lóð Sjá meira