Núlltímasamningar afturför í kjarabaráttu launafólks Kristín Ýr Gunnarsdóttir skrifar 11. júlí 2018 20:49 Drífa Snædal, framkvæmdastjóri Starfsgreinasamband Íslands, hefur áhyggjur af svokölluðum núlltímasamningum. Vísir/GVA Atvinnurekendur hér á landi eru byrjaðir að bjóða starfsfólki upp á svokallaða núlltímasamninga sem þykja draga úr réttindum ungs fólks á vinnumarkaði. Framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins lýsir yfir áhyggjum af þessari þróun og segir þetta vera afturför um hundrað ár í kjarabaráttu launafólks. Ungt fólk er í miklu mæli ráðið inn í hlutastörf þar sem að vinnutíminn byggist á að hringt er í þau með skömmum fyrirvara í stað að þeim sé boðið fastar vaktir. Þetta er skref aftur á bak í kjarabaráttu launafólks. „Í rauninni er þetta afturhvarf um 100 ár til dagvinnufólks sem fór niður á eyrina til að athuga hvort það væri vinnu að fá í dag. Þetta er gríðarlega hættuleg þróun. Við höfum séð í öðrum löndum, þar sem þetta er kallað núlltímasamningar, að þú ert ekki með skilgreint starfshlutfall heldur færð bara að vita að morgni til hvort þú ert að vinna þann daginn. Það þýðir það að fólk getur ekki skipulagt framtíðina, það getur ekki fengið leigusamning ef það er með óreglulegar tekjur, getur ekki keypt sér íbúð eða skuldbundið sig,“ segir Drífa Snædal, framkvæmdastjóri SGS. Samkvæmt vinnumarkaðsskýrslu ASÍ sem kom út fyrr á árinu er ungt fólk hópurinn sem hvað mest er brotið á og það reynist þeim erfiðara að sækja grundvallarréttindi sín. Hluti af vandanum er þekkingarleysi atvinnurekenda. „Bæði nýta atvinnurekendur sér þekkingarleysi ungs fólks og svo er oft mikið þekkingarleysi hjá atvinnurekendum líka. Stéttarfélögin hafa svolítið verið að taka það upp á sína arma að fræða atvinnurekendur en auðvitað á það að vera skilyrði fyrir því að geta hafið atvinnurekstur að þú veist hvaða laun þú átt að greiða fyrir hvaða vinnuframlag. Það eiga samtök atvinnurekenda að sjá til þess að það sé gert. Jafnvel mætti hugsa sér að þú fengir ekki atvinnurekstur nema vera með svona grundvallaratriði á hreinu,“ segir Drífa einnig. Brot af þessu tagi rata ekki inn á borð til Samtaka atvinnulífsins. „Hér á landi eru þá almennt ekki einhverjir samningar við viðkomandi einstaklinga. Heldur fyrst og fremst að þarna eru þá starfsmenn sem að gefa kost á sér í störf t.d vegna afleysinga, veikinda eða fría. Þá er fyrst haft samband við þau þegar vantar afleysingu. Við leggjum mjög mikið upp úr því við okkar fyrirtæki að þau virði gerða kjarasamninga,“ segir Ragnar Árnason, forstöðumaður vinnumarkaðssviðs hjá Samtökum atvinnulífsins. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Innlent Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa Innlent Fleiri fréttir Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Bláa lónið opnar aftur á morgun Sjómannadagsfjör á Skagaströnd Margir góðir frambjóðendur í boði Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ „Held ég fari bara að sofa upp úr miðnætti“ Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Sjá meira
Atvinnurekendur hér á landi eru byrjaðir að bjóða starfsfólki upp á svokallaða núlltímasamninga sem þykja draga úr réttindum ungs fólks á vinnumarkaði. Framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins lýsir yfir áhyggjum af þessari þróun og segir þetta vera afturför um hundrað ár í kjarabaráttu launafólks. Ungt fólk er í miklu mæli ráðið inn í hlutastörf þar sem að vinnutíminn byggist á að hringt er í þau með skömmum fyrirvara í stað að þeim sé boðið fastar vaktir. Þetta er skref aftur á bak í kjarabaráttu launafólks. „Í rauninni er þetta afturhvarf um 100 ár til dagvinnufólks sem fór niður á eyrina til að athuga hvort það væri vinnu að fá í dag. Þetta er gríðarlega hættuleg þróun. Við höfum séð í öðrum löndum, þar sem þetta er kallað núlltímasamningar, að þú ert ekki með skilgreint starfshlutfall heldur færð bara að vita að morgni til hvort þú ert að vinna þann daginn. Það þýðir það að fólk getur ekki skipulagt framtíðina, það getur ekki fengið leigusamning ef það er með óreglulegar tekjur, getur ekki keypt sér íbúð eða skuldbundið sig,“ segir Drífa Snædal, framkvæmdastjóri SGS. Samkvæmt vinnumarkaðsskýrslu ASÍ sem kom út fyrr á árinu er ungt fólk hópurinn sem hvað mest er brotið á og það reynist þeim erfiðara að sækja grundvallarréttindi sín. Hluti af vandanum er þekkingarleysi atvinnurekenda. „Bæði nýta atvinnurekendur sér þekkingarleysi ungs fólks og svo er oft mikið þekkingarleysi hjá atvinnurekendum líka. Stéttarfélögin hafa svolítið verið að taka það upp á sína arma að fræða atvinnurekendur en auðvitað á það að vera skilyrði fyrir því að geta hafið atvinnurekstur að þú veist hvaða laun þú átt að greiða fyrir hvaða vinnuframlag. Það eiga samtök atvinnurekenda að sjá til þess að það sé gert. Jafnvel mætti hugsa sér að þú fengir ekki atvinnurekstur nema vera með svona grundvallaratriði á hreinu,“ segir Drífa einnig. Brot af þessu tagi rata ekki inn á borð til Samtaka atvinnulífsins. „Hér á landi eru þá almennt ekki einhverjir samningar við viðkomandi einstaklinga. Heldur fyrst og fremst að þarna eru þá starfsmenn sem að gefa kost á sér í störf t.d vegna afleysinga, veikinda eða fría. Þá er fyrst haft samband við þau þegar vantar afleysingu. Við leggjum mjög mikið upp úr því við okkar fyrirtæki að þau virði gerða kjarasamninga,“ segir Ragnar Árnason, forstöðumaður vinnumarkaðssviðs hjá Samtökum atvinnulífsins.
Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Innlent Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa Innlent Fleiri fréttir Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Bláa lónið opnar aftur á morgun Sjómannadagsfjör á Skagaströnd Margir góðir frambjóðendur í boði Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ „Held ég fari bara að sofa upp úr miðnætti“ Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Sjá meira