Björt framtíð efni gefin loforð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar 16. mars 2017 07:00 Björt framtíð ætlar, komist hún í aðstöðu til þess, að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þ.m.t. heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri. Við munum því beita okkur fyrir auknum fjárveitingum til heilbrigðismála á þá lund að hér verði rekið heilbrigðiskerfi sem við getum verið stolt af.“ Þessi tilvitnun er úr bréfi sem Krafti, stuðningsfélagi fyrir ungt fólk sem greinst hefur með krabbamein, barst frá Bjartri framtíð fyrir kosningar. Þar segir ennfremur: „Björt framtíð myndi ekki láta það gerast á sinni vakt að krabbameinssjúkt fólk fengi ekki bestu lyf sem völ væri á vegna kvótakerfis.“ Og enn fremur: „Björt framtíð setur mannúðlegra samfélag hins vegar í forgang og aðgengi sjúklinga að lyfjum og meðferðum tengdum veikindum þeirra verður að vera í forgangi í slíku samfélagi.“ Er hægt að túlka þessi orð á annan hátt en þann að Björt framtíð hyggist beita sér fyrir því að krabbameinsveikir einstaklingar eigi kost á bestu lyfjum sem völ er á? Eins og fram hefur komið í fréttum hafa Íslendingar innleitt um fjórðung af þeim krabbameinslyfjum sem hinar Norðurlandaþjóðirnar hafa gert. Mér brá því í brún þegar ég heyrði svar Óttars Proppé við fyrirspurn Svandísar Svavarsdóttur í þinginu hinn 23. febrúar síðastliðinn. Fyrirspurn Svandísar var á þá leið hvort heilbrigðisráðherra hygðist beita sér fyrir því í aukafjárlögum að íslenskum krabbameinssjúklingum stæðu til boða sömu lyf og bjóðast annars staðar á Norðurlöndunum. Óttarr sagði ekki sjálfgefið að þau lyf sem ekki bjóðast hér á landi væru endilega þau bestu og að Íslendingar þyrftu ekki endilega alltaf að vera fyrstir með lyfin.Rökin standast ekki Hvaða forsendur gefur Óttarr þegar hann fullyrðir að þessi lyf séu ekki endilega best? Er hann að draga í efa faglegt mat heilbrigðisyfirvalda annars staðar á Norðurlöndunum sem hafa þegar innleitt nýjar tegundir krabbameinslyfja? Það svar er ekki boðlegt þeim sem nú berjast við krabbamein. Þeir eiga rétt á bestu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni og þar af leiðandi bestu hugsanlegum lyfjum. Rök þess eðlis að hann sé bundinn af fjárlögum standast ekki og ganga fráleitt lengra en 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar þar sem segir: Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Þá má líka benda á leiðara Þorbjarnar Þórðarsonar, lögfræðings og fréttamanns á Stöð 2, sem birtist í Fréttablaðinu og á Vísi 28. febrúar. Þar getur hann þess að umboðsmaður Alþingis hafi komist að þeirri niðurstöðu að túlka beri ákvæðið rúmt. Páll Hreinsson, dómari við EFTA-dómstólinn, segir efnislega í ritgerð sinni um lagaheimild reglugerða frá 2015 að ef skerða eigi réttindi sem 76. gr. mælir fyrir um þurfi að mæla fyrir um umfang skerðingarinnar í settum lögum, ekki reglugerð. Og byggir Páll þetta á dómaframkvæmd Hæstaréttar og álitum umboðsmanns Alþingis. Í ljósi þessa má spyrja sig hvort ráðherra sé heimilt að túlka lögin á þann hátt sem honum hentar hverju sinni og senda frá sér íþyngjandi reglugerðir, sbr. reglugerð sem nú er í smíðum og kveður á um greiðsluþátttöku almennings í heilbrigðiskerfinu? Þar er vissulega gert ráð fyrir ákveðnu þaki á þá upphæð sem sjúklingar greiða á ári en svo kemur alltaf nýtt ár og nýr ráðherra. Í ljósi þess sem að framan er rakið má færa gild rök fyrir því að Alþingi hafi í raun brotið stjórnarskrána með því að framselja valdið til að mæla fyrir um umfang og takmörk réttindaskerðingar sjúklinga í reglugerð ráðherra. Ef löggjafinn vill fylgja fyrirmælum 76. gr. þá þarf að mæla fyrir um umfang og takmörk þeirra réttinda sem sjúklingar njóta í settum lögum Alþingis, ekki reglugerð. Það sama gildir um réttindaskerðinguna. Fjölmargir sjúklingar eiga einfaldlega ekki þá peninga sem krafist er af þeim vegna eigin meðferðar. Féleysið er oftast afleiðing af veikindunum sjálfum en einnig örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Nú er lag fyrir Bjarta framtíð að „að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þar með talið heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri“ svo vitnað sé aftur í yfirlýsingu flokksins og efna þar með þau loforð sem gefin voru fyrir kosningar. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Ljúgandi málpípa Sjálfstæðisflokksins Tómas Kristjánsson Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Skoðun Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar Skoðun „Betur borgandi ferðamenn“ Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Sjá meira
Björt framtíð ætlar, komist hún í aðstöðu til þess, að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þ.m.t. heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri. Við munum því beita okkur fyrir auknum fjárveitingum til heilbrigðismála á þá lund að hér verði rekið heilbrigðiskerfi sem við getum verið stolt af.“ Þessi tilvitnun er úr bréfi sem Krafti, stuðningsfélagi fyrir ungt fólk sem greinst hefur með krabbamein, barst frá Bjartri framtíð fyrir kosningar. Þar segir ennfremur: „Björt framtíð myndi ekki láta það gerast á sinni vakt að krabbameinssjúkt fólk fengi ekki bestu lyf sem völ væri á vegna kvótakerfis.“ Og enn fremur: „Björt framtíð setur mannúðlegra samfélag hins vegar í forgang og aðgengi sjúklinga að lyfjum og meðferðum tengdum veikindum þeirra verður að vera í forgangi í slíku samfélagi.“ Er hægt að túlka þessi orð á annan hátt en þann að Björt framtíð hyggist beita sér fyrir því að krabbameinsveikir einstaklingar eigi kost á bestu lyfjum sem völ er á? Eins og fram hefur komið í fréttum hafa Íslendingar innleitt um fjórðung af þeim krabbameinslyfjum sem hinar Norðurlandaþjóðirnar hafa gert. Mér brá því í brún þegar ég heyrði svar Óttars Proppé við fyrirspurn Svandísar Svavarsdóttur í þinginu hinn 23. febrúar síðastliðinn. Fyrirspurn Svandísar var á þá leið hvort heilbrigðisráðherra hygðist beita sér fyrir því í aukafjárlögum að íslenskum krabbameinssjúklingum stæðu til boða sömu lyf og bjóðast annars staðar á Norðurlöndunum. Óttarr sagði ekki sjálfgefið að þau lyf sem ekki bjóðast hér á landi væru endilega þau bestu og að Íslendingar þyrftu ekki endilega alltaf að vera fyrstir með lyfin.Rökin standast ekki Hvaða forsendur gefur Óttarr þegar hann fullyrðir að þessi lyf séu ekki endilega best? Er hann að draga í efa faglegt mat heilbrigðisyfirvalda annars staðar á Norðurlöndunum sem hafa þegar innleitt nýjar tegundir krabbameinslyfja? Það svar er ekki boðlegt þeim sem nú berjast við krabbamein. Þeir eiga rétt á bestu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni og þar af leiðandi bestu hugsanlegum lyfjum. Rök þess eðlis að hann sé bundinn af fjárlögum standast ekki og ganga fráleitt lengra en 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar þar sem segir: Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Þá má líka benda á leiðara Þorbjarnar Þórðarsonar, lögfræðings og fréttamanns á Stöð 2, sem birtist í Fréttablaðinu og á Vísi 28. febrúar. Þar getur hann þess að umboðsmaður Alþingis hafi komist að þeirri niðurstöðu að túlka beri ákvæðið rúmt. Páll Hreinsson, dómari við EFTA-dómstólinn, segir efnislega í ritgerð sinni um lagaheimild reglugerða frá 2015 að ef skerða eigi réttindi sem 76. gr. mælir fyrir um þurfi að mæla fyrir um umfang skerðingarinnar í settum lögum, ekki reglugerð. Og byggir Páll þetta á dómaframkvæmd Hæstaréttar og álitum umboðsmanns Alþingis. Í ljósi þessa má spyrja sig hvort ráðherra sé heimilt að túlka lögin á þann hátt sem honum hentar hverju sinni og senda frá sér íþyngjandi reglugerðir, sbr. reglugerð sem nú er í smíðum og kveður á um greiðsluþátttöku almennings í heilbrigðiskerfinu? Þar er vissulega gert ráð fyrir ákveðnu þaki á þá upphæð sem sjúklingar greiða á ári en svo kemur alltaf nýtt ár og nýr ráðherra. Í ljósi þess sem að framan er rakið má færa gild rök fyrir því að Alþingi hafi í raun brotið stjórnarskrána með því að framselja valdið til að mæla fyrir um umfang og takmörk réttindaskerðingar sjúklinga í reglugerð ráðherra. Ef löggjafinn vill fylgja fyrirmælum 76. gr. þá þarf að mæla fyrir um umfang og takmörk þeirra réttinda sem sjúklingar njóta í settum lögum Alþingis, ekki reglugerð. Það sama gildir um réttindaskerðinguna. Fjölmargir sjúklingar eiga einfaldlega ekki þá peninga sem krafist er af þeim vegna eigin meðferðar. Féleysið er oftast afleiðing af veikindunum sjálfum en einnig örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Nú er lag fyrir Bjarta framtíð að „að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þar með talið heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri“ svo vitnað sé aftur í yfirlýsingu flokksins og efna þar með þau loforð sem gefin voru fyrir kosningar. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun