Ræddu riftanir á úttektum auðmanna Svavar Hávarðsson skrifar 9. desember 2016 07:00 Ákvörðun ríkisstjórnarinnar um að þjóðnýta Glitni er söguleg og markaði upphaf mestu umbrotatíma síðari tíma á Íslandi. Davíð Oddsson, ásamt Lárusi Welding bankastjóra Glitnis, greindi frá ákvörðuninni. Vísir/GVA Skilanefnd Glitnis hafði sérstaklega til skoðunar úttektir nokkurra félaga og einstaklinga á háum fjárhæðum úr peningamarkaðssjóði Glitnis, Sjóði 9, með það að augnamiði að rifta viðskiptunum. Ástæðan var tímasetningar viðskiptanna stuttu fyrir þjóðnýtingu Glitnis 29. september og dagana fyrir hrun bankans 7. október árið 2008. Þetta kemur fram í gögnum skilanefndarinnar sem Fréttablaðið hefur undir höndum. Skjalið sem um ræðir er ekki dagsett, en bakgrunnsupplýsingar benda til að það hafi verið unnið í mars árið 2010. Umrætt skjal var tekið saman til að meta hvað af innlausnum þessara daga væri hæft til riftunar. Stærstu viðskiptin sem voru til skoðunar hjá skilanefndinni voru úttektir félaga í eigu Guðbjargar Matthíasdóttur, athafnakonu og stærsta eiganda Ísfélagsins í Vestmannaeyjum, eða eignarhaldsfélaga hennar Kristins og Fram, og námu rúmum milljarði króna. Einnig persónuleg úttekt Guðbjargar að upphæð 75 milljónir króna til viðbótar, en eins og þekkt er var Guðbjörg stór hluthafi í Glitni á sínum tíma. Er það sérstaklega nefnt í skjali skilanefndarinnar að „einnig urðu talsverð blaðaskrif um sölu hennar á hlutabréfum í Glitni rétt fyrir fall bankans“, og er þar vísað til þess að Guðbjörg seldi bréf sín þremur dögum fyrir þjóðnýtingu bankans – viðskipti sem voru síðar umdeild. Viðskipti athafnamannsins Benedikts Sveinssonar þremur dögum fyrir þjóðnýtingu bankans eru á listanum. Þá voru 500 milljónir króna teknar út og í skýringum við færsluna segir „Úttekt úr safni – millif[ært]. til Flórída“. Önnur úttekt er á listanum frá 1. október að fjárhæð 100 milljónir króna með skýringunni „sj 9 selt og í usd“. Benedikt er bróðir Einars Sveinssonar, fyrrv. stjórnarformanns Glitnis hf. Efni skjalsins tengdist einnig ákvarðanatöku innan skilanefndarinnar um hvaða aðferðum ætti að beita við val á þeim viðskiptum sem mögulega ætti að rifta. Þar komu nokkrar aðferðir til greina, og segir: „Val eftir nöfnum ákveðinna aðila kemur einnig til greina. Þá kemur einnig til greina að velja þá út sem eru í þjónustu ákveðins þjónustufulltrúa,“ en um hvern ræðir er ekki tiltekið. Þessu fylgir fyrrnefndur listi undir fyrirsögninni: Aðilar sem skoðaðir hafa verið m.t.t. innlausna rétt fyrir fall Glitnis hf. í byrjun október 2008. Ásamt viðskiptum Guðbjargar og hennar félaga og Benedikts er nefnd stór úttekt systkinanna Helgu Guðrúnar Johnson og Ólafs Ó. Johnson í nafni félags síns Johnson ehf. Einnig úttekt byggingaverktakans Sigurðar Sigurgeirssonar, í hans nafni, sem nemur 502 milljónum króna, en DV reiknaði út, og hafði greiddan auðlegðarskatt sem viðmið, stuttu eftir að skjal slitanefndarinnar var skrifað að hann væri auðugasti maður Íslands á þeim tímapunkti. Alls nema þær úttektir úr Sjóði 9 sem listaðar voru upp af skilanefndinni, og hugsanlega var talið réttlætanlegt að rifta, 3,1 milljarði króna samanteknar. Sjóður 9 var mjög umtalaður eftir hrun fyrir margra hluta sakir. Tap sjóðfélaga var verulegt, en þegar Sjóður 9 var gerður upp í lok október 2008 höfðu þeir tapað fimmtungi eignar sinnar í sjóðnum stuttu áður en bankinn var þjóðnýttur. Stjórnarseta Illuga Gunnarssonar, fyrrverandi menntamálaráðherra, í peningamarkaðssjóðum Glitnis, og Sjóðs 9 þar á meðal, varð til þess að hann vék af þingi í kjölfar skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis. Illugi sagði síðar í pistli að stjórnarseta hans hefði skaðað hann pólitískt. Steinunn Guðbjartsdóttir, fyrrverandi formaður slitastjórnar [skilanefndar] Glitnis, vísaði fyrirspurn Fréttablaðsins um málið frá sér, og spurningum um hver niðurstaða þessarar athugunar skilanefndarinnar var og hvort einhverjum viðskiptum var rift. Eins hvort einhverjum málum var vísað áfram til Fjármálaeftirlitsins eða annarra rannsóknaraðila.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Alþingi Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Katrín Olga, þetta er eingöngu hálftími af þínu lífi“ Atvinnulíf Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Viðskipti innlent Að gera ekki algeng mistök sem stjórnandi í fyrsta sinn Atvinnulíf „Hann eyðileggur alltaf alla stemningu um leið og hann kemur“ Atvinnulíf Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Viðskipti innlent Nýjum alþjóðaflugvelli á Grænlandi seinkar enn Viðskipti erlent Vilja rannsaka meint samráð með OPEC Viðskipti erlent „Ég nenni ekki að standa í einhverju veseni“ Atvinnulíf Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Viðskipti innlent Kann best við sig í háspennunni Samstarf Fleiri fréttir Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Icelandair tekur skarpa dýfu niður fyrir útboðsgengi Verðbólgan tekur smá kipp upp á við Wise og Þekking orðin eitt Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Sögðu upp 82 starfsmönnum Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Kaldvík skráð á markað Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Sjá meira
Skilanefnd Glitnis hafði sérstaklega til skoðunar úttektir nokkurra félaga og einstaklinga á háum fjárhæðum úr peningamarkaðssjóði Glitnis, Sjóði 9, með það að augnamiði að rifta viðskiptunum. Ástæðan var tímasetningar viðskiptanna stuttu fyrir þjóðnýtingu Glitnis 29. september og dagana fyrir hrun bankans 7. október árið 2008. Þetta kemur fram í gögnum skilanefndarinnar sem Fréttablaðið hefur undir höndum. Skjalið sem um ræðir er ekki dagsett, en bakgrunnsupplýsingar benda til að það hafi verið unnið í mars árið 2010. Umrætt skjal var tekið saman til að meta hvað af innlausnum þessara daga væri hæft til riftunar. Stærstu viðskiptin sem voru til skoðunar hjá skilanefndinni voru úttektir félaga í eigu Guðbjargar Matthíasdóttur, athafnakonu og stærsta eiganda Ísfélagsins í Vestmannaeyjum, eða eignarhaldsfélaga hennar Kristins og Fram, og námu rúmum milljarði króna. Einnig persónuleg úttekt Guðbjargar að upphæð 75 milljónir króna til viðbótar, en eins og þekkt er var Guðbjörg stór hluthafi í Glitni á sínum tíma. Er það sérstaklega nefnt í skjali skilanefndarinnar að „einnig urðu talsverð blaðaskrif um sölu hennar á hlutabréfum í Glitni rétt fyrir fall bankans“, og er þar vísað til þess að Guðbjörg seldi bréf sín þremur dögum fyrir þjóðnýtingu bankans – viðskipti sem voru síðar umdeild. Viðskipti athafnamannsins Benedikts Sveinssonar þremur dögum fyrir þjóðnýtingu bankans eru á listanum. Þá voru 500 milljónir króna teknar út og í skýringum við færsluna segir „Úttekt úr safni – millif[ært]. til Flórída“. Önnur úttekt er á listanum frá 1. október að fjárhæð 100 milljónir króna með skýringunni „sj 9 selt og í usd“. Benedikt er bróðir Einars Sveinssonar, fyrrv. stjórnarformanns Glitnis hf. Efni skjalsins tengdist einnig ákvarðanatöku innan skilanefndarinnar um hvaða aðferðum ætti að beita við val á þeim viðskiptum sem mögulega ætti að rifta. Þar komu nokkrar aðferðir til greina, og segir: „Val eftir nöfnum ákveðinna aðila kemur einnig til greina. Þá kemur einnig til greina að velja þá út sem eru í þjónustu ákveðins þjónustufulltrúa,“ en um hvern ræðir er ekki tiltekið. Þessu fylgir fyrrnefndur listi undir fyrirsögninni: Aðilar sem skoðaðir hafa verið m.t.t. innlausna rétt fyrir fall Glitnis hf. í byrjun október 2008. Ásamt viðskiptum Guðbjargar og hennar félaga og Benedikts er nefnd stór úttekt systkinanna Helgu Guðrúnar Johnson og Ólafs Ó. Johnson í nafni félags síns Johnson ehf. Einnig úttekt byggingaverktakans Sigurðar Sigurgeirssonar, í hans nafni, sem nemur 502 milljónum króna, en DV reiknaði út, og hafði greiddan auðlegðarskatt sem viðmið, stuttu eftir að skjal slitanefndarinnar var skrifað að hann væri auðugasti maður Íslands á þeim tímapunkti. Alls nema þær úttektir úr Sjóði 9 sem listaðar voru upp af skilanefndinni, og hugsanlega var talið réttlætanlegt að rifta, 3,1 milljarði króna samanteknar. Sjóður 9 var mjög umtalaður eftir hrun fyrir margra hluta sakir. Tap sjóðfélaga var verulegt, en þegar Sjóður 9 var gerður upp í lok október 2008 höfðu þeir tapað fimmtungi eignar sinnar í sjóðnum stuttu áður en bankinn var þjóðnýttur. Stjórnarseta Illuga Gunnarssonar, fyrrverandi menntamálaráðherra, í peningamarkaðssjóðum Glitnis, og Sjóðs 9 þar á meðal, varð til þess að hann vék af þingi í kjölfar skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis. Illugi sagði síðar í pistli að stjórnarseta hans hefði skaðað hann pólitískt. Steinunn Guðbjartsdóttir, fyrrverandi formaður slitastjórnar [skilanefndar] Glitnis, vísaði fyrirspurn Fréttablaðsins um málið frá sér, og spurningum um hver niðurstaða þessarar athugunar skilanefndarinnar var og hvort einhverjum viðskiptum var rift. Eins hvort einhverjum málum var vísað áfram til Fjármálaeftirlitsins eða annarra rannsóknaraðila.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Alþingi Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Katrín Olga, þetta er eingöngu hálftími af þínu lífi“ Atvinnulíf Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Viðskipti innlent Að gera ekki algeng mistök sem stjórnandi í fyrsta sinn Atvinnulíf „Hann eyðileggur alltaf alla stemningu um leið og hann kemur“ Atvinnulíf Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Viðskipti innlent Nýjum alþjóðaflugvelli á Grænlandi seinkar enn Viðskipti erlent Vilja rannsaka meint samráð með OPEC Viðskipti erlent „Ég nenni ekki að standa í einhverju veseni“ Atvinnulíf Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Viðskipti innlent Kann best við sig í háspennunni Samstarf Fleiri fréttir Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Icelandair tekur skarpa dýfu niður fyrir útboðsgengi Verðbólgan tekur smá kipp upp á við Wise og Þekking orðin eitt Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Sögðu upp 82 starfsmönnum Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Kaldvík skráð á markað Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Sjá meira