Már segir innistæðu forsendu vaxtalækkunar og horfir til Norðmanna Þorbjörn Þórðarson skrifar 27. nóvember 2016 12:59 Már Guðmundsson seðlabankastjóri Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að innistæða verði að vera fyrir vaxtalækkunum Seðlabankans en Seðlabankinn hefur verið undir mikilli gagnrýni á síðustu vikum. Annars vegar fyrir að hafa kerfisbundið rangt fyrir sér í spám um þróun verðbólgunnar og hins vegar fyrir að hafa ekki lækkað vexti þegar svigrúm var til þess. Seðlabanki Íslands starfar eftir verðbólgumarkmiði þar sem meginmarkmiðið er að halda ársverðbólgu sem næst 2,5%. Frá febrúar 2014 hefur verðbólga að meðaltali mælst 1,7% og því haldist talsvert undir skilgreindu markmiði. Verðbólgan hefur með öðrum orðum verið of lág.Peningalegur ómöguleiki Ásdís Kristjánsdóttir hagfræðingur Samtaka atvinnulífsins rifjaði upp í grein í Fréttablaðinu í síðustu viku að Seðlabankinn hefði á þessum tíma kerfisbundið spáð hærri verðbólgu en raungerst hefur og því viðhaldið hærra raunvaxtastigi en ætlunin var. Seðlabankinn hafði þannig kerfisbundið rangt fyrir sér þegar þróun verðbólgunnar var annars vegar. Þess vegna voru vextir í landinu mun hærri en þeir þurftu að vera á á spátímanum.Ásdís Kristjánsdóttir hagfræðingur Samtaka atvinnulífsinsEftir vaxtaákvörðunarfund peningastefnunefndar hinn 16. nóvember sl. birti Seðlabankinn spá um verðbólgu en þar er gert ráð fyrir að verðbólga verði áfram undir 2,5% markmiði fram á seinni árshelming 2018. Þrátt fyrir horfur á lágri verðbólgu ákváðu nefndarmenn að halda vöxtum óbreyttum. Ásdís Kristjánsdóttir spurði í sinni grein: „Hvað gerist þegar góðærinu lýkur og efnahagsslaki myndast á ný, krónan veikist og verðbólguhorfur versna, munu vextir þá lækka? Leyfum okkur að efast um það." Ásdís kallaði þetta peningalegan ómöguleika. „Það virðist sem hér ríki peningalegur ómöguleiki. Vextir hér á landi þurfa að haldast háir sama hvað á gengur. “Erum að brjóta verðbólgudrauginn á bak aftur Már Guðmundsson seðlabankastjóri var í Sprengisandi á Bylgjunni í morgun. Hann sagði að það þyrfti að vera innistæða fyrir vaxtalækkunum. „Ég vona að okkur takist það á komandi tíð en það verður að vera vaxtalækkun sem er innistæða fyrir. Við erum búin að leggja gífurlega mikið á okkur við það að ná loksins þessu sögulega....við erum að ná að brjóta verðbólgudrauginn á bak aftur. Og særa hann þannig að hann eigi erfiðara með að rísa upp. Hann þarf að sleikja sárin lengi því verðbólguvæntingar eru komnar í markmið og vera þar í svolítinn tíma. Það er algjörlega sögulegt, við höfum ekki haft það áður. Auðvitað á eftir að reyna á þetta þegar það skapast aðstæður eins og til dæmis í Noregi þegar olíuverðið féll. Gengi norsku krónunnar fór niður en verðbólguvæntingar högguðust ekki. Þær voru fastar í 2,5 prósent. Þetta sýndi að þetta hafði fullan trúverðugleika og fólk hafði trú á að gengisverðið færi niður en verðbólga færi upp tímabundið en svo kemur hún aftur í markmið. Ef við komumst í þessa stöðu, sem vísbendingar eru um að við séum kannski komin í eða erum að nálgast, þá verður miklu auðveldara að beita peningastefnunni í hagstjórnarskyni. Því þegar við breytum vöxtunum verður það um leið bein breyting á raunvöxtum,“ sagði Már Guðmundsson. Mest lesið „Svo hefst kapphlaupið í það hver er fyrstur að ná sturtunni!“ Atvinnulíf Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Viðskipti innlent Dagar Workplace eru taldir Viðskipti erlent Fyrsta flugi Icelandair til Pittsburgh fagnað Viðskipti Fyrirtæki hvött til að halda upp á daginn í dag og gera sér dagamun Atvinnulíf Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Viðskipti innlent Rauf sátt vegna Max-málsins og gæti átt yfir höfði sér refsimál Viðskipti erlent Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Snillingur í útlöndum: „Þegar vinirnir keyptu sér nammi keypti ég mér diskókúlur“ Atvinnulíf Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Guðmundur tilnefndur til Evrópsku nýsköpunarverðlaunanna 2024 Forstjóri Play íhugar að fljúga frekar til Íslands en frá Base parking gjaldþrota Endurkjörinn formaður og fimm koma ný inn í stjórn Þjónusturof hjá alþjóðlegum birgja Samkaup, Heimkaup og Orkan hefja samrunaviðræður Stefna á opnun fyrsta skammtíma raforkumarkaðarins á næsta ári Bein útsending frá Nýsköpunarviku Sparisjóður hagnaðist um 205 milljónir króna Starfsfólk fær 150 milljónir í hlutabréfum Magnús eignast Latabæ á nýjan leik Ráðin framkvæmdastjóri Rue de Net Almennt útboð Íslandshótela hefst á morgun Ætlar að gera Grillhúsið að heitasta staðnum í Borgarnesi Landsvirkjun selur í fyrsta skipti í raforkukauphöll Ráðin forstöðukona Nýrra orkukosta Eigendur TGI Fridays kaupa Grillhúsið Freyr ráðinn til Eflingar Tilnefndur sem besti leikur fyrir snjalltæki á Norðurlöndum MAST olli Brúneggjum tjóni en RÚV sýknað Tilboðið afturkallað og Eik öðlast frelsi til athafna á ný Brottfarirnar í apríl nokkuð færri en á síðasta ári Engin hópuppsögn í apríl Fer frá Deloitte til Góðra samskipta Mun stýra tæknisviði Carbfix Íslendingar þurfi að gæta hófs í vexti efnahagslífsins Sjá meira
Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að innistæða verði að vera fyrir vaxtalækkunum Seðlabankans en Seðlabankinn hefur verið undir mikilli gagnrýni á síðustu vikum. Annars vegar fyrir að hafa kerfisbundið rangt fyrir sér í spám um þróun verðbólgunnar og hins vegar fyrir að hafa ekki lækkað vexti þegar svigrúm var til þess. Seðlabanki Íslands starfar eftir verðbólgumarkmiði þar sem meginmarkmiðið er að halda ársverðbólgu sem næst 2,5%. Frá febrúar 2014 hefur verðbólga að meðaltali mælst 1,7% og því haldist talsvert undir skilgreindu markmiði. Verðbólgan hefur með öðrum orðum verið of lág.Peningalegur ómöguleiki Ásdís Kristjánsdóttir hagfræðingur Samtaka atvinnulífsins rifjaði upp í grein í Fréttablaðinu í síðustu viku að Seðlabankinn hefði á þessum tíma kerfisbundið spáð hærri verðbólgu en raungerst hefur og því viðhaldið hærra raunvaxtastigi en ætlunin var. Seðlabankinn hafði þannig kerfisbundið rangt fyrir sér þegar þróun verðbólgunnar var annars vegar. Þess vegna voru vextir í landinu mun hærri en þeir þurftu að vera á á spátímanum.Ásdís Kristjánsdóttir hagfræðingur Samtaka atvinnulífsinsEftir vaxtaákvörðunarfund peningastefnunefndar hinn 16. nóvember sl. birti Seðlabankinn spá um verðbólgu en þar er gert ráð fyrir að verðbólga verði áfram undir 2,5% markmiði fram á seinni árshelming 2018. Þrátt fyrir horfur á lágri verðbólgu ákváðu nefndarmenn að halda vöxtum óbreyttum. Ásdís Kristjánsdóttir spurði í sinni grein: „Hvað gerist þegar góðærinu lýkur og efnahagsslaki myndast á ný, krónan veikist og verðbólguhorfur versna, munu vextir þá lækka? Leyfum okkur að efast um það." Ásdís kallaði þetta peningalegan ómöguleika. „Það virðist sem hér ríki peningalegur ómöguleiki. Vextir hér á landi þurfa að haldast háir sama hvað á gengur. “Erum að brjóta verðbólgudrauginn á bak aftur Már Guðmundsson seðlabankastjóri var í Sprengisandi á Bylgjunni í morgun. Hann sagði að það þyrfti að vera innistæða fyrir vaxtalækkunum. „Ég vona að okkur takist það á komandi tíð en það verður að vera vaxtalækkun sem er innistæða fyrir. Við erum búin að leggja gífurlega mikið á okkur við það að ná loksins þessu sögulega....við erum að ná að brjóta verðbólgudrauginn á bak aftur. Og særa hann þannig að hann eigi erfiðara með að rísa upp. Hann þarf að sleikja sárin lengi því verðbólguvæntingar eru komnar í markmið og vera þar í svolítinn tíma. Það er algjörlega sögulegt, við höfum ekki haft það áður. Auðvitað á eftir að reyna á þetta þegar það skapast aðstæður eins og til dæmis í Noregi þegar olíuverðið féll. Gengi norsku krónunnar fór niður en verðbólguvæntingar högguðust ekki. Þær voru fastar í 2,5 prósent. Þetta sýndi að þetta hafði fullan trúverðugleika og fólk hafði trú á að gengisverðið færi niður en verðbólga færi upp tímabundið en svo kemur hún aftur í markmið. Ef við komumst í þessa stöðu, sem vísbendingar eru um að við séum kannski komin í eða erum að nálgast, þá verður miklu auðveldara að beita peningastefnunni í hagstjórnarskyni. Því þegar við breytum vöxtunum verður það um leið bein breyting á raunvöxtum,“ sagði Már Guðmundsson.
Mest lesið „Svo hefst kapphlaupið í það hver er fyrstur að ná sturtunni!“ Atvinnulíf Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Viðskipti innlent Dagar Workplace eru taldir Viðskipti erlent Fyrsta flugi Icelandair til Pittsburgh fagnað Viðskipti Fyrirtæki hvött til að halda upp á daginn í dag og gera sér dagamun Atvinnulíf Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Viðskipti innlent Rauf sátt vegna Max-málsins og gæti átt yfir höfði sér refsimál Viðskipti erlent Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Snillingur í útlöndum: „Þegar vinirnir keyptu sér nammi keypti ég mér diskókúlur“ Atvinnulíf Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Guðmundur tilnefndur til Evrópsku nýsköpunarverðlaunanna 2024 Forstjóri Play íhugar að fljúga frekar til Íslands en frá Base parking gjaldþrota Endurkjörinn formaður og fimm koma ný inn í stjórn Þjónusturof hjá alþjóðlegum birgja Samkaup, Heimkaup og Orkan hefja samrunaviðræður Stefna á opnun fyrsta skammtíma raforkumarkaðarins á næsta ári Bein útsending frá Nýsköpunarviku Sparisjóður hagnaðist um 205 milljónir króna Starfsfólk fær 150 milljónir í hlutabréfum Magnús eignast Latabæ á nýjan leik Ráðin framkvæmdastjóri Rue de Net Almennt útboð Íslandshótela hefst á morgun Ætlar að gera Grillhúsið að heitasta staðnum í Borgarnesi Landsvirkjun selur í fyrsta skipti í raforkukauphöll Ráðin forstöðukona Nýrra orkukosta Eigendur TGI Fridays kaupa Grillhúsið Freyr ráðinn til Eflingar Tilnefndur sem besti leikur fyrir snjalltæki á Norðurlöndum MAST olli Brúneggjum tjóni en RÚV sýknað Tilboðið afturkallað og Eik öðlast frelsi til athafna á ný Brottfarirnar í apríl nokkuð færri en á síðasta ári Engin hópuppsögn í apríl Fer frá Deloitte til Góðra samskipta Mun stýra tæknisviði Carbfix Íslendingar þurfi að gæta hófs í vexti efnahagslífsins Sjá meira