Munu hagnast um milljarða með aukinni verðbólgu Þorbjörn Þórðarson skrifar 10. nóvember 2015 19:15 Stóru bankarnir þrír hagnast um þrjá milljarða króna í hvert skipti sem verðbólga eykst um eitt prósentustig vegna jákvæðs verðtryggingarjöfnuðar. Verðbólgan mælist nú 1,8 prósent en Seðlabankinn spáir 4 prósenta verðbólgu snemma á næsta ári. Svokallaður verðtryggingarjöfnuður er munurinn á verðtryggðum eignum og skuldum bankanna. Verðtryggðar eignir Landsbankans, þ.e. útlán, voru 256 milljarðar króna í lok síðasta árs samkvæmt ársreikningi en verðtryggðar skuldir 98 milljarðar. Verðtryggingarjöfnuður bankans var því jákvæður um um 158 milljarða. Í tilviki Arion banka voru verðtryggðar eignir 289 milljarðar króna og verðtryggðar skuldir 204 milljarðar. Munurinn var því jákvæður um 85 milljarða króna. Hjá Íslandsbanka voru verðtryggðar eignir 252 milljarðar króna en verðtryggðar skuldir 195 milljarðar og verðtryggingarjöfnuður jákvæður um 57 milljarða. Samtals er því verðtryggingarjöfnuður bankanna jákvæður um 300 milljarða króna. Að þessu sögðu er ljóst að í hvert skipti sem verðbólga eykst um eitt prósentustig hagnast bankarnir um þrjá miljarða króna. Verðbólga mældist 1,8 prósent í október en Seðlabankinn spáir verðbólguskoti á næsta ári og að verðbólgan fari í rúmlega 4 prósent. Dr. Ásgeir Jónsson dósent í hagfræði við Háskóla Íslands hefur rannsakað verðbólguna og áhrif hennar en er ásamt tveimur öðrum höfundur ritsins „Nauðsyn eða val?“ um verðbólguna. „Ef að verðbólguhækkunin er óvænt þá hagnast bankarnir. Ef að fjármálamarkaðurinn er skilvirkur þá eiga óverðtryggðir vextir einnig að endurspegla verðbólguvæntingar og þar með verðbólgu en samkvæmt þessu, ef þú ert með jákvæðan verðtryggingarjöfnuð þá græðirðu á óvæntri verðbólgu,“ segir Ásgeir. Nokkuð hefur verið haldið að fólki í opinberri umræðu að bankarnir hafi verið að beina viðskiptavinum sínum frekar í verðtryggð lán. Ásgeir segist engin gögn hafa séð sem styðji þetta. „Ástæðan fyrir því að bankarnir eru með þetta misvægi milli eigna og skulda er sú að það má ekki verðtryggja skammtímaskuldir á Íslandi. Samkvæmt lögum geta bankarnir ekki boðið upp á verðtryggð innlán og það skapar ákveðin vandræði fyrir þá því einhver hluti af þeirra útlánum, til bæði heimila og fyrirtækja, eru verðtryggð og það er mjög erfitt fyrir þá að finna verðtryggða fjármögnun á móti.“ Mest lesið Að gera ekki algeng mistök sem stjórnandi í fyrsta sinn Atvinnulíf Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Viðskipti innlent Kann best við sig í háspennunni Samstarf Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Viðskipti innlent „Hann eyðileggur alltaf alla stemningu um leið og hann kemur“ Atvinnulíf Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Viðskipti innlent Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Viðskipti innlent Vinnur við að bjarga okkur frá því að drukkna í eigin kúk Samstarf Nýjum alþjóðaflugvelli á Grænlandi seinkar enn Viðskipti erlent „Ég nenni ekki að standa í einhverju veseni“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Icelandair tekur skarpa dýfu niður fyrir útboðsgengi Verðbólgan tekur smá kipp upp á við Wise og Þekking orðin eitt Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Sögðu upp 82 starfsmönnum Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Kaldvík skráð á markað Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Sjá meira
Stóru bankarnir þrír hagnast um þrjá milljarða króna í hvert skipti sem verðbólga eykst um eitt prósentustig vegna jákvæðs verðtryggingarjöfnuðar. Verðbólgan mælist nú 1,8 prósent en Seðlabankinn spáir 4 prósenta verðbólgu snemma á næsta ári. Svokallaður verðtryggingarjöfnuður er munurinn á verðtryggðum eignum og skuldum bankanna. Verðtryggðar eignir Landsbankans, þ.e. útlán, voru 256 milljarðar króna í lok síðasta árs samkvæmt ársreikningi en verðtryggðar skuldir 98 milljarðar. Verðtryggingarjöfnuður bankans var því jákvæður um um 158 milljarða. Í tilviki Arion banka voru verðtryggðar eignir 289 milljarðar króna og verðtryggðar skuldir 204 milljarðar. Munurinn var því jákvæður um 85 milljarða króna. Hjá Íslandsbanka voru verðtryggðar eignir 252 milljarðar króna en verðtryggðar skuldir 195 milljarðar og verðtryggingarjöfnuður jákvæður um 57 milljarða. Samtals er því verðtryggingarjöfnuður bankanna jákvæður um 300 milljarða króna. Að þessu sögðu er ljóst að í hvert skipti sem verðbólga eykst um eitt prósentustig hagnast bankarnir um þrjá miljarða króna. Verðbólga mældist 1,8 prósent í október en Seðlabankinn spáir verðbólguskoti á næsta ári og að verðbólgan fari í rúmlega 4 prósent. Dr. Ásgeir Jónsson dósent í hagfræði við Háskóla Íslands hefur rannsakað verðbólguna og áhrif hennar en er ásamt tveimur öðrum höfundur ritsins „Nauðsyn eða val?“ um verðbólguna. „Ef að verðbólguhækkunin er óvænt þá hagnast bankarnir. Ef að fjármálamarkaðurinn er skilvirkur þá eiga óverðtryggðir vextir einnig að endurspegla verðbólguvæntingar og þar með verðbólgu en samkvæmt þessu, ef þú ert með jákvæðan verðtryggingarjöfnuð þá græðirðu á óvæntri verðbólgu,“ segir Ásgeir. Nokkuð hefur verið haldið að fólki í opinberri umræðu að bankarnir hafi verið að beina viðskiptavinum sínum frekar í verðtryggð lán. Ásgeir segist engin gögn hafa séð sem styðji þetta. „Ástæðan fyrir því að bankarnir eru með þetta misvægi milli eigna og skulda er sú að það má ekki verðtryggja skammtímaskuldir á Íslandi. Samkvæmt lögum geta bankarnir ekki boðið upp á verðtryggð innlán og það skapar ákveðin vandræði fyrir þá því einhver hluti af þeirra útlánum, til bæði heimila og fyrirtækja, eru verðtryggð og það er mjög erfitt fyrir þá að finna verðtryggða fjármögnun á móti.“
Mest lesið Að gera ekki algeng mistök sem stjórnandi í fyrsta sinn Atvinnulíf Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Viðskipti innlent Kann best við sig í háspennunni Samstarf Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Viðskipti innlent „Hann eyðileggur alltaf alla stemningu um leið og hann kemur“ Atvinnulíf Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Viðskipti innlent Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Viðskipti innlent Vinnur við að bjarga okkur frá því að drukkna í eigin kúk Samstarf Nýjum alþjóðaflugvelli á Grænlandi seinkar enn Viðskipti erlent „Ég nenni ekki að standa í einhverju veseni“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Icelandair tekur skarpa dýfu niður fyrir útboðsgengi Verðbólgan tekur smá kipp upp á við Wise og Þekking orðin eitt Kínverski risinn sem herjar á evrópska neytendur Sögðu upp 82 starfsmönnum Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Kaldvík skráð á markað Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Sjá meira