Segir aðgerðir ríkisstjórnar óréttlátar og óforsvaranlegar Sunna Karen Sigurþórsdóttir skrifar 13. maí 2014 10:05 Pétur Blöndal. Vísir/vilhelm „Aðgerðin mismunar lántakendum sem eru í svipaðri stöðu og hafa upplifað sömu breytingar á verðlagi og þeir sem hafa tekið fasteignalán. Þar ber hæst verðtryggð námslán,“ þetta segir Pétur Blöndal í nefndaráliti sínu sem birtist á vef Alþingis í gær um skuldaniðurfellingaáform stjórnvalda. Pétur var gagnrýnin á aðgerðir stjórnvalda og sagði þær óréttlátar. Lækkun höfuðstóls húsnæðislána er ein viðamesta aðgerð skuldaniðurfærslanna. Um tuttugu milljarðar króna eru eyrnamerktir á fjárlögum í það verkefni á þessu ári og áætlað er að upphæðin verði svipuð næstu þrjú ár þar á eftir, eða um 80 milljarðar króna. Pétur segir að ýmislegt sé hægt að gera við 80 milljarða. Hann segir að lækka megi skuldir ríkissjóðs um þá fjárhæð og grynnka á vaxtagreiðslum, líklega um þrjá milljarða króna árlega eftir fjögur ár. Þá segir hann að hægt sé að fara blöndu af skulda- og skattalækkun til að draga til baka skattahækkanir fyrri ríkisstjórnar. Hann segir að hægt sé að lækka skuldir ríkissjóðs um 40 milljarða króna á fjórum árum og að mögulegt væri að lækka fjármagnstekjuskatt úr 20 prósentum í 15 prósent. Sú aðgerð myndi kosta 20 milljarða króna á fjórum árum. „Með því væri dregið úr refsingu fyrir að sýna sparnað og ráðdeild, en á þessum tímapunkti er einmitt mikilvægt að hvetja til sparnaðar, “ segir hann í áliti sínu. Hann segir skuldalækkunaraðgerðir frumvarpsins í mörgum tilvikum óréttlátar. Hann segir aðgerðina ekki ná til lána sem veitt voru til leiguíbúða í félagslegum íbúðum, þau lán hafi verið veitt til sveitarfélaga vegna leiguíbúða og til húsnæðissamvinnufélaga, svo og til leiguíbúða námsmanna og sjálfseignarstofnana fatlaðra. „Í heilan áratug, 1975–1984, fór 12 mánaða verðbólga ekki undir 30%. Í ljósi sögunnar er því undarlegt að tala um forsendubrest. Nær væri að telja skyndilegt atvinnuleysi og almennt tekjufall auk hækkandi skatta til forsendubrests,“ segir Pétur. Hann segir jafnframt að í janúar 2009 nam tólf mánaða verðbólga 18,6 prósentum og var þá toppi náð. Í kjölfarið af því hafi margir farið að tala um forsendubrest þar sem skuldarar hefðu ekki mátt búast við svo mikill verðbólgu. Á þeim tíma hafi einungis verið sex ár frá því að tólf mánaða verðbólga náði 9,4 prósentum. „Mikil lækkun eigin fjár hefur verið þekkt í marga áratugi í tilviki þeirra sem hafa ráðist í nýbyggingar á þeim stöðum á landsbyggðinni þar sem markaður með íbúðarhúsnæði er lélegur. Söluverð slíkra íbúða nemur stundum um helmingi byggingarkostnaðar. Hingað til hefur ekki þótt ástæða til að leiðrétta slíkan „forsendubrest“. Þá hefur ekki heldur þótt tilefni til að leiðrétta þann „forsendubrest“ sem íbúar á Djúpavogi, Þingeyri eða Húsavík urðu fyrir nýlega vegna þess að aflaheimildir voru fluttar burt úr sveitarfélaginu,“ segir í áliti hans. Í lokin segir Pétur að um miklar upphæðir sé að ræða af skatttekjum ríkissjóðs. „Með hliðsjón af stöðu ríkissjóðs er ekki forsvaranlegt að afhenda þær einhverjum sem ekki þurfa á fénu að halda.“ Tengdar fréttir Fjármálaráðherra mælir fyrir frumvarpi um skuldaniðurfellingu Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, mælir nú á Alþingi fyrir frumvarpi ríkisstjórnarinnar um leiðréttingu höfuðstóls verðtryggðra húsnæðislána. 7. apríl 2014 17:13 Skuldaniðurfærsla kynnt í ríkisstjórn eftir helgi Frumvarp um niðurfærslu verðtryggðra lána heimilanna verður að öllum líkindum afgreitt fyrir þinglok að mati þingmanns Framsóknarflokksins. Formaður Samfylkingarinnar segir tíma til kominn að ríkisstjórnin standi við þetta stærsta kosningaloforð sitt. 20. mars 2014 19:54 Ríkir fá milljarð í skuldaniðurfellingu Ríkisskattstjóri hefur tekið saman yfirlit yfir eigna- og skuldastöðu fasteignaeigenda sem eru með verðtryggð lán. Rúmlega 18 þúsund fjölskyldur skulda umfram eignir. Á fimmta hundrað eiga hreina eign upp á hærri upphæð en 100 milljónir. 10. maí 2014 00:01 Ástæða til að gleðjast í stað almennra leiðinda Þingflokksformaður Samfylkingarinnar segir núverandi tillögur um skuldaniðurfærslu allt aðrar en boðaðar voru í Hörpu í nóvember. Forsætisráðherra segir hann vera með almenn leiðindi. 2. apríl 2014 19:45 „Þetta er mál sem ekki er hægt að láta dragast“ Sigmundur Davíð segir að ekki þurfi að endurskoða tímasetningu á gildistöku laga um verðtryggingu verðtryggðra húsnæðislána, landsmenn geti því sótt um skuldaniðurfærslu 15. maí. 8. maí 2014 10:20 Mest lesið „Krakkar sem gistu hjá okkur vissu ekki hvað var að gerast!“ Atvinnulíf Icelandair segir upp 57 flugmönnum Viðskipti innlent Hinn almenni borgari þurfi ekki að dæla í sig steinefnum Neytendur Blár Opal seldist á fimmtán þúsund Neytendur Leiðtogakulnun: Þegar yfirmaðurinn er alveg búinn á því Atvinnulíf „Sársaukafullt að sjá“ IKEA vasa dýrari í Góða hirðinum Neytendur Danir höndla ekki kóresku pakkanúðlurnar Viðskipti erlent MAST varar við ólöglegu innihaldsefni í fæðubótarefni Neytendur Níu manns sagt upp hjá Veitum Atvinnulíf Festi fær að kaupa Lyfju Neytendur Fleiri fréttir Icelandair segir upp 57 flugmönnum Húsnæði B5 auglýst til leigu enn og aftur Selja höfuðstöðvarnar sem voru rýmdar vegna myglu „Betur borgandi ferðamenn“ enginn bjargvættur ferðaþjónustunnar Vetrarþjónustan þungur baggi á borginni Gerður Björt nýr framkvæmdastjóri rekstrarþjónustu Wise Kristján Andrésson gengur til liðs við Arion banka Running Tide segir upp öllu starfsfólki á Íslandi Stefnt á að virkjun Hvalár geti hafist eftir tvö ár Bjór, bingó og bíó í Vinabæ á ný Frederiksen víkur fyrir Bird Áhöfnum tveggja skipa Þorbjarnar sagt upp Sigurður Tómasson til liðs við Origo Hrefna og Unnur til Novum Easyjet flýgur frá Akureyri til Manchester í vetur 500 manns sóttu um störf hjá OCHE Reykjavík Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Skuldar þrotabúi föður síns fleiri milljarða Fleiri farþegar og betri nýting Gengu frá 135 milljarða samningi um endurfjármögnun skulda Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Sjá meira
„Aðgerðin mismunar lántakendum sem eru í svipaðri stöðu og hafa upplifað sömu breytingar á verðlagi og þeir sem hafa tekið fasteignalán. Þar ber hæst verðtryggð námslán,“ þetta segir Pétur Blöndal í nefndaráliti sínu sem birtist á vef Alþingis í gær um skuldaniðurfellingaáform stjórnvalda. Pétur var gagnrýnin á aðgerðir stjórnvalda og sagði þær óréttlátar. Lækkun höfuðstóls húsnæðislána er ein viðamesta aðgerð skuldaniðurfærslanna. Um tuttugu milljarðar króna eru eyrnamerktir á fjárlögum í það verkefni á þessu ári og áætlað er að upphæðin verði svipuð næstu þrjú ár þar á eftir, eða um 80 milljarðar króna. Pétur segir að ýmislegt sé hægt að gera við 80 milljarða. Hann segir að lækka megi skuldir ríkissjóðs um þá fjárhæð og grynnka á vaxtagreiðslum, líklega um þrjá milljarða króna árlega eftir fjögur ár. Þá segir hann að hægt sé að fara blöndu af skulda- og skattalækkun til að draga til baka skattahækkanir fyrri ríkisstjórnar. Hann segir að hægt sé að lækka skuldir ríkissjóðs um 40 milljarða króna á fjórum árum og að mögulegt væri að lækka fjármagnstekjuskatt úr 20 prósentum í 15 prósent. Sú aðgerð myndi kosta 20 milljarða króna á fjórum árum. „Með því væri dregið úr refsingu fyrir að sýna sparnað og ráðdeild, en á þessum tímapunkti er einmitt mikilvægt að hvetja til sparnaðar, “ segir hann í áliti sínu. Hann segir skuldalækkunaraðgerðir frumvarpsins í mörgum tilvikum óréttlátar. Hann segir aðgerðina ekki ná til lána sem veitt voru til leiguíbúða í félagslegum íbúðum, þau lán hafi verið veitt til sveitarfélaga vegna leiguíbúða og til húsnæðissamvinnufélaga, svo og til leiguíbúða námsmanna og sjálfseignarstofnana fatlaðra. „Í heilan áratug, 1975–1984, fór 12 mánaða verðbólga ekki undir 30%. Í ljósi sögunnar er því undarlegt að tala um forsendubrest. Nær væri að telja skyndilegt atvinnuleysi og almennt tekjufall auk hækkandi skatta til forsendubrests,“ segir Pétur. Hann segir jafnframt að í janúar 2009 nam tólf mánaða verðbólga 18,6 prósentum og var þá toppi náð. Í kjölfarið af því hafi margir farið að tala um forsendubrest þar sem skuldarar hefðu ekki mátt búast við svo mikill verðbólgu. Á þeim tíma hafi einungis verið sex ár frá því að tólf mánaða verðbólga náði 9,4 prósentum. „Mikil lækkun eigin fjár hefur verið þekkt í marga áratugi í tilviki þeirra sem hafa ráðist í nýbyggingar á þeim stöðum á landsbyggðinni þar sem markaður með íbúðarhúsnæði er lélegur. Söluverð slíkra íbúða nemur stundum um helmingi byggingarkostnaðar. Hingað til hefur ekki þótt ástæða til að leiðrétta slíkan „forsendubrest“. Þá hefur ekki heldur þótt tilefni til að leiðrétta þann „forsendubrest“ sem íbúar á Djúpavogi, Þingeyri eða Húsavík urðu fyrir nýlega vegna þess að aflaheimildir voru fluttar burt úr sveitarfélaginu,“ segir í áliti hans. Í lokin segir Pétur að um miklar upphæðir sé að ræða af skatttekjum ríkissjóðs. „Með hliðsjón af stöðu ríkissjóðs er ekki forsvaranlegt að afhenda þær einhverjum sem ekki þurfa á fénu að halda.“
Tengdar fréttir Fjármálaráðherra mælir fyrir frumvarpi um skuldaniðurfellingu Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, mælir nú á Alþingi fyrir frumvarpi ríkisstjórnarinnar um leiðréttingu höfuðstóls verðtryggðra húsnæðislána. 7. apríl 2014 17:13 Skuldaniðurfærsla kynnt í ríkisstjórn eftir helgi Frumvarp um niðurfærslu verðtryggðra lána heimilanna verður að öllum líkindum afgreitt fyrir þinglok að mati þingmanns Framsóknarflokksins. Formaður Samfylkingarinnar segir tíma til kominn að ríkisstjórnin standi við þetta stærsta kosningaloforð sitt. 20. mars 2014 19:54 Ríkir fá milljarð í skuldaniðurfellingu Ríkisskattstjóri hefur tekið saman yfirlit yfir eigna- og skuldastöðu fasteignaeigenda sem eru með verðtryggð lán. Rúmlega 18 þúsund fjölskyldur skulda umfram eignir. Á fimmta hundrað eiga hreina eign upp á hærri upphæð en 100 milljónir. 10. maí 2014 00:01 Ástæða til að gleðjast í stað almennra leiðinda Þingflokksformaður Samfylkingarinnar segir núverandi tillögur um skuldaniðurfærslu allt aðrar en boðaðar voru í Hörpu í nóvember. Forsætisráðherra segir hann vera með almenn leiðindi. 2. apríl 2014 19:45 „Þetta er mál sem ekki er hægt að láta dragast“ Sigmundur Davíð segir að ekki þurfi að endurskoða tímasetningu á gildistöku laga um verðtryggingu verðtryggðra húsnæðislána, landsmenn geti því sótt um skuldaniðurfærslu 15. maí. 8. maí 2014 10:20 Mest lesið „Krakkar sem gistu hjá okkur vissu ekki hvað var að gerast!“ Atvinnulíf Icelandair segir upp 57 flugmönnum Viðskipti innlent Hinn almenni borgari þurfi ekki að dæla í sig steinefnum Neytendur Blár Opal seldist á fimmtán þúsund Neytendur Leiðtogakulnun: Þegar yfirmaðurinn er alveg búinn á því Atvinnulíf „Sársaukafullt að sjá“ IKEA vasa dýrari í Góða hirðinum Neytendur Danir höndla ekki kóresku pakkanúðlurnar Viðskipti erlent MAST varar við ólöglegu innihaldsefni í fæðubótarefni Neytendur Níu manns sagt upp hjá Veitum Atvinnulíf Festi fær að kaupa Lyfju Neytendur Fleiri fréttir Icelandair segir upp 57 flugmönnum Húsnæði B5 auglýst til leigu enn og aftur Selja höfuðstöðvarnar sem voru rýmdar vegna myglu „Betur borgandi ferðamenn“ enginn bjargvættur ferðaþjónustunnar Vetrarþjónustan þungur baggi á borginni Gerður Björt nýr framkvæmdastjóri rekstrarþjónustu Wise Kristján Andrésson gengur til liðs við Arion banka Running Tide segir upp öllu starfsfólki á Íslandi Stefnt á að virkjun Hvalár geti hafist eftir tvö ár Bjór, bingó og bíó í Vinabæ á ný Frederiksen víkur fyrir Bird Áhöfnum tveggja skipa Þorbjarnar sagt upp Sigurður Tómasson til liðs við Origo Hrefna og Unnur til Novum Easyjet flýgur frá Akureyri til Manchester í vetur 500 manns sóttu um störf hjá OCHE Reykjavík Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Skuldar þrotabúi föður síns fleiri milljarða Fleiri farþegar og betri nýting Gengu frá 135 milljarða samningi um endurfjármögnun skulda Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Sjá meira
Fjármálaráðherra mælir fyrir frumvarpi um skuldaniðurfellingu Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, mælir nú á Alþingi fyrir frumvarpi ríkisstjórnarinnar um leiðréttingu höfuðstóls verðtryggðra húsnæðislána. 7. apríl 2014 17:13
Skuldaniðurfærsla kynnt í ríkisstjórn eftir helgi Frumvarp um niðurfærslu verðtryggðra lána heimilanna verður að öllum líkindum afgreitt fyrir þinglok að mati þingmanns Framsóknarflokksins. Formaður Samfylkingarinnar segir tíma til kominn að ríkisstjórnin standi við þetta stærsta kosningaloforð sitt. 20. mars 2014 19:54
Ríkir fá milljarð í skuldaniðurfellingu Ríkisskattstjóri hefur tekið saman yfirlit yfir eigna- og skuldastöðu fasteignaeigenda sem eru með verðtryggð lán. Rúmlega 18 þúsund fjölskyldur skulda umfram eignir. Á fimmta hundrað eiga hreina eign upp á hærri upphæð en 100 milljónir. 10. maí 2014 00:01
Ástæða til að gleðjast í stað almennra leiðinda Þingflokksformaður Samfylkingarinnar segir núverandi tillögur um skuldaniðurfærslu allt aðrar en boðaðar voru í Hörpu í nóvember. Forsætisráðherra segir hann vera með almenn leiðindi. 2. apríl 2014 19:45
„Þetta er mál sem ekki er hægt að láta dragast“ Sigmundur Davíð segir að ekki þurfi að endurskoða tímasetningu á gildistöku laga um verðtryggingu verðtryggðra húsnæðislána, landsmenn geti því sótt um skuldaniðurfærslu 15. maí. 8. maí 2014 10:20