Gaf öll líffæri 12 ára sonar síns 24. nóvember 2012 10:00 Heiðbjört Ingvarsdóttir. Fréttablaðið/GVA Það var í rauninni ekkert flókið. Umræðan hafði komið upp og ég var búin að hugsa þetta. Ég veit ekki hvort ég hefði gert þetta fimmtán eða tuttugu árum fyrr, en það er svo margt sem hefur breyst í lífinu og kannski viðhorf okkar um leið. Ég held líka að ég hefði séð eftir því síðar," segir Heiðbjört Ingvarsdóttir, sem gaf öll líffæri sonar síns í kjölfar hörmulegs slyss.Lögum breytt í kjölfar slyssins Sonur Heiðbjartar, Valberg Gunnarsson, lést árið 1997, þá tólf ára gamall. Drengurinn var að hjóla í skólann án hjálms og varð fyrir bíl. Hann komst aldrei til meðvitundar og lést á gjörgæslu þremur sólarhringum síðar. "Þetta var flokkað sem reiðhjólaslys þar sem hann var á hjóli. Löggjöf um notkun reiðhjólahjálma fyrir fjórtán ára og yngri var sett í kjölfar slyssins, en í sömu viku og sonur minn lést varð annar hjólandi drengur á svipuðu reki einnig fyrir bíl og hann var hjálmlaus. Sá drengur lifði af, en hann fór mjög illa út úr slysinu. Þeir lágu saman á spítalanum eftir slysin." Heiðbjört furðar sig þó á aldurstakmörkum laganna og finnst að eitt skuli yfir alla ganga. "Þessi lög eru frá árinu 1997 og hefur aldrei verið breytt. Þetta er nákvæmlega eins og að verða að festa barnið sitt í aftursæti á bíl en mega vera lausbeisluð sjálf. En hvað verður um barnið ef eitthvað kemur fyrir foreldrið?" Heiðbjört ákvað að gefa öll nýt líffæri úr syni sínum þegar ljóst var að hann kæmist ekki til meðvitundar. Þau voru öll flutt til Danmerkur. "Það var hægt að nota flest allt, en ég veit ekki nákvæmlega hversu mikið fór. Þetta hefur aldrei nokkurn tímann vafist fyrir mér eftir að hann dó. Ég hef aldrei hugsað að ég eigi eitthvað þarna úti eða hluti af honum sé þar. Það er ekkert hægt að flækja hlutina svoleiðis, því einhvern tímann verður þessu að ljúka," segir hún. "En það er óskaplegt að missa barnið sitt. Og ég þekki til þess því systir mín hefur tvisvar sinnum misst sín börn í bílslysum. Ég horfði á þau fara illa út úr sorginni sem fylgdi þeim slysum og ákvað því að reyna allt sem ég gat til að komast í gegnum mína eigin. En svo auðvitað brotnar maður niður."Tók ákvörðunina strax Eftir að ljóst var að Valberg kæmist aldrei aftur til meðvitundar var haldin kveðjustund á spítalanum fyrir hans nánustu. "Hann var aftengdur við vélarnar, en það var ljóst frá byrjun að hann myndi annaðhvort deyja eða yrði aldrei heill. Hjúkrunarfræðingurinn kom til mín og sagði mér að ég yrði spurð hvort ég vildi gefa úr honum líffærin, en ég var búin að taka ákvörðunina áður en nokkur læknir nefndi það við mig," segir hún. "Svo ég ræddi það við barnsföður minn, pabba hans, og hann tók því vel, eins og öll fjölskyldan. Ef einhver hefði ekki getað hugsað sér þetta þá hefði ég sennilega ekki látið verða af því, en ég fékk fullkominn stuðning." Efast um að lögin breytist Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp um svokallað "ætlað samþykki" líffæragjafa. Núverandi lög um líffæragjafir gera ráð fyrir "ætlaðri neitun", það er að einstaklingur þarf sérstaklega að taka fram að hann vilji verða líffæragjafi við andlát sitt. Verði frumvarpið að lögum verða allir sjálfkrafa líffæragjafar nema hinn látni hafi látið í ljós vilja sinn til hins gagnstæða, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Neiti aðstandendur líffæragjöf við lát einstaklings skuli þó taka tillit til þeirrar óskar.Skoðanir verður að virða "Ég varð mér úti um gjafakort þegar ég fór á spítalann og það einfaldaði hlutina mikið. Ég held að það sé fullt af fólki sem er búið að taka þá ákvörðun að það vill verða líffæragjafi, en hefur aldrei komið því í verk að koma því á framfæri. Það ætti að gera það einfaldara fyrir fólk, annaðhvort með því að senda kortin heim til allra eða auðvelda ferlið á netinu með einu klikki," segir hún og bætir við að hún efist um að frumvarpið verði samþykkt á þinginu. "Það er í raun svo margt sem spilar inn í. Til dæmis trúarbrögð, sumir líta á þetta sem guðlast, og það verðum við líka að virða. Ég held að það sé ekki hægt að láta fólk taka svona ákvarðanir með lögum. Hver og einn verður að finna sína leið." Fréttir Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Innlent Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent Fleiri fréttir Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Bláa lónið opnar aftur á morgun Sjómannadagsfjör á Skagaströnd Margir góðir frambjóðendur í boði Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ „Held ég fari bara að sofa upp úr miðnætti“ Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Sjá meira
Það var í rauninni ekkert flókið. Umræðan hafði komið upp og ég var búin að hugsa þetta. Ég veit ekki hvort ég hefði gert þetta fimmtán eða tuttugu árum fyrr, en það er svo margt sem hefur breyst í lífinu og kannski viðhorf okkar um leið. Ég held líka að ég hefði séð eftir því síðar," segir Heiðbjört Ingvarsdóttir, sem gaf öll líffæri sonar síns í kjölfar hörmulegs slyss.Lögum breytt í kjölfar slyssins Sonur Heiðbjartar, Valberg Gunnarsson, lést árið 1997, þá tólf ára gamall. Drengurinn var að hjóla í skólann án hjálms og varð fyrir bíl. Hann komst aldrei til meðvitundar og lést á gjörgæslu þremur sólarhringum síðar. "Þetta var flokkað sem reiðhjólaslys þar sem hann var á hjóli. Löggjöf um notkun reiðhjólahjálma fyrir fjórtán ára og yngri var sett í kjölfar slyssins, en í sömu viku og sonur minn lést varð annar hjólandi drengur á svipuðu reki einnig fyrir bíl og hann var hjálmlaus. Sá drengur lifði af, en hann fór mjög illa út úr slysinu. Þeir lágu saman á spítalanum eftir slysin." Heiðbjört furðar sig þó á aldurstakmörkum laganna og finnst að eitt skuli yfir alla ganga. "Þessi lög eru frá árinu 1997 og hefur aldrei verið breytt. Þetta er nákvæmlega eins og að verða að festa barnið sitt í aftursæti á bíl en mega vera lausbeisluð sjálf. En hvað verður um barnið ef eitthvað kemur fyrir foreldrið?" Heiðbjört ákvað að gefa öll nýt líffæri úr syni sínum þegar ljóst var að hann kæmist ekki til meðvitundar. Þau voru öll flutt til Danmerkur. "Það var hægt að nota flest allt, en ég veit ekki nákvæmlega hversu mikið fór. Þetta hefur aldrei nokkurn tímann vafist fyrir mér eftir að hann dó. Ég hef aldrei hugsað að ég eigi eitthvað þarna úti eða hluti af honum sé þar. Það er ekkert hægt að flækja hlutina svoleiðis, því einhvern tímann verður þessu að ljúka," segir hún. "En það er óskaplegt að missa barnið sitt. Og ég þekki til þess því systir mín hefur tvisvar sinnum misst sín börn í bílslysum. Ég horfði á þau fara illa út úr sorginni sem fylgdi þeim slysum og ákvað því að reyna allt sem ég gat til að komast í gegnum mína eigin. En svo auðvitað brotnar maður niður."Tók ákvörðunina strax Eftir að ljóst var að Valberg kæmist aldrei aftur til meðvitundar var haldin kveðjustund á spítalanum fyrir hans nánustu. "Hann var aftengdur við vélarnar, en það var ljóst frá byrjun að hann myndi annaðhvort deyja eða yrði aldrei heill. Hjúkrunarfræðingurinn kom til mín og sagði mér að ég yrði spurð hvort ég vildi gefa úr honum líffærin, en ég var búin að taka ákvörðunina áður en nokkur læknir nefndi það við mig," segir hún. "Svo ég ræddi það við barnsföður minn, pabba hans, og hann tók því vel, eins og öll fjölskyldan. Ef einhver hefði ekki getað hugsað sér þetta þá hefði ég sennilega ekki látið verða af því, en ég fékk fullkominn stuðning." Efast um að lögin breytist Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp um svokallað "ætlað samþykki" líffæragjafa. Núverandi lög um líffæragjafir gera ráð fyrir "ætlaðri neitun", það er að einstaklingur þarf sérstaklega að taka fram að hann vilji verða líffæragjafi við andlát sitt. Verði frumvarpið að lögum verða allir sjálfkrafa líffæragjafar nema hinn látni hafi látið í ljós vilja sinn til hins gagnstæða, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Neiti aðstandendur líffæragjöf við lát einstaklings skuli þó taka tillit til þeirrar óskar.Skoðanir verður að virða "Ég varð mér úti um gjafakort þegar ég fór á spítalann og það einfaldaði hlutina mikið. Ég held að það sé fullt af fólki sem er búið að taka þá ákvörðun að það vill verða líffæragjafi, en hefur aldrei komið því í verk að koma því á framfæri. Það ætti að gera það einfaldara fyrir fólk, annaðhvort með því að senda kortin heim til allra eða auðvelda ferlið á netinu með einu klikki," segir hún og bætir við að hún efist um að frumvarpið verði samþykkt á þinginu. "Það er í raun svo margt sem spilar inn í. Til dæmis trúarbrögð, sumir líta á þetta sem guðlast, og það verðum við líka að virða. Ég held að það sé ekki hægt að láta fólk taka svona ákvarðanir með lögum. Hver og einn verður að finna sína leið."
Fréttir Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Innlent Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent Fleiri fréttir Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Bláa lónið opnar aftur á morgun Sjómannadagsfjör á Skagaströnd Margir góðir frambjóðendur í boði Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ „Held ég fari bara að sofa upp úr miðnætti“ Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Sjá meira