Barirnir komu Íslendingnum á Svalbarða á óvart 21. apríl 2011 19:30 Miklar breytingar hafa orðið á samfélaginu á Svalbarða á undanförnum árum. Þar sem áður voru einkum kolanámuverkamenn er nú vísindasamfélag og vaxandi ferðaþjónusta, - og þar býr auðvitað Íslendingur. Það tæki um þrjá tíma að fljúga með þotu frá Reykjavík til Svalbarða en daglegt áætlunarflug til höfuðstaðarins Longyearbyen er frá Norður-Noregi. Um þrjúþúsund manns búa á eyjunum, langflestir eru þó aðeins tímabundið við störf. Kolanám er fjölmennasta atvinnugreinin en háskóli er orðinn næststærsti vinnustaðurinn. Þarna segja menn að það sé bæði bannað að fæðast og eldast, því hvorki er rekin ungbarnaþjónusta né öldrunarþjónusta á Svalbarða. Þó eru þarna skólar fyrir börn starfsmanna. Það liggur beinast við að telja að nafnið Longyearbyen sé komið af því að þar hafi mönnum þótt tíminn lengi að líða. En svo er ekki heldur er bærinn kenndur við Bandaríkjamann sem hét Longyear. Hann hóf þarna rekstur kolanámu árið 1906 og þar til fyrir um tuttugu árum var þetta fyrst og fremst samfélag námuverkamanna og enn eru þrjár námur í rekstri. En þá var eins og allir fengju áhuga á Svalbarða og Norðurslóðum. Tíu þjóðir hafa komið á fót rannsóknarstöðvum. Norðmenn hafa byggt upp rannsóknarháskóla og eflt aðra starfsemi. Þótt Svalbarði tilheyri Noregi, og sé í umsjá Norðmanna, hafa þeir að formi til ekki meiri rétt þarna en Íslendingar og aðrir þegnar þeirra fjörutíu ríkja sem aðild eiga að Svalbarðasáttmálanum. Og kannski má túlka rekstur fræbanka, í hvelfingu inni í fjalli, þar sem þjóðum heims býðst að geyma grundvöll matvælaframleiðslu sinnar, sem skilaboð um að allir jarðarbúar eigi tilkall til Svalbarða. En það var hin öfluga ferðaþjónusta sem kom eina Íslendingnum þarna, Sigfúsi Konráðssyni, á óvart þegar hann réð sig til starfa sem yfirþjónn á hóteli í Longyearbyen fyrir rúmu ári. Hann segist ekki hafa búist við að í þessum tvöþúsund manna bæ væru níu barir og þrír virkilega flottir veitingastaðir. Sigfús nýtur þess að þetta er skattaparadís. Þetta er nefnilega ekki norskt skattland og sautján prósenta flatur skattur rennur í Svalbarðasjóð. Það veldur því að til dæmis skattar á áfengi og eldsneyti eru mun lægri en víðast hvar. Þegar við spyrjum hvort hann sé þarna peninganna vegna svarar Sigfús að það komi allir peninganna vegna en þeir dvelji áfram Svalbarða vegna. Hann sé þarna til að sjá sem mest og upplifa sem flest. Það spilli þó ekki fyrir að þarna séu bæði launin hærri og skattarnir lægri. Mest lesið Birgir Guðjónsson er látinn Innlent Börnum haldið innilokuðum í „hryllingshúsi“ í fleiri ár Erlent Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Yfirgefa Svíþjóð til að hraða þróun rafmagnsflugvélar Erlent Kaffistofa leigubílstjóra orðin „nyrsta moska í heimi“ Innlent Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Var svo „þreyttur á öllu“ að hann ákvað að aka inn í þvögu barna Erlent Getur frelsað El Salvador-fangann en vill það ekki Erlent „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Innlent Fleiri fréttir Verkalýðsdagurinn haldinn í skugga sjálftöku forystumanna Breytt veiðigjaldafrumvarp lagt fram Kaffistofa leigubílstjóra orðin „nyrsta moska í heimi“ Kalla saman ráðherranefnd svo rafmagnsleysi endurtaki sig ekki hér Birgir Guðjónsson er látinn Niðurstöðu um styrkjamálið megi vænta með vorinu „Þetta er mikill merkisdagur fyrir okkur“ Handtóku vopnaðan mann og kröfugöngur verkalýðsins „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Hátíðardagskrá um allt land á verkalýðsdaginn Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Líkamsárás á veitingastað Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Sjá meira
Miklar breytingar hafa orðið á samfélaginu á Svalbarða á undanförnum árum. Þar sem áður voru einkum kolanámuverkamenn er nú vísindasamfélag og vaxandi ferðaþjónusta, - og þar býr auðvitað Íslendingur. Það tæki um þrjá tíma að fljúga með þotu frá Reykjavík til Svalbarða en daglegt áætlunarflug til höfuðstaðarins Longyearbyen er frá Norður-Noregi. Um þrjúþúsund manns búa á eyjunum, langflestir eru þó aðeins tímabundið við störf. Kolanám er fjölmennasta atvinnugreinin en háskóli er orðinn næststærsti vinnustaðurinn. Þarna segja menn að það sé bæði bannað að fæðast og eldast, því hvorki er rekin ungbarnaþjónusta né öldrunarþjónusta á Svalbarða. Þó eru þarna skólar fyrir börn starfsmanna. Það liggur beinast við að telja að nafnið Longyearbyen sé komið af því að þar hafi mönnum þótt tíminn lengi að líða. En svo er ekki heldur er bærinn kenndur við Bandaríkjamann sem hét Longyear. Hann hóf þarna rekstur kolanámu árið 1906 og þar til fyrir um tuttugu árum var þetta fyrst og fremst samfélag námuverkamanna og enn eru þrjár námur í rekstri. En þá var eins og allir fengju áhuga á Svalbarða og Norðurslóðum. Tíu þjóðir hafa komið á fót rannsóknarstöðvum. Norðmenn hafa byggt upp rannsóknarháskóla og eflt aðra starfsemi. Þótt Svalbarði tilheyri Noregi, og sé í umsjá Norðmanna, hafa þeir að formi til ekki meiri rétt þarna en Íslendingar og aðrir þegnar þeirra fjörutíu ríkja sem aðild eiga að Svalbarðasáttmálanum. Og kannski má túlka rekstur fræbanka, í hvelfingu inni í fjalli, þar sem þjóðum heims býðst að geyma grundvöll matvælaframleiðslu sinnar, sem skilaboð um að allir jarðarbúar eigi tilkall til Svalbarða. En það var hin öfluga ferðaþjónusta sem kom eina Íslendingnum þarna, Sigfúsi Konráðssyni, á óvart þegar hann réð sig til starfa sem yfirþjónn á hóteli í Longyearbyen fyrir rúmu ári. Hann segist ekki hafa búist við að í þessum tvöþúsund manna bæ væru níu barir og þrír virkilega flottir veitingastaðir. Sigfús nýtur þess að þetta er skattaparadís. Þetta er nefnilega ekki norskt skattland og sautján prósenta flatur skattur rennur í Svalbarðasjóð. Það veldur því að til dæmis skattar á áfengi og eldsneyti eru mun lægri en víðast hvar. Þegar við spyrjum hvort hann sé þarna peninganna vegna svarar Sigfús að það komi allir peninganna vegna en þeir dvelji áfram Svalbarða vegna. Hann sé þarna til að sjá sem mest og upplifa sem flest. Það spilli þó ekki fyrir að þarna séu bæði launin hærri og skattarnir lægri.
Mest lesið Birgir Guðjónsson er látinn Innlent Börnum haldið innilokuðum í „hryllingshúsi“ í fleiri ár Erlent Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Yfirgefa Svíþjóð til að hraða þróun rafmagnsflugvélar Erlent Kaffistofa leigubílstjóra orðin „nyrsta moska í heimi“ Innlent Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Var svo „þreyttur á öllu“ að hann ákvað að aka inn í þvögu barna Erlent Getur frelsað El Salvador-fangann en vill það ekki Erlent „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Innlent Fleiri fréttir Verkalýðsdagurinn haldinn í skugga sjálftöku forystumanna Breytt veiðigjaldafrumvarp lagt fram Kaffistofa leigubílstjóra orðin „nyrsta moska í heimi“ Kalla saman ráðherranefnd svo rafmagnsleysi endurtaki sig ekki hér Birgir Guðjónsson er látinn Niðurstöðu um styrkjamálið megi vænta með vorinu „Þetta er mikill merkisdagur fyrir okkur“ Handtóku vopnaðan mann og kröfugöngur verkalýðsins „Ég skipaði þá aðila sem ég taldi hæfasta“ Hátíðardagskrá um allt land á verkalýðsdaginn Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Líkamsárás á veitingastað Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Sjá meira