Réttlæti réttarríkisins Snorri Páll Úlfhildarson skrifar 8. september 2010 06:00 Mál ríkisins gegn nímenningunum heldur áfram í dag og mun Ragnar Aðalsteinsson, verjandi fjögurra okkar, færa rök fyrir vanhæfni setts saksóknara, Láru V. Júlíusdóttur, vegna náinna tengsla hennar við brotaþolann Alþingi. Það er óþarfi að fara nánar út í sjálfar ákærurnar og gagnrýnina á þær, sem vaxið hefur fiskur um hrygg síðustu mánuðina. Þau vita sem vilja. Í síðustu fyrirtöku - þar sem Ragnar færði rök fyrir hlutdrægni dómarans Péturs Guðgeirssonar og krafðist þess að hann viki sæti - áttu fáein orðaskipti sér stað á milli Ragnars og Láru. Lára þvertók fyrir orð Ragnars um að lögreglan stjórni réttarhöldunum og sagði hana vera í dómshúsinu til þess að standa vörð um réttlætið rétt eins og saksóknari, dómari og verjendur. Mörgum er hugtakið réttlæti hugstætt. Ristjórar Morgun- og Fréttablaðsins skrifuðu til að mynda miklar varnarræður í kjölfar þess að nokkrir bankamenn voru handteknir snemma í sumar. Þeir Davíð Oddson, Haraldur Johannessen og Ólafur Þ. Stephensen sögðust treysta því að ef reglum réttarríkisins sé fylgt til hins ýtrasta muni réttarríkið á endanum virka. Stuttu seinna fullyrti hæstaréttarlögmaðurinn Heimir Örn Herbertsson að réttarríkið verndaði bæði sakborninga og brotaþola. Grunnur þess sé að fólk sé saklaust uns sekt sé sönnuð. Heldur hefur þó verið annar tónninn í greinum sömu manna um nímenningamálið. Davíð og Haraldur hafa m.a. gefið til kynna að almenningi stafi hætta af okkur og stuðningumönnum okkar. Með sama hætti leikur Ólafur sér að því að snúa út úr málefnalegri gagnrýni. Hvorugt blaðið hefur tekið afstöðu til gagnrýni sem byggir fyrst og fremst á meintum sönnunargögnum lögreglunnar. Ritstjórarnir eru úr fjölmennum hópi fólks sem annars vegar lofsamar meint réttlæti og göfuglyndi réttarríkisins og hikar ekki við að halda uppi eilífum vörnum fyrir þá örfáu gosa valda- og efnahagselítunnar sem hljóta réttarstöðu sakborninga, en hika ekki við að innprenta hugmyndina um sekt okkar og dæma okkur fyrirfram. Það er aldeilis göfugt og réttlátt réttarríki sem bíður upp á að fólk hljóti árslanga fangelsisvist og sviptingu mannréttinda - eins og dæmt var í máli þeirra sem mótmæltu inngöngu Íslands í Atlantshafsbandalagið árið 1949 - á sama tíma og hið sama ríki tekur með beinum eða óbeinum hætti þátt í fjöldamorðum um allan heim. Réttarríki sem býður upp á möguleikann á lífstíðarfangelsisvist einstaklinga, sem eftir einangrunarvist og pyntingar lögreglunnar - að skipun þýsks rannsóknarlögreglumanns á eftirlaunum - játa að hafa framið morð sem þeir frömdu ekki. Réttarríki sem byggir á þeirri hugmynd að Alþingi sé friðheilagt og hvergi megi raska friði þess. Slík hugmynd glæpgerir í raun allt andóf gegn þinginu og þeirri tragikómedíu sem alla jafna á sér stað innan þess. Slík hugmynd felur í sér það innbyggða máttleysi almennings sem ríkið stendur og fellur með: Að almenningur geti engin önnur áhrif haft á samfélag sitt en með krossi á blað, fjórða hvert ár. Undantekningum frá því beri að refsa. Og það er kjarni málsins gegn okkur níu. Við erum valin úr þrjátíu manna hópi, sökuð um árás á Alþingi og sögð leiðtogar árásarinnar. Að sama skapi erum við valin úr hópi þúsunda sem brutu friðhelgi Alþingis veturinn 2008 til 2009 með ýmsum hætti. Meira en 700 þeirra lýstu yfir samsekt með okkur en eru hunsuð. Öllu því sem ráðandi öflum þótti ljótt og óþægilegt við uppreisn þess vetrar hefur verið klínt á okkur sem erum talin veikburða skotmörk og henta vel til að fylla upp í ímynd ógnarinnar. Þeirri ímynd er svo viðhaldið með skólabókardæmi um hvernig fjórða valdið smellur eins og flís við rass hinna þriggja. Allt er þetta gert með refsingu að markmiði - refsingu sem á að halda andófi gegn ríkinu í lágmarki. Það er réttlæti réttarríkisins í hnotskurn. Árin 2001 til 2003 starfaði Lára V. Júlíusdóttir við rannsókn á hvarfi Geirfinns Einarssonar. Henni væri nær að halda því starfi áfram og einblína í nú á þá sem urðu fyrir barðinu á ofbeldi ríkisins og var neitað um endurupptöku málsins. Það er göfugra starf en það sem hún sinnir nú: Að keyra í gegn þetta pólitíska Geirfinnsmál sem ofsóknir ríkisins á hendur okkur nímenningunum raunverulega eru. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Mál ríkisins gegn nímenningunum heldur áfram í dag og mun Ragnar Aðalsteinsson, verjandi fjögurra okkar, færa rök fyrir vanhæfni setts saksóknara, Láru V. Júlíusdóttur, vegna náinna tengsla hennar við brotaþolann Alþingi. Það er óþarfi að fara nánar út í sjálfar ákærurnar og gagnrýnina á þær, sem vaxið hefur fiskur um hrygg síðustu mánuðina. Þau vita sem vilja. Í síðustu fyrirtöku - þar sem Ragnar færði rök fyrir hlutdrægni dómarans Péturs Guðgeirssonar og krafðist þess að hann viki sæti - áttu fáein orðaskipti sér stað á milli Ragnars og Láru. Lára þvertók fyrir orð Ragnars um að lögreglan stjórni réttarhöldunum og sagði hana vera í dómshúsinu til þess að standa vörð um réttlætið rétt eins og saksóknari, dómari og verjendur. Mörgum er hugtakið réttlæti hugstætt. Ristjórar Morgun- og Fréttablaðsins skrifuðu til að mynda miklar varnarræður í kjölfar þess að nokkrir bankamenn voru handteknir snemma í sumar. Þeir Davíð Oddson, Haraldur Johannessen og Ólafur Þ. Stephensen sögðust treysta því að ef reglum réttarríkisins sé fylgt til hins ýtrasta muni réttarríkið á endanum virka. Stuttu seinna fullyrti hæstaréttarlögmaðurinn Heimir Örn Herbertsson að réttarríkið verndaði bæði sakborninga og brotaþola. Grunnur þess sé að fólk sé saklaust uns sekt sé sönnuð. Heldur hefur þó verið annar tónninn í greinum sömu manna um nímenningamálið. Davíð og Haraldur hafa m.a. gefið til kynna að almenningi stafi hætta af okkur og stuðningumönnum okkar. Með sama hætti leikur Ólafur sér að því að snúa út úr málefnalegri gagnrýni. Hvorugt blaðið hefur tekið afstöðu til gagnrýni sem byggir fyrst og fremst á meintum sönnunargögnum lögreglunnar. Ritstjórarnir eru úr fjölmennum hópi fólks sem annars vegar lofsamar meint réttlæti og göfuglyndi réttarríkisins og hikar ekki við að halda uppi eilífum vörnum fyrir þá örfáu gosa valda- og efnahagselítunnar sem hljóta réttarstöðu sakborninga, en hika ekki við að innprenta hugmyndina um sekt okkar og dæma okkur fyrirfram. Það er aldeilis göfugt og réttlátt réttarríki sem bíður upp á að fólk hljóti árslanga fangelsisvist og sviptingu mannréttinda - eins og dæmt var í máli þeirra sem mótmæltu inngöngu Íslands í Atlantshafsbandalagið árið 1949 - á sama tíma og hið sama ríki tekur með beinum eða óbeinum hætti þátt í fjöldamorðum um allan heim. Réttarríki sem býður upp á möguleikann á lífstíðarfangelsisvist einstaklinga, sem eftir einangrunarvist og pyntingar lögreglunnar - að skipun þýsks rannsóknarlögreglumanns á eftirlaunum - játa að hafa framið morð sem þeir frömdu ekki. Réttarríki sem byggir á þeirri hugmynd að Alþingi sé friðheilagt og hvergi megi raska friði þess. Slík hugmynd glæpgerir í raun allt andóf gegn þinginu og þeirri tragikómedíu sem alla jafna á sér stað innan þess. Slík hugmynd felur í sér það innbyggða máttleysi almennings sem ríkið stendur og fellur með: Að almenningur geti engin önnur áhrif haft á samfélag sitt en með krossi á blað, fjórða hvert ár. Undantekningum frá því beri að refsa. Og það er kjarni málsins gegn okkur níu. Við erum valin úr þrjátíu manna hópi, sökuð um árás á Alþingi og sögð leiðtogar árásarinnar. Að sama skapi erum við valin úr hópi þúsunda sem brutu friðhelgi Alþingis veturinn 2008 til 2009 með ýmsum hætti. Meira en 700 þeirra lýstu yfir samsekt með okkur en eru hunsuð. Öllu því sem ráðandi öflum þótti ljótt og óþægilegt við uppreisn þess vetrar hefur verið klínt á okkur sem erum talin veikburða skotmörk og henta vel til að fylla upp í ímynd ógnarinnar. Þeirri ímynd er svo viðhaldið með skólabókardæmi um hvernig fjórða valdið smellur eins og flís við rass hinna þriggja. Allt er þetta gert með refsingu að markmiði - refsingu sem á að halda andófi gegn ríkinu í lágmarki. Það er réttlæti réttarríkisins í hnotskurn. Árin 2001 til 2003 starfaði Lára V. Júlíusdóttir við rannsókn á hvarfi Geirfinns Einarssonar. Henni væri nær að halda því starfi áfram og einblína í nú á þá sem urðu fyrir barðinu á ofbeldi ríkisins og var neitað um endurupptöku málsins. Það er göfugra starf en það sem hún sinnir nú: Að keyra í gegn þetta pólitíska Geirfinnsmál sem ofsóknir ríkisins á hendur okkur nímenningunum raunverulega eru.
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar