Heimavist góð fyrir félagsleg samskipti 7. september 2006 07:00 Langt í skólann Dætur Guðjóns, ásamt frænkum sínum, á leið í rannsóknarferð. Fríða Theódórsdóttir, Bjarnveig Ásta Guðjónsdóttir, Emma Theódórsdóttir og Guðný Ólafía Guðjónsdóttir. (Mynd í eigu Maríu Theódórsdóttur). Guðjón Bjarnason og María Ólafsdóttir, ábúendur í Hænuvík við Patreksfjörð, hafa þurft að senda dætur sínar tvær, tólf og fimmtán ára, í skóla til Patreksfjarðar í fimmtíu kílómetra akstursfjarlægð, eftir að grunnskólinn í Örlygshöfn var lagður niður fyrir þremur árum síðan. „Í kjölfar breytinganna stóð til að Guðný Ólafía og Bjarnveig Ásta yrðu keyrðar daglega á milli heimilis og skóla. Þegar þessi hugmynd kom upp var þess farið á leit að ég og kona mín myndum sjá um aksturinn, sem hefði tekið okkur um tvo tíma daglega. Sveitarfélagið bauð okkur borgun fyrir þessa þjónustu en taldi sig ekki geta sinnt akstri.“ Guðjón setti sig upp á móti þessu fyrirkomulagi og fór fram á að dætur hans fengju pláss í heimavist á Patreksfirði. „Ástæða þess að mér hugnast ekki sú hugmynd að aka langar vegalendir daglega eru þær að mér finnst þessum tíma betur varið í annað og lítið vit í að vera með börn í daglegum ferðalögum í alls konar veðrum yfir veturinn. Á sínum tíma kærðu foreldrar barna í sveitarfélaginu vinnubrögð sveitarfélagsins varðandi niðurfellingu skólans og fékk sveitarfélagið ákúru fyrir. Ákvörðun um að foreldrar ættu að sjá um akstur barna til og frá skóla var þó ekki breytt. Núna er ekið með Guðnýju og Ástu á Patreksfjörð eldsnemma á mánudagsmorgnum og koma þær heim aftur um hádegi á föstudögum.“ Guðjón segir það hafa gleymst í umræðunni að heimavist sé oft eina leið barna sem búa í sveit til félagslegra samskipta við önnur börn. „Sá tími sem fer í keyrslu er betur varið í nám eða afþreyingu og það er einnig staðreynd að færri börn eru á hvern kennara í fámennum skólum og því auðveldara að sinna þörfum hvers og eins.“ Tíu nemendur voru í grunnskólanum á Örlygshöfn þegar hann var lagður niður og eru flest þessara barna nú keyrð til skóla daglega. Guðjón segir að þrátt fyrir að dætur hans uni sér vel í skóla og heimavist á Patreksfirði hefði hann kosið að hafa þær nær sér. Hann undrast einnig að ekki hafi komið upp sú hugmynd að nota nútímatækni og taka upp fjarkennslu í kjölfar þess að heimavistarskólar voru lagðir niður. Guðný Ólafía, sem áður var nemi í grunnskólanum í Örlygshöfn, stundar nú nám í 10. bekk grunnskólans á Patreksfirði og líkar vel. „Ég hefði samt gjarnan viljað vera áfram í skólanum í Örlygshöfn, því þar var ég meira með hinum krökkunum.“ Guðný segist þó vera búin að eignast vinkonur í skólanum og gömlu skólafélagarnir úr grunnskólanum í Örlygshöfn halda líka hópinn. „Á kvöldin horfi ég á sjónvarpið á heimavistinni, er með vinum mínum eða fer í félagsmiðstöðina en það er líka gott að komast heim um helgar,“ segir Guðný, sem er ekki búin að ákveða hvað hún muni taka sér fyrir hendur eftir að skyldunámi lýkur. Tími heimavistarskólanna liðinnGuðjón BjarnasonEngir heimavistarskólar eru nú starfandi á Íslandi á grunnskólastigi. Fyrir sextán árum síðan voru starfandi heimavistarskólar á landinu þrjátíu talsins, fyrir átta árum voru þeir sex en nú eru börn í skólum keyrð til og frá heimili sínu daglega. Fækkun heimavistarskóla er í samræmi við stefnu fræðsluyfirvalda um að nemendum skuli ekið í skóla, sé þess nokkur kostur, ekki síst yngri nemendum. Samkvæmt lögum um grunnskóla frá árinu 1995 eiga nemendur að eiga kost á námi í heimabyggð. Grunnskólum fer fækkandi á landinu og fámennir skólar eru á undanhaldi. Á meðan grunnskólum fjölgar á höfuðborgarsvæðinu fækkar þeim á landsbyggðinni. Innlent Mest lesið Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Innlent Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Innlent Sást ekki til sólar fyrir mýi Innlent Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér Innlent Árásarkonan Þjóðverji á fertugsaldri Erlent Kveður Glerártorg eftir sautján ár Innlent Dúxinn fjarri góðu gamni Innlent Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Innlent Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Innlent Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Innlent Fleiri fréttir Elsti hestur landsins er 36 vetra með tennur og hófa í fínu standi Vannærð börn svelti eða verði læknanlegum sjúkdómum að bráð „Þú hakkar ekki á tóman maga“ Kveður Glerártorg eftir sautján ár Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér „Hafa ekki lyft litla fingri í máli Oscars“ Dúxinn fjarri góðu gamni Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Sjá meira
Guðjón Bjarnason og María Ólafsdóttir, ábúendur í Hænuvík við Patreksfjörð, hafa þurft að senda dætur sínar tvær, tólf og fimmtán ára, í skóla til Patreksfjarðar í fimmtíu kílómetra akstursfjarlægð, eftir að grunnskólinn í Örlygshöfn var lagður niður fyrir þremur árum síðan. „Í kjölfar breytinganna stóð til að Guðný Ólafía og Bjarnveig Ásta yrðu keyrðar daglega á milli heimilis og skóla. Þegar þessi hugmynd kom upp var þess farið á leit að ég og kona mín myndum sjá um aksturinn, sem hefði tekið okkur um tvo tíma daglega. Sveitarfélagið bauð okkur borgun fyrir þessa þjónustu en taldi sig ekki geta sinnt akstri.“ Guðjón setti sig upp á móti þessu fyrirkomulagi og fór fram á að dætur hans fengju pláss í heimavist á Patreksfirði. „Ástæða þess að mér hugnast ekki sú hugmynd að aka langar vegalendir daglega eru þær að mér finnst þessum tíma betur varið í annað og lítið vit í að vera með börn í daglegum ferðalögum í alls konar veðrum yfir veturinn. Á sínum tíma kærðu foreldrar barna í sveitarfélaginu vinnubrögð sveitarfélagsins varðandi niðurfellingu skólans og fékk sveitarfélagið ákúru fyrir. Ákvörðun um að foreldrar ættu að sjá um akstur barna til og frá skóla var þó ekki breytt. Núna er ekið með Guðnýju og Ástu á Patreksfjörð eldsnemma á mánudagsmorgnum og koma þær heim aftur um hádegi á föstudögum.“ Guðjón segir það hafa gleymst í umræðunni að heimavist sé oft eina leið barna sem búa í sveit til félagslegra samskipta við önnur börn. „Sá tími sem fer í keyrslu er betur varið í nám eða afþreyingu og það er einnig staðreynd að færri börn eru á hvern kennara í fámennum skólum og því auðveldara að sinna þörfum hvers og eins.“ Tíu nemendur voru í grunnskólanum á Örlygshöfn þegar hann var lagður niður og eru flest þessara barna nú keyrð til skóla daglega. Guðjón segir að þrátt fyrir að dætur hans uni sér vel í skóla og heimavist á Patreksfirði hefði hann kosið að hafa þær nær sér. Hann undrast einnig að ekki hafi komið upp sú hugmynd að nota nútímatækni og taka upp fjarkennslu í kjölfar þess að heimavistarskólar voru lagðir niður. Guðný Ólafía, sem áður var nemi í grunnskólanum í Örlygshöfn, stundar nú nám í 10. bekk grunnskólans á Patreksfirði og líkar vel. „Ég hefði samt gjarnan viljað vera áfram í skólanum í Örlygshöfn, því þar var ég meira með hinum krökkunum.“ Guðný segist þó vera búin að eignast vinkonur í skólanum og gömlu skólafélagarnir úr grunnskólanum í Örlygshöfn halda líka hópinn. „Á kvöldin horfi ég á sjónvarpið á heimavistinni, er með vinum mínum eða fer í félagsmiðstöðina en það er líka gott að komast heim um helgar,“ segir Guðný, sem er ekki búin að ákveða hvað hún muni taka sér fyrir hendur eftir að skyldunámi lýkur. Tími heimavistarskólanna liðinnGuðjón BjarnasonEngir heimavistarskólar eru nú starfandi á Íslandi á grunnskólastigi. Fyrir sextán árum síðan voru starfandi heimavistarskólar á landinu þrjátíu talsins, fyrir átta árum voru þeir sex en nú eru börn í skólum keyrð til og frá heimili sínu daglega. Fækkun heimavistarskóla er í samræmi við stefnu fræðsluyfirvalda um að nemendum skuli ekið í skóla, sé þess nokkur kostur, ekki síst yngri nemendum. Samkvæmt lögum um grunnskóla frá árinu 1995 eiga nemendur að eiga kost á námi í heimabyggð. Grunnskólum fer fækkandi á landinu og fámennir skólar eru á undanhaldi. Á meðan grunnskólum fjölgar á höfuðborgarsvæðinu fækkar þeim á landsbyggðinni.
Innlent Mest lesið Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Innlent Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Innlent Sást ekki til sólar fyrir mýi Innlent Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér Innlent Árásarkonan Þjóðverji á fertugsaldri Erlent Kveður Glerártorg eftir sautján ár Innlent Dúxinn fjarri góðu gamni Innlent Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Innlent Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Innlent Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Innlent Fleiri fréttir Elsti hestur landsins er 36 vetra með tennur og hófa í fínu standi Vannærð börn svelti eða verði læknanlegum sjúkdómum að bráð „Þú hakkar ekki á tóman maga“ Kveður Glerártorg eftir sautján ár Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér „Hafa ekki lyft litla fingri í máli Oscars“ Dúxinn fjarri góðu gamni Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Sjá meira