Málefni kvenna 26. október 2004 00:01 Kvennabaráttan kom til af illri nauðsyn þar sem staða kvenna var fótum troðin og ekki annað fyrir konur að gera en að rísa upp á afturlappirnar og berjast fyrir sínu. Staðan er þannig enn í dag að konur þurfa að berjast á vígvöllum jafnréttis og í sumum tilfellum hafa málin þokast fáránlega lítið. Það tekur langan tíma að snúa stóru skipi og allir þurfa að róa í sömu átt svo markmiðið náist en það virðist að margar konur taki þetta hlutverk sitt svo alvarlega að fátt annað kemst að, ef nokkuð. Meðvitund flestra um stöðu kvenna þokar þeim áleiðis og veitir meðvind en að vissu leyti getur hún virkað sem mótvindur. Hver einasta kona í stjórnmálum og áberandi stöðum er því marki brennd að vera kona í öllu því sem hún segir og gerir. Ef kona er ráðin í einhverja háttsetta stöðu þá er talið til hvort hún sé fyrsta konan sem gegnir stöðunni eða allavegana hvar hún er í röðinni og þannig er hún ekki aðeins að gegna starfinu sem hún er ráðin til heldur gegnir hún einnig því hlutverki að vera kona. Eins ef kona er rekin úr starfi þá er hún rekin úr starfi sem kona. Nýjasta dæmið um þetta er þegar Siv Friðleifsdóttir var látin víkja úr ráðherrastóli og Framsóknarkonur stukku allar upp á nef sér og allt í einu spruttu fram raddir kvenna sem aldrei höfðu heyrst áður sama hvað á hefur gengið í þjóðfélagsumræðunni. Hver vissi að allar þessar konur væru til? Þær sýndu þarna og sönnuðu samstöðukraft sinn og ekki virtust þær eiga í vandræðum með að ná athygli fjölmiðla en kusu að gera það í þessu máli öðrum fremur. Ekki hefur heyrst mikið í þessum konum síðan og þá hlýtur sú spurning að vakna hvort þær hafi ekki áhuga á öðrum málum, eða hvort þær hafi ekki áhuga á að sinna öðrum málum á opinberum vettvangi. En mál Sivjar hefur dregið dilk á eftir sér og meðvitund kvenna endurvakin og umræðan aukist um konur. Katrín Júlíusdóttir þingkona ákvað að kveða sér hljóðs á þingi nú á dögunum þar sem hún gagnrýnir skipan í nefnd framkvæmdanefndar um stofnanakerfi og rekstur verkefna ríkisins en aðeins karlar voru skipaðir í nefndina. Hún spyr: "Mér fannst skjóta talsvert skökku við í umræðunni um jafnréttismál að fjórir karlar væru skipaðir í þessa nefnd og verð því að spyrja hvort hæstvirtum ráðherrum finnist þessi málaflokkur ekki koma konum við. Eða hverju sætir þetta?". Er hægt að skilja Katrínu sem svo að karlar séu ekki hæfir til að tala fyrir hagsmunum kvenna á þessu sviði sem öðrum? Eða eru konur einar hæfar til þess, og eru þær þá hæfar til að tala fyrir hagsmunum karla? Mikið hefur verið rætt um að ekki séu nægilega margar konur í stjórnmálum og hefur Sjálfstæðisflokkurinn til að mynda á boðstólum sérstakt stjórnmálanámskeið fyrir konur undir yfirskriftinni Láttu að þérkveða! Þar eru meðal annars í boði fyrirlestrar og umræður um konur og stjórnmál, konur og fjölmiðla, leiðtogahæfni kvenna og aukinn hlut kvenna í stjórnmálum. Þetta er agnið sem þær eiga að bíta á til að fá þær til starfa. Hugsanlegt er hinsvegar að konur vilji koma inn í stjórnmál á öðrum forsendum en bara til að auka hlut kvenna, ef til vill vilja þær einfaldlega koma inn á þeim forsendum að taka þátt. Svo virðist sem leið kvenna að stjórnmálum sé önnur en hjá körlum, og ekkert við það að athuga, hinsvegar verður það að leiða til einhvers meira en þess að búa til lið kvenna sem gerir ekki annað en að tala um málefni kvenna. Gæti það ekki verið mikilvægt fyrir kvennabaráttuna að konur láti að sér kveða án þess að hafa þá sterku meðvitund með sér að þær séu konur? Borið hefur á þeirri skoðun að erfitt sé að fá konur til að tjá sig um mál á opinberum vettvangi og hefur meðal annars Egill Helgason talað um hversu erfitt sé að fá konur til að koma og tjá sig í þættinum hans Silfri Egils. Hinsvegar virðist engir skortur á þeim þegar kemur að því að ræða um málefni kvenna og því er spurningin einfaldlega sú hvort konur hafi bara áhuga á að tala um það málefni? Er ekki eitthvað fleira sem þær vilja leggja til umræðunnar í þjóðfélaginu? Konur hafa sýnt að þær hafa ótrúlegan kraft og viljastyrk til að láta að sér kveða í kvennabaráttunni og geta gert ótrúlegustu hluti í krafti þess málefnis sem þær trúa á. Þær hafa sýnt að þær geta ruðst fram með skoðanir og breytt hlutunum, þær hafa jafnvel stofnað öflugan fjölmiðil, tímaritið Veru en allt hafa þær gert þetta til þess að koma málefnum kvenna á framfæri. Spurningin er hvort umræðan og stefnumálin sjálf hafi orðið markmið kvennabaráttunnar og gert hana þannig sjálfhverfa. Kristín Eva Þórhallsdóttir - kristineva@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Kristín Eva Þórhallsdóttir Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir Skoðun Umhverfisávinningur þess að þrifta Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason Skoðun The man who would be king Ian McDonald Skoðun Skoðun Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun The man who would be king Ian McDonald skrifar Skoðun Umhverfisávinningur þess að þrifta Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson skrifar Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Skoðun Stórbætum samgöngur Logi Einarsson skrifar Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Köllum það réttu nafni: Fordóma Derek Terell Allen skrifar Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Sjá meira
Kvennabaráttan kom til af illri nauðsyn þar sem staða kvenna var fótum troðin og ekki annað fyrir konur að gera en að rísa upp á afturlappirnar og berjast fyrir sínu. Staðan er þannig enn í dag að konur þurfa að berjast á vígvöllum jafnréttis og í sumum tilfellum hafa málin þokast fáránlega lítið. Það tekur langan tíma að snúa stóru skipi og allir þurfa að róa í sömu átt svo markmiðið náist en það virðist að margar konur taki þetta hlutverk sitt svo alvarlega að fátt annað kemst að, ef nokkuð. Meðvitund flestra um stöðu kvenna þokar þeim áleiðis og veitir meðvind en að vissu leyti getur hún virkað sem mótvindur. Hver einasta kona í stjórnmálum og áberandi stöðum er því marki brennd að vera kona í öllu því sem hún segir og gerir. Ef kona er ráðin í einhverja háttsetta stöðu þá er talið til hvort hún sé fyrsta konan sem gegnir stöðunni eða allavegana hvar hún er í röðinni og þannig er hún ekki aðeins að gegna starfinu sem hún er ráðin til heldur gegnir hún einnig því hlutverki að vera kona. Eins ef kona er rekin úr starfi þá er hún rekin úr starfi sem kona. Nýjasta dæmið um þetta er þegar Siv Friðleifsdóttir var látin víkja úr ráðherrastóli og Framsóknarkonur stukku allar upp á nef sér og allt í einu spruttu fram raddir kvenna sem aldrei höfðu heyrst áður sama hvað á hefur gengið í þjóðfélagsumræðunni. Hver vissi að allar þessar konur væru til? Þær sýndu þarna og sönnuðu samstöðukraft sinn og ekki virtust þær eiga í vandræðum með að ná athygli fjölmiðla en kusu að gera það í þessu máli öðrum fremur. Ekki hefur heyrst mikið í þessum konum síðan og þá hlýtur sú spurning að vakna hvort þær hafi ekki áhuga á öðrum málum, eða hvort þær hafi ekki áhuga á að sinna öðrum málum á opinberum vettvangi. En mál Sivjar hefur dregið dilk á eftir sér og meðvitund kvenna endurvakin og umræðan aukist um konur. Katrín Júlíusdóttir þingkona ákvað að kveða sér hljóðs á þingi nú á dögunum þar sem hún gagnrýnir skipan í nefnd framkvæmdanefndar um stofnanakerfi og rekstur verkefna ríkisins en aðeins karlar voru skipaðir í nefndina. Hún spyr: "Mér fannst skjóta talsvert skökku við í umræðunni um jafnréttismál að fjórir karlar væru skipaðir í þessa nefnd og verð því að spyrja hvort hæstvirtum ráðherrum finnist þessi málaflokkur ekki koma konum við. Eða hverju sætir þetta?". Er hægt að skilja Katrínu sem svo að karlar séu ekki hæfir til að tala fyrir hagsmunum kvenna á þessu sviði sem öðrum? Eða eru konur einar hæfar til þess, og eru þær þá hæfar til að tala fyrir hagsmunum karla? Mikið hefur verið rætt um að ekki séu nægilega margar konur í stjórnmálum og hefur Sjálfstæðisflokkurinn til að mynda á boðstólum sérstakt stjórnmálanámskeið fyrir konur undir yfirskriftinni Láttu að þérkveða! Þar eru meðal annars í boði fyrirlestrar og umræður um konur og stjórnmál, konur og fjölmiðla, leiðtogahæfni kvenna og aukinn hlut kvenna í stjórnmálum. Þetta er agnið sem þær eiga að bíta á til að fá þær til starfa. Hugsanlegt er hinsvegar að konur vilji koma inn í stjórnmál á öðrum forsendum en bara til að auka hlut kvenna, ef til vill vilja þær einfaldlega koma inn á þeim forsendum að taka þátt. Svo virðist sem leið kvenna að stjórnmálum sé önnur en hjá körlum, og ekkert við það að athuga, hinsvegar verður það að leiða til einhvers meira en þess að búa til lið kvenna sem gerir ekki annað en að tala um málefni kvenna. Gæti það ekki verið mikilvægt fyrir kvennabaráttuna að konur láti að sér kveða án þess að hafa þá sterku meðvitund með sér að þær séu konur? Borið hefur á þeirri skoðun að erfitt sé að fá konur til að tjá sig um mál á opinberum vettvangi og hefur meðal annars Egill Helgason talað um hversu erfitt sé að fá konur til að koma og tjá sig í þættinum hans Silfri Egils. Hinsvegar virðist engir skortur á þeim þegar kemur að því að ræða um málefni kvenna og því er spurningin einfaldlega sú hvort konur hafi bara áhuga á að tala um það málefni? Er ekki eitthvað fleira sem þær vilja leggja til umræðunnar í þjóðfélaginu? Konur hafa sýnt að þær hafa ótrúlegan kraft og viljastyrk til að láta að sér kveða í kvennabaráttunni og geta gert ótrúlegustu hluti í krafti þess málefnis sem þær trúa á. Þær hafa sýnt að þær geta ruðst fram með skoðanir og breytt hlutunum, þær hafa jafnvel stofnað öflugan fjölmiðil, tímaritið Veru en allt hafa þær gert þetta til þess að koma málefnum kvenna á framfæri. Spurningin er hvort umræðan og stefnumálin sjálf hafi orðið markmið kvennabaráttunnar og gert hana þannig sjálfhverfa. Kristín Eva Þórhallsdóttir - kristineva@frettabladid.is
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar