Óhneykslaður og allstaðar 28. október 2004 00:01 Ólafur Teitur Guðnason er blaðamaður á Viðskiptablaðinu. Hann er líka ritstjóri síðustu hundrað ára í Stjórnarráði Íslands. Að auki hefur hann annað slagið lagt það fyrir sig að leiðrétta fréttaflutning í dagblöðum landsins telji hann hallað á ríkisstjórnina. Nú síðast hefur Ólafur Teitur svo tekið að sér að stjórna, ásamt öðrum, sunnudagsþætti á Skjá einum. Þessi dagskrá gæti vafalaust dugað dauðlegum mönnum en ekki er allt búið enn. Þótt Ólafur Teitur sé sjálfur í beinni útsendingu á Skjá Einum í hádeginu á sunnudögum hefur hann líka tíma til að horfa á þáttinn sem sendur er út á Stöð Tvö á sama tíma. Og ekki nóg með það; hann gefur sér líka tíma til að leiðrétta hann. Langt seilist lítill fingur. Líkja má þessu við að leikari sem tiltekið kvöld leikur á fjölum Borgarleikhúss taki að sér eftir á að leiðrétta kollega sína, þá sem léku í Þjóðleikhúsinu sama kvöld. Í vikunni var mér bent á fjölmiðlapistitil sem Ólafur Teitur skrifaði í Viðskiptablaðið þann 15. október síðastliðinn. Þar leiðréttir meistarinn orð Gunnars Smára Egilssonar sem hann lét falla í Silfri Egils helgina áður og bendir honum vinsamlega á villur síns vegar. Einnig birtir prófarkalesari ríkisstjórnarinnar setningar sem Þórhildur Þorleifsdóttir og undirritaður létu falla í sama þætti. Þetta er kunn tækni í herbúðum hægrimanna: Skrifum bullið út úr þeim og látum fíflin feisa það svart á hvítu. (Björn Bjarnason, Hannes Hólmsteinn og Davíð Oddsson eru allir vel kunnir fyrir þetta bragð en Flokkurinn virðist eiga alla kjafta- og fréttatíma útprentaða á fæl uppí Bláhöll og það langt aftur í tímann.) Frasar sagðir í hita leiksins koma alltaf illa út á prenti. En látum það vera. Úr segulbandasafni Sjálfstæðisflokksins birtir Ólafur Teitur í grein sinni tvær setningar sem ég sagði í Silfri Egils sunnudaginn 10. október. Hann segir: “Þótt það liggi á mörkum þess sem fengist er við hér er ekki úr vegi að skrásetja nokkur önnur ummæli sem féllu í þessum þætti. Hallgrímur Helgason sagði um ríkisstjórnina: “Þeir svífast einhvern veginn einskis.... Það sem gerðist þarna í sumar var einhvern veginn mesta hneyksli sem ég hef upplifað í mínu lífi hér á Íslandi.” Hallgrímur sagði að þetta hefði verið slíkt áfall fyrir þjóðina að það væri núna fyrst að síast inn í vitund hennar. “Þetta er eins og þegar fólk lendir í nauðgun, maður hefur heyrt að þetta sé svipuð reynsla.” Niðurlag greinarinnar hljóðar svo: “Eftir þessi ummæli var dálítið kúnstugt þegar Gunnar Smári Egilsson sagði að sér sýndist Kristinn H. Gunnarsson vera “einn af þeim fáum mönnum sem halda nokkurn veginn sönsum í almennri umræðu hérna”. Greinin bar einmitt titilinn: “Að halda sönsum í umræðunni.” Ólafur Teitur vill fyrir alla muni sjá okkur halda sönsum, líka okkur þau sem sitjum í öðrum þáttum en hann sjálfur stjórnar. En það er ekki auðvelt fyrir menn að stjórna tveimur sjónvarpsþáttum samtímis, jafnvel þótt þeir heiti Ólafur Teitur Guðnason. Þess vegna vil ég, fyrst ég er á annað borð kominn inn á síður þessa bleika og bláa blaðs—og verandi algerlega með öllum sönsum við lyklaborð úti í bæ, fjarri hita augnabliksins—fá að nota tækifærið og ummorða þessar setningar aðeins. Ég sé það núna að það var óþarfi hjá mér að nota orðalagið “einhvern veginn”. Ég myndi frekar vilja sá þetta svona: Það sem ríkisstjórnin gerði í sumar er mesta hneyksli sem ég hef upplifað í mínu lífi hér á Íslandi. Í kjölfar þess að Forseti Íslands synjaði fjölmiðlalögum staðfestingar ákvað ríkisstjórnin að fara ekki eftir skýrum fyrirmælum stjórnarskrár og halda þjóðaratkvæðagreiðslu eins og henni bar að gera. Í staðinn beitti hún öllum þeim brellum sem henni komu til hugar; allt frá útúrflóknum prósentureikningi yfir í misvísandi álit svokallaðra lög”spekinga”. Hingað til hafði ég haldið að stjórnarskráin væri heilagt skjal sem innihéldi þær leikreglur sem stjórnmál á Íslandi færu eftir. En svo reyndist ekki vera þegar á hólminn kom. Loksins þegar menn þurftu á henni að halda reyndist stjórnarskráin vera úrelt plagg sem var langt frá því að vera heilagt og stútfullt af “túlkunaratriðum”. Ef til vill telur Ólafur Teitur það eðlilega stjórnarhætti þegar ríkisstjórn óhlýðnast stjórnarskrá en í mínum huga er það miklu meira en hneyksli. Ég hélt í hjarta mér að þessir tveir flokkar væru þrátt fyrir allt hornsteinar lýðræðis hér á landi. En í sumar gáfu þeir því langt nef. Í umræðu Silfurs um það hvort þjóðin væri á sama máli kom ég svo með þá skýringu að eftir stór sjokk þyrfti að líða tími þar til fólk áttaði sig á þeim, rétt eins og gerist þegar fólk lendir í því að verða nauðgað. Vonandi kemur að því að þjóðin áttar sig á því hvað það var í raun og veru sem gerðist sumarið 2004: Ríkisstjórn Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks tók sér meiri völd en henni var leyfilegt. Samkvæmt stjórnarskrá. Með vinsamlegri kveðju skal Ólafi Teiti svo bent á þau einföldu sannindi að þegar menn stjórna sjónvarpsþætti er þeim miklu hollara að einbeita sér að því að gera þátt sinn sem bestan í stað þess að fjargviðrast yfir því sem verið er að segja á hinni stöðinni. Það eru miklu meiri líkur til þess að fólk nenni að horfa á þáttinn ef það veit að stjórnandi hans er ekki að horfa á annan þátt á meðan. Hallgrímur HelgasonGreinin birtist einnig í Viðskiptablaðinu Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Silfur Egils Silfur-Bréf Mest lesið Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir Skoðun Endurnýjun hugarfarsins Bjarni Karlsson Skoðun Góð vísa... Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Halldór 03.05.2025 Halldór Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Skoðun Skoðun Endurnýjun hugarfarsins Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Góð vísa... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon skrifar Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Sjá meira
Ólafur Teitur Guðnason er blaðamaður á Viðskiptablaðinu. Hann er líka ritstjóri síðustu hundrað ára í Stjórnarráði Íslands. Að auki hefur hann annað slagið lagt það fyrir sig að leiðrétta fréttaflutning í dagblöðum landsins telji hann hallað á ríkisstjórnina. Nú síðast hefur Ólafur Teitur svo tekið að sér að stjórna, ásamt öðrum, sunnudagsþætti á Skjá einum. Þessi dagskrá gæti vafalaust dugað dauðlegum mönnum en ekki er allt búið enn. Þótt Ólafur Teitur sé sjálfur í beinni útsendingu á Skjá Einum í hádeginu á sunnudögum hefur hann líka tíma til að horfa á þáttinn sem sendur er út á Stöð Tvö á sama tíma. Og ekki nóg með það; hann gefur sér líka tíma til að leiðrétta hann. Langt seilist lítill fingur. Líkja má þessu við að leikari sem tiltekið kvöld leikur á fjölum Borgarleikhúss taki að sér eftir á að leiðrétta kollega sína, þá sem léku í Þjóðleikhúsinu sama kvöld. Í vikunni var mér bent á fjölmiðlapistitil sem Ólafur Teitur skrifaði í Viðskiptablaðið þann 15. október síðastliðinn. Þar leiðréttir meistarinn orð Gunnars Smára Egilssonar sem hann lét falla í Silfri Egils helgina áður og bendir honum vinsamlega á villur síns vegar. Einnig birtir prófarkalesari ríkisstjórnarinnar setningar sem Þórhildur Þorleifsdóttir og undirritaður létu falla í sama þætti. Þetta er kunn tækni í herbúðum hægrimanna: Skrifum bullið út úr þeim og látum fíflin feisa það svart á hvítu. (Björn Bjarnason, Hannes Hólmsteinn og Davíð Oddsson eru allir vel kunnir fyrir þetta bragð en Flokkurinn virðist eiga alla kjafta- og fréttatíma útprentaða á fæl uppí Bláhöll og það langt aftur í tímann.) Frasar sagðir í hita leiksins koma alltaf illa út á prenti. En látum það vera. Úr segulbandasafni Sjálfstæðisflokksins birtir Ólafur Teitur í grein sinni tvær setningar sem ég sagði í Silfri Egils sunnudaginn 10. október. Hann segir: “Þótt það liggi á mörkum þess sem fengist er við hér er ekki úr vegi að skrásetja nokkur önnur ummæli sem féllu í þessum þætti. Hallgrímur Helgason sagði um ríkisstjórnina: “Þeir svífast einhvern veginn einskis.... Það sem gerðist þarna í sumar var einhvern veginn mesta hneyksli sem ég hef upplifað í mínu lífi hér á Íslandi.” Hallgrímur sagði að þetta hefði verið slíkt áfall fyrir þjóðina að það væri núna fyrst að síast inn í vitund hennar. “Þetta er eins og þegar fólk lendir í nauðgun, maður hefur heyrt að þetta sé svipuð reynsla.” Niðurlag greinarinnar hljóðar svo: “Eftir þessi ummæli var dálítið kúnstugt þegar Gunnar Smári Egilsson sagði að sér sýndist Kristinn H. Gunnarsson vera “einn af þeim fáum mönnum sem halda nokkurn veginn sönsum í almennri umræðu hérna”. Greinin bar einmitt titilinn: “Að halda sönsum í umræðunni.” Ólafur Teitur vill fyrir alla muni sjá okkur halda sönsum, líka okkur þau sem sitjum í öðrum þáttum en hann sjálfur stjórnar. En það er ekki auðvelt fyrir menn að stjórna tveimur sjónvarpsþáttum samtímis, jafnvel þótt þeir heiti Ólafur Teitur Guðnason. Þess vegna vil ég, fyrst ég er á annað borð kominn inn á síður þessa bleika og bláa blaðs—og verandi algerlega með öllum sönsum við lyklaborð úti í bæ, fjarri hita augnabliksins—fá að nota tækifærið og ummorða þessar setningar aðeins. Ég sé það núna að það var óþarfi hjá mér að nota orðalagið “einhvern veginn”. Ég myndi frekar vilja sá þetta svona: Það sem ríkisstjórnin gerði í sumar er mesta hneyksli sem ég hef upplifað í mínu lífi hér á Íslandi. Í kjölfar þess að Forseti Íslands synjaði fjölmiðlalögum staðfestingar ákvað ríkisstjórnin að fara ekki eftir skýrum fyrirmælum stjórnarskrár og halda þjóðaratkvæðagreiðslu eins og henni bar að gera. Í staðinn beitti hún öllum þeim brellum sem henni komu til hugar; allt frá útúrflóknum prósentureikningi yfir í misvísandi álit svokallaðra lög”spekinga”. Hingað til hafði ég haldið að stjórnarskráin væri heilagt skjal sem innihéldi þær leikreglur sem stjórnmál á Íslandi færu eftir. En svo reyndist ekki vera þegar á hólminn kom. Loksins þegar menn þurftu á henni að halda reyndist stjórnarskráin vera úrelt plagg sem var langt frá því að vera heilagt og stútfullt af “túlkunaratriðum”. Ef til vill telur Ólafur Teitur það eðlilega stjórnarhætti þegar ríkisstjórn óhlýðnast stjórnarskrá en í mínum huga er það miklu meira en hneyksli. Ég hélt í hjarta mér að þessir tveir flokkar væru þrátt fyrir allt hornsteinar lýðræðis hér á landi. En í sumar gáfu þeir því langt nef. Í umræðu Silfurs um það hvort þjóðin væri á sama máli kom ég svo með þá skýringu að eftir stór sjokk þyrfti að líða tími þar til fólk áttaði sig á þeim, rétt eins og gerist þegar fólk lendir í því að verða nauðgað. Vonandi kemur að því að þjóðin áttar sig á því hvað það var í raun og veru sem gerðist sumarið 2004: Ríkisstjórn Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks tók sér meiri völd en henni var leyfilegt. Samkvæmt stjórnarskrá. Með vinsamlegri kveðju skal Ólafi Teiti svo bent á þau einföldu sannindi að þegar menn stjórna sjónvarpsþætti er þeim miklu hollara að einbeita sér að því að gera þátt sinn sem bestan í stað þess að fjargviðrast yfir því sem verið er að segja á hinni stöðinni. Það eru miklu meiri líkur til þess að fólk nenni að horfa á þáttinn ef það veit að stjórnandi hans er ekki að horfa á annan þátt á meðan. Hallgrímur HelgasonGreinin birtist einnig í Viðskiptablaðinu
Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar