Stórir skellir geri ekki boð á undan sér Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 13. október 2025 22:51 Jón Bjarki Bentsson er aðalhagfræðingur Íslandsbanka. Vísir/Vilhelm Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir titring hafa verið á fjármálamörkuðum undanfarið en vísar sem nýttir eru til að rýna í hvort kreppa sé yfirvofandi tali hver á móti öðrum. Hann telur að það muni alltaf eitthvað bakslag eiga sér stað en undirliggjandi styrkleikar geti komið í veg fyrir að það endi í kreppu. „Það kemur alltaf bakslag en hvort það verður að kreppu og djúpum vandræðum, það ræðst á endanum af því hvort það séu einhver bjargráð og undirliggjandi styrkleikar sem koma í veg fyrir að allt fari í skrúfuna,“ segir Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur hjá Íslandsbanka, í viðtali í Reykjavík síðdegis í dag. „Það hefur verið mikill titringur á mörkuðum undanfarið. Ef maður rýnir í það sem við erum vön að horfa til til að gefa vísbendingar um líkurnar á niðursveiflu þá skiptist það í tvö horn.“ Til að mynda sé hægt að líta til þróunar verðlags gulls og bakslag í rafmyntum sem bendi til bakslags en hins vegar séu vísar sem bendi ekki til yfirvofandi bakslags, líkt og virði kopars sem gefi vísbendingar um hvað iðnaðurinn sé að fara að gera. „Kopar, sem er stundum kallað doktor kopar því að verðþróun og verð á kopar virðist segja til um taktinn í heimskerfinu fram í tímann. Hann hefur haldið vel í sjó og frekar verið að sækja í sig veðrið undanfarið,“ segir hann. „Á meðan er gullið áhættu- og verðbólguvörn því gull ber enga ávöxtun en það hækkar í takti við verðtryggingu í heiminum og þykir gott til þess að verja sig fyrir verðsveiflum og verðbólgu.“ Jón Bjarki segir það jafnframt varhugavert að ráðleggja fólki að fara í slíkar fjárfestingar. Það sé klókt fyrir fólk sem vilji dreifa áhættunni að setja einhvern hlut af eignum sínum í sjóði sem fjárfesta í slíku. Hann útilokar ekki að eitthvert bakslag eða kreppa muni eiga sér stað og leiti stórir fjárfestar í áhættudreifingu. „Það gerir oft ekki boð á undan sér þegar svona skellir koma.“ Tortryggnari gagnvart Bandaríkjunum „Áhrif Bandaríkjanna eru ennþá mjög mikil, auðvitað stærsta hagkerfi heims og fjármálamarkaðurinn í Bandaríkjunum er ennþá stór hluti af alheimsmörkuðum því stærstu og verðmætustu fyrirtæki heims eru meira og minna skráð þar,“ segir Jón Bjarki. Hins vegar hafi nýlegar vendingar á milli Bandaríkjanna og Kína haft áhrif á markaðinn þarlendis. Nýverið boðuðu Kínverjar umfangsmiklar takmarkanir á útflutning sjaldgæfra málma, markaði sem þeir eru svo gott sem einráðir á, og þar af leiðandi boðaði Donald Trump Bandaríkjaforseti hundrað prósenta toll á vörur frá Kína. Jón Bjarki segir að það verði áhugavert að sjá hvernig fari úr því. „Yfir helgina hefur Tump svolítið mildað sinn tón en Kínverjarnir virðast standa fastir á sínu og það eykur óvissuna og sitt sýnist hverjum á mörkuðunum í dag um hvaða stefnu það viðskiptastríð muni taka.“ Markaðurinn sé þó almennt orðinn tortryggnari gagnvart bandaríska markaðinum sem hefur hingað til verið eins konar skjól. Efnahagsmál Bandaríkin Kína Reykjavík síðdegis Bylgjan Mest lesið Hegðun Norðuráls vonbrigði og Orkuveitan fari fram á fulla greiðslu Viðskipti innlent Kaflaskil: „Allt í einu er ekkert í dagatalinu“ Atvinnulíf Fengið jákvæð viðbrögð frá Evrópusambandinu Viðskipti innlent Makrílveiðimenn töpuðu baráttu sinni við ríkið Viðskipti innlent Tilefni til að varast svik á svörtum föstudegi Neytendur Bein útsending: Umhverfisdagur atvinnulífsins Viðskipti innlent Hjöðnun verðbólgu í sjónmáli Viðskipti innlent „Af hverju fara Hafnfirðingar með stiga í búð?“ Atvinnulíf Bannað að snorkla þar sem leiðsögumaður taldi þau ósynd Neytendur Gat ekki skoðað mygluherbergið vegna „sofandi barns“ Neytendur Fleiri fréttir Fengið jákvæð viðbrögð frá Evrópusambandinu Hegðun Norðuráls vonbrigði og Orkuveitan fari fram á fulla greiðslu Makrílveiðimenn töpuðu baráttu sinni við ríkið Bein útsending: Umhverfisdagur atvinnulífsins Hjöðnun verðbólgu í sjónmáli Eigandi Vélfags talinn tengjast rússnesku leyniþjónustunni „Þetta eru auðvitað vonbrigði“ Fá grænt ljós á kaupin á Gæðabakstri Hætta rekstri fiskmjölsverksmiðju og tólf missa vinnuna GK Reykjavík minnkar við sig Minni eignamyndun en fleiri komist í eigið húsnæði með nýrri lausn á markaði Kristján lætur af störfum hjá Samherja Steinar Waage opnar á Akureyri Tekur við stöðu markaðsstjóra Kadeco Möguleiki á að verndaraðgerðirnar verði felldar fyrr úr gildi Sýn fær flýtimeðferð Ístak byggir Fossvogsbrú Fyrirtæki óvenju virk í fasteignakaupum í október Ísbúð Huppu flytur af Nesinu á Ægissíðuna Viðbrögð bankanna eftir vaxtamálið vonbrigði Gera ráð fyrir svipuðum hagvexti og í Covid Íslandsbanki lækkar vexti Óboðlegt að stórir aðilar auki arðsemi í krafti fákeppni Bentu hvor á annan og hlutu ólík örlög Taka minna mark á leiðsögn nefndarinnar og spá lækkunum Fyrrverandi forseti Hæstaréttar fer yfir svör gervigreindarinnar Indó ríður á vaðið Lækkuðu vegna vaxtamálsins: „Lánakjör heimilanna hafa snarlega versnað“ „Aumingjalegt skref“ í rétta átt Fullt tilefni enda hafi aðstæður gjörbreyst á skömmum tíma Sjá meira
„Það kemur alltaf bakslag en hvort það verður að kreppu og djúpum vandræðum, það ræðst á endanum af því hvort það séu einhver bjargráð og undirliggjandi styrkleikar sem koma í veg fyrir að allt fari í skrúfuna,“ segir Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur hjá Íslandsbanka, í viðtali í Reykjavík síðdegis í dag. „Það hefur verið mikill titringur á mörkuðum undanfarið. Ef maður rýnir í það sem við erum vön að horfa til til að gefa vísbendingar um líkurnar á niðursveiflu þá skiptist það í tvö horn.“ Til að mynda sé hægt að líta til þróunar verðlags gulls og bakslag í rafmyntum sem bendi til bakslags en hins vegar séu vísar sem bendi ekki til yfirvofandi bakslags, líkt og virði kopars sem gefi vísbendingar um hvað iðnaðurinn sé að fara að gera. „Kopar, sem er stundum kallað doktor kopar því að verðþróun og verð á kopar virðist segja til um taktinn í heimskerfinu fram í tímann. Hann hefur haldið vel í sjó og frekar verið að sækja í sig veðrið undanfarið,“ segir hann. „Á meðan er gullið áhættu- og verðbólguvörn því gull ber enga ávöxtun en það hækkar í takti við verðtryggingu í heiminum og þykir gott til þess að verja sig fyrir verðsveiflum og verðbólgu.“ Jón Bjarki segir það jafnframt varhugavert að ráðleggja fólki að fara í slíkar fjárfestingar. Það sé klókt fyrir fólk sem vilji dreifa áhættunni að setja einhvern hlut af eignum sínum í sjóði sem fjárfesta í slíku. Hann útilokar ekki að eitthvert bakslag eða kreppa muni eiga sér stað og leiti stórir fjárfestar í áhættudreifingu. „Það gerir oft ekki boð á undan sér þegar svona skellir koma.“ Tortryggnari gagnvart Bandaríkjunum „Áhrif Bandaríkjanna eru ennþá mjög mikil, auðvitað stærsta hagkerfi heims og fjármálamarkaðurinn í Bandaríkjunum er ennþá stór hluti af alheimsmörkuðum því stærstu og verðmætustu fyrirtæki heims eru meira og minna skráð þar,“ segir Jón Bjarki. Hins vegar hafi nýlegar vendingar á milli Bandaríkjanna og Kína haft áhrif á markaðinn þarlendis. Nýverið boðuðu Kínverjar umfangsmiklar takmarkanir á útflutning sjaldgæfra málma, markaði sem þeir eru svo gott sem einráðir á, og þar af leiðandi boðaði Donald Trump Bandaríkjaforseti hundrað prósenta toll á vörur frá Kína. Jón Bjarki segir að það verði áhugavert að sjá hvernig fari úr því. „Yfir helgina hefur Tump svolítið mildað sinn tón en Kínverjarnir virðast standa fastir á sínu og það eykur óvissuna og sitt sýnist hverjum á mörkuðunum í dag um hvaða stefnu það viðskiptastríð muni taka.“ Markaðurinn sé þó almennt orðinn tortryggnari gagnvart bandaríska markaðinum sem hefur hingað til verið eins konar skjól.
Efnahagsmál Bandaríkin Kína Reykjavík síðdegis Bylgjan Mest lesið Hegðun Norðuráls vonbrigði og Orkuveitan fari fram á fulla greiðslu Viðskipti innlent Kaflaskil: „Allt í einu er ekkert í dagatalinu“ Atvinnulíf Fengið jákvæð viðbrögð frá Evrópusambandinu Viðskipti innlent Makrílveiðimenn töpuðu baráttu sinni við ríkið Viðskipti innlent Tilefni til að varast svik á svörtum föstudegi Neytendur Bein útsending: Umhverfisdagur atvinnulífsins Viðskipti innlent Hjöðnun verðbólgu í sjónmáli Viðskipti innlent „Af hverju fara Hafnfirðingar með stiga í búð?“ Atvinnulíf Bannað að snorkla þar sem leiðsögumaður taldi þau ósynd Neytendur Gat ekki skoðað mygluherbergið vegna „sofandi barns“ Neytendur Fleiri fréttir Fengið jákvæð viðbrögð frá Evrópusambandinu Hegðun Norðuráls vonbrigði og Orkuveitan fari fram á fulla greiðslu Makrílveiðimenn töpuðu baráttu sinni við ríkið Bein útsending: Umhverfisdagur atvinnulífsins Hjöðnun verðbólgu í sjónmáli Eigandi Vélfags talinn tengjast rússnesku leyniþjónustunni „Þetta eru auðvitað vonbrigði“ Fá grænt ljós á kaupin á Gæðabakstri Hætta rekstri fiskmjölsverksmiðju og tólf missa vinnuna GK Reykjavík minnkar við sig Minni eignamyndun en fleiri komist í eigið húsnæði með nýrri lausn á markaði Kristján lætur af störfum hjá Samherja Steinar Waage opnar á Akureyri Tekur við stöðu markaðsstjóra Kadeco Möguleiki á að verndaraðgerðirnar verði felldar fyrr úr gildi Sýn fær flýtimeðferð Ístak byggir Fossvogsbrú Fyrirtæki óvenju virk í fasteignakaupum í október Ísbúð Huppu flytur af Nesinu á Ægissíðuna Viðbrögð bankanna eftir vaxtamálið vonbrigði Gera ráð fyrir svipuðum hagvexti og í Covid Íslandsbanki lækkar vexti Óboðlegt að stórir aðilar auki arðsemi í krafti fákeppni Bentu hvor á annan og hlutu ólík örlög Taka minna mark á leiðsögn nefndarinnar og spá lækkunum Fyrrverandi forseti Hæstaréttar fer yfir svör gervigreindarinnar Indó ríður á vaðið Lækkuðu vegna vaxtamálsins: „Lánakjör heimilanna hafa snarlega versnað“ „Aumingjalegt skref“ í rétta átt Fullt tilefni enda hafi aðstæður gjörbreyst á skömmum tíma Sjá meira