Sigrar og raunir íslenska hestsins Elín Íris Fanndal skrifar 29. apríl 2025 12:31 Íslenski hesturinn hefur frá örófi alda verið samofin sögu þjóðarinnar. Hesturinn hefur verið nýttur sem vinnudýr, fararskjóti og landinn át jafnvel sjálfdauð hross í laumi sökum hungurs eftir kristnitöku, sem á þeim tíma boðaði heljarvist þeim sem það gerðu. Hesturinn hefur réttilega verið kallaður þarfasti þjónninn. Sökum skelfilegrar fátæktar t.d á tímum móðuharðinda var hann engu að síður það húsdýr sem naut minnstar alúðar frá eigendum sínum. Opin sár á baki hans þóttu á þeim tíma ekki tiltökumál og þau grædd hverju sinni með heimagerðum áburði. Okkur lærðist síðar að meta hestinn enn frekar af verðleikum sínum. Virða og þakka fyrir þá staðreynd að hann ásamt íslensku sauðkindinni átti langstærstan þátt í bjarga þjóðinni frá útrýmingu á tímum harðinda og náttúruvár. Hesturinn nýtur mikillar virðingar fyrir úthald hans, styrk, geðslag og gangtegundir og í dag er hann nánast eingöngu nýtur okkur til afþreyingar og ánægju. Hann er ennþá ómissandi í flestum göngum og fátt er skemmtilegra að en ríða fjörmiklum og fótvissum hesti fyrir óþekka kind sem vil ekki heim. Við erum jafnvel farin að gera það vel við frábæra íslenska hestinn okkar að sumir óttast að mögulega verði fljótlega ræktað úr honum einstök eðlislæg harðgerð hans, þrautsegja og þol. Ég segi næstum eingöngu til skemmtunar en það er líka hrossakjötframleiðsla í landinu, sem er vel. Íslenska folaldakjötið okkar er hollasta og hreinasta kjötafurð sem við framleiðum. Folöldin ganga frjáls um heiðar og haga með mæðrum sínum yfir sumarið, án nokkurra inngripa mannsins og án allrar lyfjagjafar. Svo er blóðmerahaldi því miður enn haldið til streitu. Þetta er séríslenskt fyrirbæri rétt eins og verðtryggingin og þekkist ekki annars staðar í Evrópu. Á meðfylgjandi mynd getur að líta nálina sem notuð er við blóðtöku fylfullra hryssa. Með þessari nál eru dregnir 5 ltr af blóði úr örvinglaðri og jafnvel alveg ótaminni hryssu, einu sinni í viku. Það eina sem mannfólkið býður þessum dýrum upp á er hávaði, hefting, högg, spörk og sársauki. Hesturinn er hjarðdýr og ef að honum er sótt er það í eðli hans að flýja. Það útskýrir ótta og mikil umbrot hryssanna við þessa grimmilegu árás. Skoðum aðeins eina tilganginn með þessum iðnaði. Hann er eingöngu sá að framleiða frjósemislyf fyrir gyltur sem felur í sér aðra miskunarlausa nýtingu á dýrum og hreina níðslu. Gyltur hefja og ljúka stuttu lífi sínu inni í afar þröngu rými í gluggalausri verksmiðju. Við það að dæla í þær ákveðnum hormónum unnum úr blóði úr fylfullum hryssum, eykst frjósemi þeirra og þar með níðsla á þeim enn frekar. Tilgangurinn helgar svo vægt sé til orða tekið ekki meðalið! Heimurinn horfir til okkar vegna þessa blóðtökuiðnaðar og aldeilis ekki neinum aðdáunaraugum. Þessi sýn á íslenskan landbúnað er okkur til mikils vansa. Íslenskir hrossaræktendur verða þess einnig varir að erlendir kaupendur eru teknir að spyrna við fótum vegna orðsporsins sem fer af blóðmerahaldi. Þannig að þetta skemmir einnig út frá sér. Geðslag íslenska hestsins er einstakt meðal hestastofna á heimsvísu og hann hefur mátt líða ýmislegt í gegnum aldirnar, sem er afsakanlegt sökum tíðaranda og örbyggðar. Blóðmerahald nútímans er að mínu mati ein sú grimmasta og tilganglausasta atlaga sem íslenski hesturinn hefur mátt þola frá upphafi og óafsakanleg að auki. Ég skora á alla þá sem að þessu standa að loka þessum kafla og opna annan. Höfundur er varaþingmaður Flokks fólksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Elín Íris Fanndal Blóðmerahald Hestar Flokkur fólksins Mest lesið Halldór 06.09.2025 Halldór Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Sjá meira
Íslenski hesturinn hefur frá örófi alda verið samofin sögu þjóðarinnar. Hesturinn hefur verið nýttur sem vinnudýr, fararskjóti og landinn át jafnvel sjálfdauð hross í laumi sökum hungurs eftir kristnitöku, sem á þeim tíma boðaði heljarvist þeim sem það gerðu. Hesturinn hefur réttilega verið kallaður þarfasti þjónninn. Sökum skelfilegrar fátæktar t.d á tímum móðuharðinda var hann engu að síður það húsdýr sem naut minnstar alúðar frá eigendum sínum. Opin sár á baki hans þóttu á þeim tíma ekki tiltökumál og þau grædd hverju sinni með heimagerðum áburði. Okkur lærðist síðar að meta hestinn enn frekar af verðleikum sínum. Virða og þakka fyrir þá staðreynd að hann ásamt íslensku sauðkindinni átti langstærstan þátt í bjarga þjóðinni frá útrýmingu á tímum harðinda og náttúruvár. Hesturinn nýtur mikillar virðingar fyrir úthald hans, styrk, geðslag og gangtegundir og í dag er hann nánast eingöngu nýtur okkur til afþreyingar og ánægju. Hann er ennþá ómissandi í flestum göngum og fátt er skemmtilegra að en ríða fjörmiklum og fótvissum hesti fyrir óþekka kind sem vil ekki heim. Við erum jafnvel farin að gera það vel við frábæra íslenska hestinn okkar að sumir óttast að mögulega verði fljótlega ræktað úr honum einstök eðlislæg harðgerð hans, þrautsegja og þol. Ég segi næstum eingöngu til skemmtunar en það er líka hrossakjötframleiðsla í landinu, sem er vel. Íslenska folaldakjötið okkar er hollasta og hreinasta kjötafurð sem við framleiðum. Folöldin ganga frjáls um heiðar og haga með mæðrum sínum yfir sumarið, án nokkurra inngripa mannsins og án allrar lyfjagjafar. Svo er blóðmerahaldi því miður enn haldið til streitu. Þetta er séríslenskt fyrirbæri rétt eins og verðtryggingin og þekkist ekki annars staðar í Evrópu. Á meðfylgjandi mynd getur að líta nálina sem notuð er við blóðtöku fylfullra hryssa. Með þessari nál eru dregnir 5 ltr af blóði úr örvinglaðri og jafnvel alveg ótaminni hryssu, einu sinni í viku. Það eina sem mannfólkið býður þessum dýrum upp á er hávaði, hefting, högg, spörk og sársauki. Hesturinn er hjarðdýr og ef að honum er sótt er það í eðli hans að flýja. Það útskýrir ótta og mikil umbrot hryssanna við þessa grimmilegu árás. Skoðum aðeins eina tilganginn með þessum iðnaði. Hann er eingöngu sá að framleiða frjósemislyf fyrir gyltur sem felur í sér aðra miskunarlausa nýtingu á dýrum og hreina níðslu. Gyltur hefja og ljúka stuttu lífi sínu inni í afar þröngu rými í gluggalausri verksmiðju. Við það að dæla í þær ákveðnum hormónum unnum úr blóði úr fylfullum hryssum, eykst frjósemi þeirra og þar með níðsla á þeim enn frekar. Tilgangurinn helgar svo vægt sé til orða tekið ekki meðalið! Heimurinn horfir til okkar vegna þessa blóðtökuiðnaðar og aldeilis ekki neinum aðdáunaraugum. Þessi sýn á íslenskan landbúnað er okkur til mikils vansa. Íslenskir hrossaræktendur verða þess einnig varir að erlendir kaupendur eru teknir að spyrna við fótum vegna orðsporsins sem fer af blóðmerahaldi. Þannig að þetta skemmir einnig út frá sér. Geðslag íslenska hestsins er einstakt meðal hestastofna á heimsvísu og hann hefur mátt líða ýmislegt í gegnum aldirnar, sem er afsakanlegt sökum tíðaranda og örbyggðar. Blóðmerahald nútímans er að mínu mati ein sú grimmasta og tilganglausasta atlaga sem íslenski hesturinn hefur mátt þola frá upphafi og óafsakanleg að auki. Ég skora á alla þá sem að þessu standa að loka þessum kafla og opna annan. Höfundur er varaþingmaður Flokks fólksins.
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun