Dans verkalýðsleiðtoga í kringum gullkálfinn Ole Anton Bieltvedt skrifar 21. desember 2024 06:03 Ég hélt lengi vel, að formaður Verkalýðsfélags Akraness og Starfsgeinasambandsins, Vilhjálmur Birgisson, væri „góður maður og gegn“, vænn og velviljaður gagnvart „Guði og mönnum“ - dýr, umhverfi, náttúra og lífríki jarðar meðtalin -, ekki maður peningahyggju og græðgi, hvorki fyrir hönd sjálfs sín né annarra. Framganga hans og málflutningur í hvalveiðimálum, sem hann styður með ráðum og dáð, eins og á mála hjá Kristjáni Loftssyni væri, er mér því mikið undrunarefni og vonbrigði. Lengi má manninn reyna. Ljóðlína úr Hávamálum rifjast upp: „Margur verður af aurum api“. Vilhjálmur réttlætir málstað sinn og baráttuna fyrir áframhaldandi hvalveiðum með því, að starfsmenn Hvals hf séu í Verkalýðsfélagi Akraness, þeir hafi miklar og góðar tekjur af starfi sínu, borgi útsvar og skatta af þessum tekjum. Hrein peningahyggja Þessi afstaða er því hrein peningahyggja, og er þetta enn eitt dæmi þess, að tilgangurinn helgar meðalið, líka þó ljótt og lágkúrulegt sé. Vilhjálmur hefur svo bætt því við, svona til að reyna að vara andlitið, sýna sína mannúð og velvild til dýra, að enginn væri að leika sér að því að láta þess dýr þjást við veiðar. Þetta er auðvitað hreint froðusnakk, því Vilhjálmur og allir, sem vita vilja, vita full vel, að Hvalur hefur ekki getað og mun aldrei geta veitt hvali á manneskjulegan og dýravænan hátt, þannig, að þeir drepist án þjáningar. Sú mynd, sem MAST dró upp í skýrslu sinni frá 8. maí í fyrra, fyrir veiðitímabilið 2022, þar sem fram kom, að lífið hafði verið murkað úr 41% dýranna með hörmulegum hætti, er sennilega sú skásta, sem verið gat, því veiðimenn vissu, að eftirlitsmenn væru um borð, og vönduðu sig væntanlega eftir föngum. Hvalur neitaði á sínum tíma að skila veiðidagbókum fyrir veiðitímabilið 2014-2018, þrátt fyrir skyldu til þess skv. veiðileyfi - það var eitt af eindregnum og skýrum skilyrðum leyfisins -, og komst reyndar upp með það, eins og önnur lögbrot, en það er auðvitað vísbending um, að annað hvort hafi hrikalegar meiðingar og limlestingar átt sér stað á þessu veiðitímabili, sem enginn mátti sjá, eða þá, að veiðimenn hafi skotið, og sært eða drepið, alfriðaða steypireyði. Eitthvað leyndist þar svo illt og brennandi hættulegt fyrir Kristján Loftsson, að hann lét frekar ganga yfir sig sakfellingu fyrir sakadómi Lögreglustjórans á Vesturlandi, fyrir þetta brot, skv. sakamálakæru okkar í Jarðarvinum, heldur en að afhenda bækurnar. Vilhjálmur og allir aðrir sjá því og vita vel, að hrikalegar meiðingar og limlestingar eru og verða fastur liður í hvalveiðum. En, líka hjá Vilhjálmi, eins og mörgum öðrum - oft hægrimenn og íhaldsmenn í pólitík, Vilhjámur virðist undarlegt nokk vera kominn í þann hóp -, eru það peningarnir sem telja og gilda; skítt með kvalræði saklausra og varnarlausra dýra, hér friðsamra og háþróaða risa úthafanna, spendýra, sem kenna hvert öðru, vinna saman og bindast nánum vina- og fjölskylduböndum. Inn í þess mynd kemur svo sú staðreynd, að hvalirnir spila stóra rullu ekki bara í lífríki hafsins, heldur líka jarðarinnar og lofthjúps. Þeir eru í reynd ómissandi hluti af lífríkinu, en einn hvalur tekur til sín og geymir kolvetni á við 1.500 tré, og úrgangur og hræ hvala leggja neðstu lögum hafanna til grundvallar næringu, sem svif og aðrar frumverur þar lifa á og þróast svo í að vera grunnnæring hratt vaxandi fiska. Alþjóðlegi gjaldeyrissjóðurinn lagði mat á verðgildi hvala, út frá bæði vistfræðilegum og efnahagslegum sjónarmiðum, og komst að þeirri niðurstöðu, að hver hvalur væri USD 2ja milljóna virði; 270 milljóna. Aðeins 10 lifandi hvalir hafa því það verðgildi, sem Hvalur hf fékk fyrir að drepa og selja hundruð hvala í fyrra, eftir að hafa misþyrmt og limlest mörgum þeirra, kvalið þá til dauða, af tilfinningaleysi og grimmd. Hvalir ekki auðlind Íslendinga Sú hugmyndafræði Vilhjálms, reyndar líka Bjarna Benediktssonar, þrefallds ráðherra, þrátt fyrir vanhæfi til ráðherradóms fyrir ári síðan, að langreyðar séu náttúruauðlind Íslendinga, eru byggðar á grunnhyggju og vanþekkingu. Flestir hvalir fæðast við vestur strönd Afríku og flakka svo um heimshöfin. Langreyðar eru hér við land aðeins í par mánuði á ári, og tilheyra Íslendingum ekkert frekar eða meir en tugum annarra þjóða sitt hvoru megin Atlantsála, ef þeir þá tilheyra mönnum yfir höfuð. Það er í raun forneskjulegt og siðlaust sjónarmið, að önnur, háþróðuð og merkileg spendýr tilheyri okkur mönnum; hver gaf okkur þau, hvernig eignuðumst við þau, hver gaf okkur réttinn til að nota þau, nýta og misnota, líka með kvalræði og limlestingum? Auðvitað eiga önnur spendýr - við menn erum líka bara spendýr, reyndar þau gráðugustu og grimmustu -, rétt á að fá að lifa sínu eigin, sjálfstæðu og náttúruegu lífi, í friði fyrir djöfulgangi manna. Ég hnýtti hér að ofan nokkuð í hægrimenn og íhaldsmenn. Því miður er það ekki af tilefnislausu. Það hefur marg sannast, líka hér, að einmitt í þeim hópi hafa margir litla tilfinningu fyrir dýrum, náttúru og lífríki, þó að, án þess að þetta allt sé verndað og varðveitt, mun mannkynið ekki komast af. Skammvinnur gróði gildir. Í Katalóníu á Spáni var tekizt á um það 2010, hvort að banna ætti nautaat. Hægri- og íhaldsflokkarnir, voru á móti banni, en miðju og vinstri öfl með. Þar snérist málið líka um stórfelldar tekjur, störf, skatta og skyldur, sem mikill hópur manna, frá ræktendum nautanna til eigenda nautaatsleikvanganna höfðu haft og vildu hafa. Þúsundir starfa í húfi. Þar réðu sömu sjónarmið og hjá Vilhjálmi Birgissyni. Peningurinn gildir. Skítt með kvalræði saklausra dýra, en, sem betur fer sigruðu Vilhjálmarnir ekki, heldur mannúð, virðing og velvild til dýra og náttúru, lífríkisins og, í víðari skilningi, jarðarinnar okkar. Norðmenn stunduðu loðdýrahald í 100 ár. Þar voru allt að 300 minnka- og refabú, þar sem dýrin voru haldin kvalarhaldi í litlum vírabúrum alla ævi og svo kæfð til dauða með eiturgasi. Yfir ein milljón dýra var drepin árlega og skinn seld. Feykilegir fjárhagslegir hagsmunir, störf og afkoma á landsbyggðinni í húfi. En þar urðu Vilhjálmarnir líka undir, Guði sé lof. Síðasta loðdýrabúi Noregs var lokað 1. janúar í fyrra. Þessi lokaorð: Vilhjálmur, heldurðu ekki, að Akurnesingar séu nægilega klárir og duglegir til að spjara sig, jafnvel vel án þess að byggja afkomu sína á dýraníði!? Það gengur bara býsna vel hjá öðrum landsmönnum. Höfundur er stofanandi og formaður Jarðarvina, samtaka um dýra-, náttúru- og umhverfisvernd. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Mest lesið Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur, en mig langar samt í verknám! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ilmurinn af jarðolíu er svo lokkandi Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hvað er að frétta af humrinum? Jónas Páll Jónasson skrifar Skoðun Þeir greiða sem njóta, eða hvað? Jóhannes Þór Skúlason,Pálmi Viðar Snorrason skrifar Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar Skoðun Sigrar og raunir íslenska hestsins Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Góðir grannar Landsvirkjunar og við hin Kjartan Ágústsson skrifar Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi orkuspáa Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Þegar innflutningurinn ræður ríkjum Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Vladímír Pútín: Hvað er að marka hann? Steinar Björgvinsson skrifar Skoðun Örlög Úkraínu varða frið og öryggi á Íslandi Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Vegamál á tímum skattahækkana og vantrausts Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Konur og menntun Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Sjá meira
Ég hélt lengi vel, að formaður Verkalýðsfélags Akraness og Starfsgeinasambandsins, Vilhjálmur Birgisson, væri „góður maður og gegn“, vænn og velviljaður gagnvart „Guði og mönnum“ - dýr, umhverfi, náttúra og lífríki jarðar meðtalin -, ekki maður peningahyggju og græðgi, hvorki fyrir hönd sjálfs sín né annarra. Framganga hans og málflutningur í hvalveiðimálum, sem hann styður með ráðum og dáð, eins og á mála hjá Kristjáni Loftssyni væri, er mér því mikið undrunarefni og vonbrigði. Lengi má manninn reyna. Ljóðlína úr Hávamálum rifjast upp: „Margur verður af aurum api“. Vilhjálmur réttlætir málstað sinn og baráttuna fyrir áframhaldandi hvalveiðum með því, að starfsmenn Hvals hf séu í Verkalýðsfélagi Akraness, þeir hafi miklar og góðar tekjur af starfi sínu, borgi útsvar og skatta af þessum tekjum. Hrein peningahyggja Þessi afstaða er því hrein peningahyggja, og er þetta enn eitt dæmi þess, að tilgangurinn helgar meðalið, líka þó ljótt og lágkúrulegt sé. Vilhjálmur hefur svo bætt því við, svona til að reyna að vara andlitið, sýna sína mannúð og velvild til dýra, að enginn væri að leika sér að því að láta þess dýr þjást við veiðar. Þetta er auðvitað hreint froðusnakk, því Vilhjálmur og allir, sem vita vilja, vita full vel, að Hvalur hefur ekki getað og mun aldrei geta veitt hvali á manneskjulegan og dýravænan hátt, þannig, að þeir drepist án þjáningar. Sú mynd, sem MAST dró upp í skýrslu sinni frá 8. maí í fyrra, fyrir veiðitímabilið 2022, þar sem fram kom, að lífið hafði verið murkað úr 41% dýranna með hörmulegum hætti, er sennilega sú skásta, sem verið gat, því veiðimenn vissu, að eftirlitsmenn væru um borð, og vönduðu sig væntanlega eftir föngum. Hvalur neitaði á sínum tíma að skila veiðidagbókum fyrir veiðitímabilið 2014-2018, þrátt fyrir skyldu til þess skv. veiðileyfi - það var eitt af eindregnum og skýrum skilyrðum leyfisins -, og komst reyndar upp með það, eins og önnur lögbrot, en það er auðvitað vísbending um, að annað hvort hafi hrikalegar meiðingar og limlestingar átt sér stað á þessu veiðitímabili, sem enginn mátti sjá, eða þá, að veiðimenn hafi skotið, og sært eða drepið, alfriðaða steypireyði. Eitthvað leyndist þar svo illt og brennandi hættulegt fyrir Kristján Loftsson, að hann lét frekar ganga yfir sig sakfellingu fyrir sakadómi Lögreglustjórans á Vesturlandi, fyrir þetta brot, skv. sakamálakæru okkar í Jarðarvinum, heldur en að afhenda bækurnar. Vilhjálmur og allir aðrir sjá því og vita vel, að hrikalegar meiðingar og limlestingar eru og verða fastur liður í hvalveiðum. En, líka hjá Vilhjálmi, eins og mörgum öðrum - oft hægrimenn og íhaldsmenn í pólitík, Vilhjámur virðist undarlegt nokk vera kominn í þann hóp -, eru það peningarnir sem telja og gilda; skítt með kvalræði saklausra og varnarlausra dýra, hér friðsamra og háþróaða risa úthafanna, spendýra, sem kenna hvert öðru, vinna saman og bindast nánum vina- og fjölskylduböndum. Inn í þess mynd kemur svo sú staðreynd, að hvalirnir spila stóra rullu ekki bara í lífríki hafsins, heldur líka jarðarinnar og lofthjúps. Þeir eru í reynd ómissandi hluti af lífríkinu, en einn hvalur tekur til sín og geymir kolvetni á við 1.500 tré, og úrgangur og hræ hvala leggja neðstu lögum hafanna til grundvallar næringu, sem svif og aðrar frumverur þar lifa á og þróast svo í að vera grunnnæring hratt vaxandi fiska. Alþjóðlegi gjaldeyrissjóðurinn lagði mat á verðgildi hvala, út frá bæði vistfræðilegum og efnahagslegum sjónarmiðum, og komst að þeirri niðurstöðu, að hver hvalur væri USD 2ja milljóna virði; 270 milljóna. Aðeins 10 lifandi hvalir hafa því það verðgildi, sem Hvalur hf fékk fyrir að drepa og selja hundruð hvala í fyrra, eftir að hafa misþyrmt og limlest mörgum þeirra, kvalið þá til dauða, af tilfinningaleysi og grimmd. Hvalir ekki auðlind Íslendinga Sú hugmyndafræði Vilhjálms, reyndar líka Bjarna Benediktssonar, þrefallds ráðherra, þrátt fyrir vanhæfi til ráðherradóms fyrir ári síðan, að langreyðar séu náttúruauðlind Íslendinga, eru byggðar á grunnhyggju og vanþekkingu. Flestir hvalir fæðast við vestur strönd Afríku og flakka svo um heimshöfin. Langreyðar eru hér við land aðeins í par mánuði á ári, og tilheyra Íslendingum ekkert frekar eða meir en tugum annarra þjóða sitt hvoru megin Atlantsála, ef þeir þá tilheyra mönnum yfir höfuð. Það er í raun forneskjulegt og siðlaust sjónarmið, að önnur, háþróðuð og merkileg spendýr tilheyri okkur mönnum; hver gaf okkur þau, hvernig eignuðumst við þau, hver gaf okkur réttinn til að nota þau, nýta og misnota, líka með kvalræði og limlestingum? Auðvitað eiga önnur spendýr - við menn erum líka bara spendýr, reyndar þau gráðugustu og grimmustu -, rétt á að fá að lifa sínu eigin, sjálfstæðu og náttúruegu lífi, í friði fyrir djöfulgangi manna. Ég hnýtti hér að ofan nokkuð í hægrimenn og íhaldsmenn. Því miður er það ekki af tilefnislausu. Það hefur marg sannast, líka hér, að einmitt í þeim hópi hafa margir litla tilfinningu fyrir dýrum, náttúru og lífríki, þó að, án þess að þetta allt sé verndað og varðveitt, mun mannkynið ekki komast af. Skammvinnur gróði gildir. Í Katalóníu á Spáni var tekizt á um það 2010, hvort að banna ætti nautaat. Hægri- og íhaldsflokkarnir, voru á móti banni, en miðju og vinstri öfl með. Þar snérist málið líka um stórfelldar tekjur, störf, skatta og skyldur, sem mikill hópur manna, frá ræktendum nautanna til eigenda nautaatsleikvanganna höfðu haft og vildu hafa. Þúsundir starfa í húfi. Þar réðu sömu sjónarmið og hjá Vilhjálmi Birgissyni. Peningurinn gildir. Skítt með kvalræði saklausra dýra, en, sem betur fer sigruðu Vilhjálmarnir ekki, heldur mannúð, virðing og velvild til dýra og náttúru, lífríkisins og, í víðari skilningi, jarðarinnar okkar. Norðmenn stunduðu loðdýrahald í 100 ár. Þar voru allt að 300 minnka- og refabú, þar sem dýrin voru haldin kvalarhaldi í litlum vírabúrum alla ævi og svo kæfð til dauða með eiturgasi. Yfir ein milljón dýra var drepin árlega og skinn seld. Feykilegir fjárhagslegir hagsmunir, störf og afkoma á landsbyggðinni í húfi. En þar urðu Vilhjálmarnir líka undir, Guði sé lof. Síðasta loðdýrabúi Noregs var lokað 1. janúar í fyrra. Þessi lokaorð: Vilhjálmur, heldurðu ekki, að Akurnesingar séu nægilega klárir og duglegir til að spjara sig, jafnvel vel án þess að byggja afkomu sína á dýraníði!? Það gengur bara býsna vel hjá öðrum landsmönnum. Höfundur er stofanandi og formaður Jarðarvina, samtaka um dýra-, náttúru- og umhverfisvernd.
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar
Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar