Er best að gera ekki neitt þegar börn búa ekki við jöfn tækifæri? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar 24. október 2024 14:31 Grein mín um móttökuskóla vakti mikla athygli. Mestan stuðning við hugmyndina fékk ég frá kennurum og skólastjórnendum úr fjölda sveitarfélaga sem hafa með mikilli útsjónarsemi og góðum vilja reynt að styðja við fjölbreyttan hóp nemenda með mismunandi þarfir og móðurmál. Þeir telja að sérhæfðari úrræði þurfi fyrir þennan hóp þar sem stór hluti tíma þeirra í kennslustofunni fari í móttöku og stuðning við börn sem eru að taka fyrstu skrefin í íslensku samfélagi. Gagnrýnin er stóryrt, hún snýst öðru fremur um að ég tali fyrir auknum aðskilnaði hérlendis, hugmyndirnar séu hættulegar og ýti undir ójöfnuð. Ég tel að ef rétt er haldið á spilum sé lausnin þvert á móti liður í að börn fóti sig betur betur í íslensku samfélagi og eigi möguleika á jöfnum tækifærum. Ójöfnuðurinn er til staðar og helst ef við gerum ekki neitt og tryggjum ekki jöfn tækifæri. Það sjáum við skýrt þegar við skoðum árangur barna af erlendum uppruna í núverandi kerfi. Staðan er sú að grunnskólunum tekst ekki veita stórum hluta skólabarna nauðsynlega grunnmenntun og við því verður að bregðast. Við þurfum ekki að líta langt út fyrir landsteinana til að sjá afleiðingar þess þegar illa gengur fyrir innflytjendur að fóta sig í samfélaginu. Við þurfum að læra af mistökum nágrannaríkja okkar og reyna að tryggja börnum sem flytja hingað til landsins bestu mögulegu menntun sem völ er á. Þannig verður best tryggt að þau upplifi sig sem Íslendinga og nái árangri, sjálfum sér og samfélaginu til hagsbóta. Móttökuskólar mega akki vera of stórir, þurfa ekki að vera sjálfstæðir heldur geta verið til hliðar við grunnskóla eins og í Reykjanesbæ. Ávallt væru nemendur tímabundið í móttökuskóla, mislengi eftir þörfum. Á landsbyggðinni eru tækifæri til að hafa móttökudeildir til undirbúnings eins og nú þegar hefur reynst vel í ýmsum skólum. Við höfum dæmi um móttökuskóla sem hefur reynst vel. Í Háaleitisskóla í Reykjanesbæ er starfræktur móttökuskóli sem ber nafnið Friðheimar. Hann hefur verið starfandi í eitt ár og þar er lögð áhersla á að hjálpa börnum við að fóta sig í íslensku skólakerfi þannig að skólaganga þeirra verði sem farsælust. Þar er meðal annars lögð sérstök áhersla á íslensku, stærðfræði, list- og verkgreinar ásamt sundi. Foreldrar nemendanna eru aðstoðaðir við að setja sig inn í og skilja íslenskt skólakerfi og menningu. Þannig að lausnin styður um leið við foreldra þessara barna. Þetta hefur gefist gríðarlega vel, börn og foreldrar upplifa öruggt umhverfi þar sem þeim er mætt betur á sama tíma og meiri sátt er og viðráðanlegra verður að taka vel á móti þeim þegar þau byrja í hefðbundnu skólastarfi með smá orðaforða og getu til að skilja eitthvað af því sem fram fer í skólastofunni. Það gera þau þegar þau eru komin með ákveðna færni í samráði við barnið sjálft og foreldra. Það er algengt að hrökkva í vörn þegar rætt er um breytingar á kerfum líkt og menntamálaráðherra og fyrrverandi borgarstjóri og frambjóðandi Viðreisnar gera sem telja kannski að þeir beri að hluta ábyrgð á núverandi stöðu. Jóhanna Pálsdóttir kennari ritar á vegg Jóns Gnarr undir færslu hans þar sem hann gagnrýnir tillögu mína um móttökuskóla. Jóhanna segist hafa sem staðið á gólfinu sem kennari í 23 ár og telur galið að ,,henda mállausum” börnum inn í almenna grunnskóla án nokkurs undirbúnings. Börnin séu óörugg, ein á báti og kennarar verkfæralausir. Staðan sé sú að börnin fái 4 kennslustundir á viku í ISAT kennslu (íslenska sem annað tungumál) - sem sé alltof lítið. Hún tekur undir mikilvægi móttökuskóla eða deildar þar sem börn fengju aðstoð og betri undirstöðu til að fara svo inn í almenna bekki og aðlagast íslensku skólakerfi - þannig myndu þau ná betri árangri og meiri vellíðan. Þessi skrif ríma við viðbrögðin sem ég hef fengið síðustu daga og samtöl sem ég hef átt síðustu vikur. Skólastjórnandi í framhaldsskóla fékk hóp nemanda til sín beint inn á námsbrautir sem þau réðu illa við og brottfallið eftir því en 70% af hópnum lauk ekki námi. Er það betra? Við verðum sem samfélag að hafa kjarkinn til að taka umræðuna. Ræða kerfi sem virka ekki og finna leiðir til að bæta þau. Þessi umræða er náskyld umræðunni um mikilvægi öflugra námsgagna og að kennarar hafi fleiri og betri gögn við kennslu. Við einfaldlega skuldum börnunum okkar að gera betur - hvort sem þau tala íslensku sem móðurmál eða eitthvað allt annað. Höfundur er háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skóla- og menntamál Grunnskólar Sjálfstæðisflokkurinn Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Innflytjendamál Mest lesið „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson Skoðun Ef eitthvað væri að marka Bjarna Gunnar Smári Egilsson Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir Skoðun Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson Skoðun Skoðun Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Skoðun 7 símtöl í röð - en ekkert fer í gegn Gró Einarsdóttir skrifar Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Að gjamma á stóra grábjörninn getur haft afleiðingar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Lokun Leo Seafood - Afleiðing tvöföldunar veiðigjalda Sigurgeir B. Kristgeirsson skrifar Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Allir geta hjálpað einhverjum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Við erum ekki valdalausar. Við erum óbrjótandi Noorina Khalikyar skrifar Skoðun Vægið eftir sem áður dropi í hafið Hjörtur J Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar Skoðun Fólk í sárum veldur tárum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Sjá meira
Grein mín um móttökuskóla vakti mikla athygli. Mestan stuðning við hugmyndina fékk ég frá kennurum og skólastjórnendum úr fjölda sveitarfélaga sem hafa með mikilli útsjónarsemi og góðum vilja reynt að styðja við fjölbreyttan hóp nemenda með mismunandi þarfir og móðurmál. Þeir telja að sérhæfðari úrræði þurfi fyrir þennan hóp þar sem stór hluti tíma þeirra í kennslustofunni fari í móttöku og stuðning við börn sem eru að taka fyrstu skrefin í íslensku samfélagi. Gagnrýnin er stóryrt, hún snýst öðru fremur um að ég tali fyrir auknum aðskilnaði hérlendis, hugmyndirnar séu hættulegar og ýti undir ójöfnuð. Ég tel að ef rétt er haldið á spilum sé lausnin þvert á móti liður í að börn fóti sig betur betur í íslensku samfélagi og eigi möguleika á jöfnum tækifærum. Ójöfnuðurinn er til staðar og helst ef við gerum ekki neitt og tryggjum ekki jöfn tækifæri. Það sjáum við skýrt þegar við skoðum árangur barna af erlendum uppruna í núverandi kerfi. Staðan er sú að grunnskólunum tekst ekki veita stórum hluta skólabarna nauðsynlega grunnmenntun og við því verður að bregðast. Við þurfum ekki að líta langt út fyrir landsteinana til að sjá afleiðingar þess þegar illa gengur fyrir innflytjendur að fóta sig í samfélaginu. Við þurfum að læra af mistökum nágrannaríkja okkar og reyna að tryggja börnum sem flytja hingað til landsins bestu mögulegu menntun sem völ er á. Þannig verður best tryggt að þau upplifi sig sem Íslendinga og nái árangri, sjálfum sér og samfélaginu til hagsbóta. Móttökuskólar mega akki vera of stórir, þurfa ekki að vera sjálfstæðir heldur geta verið til hliðar við grunnskóla eins og í Reykjanesbæ. Ávallt væru nemendur tímabundið í móttökuskóla, mislengi eftir þörfum. Á landsbyggðinni eru tækifæri til að hafa móttökudeildir til undirbúnings eins og nú þegar hefur reynst vel í ýmsum skólum. Við höfum dæmi um móttökuskóla sem hefur reynst vel. Í Háaleitisskóla í Reykjanesbæ er starfræktur móttökuskóli sem ber nafnið Friðheimar. Hann hefur verið starfandi í eitt ár og þar er lögð áhersla á að hjálpa börnum við að fóta sig í íslensku skólakerfi þannig að skólaganga þeirra verði sem farsælust. Þar er meðal annars lögð sérstök áhersla á íslensku, stærðfræði, list- og verkgreinar ásamt sundi. Foreldrar nemendanna eru aðstoðaðir við að setja sig inn í og skilja íslenskt skólakerfi og menningu. Þannig að lausnin styður um leið við foreldra þessara barna. Þetta hefur gefist gríðarlega vel, börn og foreldrar upplifa öruggt umhverfi þar sem þeim er mætt betur á sama tíma og meiri sátt er og viðráðanlegra verður að taka vel á móti þeim þegar þau byrja í hefðbundnu skólastarfi með smá orðaforða og getu til að skilja eitthvað af því sem fram fer í skólastofunni. Það gera þau þegar þau eru komin með ákveðna færni í samráði við barnið sjálft og foreldra. Það er algengt að hrökkva í vörn þegar rætt er um breytingar á kerfum líkt og menntamálaráðherra og fyrrverandi borgarstjóri og frambjóðandi Viðreisnar gera sem telja kannski að þeir beri að hluta ábyrgð á núverandi stöðu. Jóhanna Pálsdóttir kennari ritar á vegg Jóns Gnarr undir færslu hans þar sem hann gagnrýnir tillögu mína um móttökuskóla. Jóhanna segist hafa sem staðið á gólfinu sem kennari í 23 ár og telur galið að ,,henda mállausum” börnum inn í almenna grunnskóla án nokkurs undirbúnings. Börnin séu óörugg, ein á báti og kennarar verkfæralausir. Staðan sé sú að börnin fái 4 kennslustundir á viku í ISAT kennslu (íslenska sem annað tungumál) - sem sé alltof lítið. Hún tekur undir mikilvægi móttökuskóla eða deildar þar sem börn fengju aðstoð og betri undirstöðu til að fara svo inn í almenna bekki og aðlagast íslensku skólakerfi - þannig myndu þau ná betri árangri og meiri vellíðan. Þessi skrif ríma við viðbrögðin sem ég hef fengið síðustu daga og samtöl sem ég hef átt síðustu vikur. Skólastjórnandi í framhaldsskóla fékk hóp nemanda til sín beint inn á námsbrautir sem þau réðu illa við og brottfallið eftir því en 70% af hópnum lauk ekki námi. Er það betra? Við verðum sem samfélag að hafa kjarkinn til að taka umræðuna. Ræða kerfi sem virka ekki og finna leiðir til að bæta þau. Þessi umræða er náskyld umræðunni um mikilvægi öflugra námsgagna og að kennarar hafi fleiri og betri gögn við kennslu. Við einfaldlega skuldum börnunum okkar að gera betur - hvort sem þau tala íslensku sem móðurmál eða eitthvað allt annað. Höfundur er háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra.
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun
Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun
Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun