Öflugur Kvikmyndasjóður er forsenda kvikmyndastefnunnar Hrönn Sveinsdóttir, Dögg Mósesdóttir, Karna Sigurðardóttir, Hilmar Oddsson og Gagga Jónsdóttir skrifa 22. október 2024 13:31 Höfuðmarkmið Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 sem leit dagsins ljós haustið 2020 er „að íslensk kvikmyndagerð megi blómstra og dafna á komandi áratug. Henni er ætlað að styrkja íslenska menningu og tungu og sjálfsmynd þjóðarinnar, efla atvinnulífið og stuðla að sterku orðspori Íslands.“ (Kvikmyndastefnan bls 7.) Þrátt yfir þetta er áætlað samkvæmt fjárlagafrumvarpi 2025 að Kvikmyndasjóður verði skorinn niður um tæplega helming frá árinu 2021. Þannig verður vegið að allri íslenskri kvikmyndagerð, þ.e. kvikmyndum og sjónvarpsþáttum á íslensku, sem gerast í íslenskum veruleika, eftir íslenska höfunda. Illa farið með fjárfestingar í kvikmyndagerð Með niðurskurði Kvikmyndasjóðs er fótunum kippt undan frumsköpun og þróun í íslenskri kvikmyndagerð, bæði þróun listformsins og stöðu heillar atvinnugreinar sem hefur eflst mikið á síðustu árum og krefst eðli málsins samkvæmt stöðugleika. Mikil uppbygging hefur átt sér stað á síðustu árum í námi í kvikmyndagerð á Íslandi en öflugur Kvikmyndasjóður er forsenda þess að fólk sem er menntað í greininni, hvort sem er innanlands eða utan landsteina, geti hafið feril sinn í stöðugu starfsumhverfi. Verk sem hafa verið í þróun til langs tíma og eru komin á framleiðslustig, oft í samstarfi við erlenda framleiðendur með aðgang að erlendu fjármagni, koma ekki til framkvæmda ef fjármagn fæst ekki úr Kvikmyndasjóði Íslands. Verkefni sem þegar hefur verið fjárfest í og unnin eru af fagfólki. Í þessu samhengi má einnig nefna heimildarmyndir sem eru lengi í vinnslu og fjalla oft um atburði líðandi stundar og þola illa, eða ekki, að þeim sé frestað. Með sífelldum niðurskurði á Kvikmyndasjóði er samfélagið allt að tapa fjárfestingu sem hefur verið gerð með opinberu fé, fjárfestingu í mannauði, þekkingu og höfundaverkum. Endurgreiðslukerfið og Kvikmyndasjóður Í Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 er kveðið á um eflingu Kvikmyndasjóðs annars vegar og hins vegar samkeppnishæft endurgreiðslukerfi til að laða að erlend verkefni í kvikmyndagerð. Í grunninn er ekkert því til fyrirstöðu að þessir tveir þættir geti farið saman, sterkur sjóður og há endurgreiðsla. Þetta eru tvær ólíkar aðgerðir, annars vegar bein framlög til íslenskrar kvikmyndaframleiðslu og hins vegar endurgreiðsla á skattlögðum kostnaði sem fellur til við kvikmyndaframleiðslu. Endurgreiðslunni er þannig ætlað að vera hvati til fjárfestingar, en ekki bein fjárútlát fyrir ríkið. Sú staða er hins vegar komin upp að stjórnvöld virðast líta á þetta sem eitt og hið sama, og freistast til þess að sækja fjármagn fyrir endurgreiðslunni með því að skera það af Kvikmyndasjóði. En á þessu tvennu er reginmunur; Kvikmyndasjóður styður við frumsköpun íslenskra kvikmyndaverka og er kjölfesta kvikmyndagerðar í landinu og samkeppnishæf endurgreiðsla getur aldrei komið í stað öflugs Kvikmyndasjóðs. Stjórn SKL hefur verulegar áhyggjur af því að þurfa í sífellu að útskýra eðlismun þessara tveggja aðgerða fyrir ráðafólki sem muni ár hvert líta á upphæðirnar sem renni í gegnum endurgreiðsluna sem nógu veglegan stuðning við íslenska kvikmyndagerð. Kvikmyndasjóður verði þannig látinn mæta afgangi sem á endanum mun gjöreyða íslenskum kvikmyndaverkefnum. Mikilvægt er að umræða fari fram innan greinarinnar um Kvikmyndastefnuna og efndir hennar og það ójafnvægi sem hefur myndast eftir að endurgreiðslan var hækkuð í 35% og Kvikmyndasjóður helmingaður. Þörf er á áliti erlendra sérfræðinga frá samanburðarlöndum sem hafa innleitt svipað endurgreiðslukerfi til að heyra reynslu þeirra á fyrirkomulaginu. Í markmiðum laga um endurgreiðslur vegna kvikmyndaframleiðslu er kveðið á um eflingu á innlendri menningu og kynningu á sögu lands og þjóðar, og á íslenskri náttúru. Framkvæmd laga um endurgreiðslur til kvikmyndaframleiðslu þarf að rýna með tilliti til þessara markmiða. Kvikmyndasjóður í samræmi við metnaðarfulla Kvikmyndastefnu Kvikmyndastefna til ársins 2030 er fyrsta heildstæða stefna íslenskra stjórnvalda á sviði kvikmyndamála. Hún var unnin í nánu samstarfi atvinnulífs og stjórnvalda, í þverpólitískri sátt undir forystu mennta- og menningarmálaráðherra. Mikilvægt er að stefnan tapi ekki inntaki sínu þrátt fyrir ólgusjó ríkisfjármálanna. Samtök kvikmyndaleikstjóra gera þá kröfu á að nú verði gert samkomulag við kvikmyndahöfunda og kvikmyndagerðarfólk um framlög til kvikmyndasjóðs til að tryggja stöðugleika í greininni. Framlög sem gildi til a.m.k næstu fjögurra ára, eins og hefur tíðkast á árum áður en hafa ekki gilt frá árinu 2019. Samtök kvikmyndaleikstjóra krefjast þess einnig að staðið verði við loforð um öflugan kvikmyndasjóð eins og kvikmyndastefnan kveður á um enda er hann forsenda frumsköpunar í íslenskri kvikmyndagerð. Höfundar eru í stjórn Samtaka kvikmyndaleikstjóra Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kvikmyndagerð á Íslandi Fjárlagafrumvarp 2025 Alþingi Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson Skoðun Minni sóun, meiri verðmæti Heiða Björg Hilmisdóttir Skoðun Hvar á ég heima? Aðgengi fólks með POTS að heilbrigðisþjónustu Hugrún Vignisdóttir Skoðun Tími formanns Afstöðu liðinn Ólafur Ágúst Hraundal Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson Skoðun „Við getum ekki": Þrjú orð sem svíkja börn á hverjum degi Hjördís Eva Þórðardóttir Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun Lærum af reynslunni Hlöðver Skúli Hákonarson Skoðun Íslendingar – rolluþjóð með framtíð í hampi Sigríður Ævarsdóttir Skoðun Konukot Sigmar Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað veit Hafró um verndun hafsvæða? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Ógnar stjórnleysi á landamærunum íslensku samfélagi? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Grímulaus aðför að landsbyggðinni Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Menningarstríð í borginni Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Málfrelsið Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Austurland lykilhlekkur í varnarmálum Ragnar Sigurðsson skrifar Skoðun Áhyggjur af fyrirhugaðri sameiningu Hljóðbókasafns Íslands Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Fjárfesting í færni Maj-Britt Hjördís Briem skrifar Skoðun Hvar á ég heima? Aðgengi fólks með POTS að heilbrigðisþjónustu Hugrún Vignisdóttir skrifar Skoðun Lærum af reynslunni Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar Skoðun „Við getum ekki": Þrjú orð sem svíkja börn á hverjum degi Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson skrifar Skoðun Tími formanns Afstöðu liðinn Ólafur Ágúst Hraundal skrifar Skoðun Þögnin sem mótar umræðuna Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Minni sóun, meiri verðmæti Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskennd tiltekt Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Konukot Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar – rolluþjóð með framtíð í hampi Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Við hvað erum við hrædd? Ingvi Hrafn Laxdal Victorsson skrifar Skoðun Höfuðborgin eftir fimmtíu ár, hvað erum við að tala um? Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar Skoðun Einn pakki á dag Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson skrifar Skoðun Hörmungarnar sem heimurinn hunsar Ragnar Schram skrifar Skoðun Dýrasti staður í heimi Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunnstoð ríka samfélagsins Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar Sjá meira
Höfuðmarkmið Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 sem leit dagsins ljós haustið 2020 er „að íslensk kvikmyndagerð megi blómstra og dafna á komandi áratug. Henni er ætlað að styrkja íslenska menningu og tungu og sjálfsmynd þjóðarinnar, efla atvinnulífið og stuðla að sterku orðspori Íslands.“ (Kvikmyndastefnan bls 7.) Þrátt yfir þetta er áætlað samkvæmt fjárlagafrumvarpi 2025 að Kvikmyndasjóður verði skorinn niður um tæplega helming frá árinu 2021. Þannig verður vegið að allri íslenskri kvikmyndagerð, þ.e. kvikmyndum og sjónvarpsþáttum á íslensku, sem gerast í íslenskum veruleika, eftir íslenska höfunda. Illa farið með fjárfestingar í kvikmyndagerð Með niðurskurði Kvikmyndasjóðs er fótunum kippt undan frumsköpun og þróun í íslenskri kvikmyndagerð, bæði þróun listformsins og stöðu heillar atvinnugreinar sem hefur eflst mikið á síðustu árum og krefst eðli málsins samkvæmt stöðugleika. Mikil uppbygging hefur átt sér stað á síðustu árum í námi í kvikmyndagerð á Íslandi en öflugur Kvikmyndasjóður er forsenda þess að fólk sem er menntað í greininni, hvort sem er innanlands eða utan landsteina, geti hafið feril sinn í stöðugu starfsumhverfi. Verk sem hafa verið í þróun til langs tíma og eru komin á framleiðslustig, oft í samstarfi við erlenda framleiðendur með aðgang að erlendu fjármagni, koma ekki til framkvæmda ef fjármagn fæst ekki úr Kvikmyndasjóði Íslands. Verkefni sem þegar hefur verið fjárfest í og unnin eru af fagfólki. Í þessu samhengi má einnig nefna heimildarmyndir sem eru lengi í vinnslu og fjalla oft um atburði líðandi stundar og þola illa, eða ekki, að þeim sé frestað. Með sífelldum niðurskurði á Kvikmyndasjóði er samfélagið allt að tapa fjárfestingu sem hefur verið gerð með opinberu fé, fjárfestingu í mannauði, þekkingu og höfundaverkum. Endurgreiðslukerfið og Kvikmyndasjóður Í Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 er kveðið á um eflingu Kvikmyndasjóðs annars vegar og hins vegar samkeppnishæft endurgreiðslukerfi til að laða að erlend verkefni í kvikmyndagerð. Í grunninn er ekkert því til fyrirstöðu að þessir tveir þættir geti farið saman, sterkur sjóður og há endurgreiðsla. Þetta eru tvær ólíkar aðgerðir, annars vegar bein framlög til íslenskrar kvikmyndaframleiðslu og hins vegar endurgreiðsla á skattlögðum kostnaði sem fellur til við kvikmyndaframleiðslu. Endurgreiðslunni er þannig ætlað að vera hvati til fjárfestingar, en ekki bein fjárútlát fyrir ríkið. Sú staða er hins vegar komin upp að stjórnvöld virðast líta á þetta sem eitt og hið sama, og freistast til þess að sækja fjármagn fyrir endurgreiðslunni með því að skera það af Kvikmyndasjóði. En á þessu tvennu er reginmunur; Kvikmyndasjóður styður við frumsköpun íslenskra kvikmyndaverka og er kjölfesta kvikmyndagerðar í landinu og samkeppnishæf endurgreiðsla getur aldrei komið í stað öflugs Kvikmyndasjóðs. Stjórn SKL hefur verulegar áhyggjur af því að þurfa í sífellu að útskýra eðlismun þessara tveggja aðgerða fyrir ráðafólki sem muni ár hvert líta á upphæðirnar sem renni í gegnum endurgreiðsluna sem nógu veglegan stuðning við íslenska kvikmyndagerð. Kvikmyndasjóður verði þannig látinn mæta afgangi sem á endanum mun gjöreyða íslenskum kvikmyndaverkefnum. Mikilvægt er að umræða fari fram innan greinarinnar um Kvikmyndastefnuna og efndir hennar og það ójafnvægi sem hefur myndast eftir að endurgreiðslan var hækkuð í 35% og Kvikmyndasjóður helmingaður. Þörf er á áliti erlendra sérfræðinga frá samanburðarlöndum sem hafa innleitt svipað endurgreiðslukerfi til að heyra reynslu þeirra á fyrirkomulaginu. Í markmiðum laga um endurgreiðslur vegna kvikmyndaframleiðslu er kveðið á um eflingu á innlendri menningu og kynningu á sögu lands og þjóðar, og á íslenskri náttúru. Framkvæmd laga um endurgreiðslur til kvikmyndaframleiðslu þarf að rýna með tilliti til þessara markmiða. Kvikmyndasjóður í samræmi við metnaðarfulla Kvikmyndastefnu Kvikmyndastefna til ársins 2030 er fyrsta heildstæða stefna íslenskra stjórnvalda á sviði kvikmyndamála. Hún var unnin í nánu samstarfi atvinnulífs og stjórnvalda, í þverpólitískri sátt undir forystu mennta- og menningarmálaráðherra. Mikilvægt er að stefnan tapi ekki inntaki sínu þrátt fyrir ólgusjó ríkisfjármálanna. Samtök kvikmyndaleikstjóra gera þá kröfu á að nú verði gert samkomulag við kvikmyndahöfunda og kvikmyndagerðarfólk um framlög til kvikmyndasjóðs til að tryggja stöðugleika í greininni. Framlög sem gildi til a.m.k næstu fjögurra ára, eins og hefur tíðkast á árum áður en hafa ekki gilt frá árinu 2019. Samtök kvikmyndaleikstjóra krefjast þess einnig að staðið verði við loforð um öflugan kvikmyndasjóð eins og kvikmyndastefnan kveður á um enda er hann forsenda frumsköpunar í íslenskri kvikmyndagerð. Höfundar eru í stjórn Samtaka kvikmyndaleikstjóra
Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun
Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar
Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar
Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar
Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun