Sex liða áætlun til að koma á jafnvægi í húsnæðismálunum. Gunnar Einarsson skrifar 13. júní 2024 07:01 1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Efnahagsmál Húsnæðismál Mest lesið Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Köstum ekki verðmætum á glæ Ingvar Jónsson Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Verkafólk kaupir aðgang að íslenskum auðlindum af Norðmönnum Arndís Kristjánsdóttir Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar Skoðun Skoðun Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi.
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar