RÚV og siðferði Páll Steingrímsson skrifar 14. desember 2023 09:30 Ég hef nú forðast það að fylgjast með nokkru því sem birtist á RÚV og þeir sem þekkja mig vita vel hvers vegna það er, en þegar að ég las ummæli sem Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra viðhafði um þessa stofnun þá ákvað ég að brjóta odd af þessu áhugaleysi mínu og skoða tilefni orða hans. Verð ég að segja að vinnubrögð stofnunarinnar komu mér ekki á óvart. Ég hef persónulega reynslu af vinnubrögðum núverandi og fyrrverandi starfsmanna Ríkisútvarpsins og þeir sem hafa lesið fésbókarvegg minn vita hver hún er. Því miður er sá siðferðisbrestur og mögulega saknæma framferði sem þar birtist ekki einsdæmi þó ég gjarnan vildi. Skemmst er að rifja upp húsvitjunina í Grindavík nýverið, gluggagæinn (drónann) á ónefndum sveitabæ á Suðurlandi og svo lengi mætti telja. Svo djúp er holan þar sem siðferðisþröskuldurinn er hjá flestum að stjórnarmaður Ríkisútvarpsins sá sig knúinn í lok september að minna útvarpsstjóra (og fyrrum lögreglustjórann) og hans fólk á að virða lög og reglur. Aftur að ástæðu þessa pistils, en eftir lestur orða Bjarna Benediktssonar skoðaði ég umfjöllun Kveiksþáttarins. Í kjölfarið sendi ég starfsmanni Kveiks sem átti aðkomu að þessum þætti og spurði einnar spurningar: „Góðan daginn Arnar. Hvaðan komu þessar upplýsingar? „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka.““ Ég veit að þessi fullyrðing er röng því þau fyrirtæki sem hafa til dæmis verið að láta byggja fyrir sig skip sem er nánast eingöngu gert erlendis fá oft boð um lán án þess að sú kvöð fylgi að hafa nokkurn bankareikning hjá viðkomandi lánastofnun, hvað þá skyldu til að leggja tekjur sínar inn á reikning hjá viðkomandi lánastofnun. Heilum fimm dögum síðar hefur mér ekki enn borist svar. Það er svo sem engin nýlunda en var það oft og iðulega viðbrögð þess hóps blaðamanna sem hafa nú stöðu sakbornings þegar ég bað þá um að standa skil á fullyrðingum sínum. Þeir sem þekkja til rekstrar, sem takmörkuð þekking virðist vera á innan veggja Ríkisútvarpsins, vita að enginn með starfsemi á Íslandi getur flúið krónuna. Laun og annar innlendur kostnaður, sem yfirleitt er meðal stærstu útgjaldaliða hvers fyrirtækis, er í krónum. Þó eru mörg þessara fyrirtækja einnig með kostnað í erlendum myntum. Hins vegar er bróðurpartur tekna útflutningsfyrirtækja eðli málsins samkvæmt í erlendum gjaldmiðlum. Tilgangurinn með að gera upp í erlendri mynt er að draga úr áhættu fyrirtækisins þegar kemur að tekjum þess, sem er undirstaða tilvist þeirra. Þetta er eitthvað sem virðist skipta Ríkisútvarpið litlu máli enda bjargar ríkið stofnuninni með einu pennastriki og hækkar útvarpsgjaldið ef á þarf að halda. Aldrei þarf að sýna aðhald í rekstrinum sjálfum. Hann bólgnar út eins og brauð í ofni á kostnað skattgreiðenda. Já, við skattgreiðendur borgum nefnilega launin þeirra, annan kostnað og tapið. Forvera núverandi útvarpstjóra tókst að reka stofnunina með hagnaði og jók eiginfjárhlutfallið jafnt og þétt allan sinn skipunartíma. Uppsafnað tap núverandi útvarpsstjóra nemur á fjórða hundrað milljónir króna og eiginfjárhlutfallið rétt um 20% – þrátt fyrir bæði auglýsingatekjur og síhækkandi útvarpsgjald. Hvað þáttinn að öðru leyti varðar þá er hann sama marki brenndur og flest annað það sem ég hef kynnst frá þessari ríkisstofnun: dylgjur og áróður á kostnað skattgreiðenda. Alltaf skal reynt að tortryggja sjávarútvegsfyrirtækin, sbr. orðalag Kveiks: „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka. Hvort tekjurnar skila sér svo allar til Íslands er óvíst og upplýsingar um það liggja ekki á lausu. Þannig er ekkert víst að til að mynda allur ágóðinn af fiskútflutningi skili sér inn í íslenska hagkerfið.“ Svo maður noti orðalag ungdómsins: Kommon! Þetta er hvorki fjölmiðlun né fagmennska. Þetta eru dylgjur og áróður. Ef þessi stofnun ætlar að ná virðingu sinni aftur – og Stefán Eiríksson að láta minnast síns fyrir eitthvað annað en hvert stórslysið á fætur öðru þá verða menn að girða sig í brók, axla ábyrgð og hætta að stinga hausnum í sandinn. Þetta er ekki hægt. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ríkisútvarpið Páll Steingrímsson Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Sjá meira
Ég hef nú forðast það að fylgjast með nokkru því sem birtist á RÚV og þeir sem þekkja mig vita vel hvers vegna það er, en þegar að ég las ummæli sem Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra viðhafði um þessa stofnun þá ákvað ég að brjóta odd af þessu áhugaleysi mínu og skoða tilefni orða hans. Verð ég að segja að vinnubrögð stofnunarinnar komu mér ekki á óvart. Ég hef persónulega reynslu af vinnubrögðum núverandi og fyrrverandi starfsmanna Ríkisútvarpsins og þeir sem hafa lesið fésbókarvegg minn vita hver hún er. Því miður er sá siðferðisbrestur og mögulega saknæma framferði sem þar birtist ekki einsdæmi þó ég gjarnan vildi. Skemmst er að rifja upp húsvitjunina í Grindavík nýverið, gluggagæinn (drónann) á ónefndum sveitabæ á Suðurlandi og svo lengi mætti telja. Svo djúp er holan þar sem siðferðisþröskuldurinn er hjá flestum að stjórnarmaður Ríkisútvarpsins sá sig knúinn í lok september að minna útvarpsstjóra (og fyrrum lögreglustjórann) og hans fólk á að virða lög og reglur. Aftur að ástæðu þessa pistils, en eftir lestur orða Bjarna Benediktssonar skoðaði ég umfjöllun Kveiksþáttarins. Í kjölfarið sendi ég starfsmanni Kveiks sem átti aðkomu að þessum þætti og spurði einnar spurningar: „Góðan daginn Arnar. Hvaðan komu þessar upplýsingar? „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka.““ Ég veit að þessi fullyrðing er röng því þau fyrirtæki sem hafa til dæmis verið að láta byggja fyrir sig skip sem er nánast eingöngu gert erlendis fá oft boð um lán án þess að sú kvöð fylgi að hafa nokkurn bankareikning hjá viðkomandi lánastofnun, hvað þá skyldu til að leggja tekjur sínar inn á reikning hjá viðkomandi lánastofnun. Heilum fimm dögum síðar hefur mér ekki enn borist svar. Það er svo sem engin nýlunda en var það oft og iðulega viðbrögð þess hóps blaðamanna sem hafa nú stöðu sakbornings þegar ég bað þá um að standa skil á fullyrðingum sínum. Þeir sem þekkja til rekstrar, sem takmörkuð þekking virðist vera á innan veggja Ríkisútvarpsins, vita að enginn með starfsemi á Íslandi getur flúið krónuna. Laun og annar innlendur kostnaður, sem yfirleitt er meðal stærstu útgjaldaliða hvers fyrirtækis, er í krónum. Þó eru mörg þessara fyrirtækja einnig með kostnað í erlendum myntum. Hins vegar er bróðurpartur tekna útflutningsfyrirtækja eðli málsins samkvæmt í erlendum gjaldmiðlum. Tilgangurinn með að gera upp í erlendri mynt er að draga úr áhættu fyrirtækisins þegar kemur að tekjum þess, sem er undirstaða tilvist þeirra. Þetta er eitthvað sem virðist skipta Ríkisútvarpið litlu máli enda bjargar ríkið stofnuninni með einu pennastriki og hækkar útvarpsgjaldið ef á þarf að halda. Aldrei þarf að sýna aðhald í rekstrinum sjálfum. Hann bólgnar út eins og brauð í ofni á kostnað skattgreiðenda. Já, við skattgreiðendur borgum nefnilega launin þeirra, annan kostnað og tapið. Forvera núverandi útvarpstjóra tókst að reka stofnunina með hagnaði og jók eiginfjárhlutfallið jafnt og þétt allan sinn skipunartíma. Uppsafnað tap núverandi útvarpsstjóra nemur á fjórða hundrað milljónir króna og eiginfjárhlutfallið rétt um 20% – þrátt fyrir bæði auglýsingatekjur og síhækkandi útvarpsgjald. Hvað þáttinn að öðru leyti varðar þá er hann sama marki brenndur og flest annað það sem ég hef kynnst frá þessari ríkisstofnun: dylgjur og áróður á kostnað skattgreiðenda. Alltaf skal reynt að tortryggja sjávarútvegsfyrirtækin, sbr. orðalag Kveiks: „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka. Hvort tekjurnar skila sér svo allar til Íslands er óvíst og upplýsingar um það liggja ekki á lausu. Þannig er ekkert víst að til að mynda allur ágóðinn af fiskútflutningi skili sér inn í íslenska hagkerfið.“ Svo maður noti orðalag ungdómsins: Kommon! Þetta er hvorki fjölmiðlun né fagmennska. Þetta eru dylgjur og áróður. Ef þessi stofnun ætlar að ná virðingu sinni aftur – og Stefán Eiríksson að láta minnast síns fyrir eitthvað annað en hvert stórslysið á fætur öðru þá verða menn að girða sig í brók, axla ábyrgð og hætta að stinga hausnum í sandinn. Þetta er ekki hægt. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun