RÚV og siðferði Páll Steingrímsson skrifar 14. desember 2023 09:30 Ég hef nú forðast það að fylgjast með nokkru því sem birtist á RÚV og þeir sem þekkja mig vita vel hvers vegna það er, en þegar að ég las ummæli sem Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra viðhafði um þessa stofnun þá ákvað ég að brjóta odd af þessu áhugaleysi mínu og skoða tilefni orða hans. Verð ég að segja að vinnubrögð stofnunarinnar komu mér ekki á óvart. Ég hef persónulega reynslu af vinnubrögðum núverandi og fyrrverandi starfsmanna Ríkisútvarpsins og þeir sem hafa lesið fésbókarvegg minn vita hver hún er. Því miður er sá siðferðisbrestur og mögulega saknæma framferði sem þar birtist ekki einsdæmi þó ég gjarnan vildi. Skemmst er að rifja upp húsvitjunina í Grindavík nýverið, gluggagæinn (drónann) á ónefndum sveitabæ á Suðurlandi og svo lengi mætti telja. Svo djúp er holan þar sem siðferðisþröskuldurinn er hjá flestum að stjórnarmaður Ríkisútvarpsins sá sig knúinn í lok september að minna útvarpsstjóra (og fyrrum lögreglustjórann) og hans fólk á að virða lög og reglur. Aftur að ástæðu þessa pistils, en eftir lestur orða Bjarna Benediktssonar skoðaði ég umfjöllun Kveiksþáttarins. Í kjölfarið sendi ég starfsmanni Kveiks sem átti aðkomu að þessum þætti og spurði einnar spurningar: „Góðan daginn Arnar. Hvaðan komu þessar upplýsingar? „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka.““ Ég veit að þessi fullyrðing er röng því þau fyrirtæki sem hafa til dæmis verið að láta byggja fyrir sig skip sem er nánast eingöngu gert erlendis fá oft boð um lán án þess að sú kvöð fylgi að hafa nokkurn bankareikning hjá viðkomandi lánastofnun, hvað þá skyldu til að leggja tekjur sínar inn á reikning hjá viðkomandi lánastofnun. Heilum fimm dögum síðar hefur mér ekki enn borist svar. Það er svo sem engin nýlunda en var það oft og iðulega viðbrögð þess hóps blaðamanna sem hafa nú stöðu sakbornings þegar ég bað þá um að standa skil á fullyrðingum sínum. Þeir sem þekkja til rekstrar, sem takmörkuð þekking virðist vera á innan veggja Ríkisútvarpsins, vita að enginn með starfsemi á Íslandi getur flúið krónuna. Laun og annar innlendur kostnaður, sem yfirleitt er meðal stærstu útgjaldaliða hvers fyrirtækis, er í krónum. Þó eru mörg þessara fyrirtækja einnig með kostnað í erlendum myntum. Hins vegar er bróðurpartur tekna útflutningsfyrirtækja eðli málsins samkvæmt í erlendum gjaldmiðlum. Tilgangurinn með að gera upp í erlendri mynt er að draga úr áhættu fyrirtækisins þegar kemur að tekjum þess, sem er undirstaða tilvist þeirra. Þetta er eitthvað sem virðist skipta Ríkisútvarpið litlu máli enda bjargar ríkið stofnuninni með einu pennastriki og hækkar útvarpsgjaldið ef á þarf að halda. Aldrei þarf að sýna aðhald í rekstrinum sjálfum. Hann bólgnar út eins og brauð í ofni á kostnað skattgreiðenda. Já, við skattgreiðendur borgum nefnilega launin þeirra, annan kostnað og tapið. Forvera núverandi útvarpstjóra tókst að reka stofnunina með hagnaði og jók eiginfjárhlutfallið jafnt og þétt allan sinn skipunartíma. Uppsafnað tap núverandi útvarpsstjóra nemur á fjórða hundrað milljónir króna og eiginfjárhlutfallið rétt um 20% – þrátt fyrir bæði auglýsingatekjur og síhækkandi útvarpsgjald. Hvað þáttinn að öðru leyti varðar þá er hann sama marki brenndur og flest annað það sem ég hef kynnst frá þessari ríkisstofnun: dylgjur og áróður á kostnað skattgreiðenda. Alltaf skal reynt að tortryggja sjávarútvegsfyrirtækin, sbr. orðalag Kveiks: „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka. Hvort tekjurnar skila sér svo allar til Íslands er óvíst og upplýsingar um það liggja ekki á lausu. Þannig er ekkert víst að til að mynda allur ágóðinn af fiskútflutningi skili sér inn í íslenska hagkerfið.“ Svo maður noti orðalag ungdómsins: Kommon! Þetta er hvorki fjölmiðlun né fagmennska. Þetta eru dylgjur og áróður. Ef þessi stofnun ætlar að ná virðingu sinni aftur – og Stefán Eiríksson að láta minnast síns fyrir eitthvað annað en hvert stórslysið á fætur öðru þá verða menn að girða sig í brók, axla ábyrgð og hætta að stinga hausnum í sandinn. Þetta er ekki hægt. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ríkisútvarpið Páll Steingrímsson Mest lesið Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir Skoðun Veimiltítustjórn og tugþúsundir dáinna barna Viðar Hreinsson Skoðun Skoðun Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson skrifar Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Veimiltítustjórn og tugþúsundir dáinna barna Viðar Hreinsson skrifar Sjá meira
Ég hef nú forðast það að fylgjast með nokkru því sem birtist á RÚV og þeir sem þekkja mig vita vel hvers vegna það er, en þegar að ég las ummæli sem Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra viðhafði um þessa stofnun þá ákvað ég að brjóta odd af þessu áhugaleysi mínu og skoða tilefni orða hans. Verð ég að segja að vinnubrögð stofnunarinnar komu mér ekki á óvart. Ég hef persónulega reynslu af vinnubrögðum núverandi og fyrrverandi starfsmanna Ríkisútvarpsins og þeir sem hafa lesið fésbókarvegg minn vita hver hún er. Því miður er sá siðferðisbrestur og mögulega saknæma framferði sem þar birtist ekki einsdæmi þó ég gjarnan vildi. Skemmst er að rifja upp húsvitjunina í Grindavík nýverið, gluggagæinn (drónann) á ónefndum sveitabæ á Suðurlandi og svo lengi mætti telja. Svo djúp er holan þar sem siðferðisþröskuldurinn er hjá flestum að stjórnarmaður Ríkisútvarpsins sá sig knúinn í lok september að minna útvarpsstjóra (og fyrrum lögreglustjórann) og hans fólk á að virða lög og reglur. Aftur að ástæðu þessa pistils, en eftir lestur orða Bjarna Benediktssonar skoðaði ég umfjöllun Kveiksþáttarins. Í kjölfarið sendi ég starfsmanni Kveiks sem átti aðkomu að þessum þætti og spurði einnar spurningar: „Góðan daginn Arnar. Hvaðan komu þessar upplýsingar? „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka.““ Ég veit að þessi fullyrðing er röng því þau fyrirtæki sem hafa til dæmis verið að láta byggja fyrir sig skip sem er nánast eingöngu gert erlendis fá oft boð um lán án þess að sú kvöð fylgi að hafa nokkurn bankareikning hjá viðkomandi lánastofnun, hvað þá skyldu til að leggja tekjur sínar inn á reikning hjá viðkomandi lánastofnun. Heilum fimm dögum síðar hefur mér ekki enn borist svar. Það er svo sem engin nýlunda en var það oft og iðulega viðbrögð þess hóps blaðamanna sem hafa nú stöðu sakbornings þegar ég bað þá um að standa skil á fullyrðingum sínum. Þeir sem þekkja til rekstrar, sem takmörkuð þekking virðist vera á innan veggja Ríkisútvarpsins, vita að enginn með starfsemi á Íslandi getur flúið krónuna. Laun og annar innlendur kostnaður, sem yfirleitt er meðal stærstu útgjaldaliða hvers fyrirtækis, er í krónum. Þó eru mörg þessara fyrirtækja einnig með kostnað í erlendum myntum. Hins vegar er bróðurpartur tekna útflutningsfyrirtækja eðli málsins samkvæmt í erlendum gjaldmiðlum. Tilgangurinn með að gera upp í erlendri mynt er að draga úr áhættu fyrirtækisins þegar kemur að tekjum þess, sem er undirstaða tilvist þeirra. Þetta er eitthvað sem virðist skipta Ríkisútvarpið litlu máli enda bjargar ríkið stofnuninni með einu pennastriki og hækkar útvarpsgjaldið ef á þarf að halda. Aldrei þarf að sýna aðhald í rekstrinum sjálfum. Hann bólgnar út eins og brauð í ofni á kostnað skattgreiðenda. Já, við skattgreiðendur borgum nefnilega launin þeirra, annan kostnað og tapið. Forvera núverandi útvarpstjóra tókst að reka stofnunina með hagnaði og jók eiginfjárhlutfallið jafnt og þétt allan sinn skipunartíma. Uppsafnað tap núverandi útvarpsstjóra nemur á fjórða hundrað milljónir króna og eiginfjárhlutfallið rétt um 20% – þrátt fyrir bæði auglýsingatekjur og síhækkandi útvarpsgjald. Hvað þáttinn að öðru leyti varðar þá er hann sama marki brenndur og flest annað það sem ég hef kynnst frá þessari ríkisstofnun: dylgjur og áróður á kostnað skattgreiðenda. Alltaf skal reynt að tortryggja sjávarútvegsfyrirtækin, sbr. orðalag Kveiks: „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka. Hvort tekjurnar skila sér svo allar til Íslands er óvíst og upplýsingar um það liggja ekki á lausu. Þannig er ekkert víst að til að mynda allur ágóðinn af fiskútflutningi skili sér inn í íslenska hagkerfið.“ Svo maður noti orðalag ungdómsins: Kommon! Þetta er hvorki fjölmiðlun né fagmennska. Þetta eru dylgjur og áróður. Ef þessi stofnun ætlar að ná virðingu sinni aftur – og Stefán Eiríksson að láta minnast síns fyrir eitthvað annað en hvert stórslysið á fætur öðru þá verða menn að girða sig í brók, axla ábyrgð og hætta að stinga hausnum í sandinn. Þetta er ekki hægt. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja.
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun