Eru lífeyrissjóðir fyrir alla? Sigurður H. Einarsson skrifar 13. nóvember 2023 07:31 19. maí árið 1969 sömdu Alþýðusambandið og Vinnuveitendasamband Íslands um það í kjarasamningum að stofna lífeyrissjóð fyrir verkafólk.Síðan þá hefur mikið vatn runnið til sjávar. Einu sinni voru til 97 lífeyrissjóðir og þótti sjálfsagt en í dag eru viðhorfin önnur og þætti flestum það galið að hafa slíkan fjölda lífeyrissjóða. Nær væri að hafa þá 4 til 5 og best væri að hafa einn lífeyrissjóð fyrir alla landsmenn en það er önnur saga. En hver er ávinningurinn á því að borga í lífeyrissjóð? Lífeyrissjóðirnir gefa það út að það sé ávinningur fyrir alla að borga í lífeyrissjóð, en er það svo?????? Að lenda fyrir utan kerfið, eða drengurinn að vestan. Ungur drengur elst upp fyrir vestan og byrjar að vinna strax að vinna þegar hann hefur getu til..Og á unglingsárum er hann kominn í beitningu og að stokka upp línu. Og hefur verið á vinnmarkaðinum óslitið frá árinu 1995, við ýmis störf bæði til sjós og lands, Á árunum 2005 til 2013 starfar hann hjá Norðurál á Grundartanga. En ekki vakti það áhuga hjá honum að gera það að ævistarfi að starfa fyrir þetta fyrirtæki sem rekur mjög mannfjandsamlega starfsmannastefnu enda fyrirtæki í eigu erlendra fjárglæframanna. Það fékk piltinn til að hugsa síg til hreyfings og niðurstaðan var sú að leita sér meiri menntunar til að gera lífið aðeins bærilegra heldur en að vinna í verksmiðju. Og fyrir valinu varð lögfræði og árið 2019 lauk þessi greindi og flotti strákur 5 ára námi í lögfræði og brautskáðist með embættispróf í lögum frá Háskólanum í Reykjavík. Á námsárunum starfaði hann sem ökuleiðsögumaður fyrir ferðamenn. Allan tíman borgaði hann í lífeyrissjóð eins og aðrir á vinnumarkaðinum gera.Sá peningur er tekinn af fólki með lagaboði og er lífeyrir ætlaður til að vera hluti af samtryggingunni , hvort heldur þegar fólk hættir á vinnumarkaðinum vegna aldurs eða vegna veikinda. Það velur það engin að veikjast. Sléttum mánuði eftir útskrift tók líf hins unga lögfræðing algjöra U – beygju og má teljst hepinn að vera á lífi í dag. Þann dag dettur hinn ungi lögfræðingur út af vinnumarkaðinu og hefur ekki átt afturkvæmt síðan í neina vinnu. Greindist hann með æxli í heila sem hefur verið fjarlægt að mestu með tveimur stórum skurðaðgerðum og var þetta heilsutjón til þess að hann hefur ekki komist á vinnumarkaðinn síðan. Samhliða þessu fór hann á endurhæfinglífeyrir og var ráðlagt að sækja um örorkugreiðslur úr þeim lífeyrissjóðum sem hann átti réttindi í . Og gerði hann það og fékk greiðslu í 3 mánuði frá lífeyrissjóðnum en svo stoppuðu þessar greiðslur. Er lífeyrisgreiðslur ekki fyrir alla sem greiða í þá??? Lífeyrissjóðurinn hans heldur því fram að réttindi hans í sjóðnum væri fallin niður vegna þess að hann hafi ekki orðið fyrir raunverulegri tekjuskerðinu vegna lágra tekna síðustu 4 árin. Ennfremur tjáði sjóðurinn að staðan eins og hún væri myndi ekkert breytast neitt, þetta væri svona skv, þeirra samþykktum og þær gilda um þetta . Niðurstaðan er því sú að þrátt fyrir að hafa verið á vinnumarkaðinum í 25 ár greitt öll árin í lífeyrissjóð átt rétt á framreikningu réttinda, verið búinn að greiða milljónir í sjóðinn samkvæmt lagaboði þá átti hann engin réttind af því að tekjurnar síðustu 4 árin fyrir veikindin hafi verið svo lágar að sjóðurinn liti svo á að hann hafi ekki orðið fyrir neinni tekjuskerðingu. Ástæða lágra tekna var auðvitað sú að drengurinn álpaðist í nám, og var rétt nýútskrifaður áður en hann dettur út af vinnumarkaði. Hann á sem sé að sætta sig við það að fá 0 krónur úr sínum lífeyrissjóði. En rekstarkostnaður allra lífeyrissjóða er 12 til 15 milljarða, en það er ekki til peningur til að koma í veg fyrir að sjóðsfélagi lendi í ævilanga fátækt. Lífeyrissjóðirnir eru sem sé einingis fyrir suma en ekki alla, og allra síst þá sem mest á þeim greiðslum þurfa á að halda? Hvað hefðu gömlu frumkvöðlar verkalýðshreyfingarinnar sagt við svona framkomu??? Benni Davíðs, Eðvarð Sigurðsson,Snorri Jónsson. Eða eins og Benedikt Davíðssson segir í sinni bók „ Mér er ennþá í minni þegar ég hóf störf á skrifstofu Trésmiðafélags Reykjavíkur 1953 , þá komu þangað oft gamlir trésmiðir sem vegna sjúkleika eða elli voru hættir stöfum. Ýmisir þessar manna voru blásnauðir þrátt fyrir langa starfsævi og leið mjög illa að þurfa nánast að lifa á bónbjörgum. Þetta var kannski fyrsta kveikjan að hugsun minni um hvernig úr mætti bæta segir hann“ En hefur þetta breyst? Það er óréttlátt að fólk sem glatar starfsgetunni, veikist eða lendir í slysi, sé dæmt til ævilangrar fátæktar. Og þrátt fyrir að eiga lífeyrissjóði sem eru nú að ná fullum þroska eins og sagt er. Þannig á Ísland ekki að vera. Lífeyriskerfið er mannana verk og það er í okkar valdi að breyta þeim. Og gleyma því ekki hverjum lífeyrikerfið á að þjóna. Eða má segja að byltingin borði börnin sín??? Höfundur er félagi í VM félagi vélstjóra og málmtæknimanna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Lífeyrissjóðir Stéttarfélög Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Sjá meira
19. maí árið 1969 sömdu Alþýðusambandið og Vinnuveitendasamband Íslands um það í kjarasamningum að stofna lífeyrissjóð fyrir verkafólk.Síðan þá hefur mikið vatn runnið til sjávar. Einu sinni voru til 97 lífeyrissjóðir og þótti sjálfsagt en í dag eru viðhorfin önnur og þætti flestum það galið að hafa slíkan fjölda lífeyrissjóða. Nær væri að hafa þá 4 til 5 og best væri að hafa einn lífeyrissjóð fyrir alla landsmenn en það er önnur saga. En hver er ávinningurinn á því að borga í lífeyrissjóð? Lífeyrissjóðirnir gefa það út að það sé ávinningur fyrir alla að borga í lífeyrissjóð, en er það svo?????? Að lenda fyrir utan kerfið, eða drengurinn að vestan. Ungur drengur elst upp fyrir vestan og byrjar að vinna strax að vinna þegar hann hefur getu til..Og á unglingsárum er hann kominn í beitningu og að stokka upp línu. Og hefur verið á vinnmarkaðinum óslitið frá árinu 1995, við ýmis störf bæði til sjós og lands, Á árunum 2005 til 2013 starfar hann hjá Norðurál á Grundartanga. En ekki vakti það áhuga hjá honum að gera það að ævistarfi að starfa fyrir þetta fyrirtæki sem rekur mjög mannfjandsamlega starfsmannastefnu enda fyrirtæki í eigu erlendra fjárglæframanna. Það fékk piltinn til að hugsa síg til hreyfings og niðurstaðan var sú að leita sér meiri menntunar til að gera lífið aðeins bærilegra heldur en að vinna í verksmiðju. Og fyrir valinu varð lögfræði og árið 2019 lauk þessi greindi og flotti strákur 5 ára námi í lögfræði og brautskáðist með embættispróf í lögum frá Háskólanum í Reykjavík. Á námsárunum starfaði hann sem ökuleiðsögumaður fyrir ferðamenn. Allan tíman borgaði hann í lífeyrissjóð eins og aðrir á vinnumarkaðinum gera.Sá peningur er tekinn af fólki með lagaboði og er lífeyrir ætlaður til að vera hluti af samtryggingunni , hvort heldur þegar fólk hættir á vinnumarkaðinum vegna aldurs eða vegna veikinda. Það velur það engin að veikjast. Sléttum mánuði eftir útskrift tók líf hins unga lögfræðing algjöra U – beygju og má teljst hepinn að vera á lífi í dag. Þann dag dettur hinn ungi lögfræðingur út af vinnumarkaðinu og hefur ekki átt afturkvæmt síðan í neina vinnu. Greindist hann með æxli í heila sem hefur verið fjarlægt að mestu með tveimur stórum skurðaðgerðum og var þetta heilsutjón til þess að hann hefur ekki komist á vinnumarkaðinn síðan. Samhliða þessu fór hann á endurhæfinglífeyrir og var ráðlagt að sækja um örorkugreiðslur úr þeim lífeyrissjóðum sem hann átti réttindi í . Og gerði hann það og fékk greiðslu í 3 mánuði frá lífeyrissjóðnum en svo stoppuðu þessar greiðslur. Er lífeyrisgreiðslur ekki fyrir alla sem greiða í þá??? Lífeyrissjóðurinn hans heldur því fram að réttindi hans í sjóðnum væri fallin niður vegna þess að hann hafi ekki orðið fyrir raunverulegri tekjuskerðinu vegna lágra tekna síðustu 4 árin. Ennfremur tjáði sjóðurinn að staðan eins og hún væri myndi ekkert breytast neitt, þetta væri svona skv, þeirra samþykktum og þær gilda um þetta . Niðurstaðan er því sú að þrátt fyrir að hafa verið á vinnumarkaðinum í 25 ár greitt öll árin í lífeyrissjóð átt rétt á framreikningu réttinda, verið búinn að greiða milljónir í sjóðinn samkvæmt lagaboði þá átti hann engin réttind af því að tekjurnar síðustu 4 árin fyrir veikindin hafi verið svo lágar að sjóðurinn liti svo á að hann hafi ekki orðið fyrir neinni tekjuskerðingu. Ástæða lágra tekna var auðvitað sú að drengurinn álpaðist í nám, og var rétt nýútskrifaður áður en hann dettur út af vinnumarkaði. Hann á sem sé að sætta sig við það að fá 0 krónur úr sínum lífeyrissjóði. En rekstarkostnaður allra lífeyrissjóða er 12 til 15 milljarða, en það er ekki til peningur til að koma í veg fyrir að sjóðsfélagi lendi í ævilanga fátækt. Lífeyrissjóðirnir eru sem sé einingis fyrir suma en ekki alla, og allra síst þá sem mest á þeim greiðslum þurfa á að halda? Hvað hefðu gömlu frumkvöðlar verkalýðshreyfingarinnar sagt við svona framkomu??? Benni Davíðs, Eðvarð Sigurðsson,Snorri Jónsson. Eða eins og Benedikt Davíðssson segir í sinni bók „ Mér er ennþá í minni þegar ég hóf störf á skrifstofu Trésmiðafélags Reykjavíkur 1953 , þá komu þangað oft gamlir trésmiðir sem vegna sjúkleika eða elli voru hættir stöfum. Ýmisir þessar manna voru blásnauðir þrátt fyrir langa starfsævi og leið mjög illa að þurfa nánast að lifa á bónbjörgum. Þetta var kannski fyrsta kveikjan að hugsun minni um hvernig úr mætti bæta segir hann“ En hefur þetta breyst? Það er óréttlátt að fólk sem glatar starfsgetunni, veikist eða lendir í slysi, sé dæmt til ævilangrar fátæktar. Og þrátt fyrir að eiga lífeyrissjóði sem eru nú að ná fullum þroska eins og sagt er. Þannig á Ísland ekki að vera. Lífeyriskerfið er mannana verk og það er í okkar valdi að breyta þeim. Og gleyma því ekki hverjum lífeyrikerfið á að þjóna. Eða má segja að byltingin borði börnin sín??? Höfundur er félagi í VM félagi vélstjóra og málmtæknimanna.
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar