Nýtt hlið að höfuðborgarsvæðinu Davíð Þorláksson skrifar 27. október 2023 11:31 Nú styttist í að hægt verði að bjóða út fyrstu framkvæmdir vegna nýrrar Fossvogsbrúar, Öldu. Brúin verður krúnudjásnið í þeim framkvæmdum sem felast í Samgöngusáttmálanum. Í honum eru ellefu stofnvegaframkvæmdir, sex lotur Borgarlínunnar, fjöldi hjóla- og göngustíga, auk fjárfestinga í umferðarljósabúnaði og minni framkvæmdum sem bæta munu öryggi og umferðarflæði. Brúin tengir tvö stærstu sveitarfélög höfuðborgarsvæðisins og landsins alls, Reykjavík og Kópavog. Gert er ráð fyrir að 6-9.000 manns muni eiga leið um hana með almenningssamgöngum daglega, þegar Borgarlínan verður komin í fulla notkun, auk fjölda gangandi og hjólandi. Brúin verður í miklu návígi við eitt vinsælasta útivistarsvæði höfuðborgarsvæðisins í Nauthólsvík og Öskjuhlíð auk nýrrar byggðar og útvistarsvæða meðfram strandlengju Kópavogs. Hún verður að auki sýnileg öllum þeim sem aka milli Reykjavíkur og Kópavogs um Kringlumýrarbraut. Í dag eru það rúmlega 50.000 bílferðir á hverjum vikum degi eða rúmlega 60.000 manns. Hún mun væntanlega standa þarna vel fram á 22. öldina a.m.k., þótt erfitt sé að segja hve margt fólk muni þá eiga leið á eða framhjá henni og á hvaða fararmáta. Metnaður í hönnun Í ljósi alls þessa var ákveðið að fara í hönnunarsamkeppni í byrjun árs 2021, líklega þá einu sem verður farið í vegna Samgöngusáttmálans. Niðurstaðan kom í lok árs 2021, en það voru EFLA og BEAM Architects sem voru með sigurtillöguna. Síðan þá hefur undirbúningur og hönnun verið í fullum gangi og er nú á lokastigum. Kostnaður vegna hönnunar, framkvæmda, umsjónar og eftirlits er áætlaður um 6,1 milljarður og 1,4 milljarðar vegna landfyllinga. Kostnaðaráætlanir hafa hækkað talsvert frá upphafsáætlunum. Þar munar mestu um miklar hækkanir á verði á stáli og steypu, auk þess sem stækkað hefur þurft fyllingarnar við brúnna. Um 1,4 milljarðar króna sparast með því að nota hefðbundið stál í stað ryðfrís stáls, eins áður hafði verið gert ráð fyrir. Það mun þó augljóslega auka viðhaldskostnað, sem er áætlaður 400 milljónir á þessari öld. Ekki dýr í samanburði Þetta er því ekki ódýrt mannvirki og í því ljósi er eðlilegt að spurt sé hvort ekki sé hægt að fara hagkvæmari leiðir. Vegagerðin, sem annast undirbúning framkvæmdarinnar í samstarfi við okkur hjá Betri samgöngum, Reykjavíkurborg og Kópavogsbæ, hefur borið kostnaðinn saman við nokkrar aðrar brýr sem hafa verið í undirbúningi. Er þar um að ræða brýr yfir Hornafjarðarfljót, Þorskafjörð, sem var vígð í fyrradag, Kvíá og Hverfisfljót. Niðurstaðan er að það munar ekki miklu í verði þótt að um mjög ólíkar brýr sé að ræða. Það þarf ekki alltaf að vera mikið dýrara að gera hluti fallega. Þess má líka geta að ef ákveðið væri að fara aðrar leiðir værum við aftur komin á byrjunarreit og allt að þriggja ára vinna þyrfti að eiga sér stað aftur með tilheyrandi töfum á framkvæmdum. Hugsum stórt Mér varð hugsað til þess þegar ég átti erindi í Aðalbyggingu Háskóla Íslands nýlega hve magnað það er að fátæk þjóð hafi á fyrri hluta 20. aldar verið svo stórhuga að byggja þá glæsilegu byggingu. Og ekki bara hana, heldur líka Eimskipafélagshúsið, Hallgrímskirkju, Hótel Borg, Kristskirkju, Landsímahúsið, Aðalbyggingu Landspítalans, Listasafn Íslands, Reykjavíkurapótek, Þjóðleikhúsið, Sundhöllina og Verkamannabústaðina. Er ég þá bara að nefna nokkrar af þeim byggingum, eftir Guðjón Samúelsson, sem voru byggðar miðsvæðis í Reykjavík. Geta þær kynslóðir sem eru nú að byggja upp landið, sem er nú eitt það ríkasta í heimi, ekki leyft sér að búa til stórhuga mannvirki, þótt þau séu e.t.v. aðeins dýrari? Hvers konar mannvirki viljum við skilja eftir fyrir börnin okkar og barnabörn á þessum vinsæla útivistarstað? Höfundur er framkvæmdastjóri Betri samgangna ohf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Davíð Þorláksson Borgarlína Reykjavík Kópavogur Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr. Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Auðkenni þarf að passa upp á Eva Valdís Jóhönnudóttir skrifar Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Sjá meira
Nú styttist í að hægt verði að bjóða út fyrstu framkvæmdir vegna nýrrar Fossvogsbrúar, Öldu. Brúin verður krúnudjásnið í þeim framkvæmdum sem felast í Samgöngusáttmálanum. Í honum eru ellefu stofnvegaframkvæmdir, sex lotur Borgarlínunnar, fjöldi hjóla- og göngustíga, auk fjárfestinga í umferðarljósabúnaði og minni framkvæmdum sem bæta munu öryggi og umferðarflæði. Brúin tengir tvö stærstu sveitarfélög höfuðborgarsvæðisins og landsins alls, Reykjavík og Kópavog. Gert er ráð fyrir að 6-9.000 manns muni eiga leið um hana með almenningssamgöngum daglega, þegar Borgarlínan verður komin í fulla notkun, auk fjölda gangandi og hjólandi. Brúin verður í miklu návígi við eitt vinsælasta útivistarsvæði höfuðborgarsvæðisins í Nauthólsvík og Öskjuhlíð auk nýrrar byggðar og útvistarsvæða meðfram strandlengju Kópavogs. Hún verður að auki sýnileg öllum þeim sem aka milli Reykjavíkur og Kópavogs um Kringlumýrarbraut. Í dag eru það rúmlega 50.000 bílferðir á hverjum vikum degi eða rúmlega 60.000 manns. Hún mun væntanlega standa þarna vel fram á 22. öldina a.m.k., þótt erfitt sé að segja hve margt fólk muni þá eiga leið á eða framhjá henni og á hvaða fararmáta. Metnaður í hönnun Í ljósi alls þessa var ákveðið að fara í hönnunarsamkeppni í byrjun árs 2021, líklega þá einu sem verður farið í vegna Samgöngusáttmálans. Niðurstaðan kom í lok árs 2021, en það voru EFLA og BEAM Architects sem voru með sigurtillöguna. Síðan þá hefur undirbúningur og hönnun verið í fullum gangi og er nú á lokastigum. Kostnaður vegna hönnunar, framkvæmda, umsjónar og eftirlits er áætlaður um 6,1 milljarður og 1,4 milljarðar vegna landfyllinga. Kostnaðaráætlanir hafa hækkað talsvert frá upphafsáætlunum. Þar munar mestu um miklar hækkanir á verði á stáli og steypu, auk þess sem stækkað hefur þurft fyllingarnar við brúnna. Um 1,4 milljarðar króna sparast með því að nota hefðbundið stál í stað ryðfrís stáls, eins áður hafði verið gert ráð fyrir. Það mun þó augljóslega auka viðhaldskostnað, sem er áætlaður 400 milljónir á þessari öld. Ekki dýr í samanburði Þetta er því ekki ódýrt mannvirki og í því ljósi er eðlilegt að spurt sé hvort ekki sé hægt að fara hagkvæmari leiðir. Vegagerðin, sem annast undirbúning framkvæmdarinnar í samstarfi við okkur hjá Betri samgöngum, Reykjavíkurborg og Kópavogsbæ, hefur borið kostnaðinn saman við nokkrar aðrar brýr sem hafa verið í undirbúningi. Er þar um að ræða brýr yfir Hornafjarðarfljót, Þorskafjörð, sem var vígð í fyrradag, Kvíá og Hverfisfljót. Niðurstaðan er að það munar ekki miklu í verði þótt að um mjög ólíkar brýr sé að ræða. Það þarf ekki alltaf að vera mikið dýrara að gera hluti fallega. Þess má líka geta að ef ákveðið væri að fara aðrar leiðir værum við aftur komin á byrjunarreit og allt að þriggja ára vinna þyrfti að eiga sér stað aftur með tilheyrandi töfum á framkvæmdum. Hugsum stórt Mér varð hugsað til þess þegar ég átti erindi í Aðalbyggingu Háskóla Íslands nýlega hve magnað það er að fátæk þjóð hafi á fyrri hluta 20. aldar verið svo stórhuga að byggja þá glæsilegu byggingu. Og ekki bara hana, heldur líka Eimskipafélagshúsið, Hallgrímskirkju, Hótel Borg, Kristskirkju, Landsímahúsið, Aðalbyggingu Landspítalans, Listasafn Íslands, Reykjavíkurapótek, Þjóðleikhúsið, Sundhöllina og Verkamannabústaðina. Er ég þá bara að nefna nokkrar af þeim byggingum, eftir Guðjón Samúelsson, sem voru byggðar miðsvæðis í Reykjavík. Geta þær kynslóðir sem eru nú að byggja upp landið, sem er nú eitt það ríkasta í heimi, ekki leyft sér að búa til stórhuga mannvirki, þótt þau séu e.t.v. aðeins dýrari? Hvers konar mannvirki viljum við skilja eftir fyrir börnin okkar og barnabörn á þessum vinsæla útivistarstað? Höfundur er framkvæmdastjóri Betri samgangna ohf.
Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar