Innlent

Heimilis­tæki og úti­vistar­vörur sviknar út úr fyrir­tækjum

Kristinn Haukur Guðnason skrifar
Algengt er að skíði séu svikin út úr útivistarfyrirtækjum.
Algengt er að skíði séu svikin út úr útivistarfyrirtækjum. Getty

Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu rannsakar nú stórt fjársvikamál sem lýtur að úttektum á vörum. Mikið af vörunum eru heimilistæki og útivistarvörur og verðmætið hleypur á tugum milljóna króna.

Lögreglan varaði fyrirtæki við svikastarfseminni fyrir um tveimur vikum síðan en grunur leikur á að sömu aðilar hafi verið verki um langt skeið, það er allt frá árinu 2020. Samkvæmt frétt RÚV um málið eru á annan tug með réttarstöðu sakbornings. Sigurður Ingi Þórðarson, títt nefndur Siggi hakkari, var handtekinn og vistaður í gæsluvarðhaldi í desember árið 2021 vegna gruns um aðild að fjársvikum sem enn eru í rannsókn.

Guðný Hjaltadóttir, lögfræðingur hjá Félagi atvinnurekenda sem hefur verið í samstarfi við lögregluna í málinu, segir að það hafi borið mikið á svikunum fyrir um einu og hálfu ári síðan. Eftir að meintur höfuðpaur hinnar skipulögðu brotastarfsemi hafi verið dæmdur í gæsluvarðhald hafi komið lægð í þessu máli. Nú er byrjað að bera aftur á þeim en með öðru sniði.

„Þeir gengu mjög langt. Voru til dæmis að búa til Instagram eða Facebook síður fyrir fyrirtækin sem litu út fyrir að vera raunverulegar,“ segir Guðný um bylgjuna sem gekk yfir árið 2021.

Þá var verið að misnota nöfn gamalla fyrirtækja sem hafa ekki verið í rekstri í nokkurn tíma en voru engu að síður með gott lánshæfismat. Sendar voru út beiðnir um reikningsviðskipti og vöruúttektir sem litu út fyrir að vera frá fyrirtækjum í rekstri. Að sögn Guðnýjar er lánshæfismat það fyrsta og oft það eina sem fyrirtæki athuga áður en þau ákveða reikningsviðskipti.

Grunlausir sendlar

Á þessum tíma ráðlagi Félag atvinnurekenda fyrirtækjum að grennslast frekar um þegar beiðnir af þessu tagi kæmu upp. Einkum að kanna ársreikninga til að komast að hvort að kaupandinn væri með einhverja veltu.

Nú hafa svikararnir hins vegar fært sig upp á skaftið og eru farnir að nota nöfn fyrirtækja sem eru í raunverulegum rekstri í dag. Þar með eru þeir að skaða tvö fyrirtæki með brotum sínum. Annað með stuldi og hitt með því að valda orðsporshnekki.

Guðný Hjaltadóttir lögfræðingur hjá Félagi atvinnurekenda segir að tjónið hlaupi á tugum milljónum króna.

„Einstaklingur er kannski búinn að vera með fyrirtæki á sömu kennitölunni lengi og það er búið að fara mjög illa með fyrirtækið hans,“ segir Guðný um þau fyrirtæki sem svikararnir þykjast vera.

Sendlarnir eru yfirleitt grunlausir líka að sögn Guðnýjar. Þetta eru einstaklingar sem eru beðnir um að sækja vörur en þeir hafa ekki hugmynd um að þeir séu að taka þátt í þjófnaði.

Félag atvinnurekenda hefur því uppfært aðvaranir sínar til fyrirtækja. Þegar reikningsbeiðni berst er ekki lengur nóg að athuga hvort um raunverulegt fyrirtæki sé að ræða. „Þú þarft að taka upp símann og hringja í fjármálastjóra eða fyrirsvarsmann og spyrja hvort þeir hafi verið að senda beiðni,“ segir Guðný.

Grunsamlegar pantanir

Eins og áður segir er algengt að heimilistæki og útivistarvörur séu sviknar út úr fyrirtækjum. Svikin séu þó ekki einskorðuð við það. Oftast eru pantanirnar upp á hundruð þúsunda króna en þegar að skuldadögum kemur kannast enginn við að hafa pantað neitt. Varningurinn er horfinn.

„Nánast allar útvistarverslanir hjá okkur hafa lenti í þessu. Til dæmis beiðnir um að fá að taka út skíði,“ segir Guðný. Hún segir einnig að pantanirnar sjálfar ættu í sumum tilvikum að hringja viðvörunarbjöllum hjá seljendum. Einkum þegar um er að ræða heimilisvörur. „Það er kannski eðlilegt að stórt fyrirtæki panti fimmtíu úlpur. En þegar verið er að panta ofn og ristavél og þvíumlíkt ætti það að vekja upp spurningar,“ segir hún.

Ekkert endurheimt

Guðný segist hafa heyrt að tjónið sé um tuttugu milljónir króna í þeirri bylgju sem nú ríður yfir. Þó verði að hafa það í huga að ekki eru öll svik tilkynnt.

Hún segist gruna að varningurinn fari erlendis í sölu, í ljósi þess hversu mikið magn þetta er. Sennilega sé erfitt að koma svo miklu þýfi í verð hér á landi. Hún segist ekki vita til þess að neitt hafi verið endurheimt enn sem komið er.

„Það er skondið að menn sem eru með svona mikla framkvæmdahæfni séu ekki í lögmætu starfi,“ segir hún um hina þaulskipulögðu brotastarfsemi.


Tengdar fréttir

Siggi hakkari í gæslu­varð­haldi grunaður um um­fangs­mikil fjár­svik

Einn sætir gæsluvarðhaldi og fjórtán til viðbótar eru með réttarstöðu sakbornings í tengslum við umfangsmikla rannsókn lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu á fjársvikum, peningaþvætti og skjalafalsi. Tugir milljóna eru undir í málinu að sögn aðstoðaryfirlögregluþjóns hjá miðlægri rannsóknardeild lögreglu. 




Fleiri fréttir

Sjá meira


×