Öskrandi staðreynd Bryndís Haraldsdóttir skrifar 1. nóvember 2022 10:01 Árið 2014 svöruðu 81% barna því svo til að þau mætu andlega heilsu sína góða eða mjög góða í könnun Rannsóknar og greiningar í fyrra voru einungis 57% barna sem töldu svo vera. Þetta er öskrandi staðreynd, 43% barna meta sína andlegu heilsu sína ekki góða. Við þessu verðum við að bregðast og það hratt. Í geðheilsustefnunni er markið sett á að 90% barna meti andlega heilsu sína góða, en því miður hefur hún hrakað frá því stefnan var samþykkt. Hver er ástæðan ? Ég ætla ekki að setjast í spámannsætið og segja hvað veldur það er örugglega ekki eitthvað eitt heldur margir samverkandi þættir. Oft er bent á samfélagsmiðla sem óttast er að geti haft neikvæð áhrif á sjálfsmynd barna, það gera þeir örugglega og því er mikilvægt að foreldrar hafi eftirlit með samfélagsmiðlanotkun barna sinna. Mikil vinna og lífsgæðakapphlaup foreldra er annað sem gjarnan er nefnt. Við Íslendingar höfum löngum verið þekktir fyrir mikla vinnu. En markmið síðustu kjarasamninga var ekki síst að minka þetta álag og stytta vinnutíma. Þetta með lífsgæðakapphlaupið er svo annað fyrirbrigði sem engin getur lagað nema við sjálf. Sumir halda því fram að álag á börn sé of mikið fullur skóladagur, frístundir og heimanám, það vanti einfaldlega tíma til að slaka á og njóta eða láta sér leiðast. Þar hafa samfélagsmiðlar og tæknin tekið völdin, ekkert barn kann lengur að láta sér leiðast eða finna upp á einhverju að gera, við erum öll mötuð af afþreyingu á öllum mögulegum miðlum. Allt bendir þetta til þess að alvöru samskipti vanti, að foreldrar verji minni tíma með börnum sínum. Þar get ég horft í eigin barm eins og eflaust margir foreldrar hvernig tryggjum við samveru og góð samskipti þegar allir hafa sína dagskrá með vinnu, skóla, æfingum, félagslífi og allskonar skyldum. Það þarf heilt þorp Við sem foreldrar berum ábyrgð á börnum okkar og velferð þeirra, þeirri ábyrgð verður ekki vísað annað. En samt er það svo að það þarf heilt þorp til að ala upp barn og þess vegna kemur okkur öllum við velferð hvers barns. Skólinn er okkar mikilvægasta jöfnunartæki og góðir skólar eru grunnur að góðu samfélagi. Menntamálaráðherra hefur boðað allsherjar samráð um nýja heildarlöggjöf í kringum skólanna okkar og er það vel. Íslenskt menntakerfi er að mörgu leyti gott, við höfum góða kennara sem eru án efa allir að gera sitt besta. En íslenska menntakerfið kostar mikla peninga og samkvæmt alþjóðlegum mælingum, t.a.m. Pisa erum við ekki að ná árangri í samræmi við þá fjármuni sem við verjum í fjárfestinguna. Of margir, sérstaklega drengir, geta ekki lesið sér til gagns. Stelpurnar okkar glíma við kvíða. En þau eru auðvitað ekki vandamálið heldur er verkefni okkar að laga þetta, sjá til þess að öllum börnum líði vel og að þau fái eins mikið út úr grunnskólanum og kostur er. Það er því nauðsynlegt að ráðast í úrbætur. Tryggja þarf að kennarar hafi rými og stuðning til að mæta hverjum og einum nemanda þar sem hann er staddur með námsefni við hæfi. Kennsluaðferðirnar þurfa að byggja á vísindum og þær þurfa að virka. Ég vil fagna þeirri miklu samfélagsumræðu sem skapast hefur um börnin okkar, skólanna og velferð barna. Heilu sjónvarpsþættirnir, mikil og góð greinaskrif um velferð barna og almenn umræða allt er þetta af hinu góða og mikilvægt. Í haust hóf ég að halda erindi á vettvangi Sjálfstæðisflokksins um skólamál. Ástæðan var ekki síst sú að mér fannst umræða um skólamál lítil sem engin og fyrst og fremst einkennast af fréttum um myglu í skólahúsnæði, kjarasamninga kennara og öðrum rekstar þáttum en lítið sem ekkert um raunverulega starfið sem þar er unnið. Ekkert um kennsluaðferðir og vísindin þar á bakvið, það hefur nú breyst og fagna ég því mjög. Ég vona að á komandi misserum munu eiga sér stað umræða um þessa þætti umræða sem mun leiða okkar til aðgerða sem skila árangri. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður Allsherjar- og menntamálanefndar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bryndís Haraldsdóttir Börn og uppeldi Sjálfstæðisflokkurinn Heilbrigðismál Mest lesið Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun Skoðun Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Sjá meira
Árið 2014 svöruðu 81% barna því svo til að þau mætu andlega heilsu sína góða eða mjög góða í könnun Rannsóknar og greiningar í fyrra voru einungis 57% barna sem töldu svo vera. Þetta er öskrandi staðreynd, 43% barna meta sína andlegu heilsu sína ekki góða. Við þessu verðum við að bregðast og það hratt. Í geðheilsustefnunni er markið sett á að 90% barna meti andlega heilsu sína góða, en því miður hefur hún hrakað frá því stefnan var samþykkt. Hver er ástæðan ? Ég ætla ekki að setjast í spámannsætið og segja hvað veldur það er örugglega ekki eitthvað eitt heldur margir samverkandi þættir. Oft er bent á samfélagsmiðla sem óttast er að geti haft neikvæð áhrif á sjálfsmynd barna, það gera þeir örugglega og því er mikilvægt að foreldrar hafi eftirlit með samfélagsmiðlanotkun barna sinna. Mikil vinna og lífsgæðakapphlaup foreldra er annað sem gjarnan er nefnt. Við Íslendingar höfum löngum verið þekktir fyrir mikla vinnu. En markmið síðustu kjarasamninga var ekki síst að minka þetta álag og stytta vinnutíma. Þetta með lífsgæðakapphlaupið er svo annað fyrirbrigði sem engin getur lagað nema við sjálf. Sumir halda því fram að álag á börn sé of mikið fullur skóladagur, frístundir og heimanám, það vanti einfaldlega tíma til að slaka á og njóta eða láta sér leiðast. Þar hafa samfélagsmiðlar og tæknin tekið völdin, ekkert barn kann lengur að láta sér leiðast eða finna upp á einhverju að gera, við erum öll mötuð af afþreyingu á öllum mögulegum miðlum. Allt bendir þetta til þess að alvöru samskipti vanti, að foreldrar verji minni tíma með börnum sínum. Þar get ég horft í eigin barm eins og eflaust margir foreldrar hvernig tryggjum við samveru og góð samskipti þegar allir hafa sína dagskrá með vinnu, skóla, æfingum, félagslífi og allskonar skyldum. Það þarf heilt þorp Við sem foreldrar berum ábyrgð á börnum okkar og velferð þeirra, þeirri ábyrgð verður ekki vísað annað. En samt er það svo að það þarf heilt þorp til að ala upp barn og þess vegna kemur okkur öllum við velferð hvers barns. Skólinn er okkar mikilvægasta jöfnunartæki og góðir skólar eru grunnur að góðu samfélagi. Menntamálaráðherra hefur boðað allsherjar samráð um nýja heildarlöggjöf í kringum skólanna okkar og er það vel. Íslenskt menntakerfi er að mörgu leyti gott, við höfum góða kennara sem eru án efa allir að gera sitt besta. En íslenska menntakerfið kostar mikla peninga og samkvæmt alþjóðlegum mælingum, t.a.m. Pisa erum við ekki að ná árangri í samræmi við þá fjármuni sem við verjum í fjárfestinguna. Of margir, sérstaklega drengir, geta ekki lesið sér til gagns. Stelpurnar okkar glíma við kvíða. En þau eru auðvitað ekki vandamálið heldur er verkefni okkar að laga þetta, sjá til þess að öllum börnum líði vel og að þau fái eins mikið út úr grunnskólanum og kostur er. Það er því nauðsynlegt að ráðast í úrbætur. Tryggja þarf að kennarar hafi rými og stuðning til að mæta hverjum og einum nemanda þar sem hann er staddur með námsefni við hæfi. Kennsluaðferðirnar þurfa að byggja á vísindum og þær þurfa að virka. Ég vil fagna þeirri miklu samfélagsumræðu sem skapast hefur um börnin okkar, skólanna og velferð barna. Heilu sjónvarpsþættirnir, mikil og góð greinaskrif um velferð barna og almenn umræða allt er þetta af hinu góða og mikilvægt. Í haust hóf ég að halda erindi á vettvangi Sjálfstæðisflokksins um skólamál. Ástæðan var ekki síst sú að mér fannst umræða um skólamál lítil sem engin og fyrst og fremst einkennast af fréttum um myglu í skólahúsnæði, kjarasamninga kennara og öðrum rekstar þáttum en lítið sem ekkert um raunverulega starfið sem þar er unnið. Ekkert um kennsluaðferðir og vísindin þar á bakvið, það hefur nú breyst og fagna ég því mjög. Ég vona að á komandi misserum munu eiga sér stað umræða um þessa þætti umræða sem mun leiða okkar til aðgerða sem skila árangri. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður Allsherjar- og menntamálanefndar.
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun