Seðlabankinn fóðrar fjármálahýenurnar Vilhjálmur Birgisson skrifar 3. ágúst 2022 13:00 Enn og aftur kemur Seðlabankinn og hótar launafólki illilega vegna komandi kjarasamninga en rétt er að geta þess að einungis 12 vikur eru þar til kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði renna út. Það er svo sorglegt að sjá og verða vitni að varðmennskunni enn og aftur í kringum fjármálaelítuna og Seðlabankann er vílar ekki fyrir sér að kasta launafólki, almenningi og heimilunum eins og hverju öðru fóðri í ginið á fjármálahýenunum með því að hækka vexti viðstöðulaust. Það er rétt að rifja upp að í síðustu kjarasamningum gerði verkalýðshreyfingin allt til að stuðla hér að stöðugleika sem byggðist á lágri verðbólgu og hagstæðu vaxtaumhverfi. Við sömdum um krónutöluhækkanir sem námu 90 þúsund krónum í fjögurra ára samningi handa þeim tekjulægstu og 67.500 krónum handa þeim sem ekki tækju laun eftir kauptöxtum. Já, við gerðum allt rétt í kjarasamningsgerðinni 2019 og allir voru sammála um að lífskjarasamningurinn myndi tryggja stöðugleika næstu fjögur árin, en að sjálfsögðu sá enginn fyrir Covidfaraldur né stríð í Úkraníu. En núna á enn og aftur að skella allri ábyrgðinni á launafólk og heimili. Það er ljóst að lífskjarasamningurinn sem gerður var 2019 stuðlaði að vaxtalækkunarferli og í nokkra mánuði var íslenskum almenningi og heimilum boðið upp á nokkuð sambærileg vaxtakjör á húsnæðislánum og neytendum í þeim löndum sem við viljum bera okkur saman við stendur til boða. En Adam var ekki lengi í paradís, enda hafa stýrivextir Seðlabankans hækkað úr 0,75% í 4,75% á skömmum tíma og allur ávinningurinn sem náðist er fokinn út í veður og vind. Það er dapurt að sjá Seðlabankann hækka vexti vegna hluta sem launafólk og heimili bera enga ábyrgð á enda liggur fyrir að verðbólgan hér á landi er vegna framboðsskorts á húsnæði og vegna innfluttrar verðbólgu sem við ráðum ekkert við. Það blasir við að vaxtahækkanir Seðlabankans gera ekkert annað en að fóðra hýenur fjármálaelítunnar eins og enginn sé morgundagurinn enda nam t.d. hagnaður viðskiptabankanna þriggja litlu minna en allar útflutningstekjur á þorskafurðum á síðasta ári. Ávinningur af lífskjarasamningum að þurrkast upp Já það er skelfilegt að verða vitni að því að vaxtahækkanir fjármálakerfisins að undanförnu hafi gert það að verkum að allur ávinningur sem náðist í síðasta kjarasamningi hefur þurrkast upp. Sem dæmi þá hafa óverðtryggðir húsnæðisvextir á breytilegum vöxtum hækkað á síðustu 12 mánuðum um uppundir 3%. Það hefur leitt af sér að vaxtabyrði þeirra sem eru með slík húsnæðislán hefur hækkað um tugþúsundir á mánuði. 20 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 47 þúsund á mánuði 30 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 70 þúsund á mánuði 40 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 94 þúsund á mánuði 50 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 116 þúsund á mánuði 60 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 140 þúsund á mánuði Rétt er að geta þess að um 50% óverðtryggðra húsnæðislána heimilanna eru með breytilega vexti og 50% fasta vexti. Hjá þeim 50% sem eru með breytilega vexti hefur greiðslubyrðin aukist gríðarlega á síðustu 12 mánuðum eins sjá má hér að ofan. Hins vegar er einnig rétt að geta þess að á næstu 2 árum eða svo losnar stór hluti þeirra húsnæðislána sem eru með fasta vexti og mun þá vaxtahöggið skella á þeim heimilum af fullum þunga. Þessi aukning á greiðslubyrði heimilanna er síðan fyrir utan allar aðrar kostnaðarhækkanir sem dunið hafa á almenningi og heimilum eins og hækkun á matarverði, bensíni, fasteignagjöldum, opinberri þjónustu og annarri þjónustu sem heimilin verða að hafa aðgengi að. Það er einnig rétt að geta þess að vegna hækkandi verðbólgu hafa leigjendur þurft að horfa uppá tugþúsunda hækkun á leiguverði á liðnum árum. Á þessu sést að búið er að færa allar launahækkanir sem um var samið í síðustu samningum hjá hluta af heimilunum yfir til fjármálaelítunnar og ef stjórnvöld, Samtök atvinnulífsins, Samband íslenskra sveitarfélaga og Seðlabankinn halda eina einustu mínútu að þetta ofbeldi gagnvart almenningi, launafólki og heimilunum verði látið átölulaust í komandi kjarasamningum þá vaða menn villu vegar. Þessar vaxtahækkanir á liðnum 12 mánuðum og aðrar kostnaðarhækkanir hafa ekki „bara“ gert það að verkum að lágtekjufólk á erfitt með að ná endum saman frá mánuði til mánaðar heldur er millistéttin einnig við það að lenda í erfiðleikum við að ná að framfleyta sér frá mánuði til mánaðar. Það er rétt að ítreka að eftir 2 ár eða svo þá munu 50% lánasamninga sem eru með breytilega óverðtryggða húsnæðisvexti losna sem mun leiða til tug þúsunda aukningar á greiðslubyrði þeirra á mánuði. Þetta verður alls ekki látið átölulaust í komandi kjarasamningum enda gera vaxtahækkanir ekkert annað en að soga fjármuni frá almenningi og heimilum niður í holræsi fjármálakerfisins eða með öðrum orðum færa fé frá skuldsettum almenningi og heimilum til fjármálaelítunnar og þeirra ríku! Höfundur er formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vilhjálmur Birgisson Kjaramál Seðlabankinn Vinnumarkaður Íslenskir bankar Mest lesið Halldór 24.05.2025 Halldór #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson Skoðun Nú þurfa foreldrar að vera hugrakkir Jón Pétur Zimsen Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Enn og aftur kemur Seðlabankinn og hótar launafólki illilega vegna komandi kjarasamninga en rétt er að geta þess að einungis 12 vikur eru þar til kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði renna út. Það er svo sorglegt að sjá og verða vitni að varðmennskunni enn og aftur í kringum fjármálaelítuna og Seðlabankann er vílar ekki fyrir sér að kasta launafólki, almenningi og heimilunum eins og hverju öðru fóðri í ginið á fjármálahýenunum með því að hækka vexti viðstöðulaust. Það er rétt að rifja upp að í síðustu kjarasamningum gerði verkalýðshreyfingin allt til að stuðla hér að stöðugleika sem byggðist á lágri verðbólgu og hagstæðu vaxtaumhverfi. Við sömdum um krónutöluhækkanir sem námu 90 þúsund krónum í fjögurra ára samningi handa þeim tekjulægstu og 67.500 krónum handa þeim sem ekki tækju laun eftir kauptöxtum. Já, við gerðum allt rétt í kjarasamningsgerðinni 2019 og allir voru sammála um að lífskjarasamningurinn myndi tryggja stöðugleika næstu fjögur árin, en að sjálfsögðu sá enginn fyrir Covidfaraldur né stríð í Úkraníu. En núna á enn og aftur að skella allri ábyrgðinni á launafólk og heimili. Það er ljóst að lífskjarasamningurinn sem gerður var 2019 stuðlaði að vaxtalækkunarferli og í nokkra mánuði var íslenskum almenningi og heimilum boðið upp á nokkuð sambærileg vaxtakjör á húsnæðislánum og neytendum í þeim löndum sem við viljum bera okkur saman við stendur til boða. En Adam var ekki lengi í paradís, enda hafa stýrivextir Seðlabankans hækkað úr 0,75% í 4,75% á skömmum tíma og allur ávinningurinn sem náðist er fokinn út í veður og vind. Það er dapurt að sjá Seðlabankann hækka vexti vegna hluta sem launafólk og heimili bera enga ábyrgð á enda liggur fyrir að verðbólgan hér á landi er vegna framboðsskorts á húsnæði og vegna innfluttrar verðbólgu sem við ráðum ekkert við. Það blasir við að vaxtahækkanir Seðlabankans gera ekkert annað en að fóðra hýenur fjármálaelítunnar eins og enginn sé morgundagurinn enda nam t.d. hagnaður viðskiptabankanna þriggja litlu minna en allar útflutningstekjur á þorskafurðum á síðasta ári. Ávinningur af lífskjarasamningum að þurrkast upp Já það er skelfilegt að verða vitni að því að vaxtahækkanir fjármálakerfisins að undanförnu hafi gert það að verkum að allur ávinningur sem náðist í síðasta kjarasamningi hefur þurrkast upp. Sem dæmi þá hafa óverðtryggðir húsnæðisvextir á breytilegum vöxtum hækkað á síðustu 12 mánuðum um uppundir 3%. Það hefur leitt af sér að vaxtabyrði þeirra sem eru með slík húsnæðislán hefur hækkað um tugþúsundir á mánuði. 20 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 47 þúsund á mánuði 30 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 70 þúsund á mánuði 40 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 94 þúsund á mánuði 50 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 116 þúsund á mánuði 60 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 140 þúsund á mánuði Rétt er að geta þess að um 50% óverðtryggðra húsnæðislána heimilanna eru með breytilega vexti og 50% fasta vexti. Hjá þeim 50% sem eru með breytilega vexti hefur greiðslubyrðin aukist gríðarlega á síðustu 12 mánuðum eins sjá má hér að ofan. Hins vegar er einnig rétt að geta þess að á næstu 2 árum eða svo losnar stór hluti þeirra húsnæðislána sem eru með fasta vexti og mun þá vaxtahöggið skella á þeim heimilum af fullum þunga. Þessi aukning á greiðslubyrði heimilanna er síðan fyrir utan allar aðrar kostnaðarhækkanir sem dunið hafa á almenningi og heimilum eins og hækkun á matarverði, bensíni, fasteignagjöldum, opinberri þjónustu og annarri þjónustu sem heimilin verða að hafa aðgengi að. Það er einnig rétt að geta þess að vegna hækkandi verðbólgu hafa leigjendur þurft að horfa uppá tugþúsunda hækkun á leiguverði á liðnum árum. Á þessu sést að búið er að færa allar launahækkanir sem um var samið í síðustu samningum hjá hluta af heimilunum yfir til fjármálaelítunnar og ef stjórnvöld, Samtök atvinnulífsins, Samband íslenskra sveitarfélaga og Seðlabankinn halda eina einustu mínútu að þetta ofbeldi gagnvart almenningi, launafólki og heimilunum verði látið átölulaust í komandi kjarasamningum þá vaða menn villu vegar. Þessar vaxtahækkanir á liðnum 12 mánuðum og aðrar kostnaðarhækkanir hafa ekki „bara“ gert það að verkum að lágtekjufólk á erfitt með að ná endum saman frá mánuði til mánaðar heldur er millistéttin einnig við það að lenda í erfiðleikum við að ná að framfleyta sér frá mánuði til mánaðar. Það er rétt að ítreka að eftir 2 ár eða svo þá munu 50% lánasamninga sem eru með breytilega óverðtryggða húsnæðisvexti losna sem mun leiða til tug þúsunda aukningar á greiðslubyrði þeirra á mánuði. Þetta verður alls ekki látið átölulaust í komandi kjarasamningum enda gera vaxtahækkanir ekkert annað en að soga fjármuni frá almenningi og heimilum niður í holræsi fjármálakerfisins eða með öðrum orðum færa fé frá skuldsettum almenningi og heimilum til fjármálaelítunnar og þeirra ríku! Höfundur er formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness.
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun