Ná þurfi verðbólguvæntingum niður til að stuðla að lægri verðbólgu Fanndís Birna Logadóttir skrifar 13. júlí 2022 18:13 Una Jónsdóttir, forstöðumaður hagfræðideildar Landsbankans. Vísir/Ívar Verðbólga kemur til með að hækka um nærri hálft prósentustig milli mánaða gangi spár eftir. Forstöðumaður hagfræðideildar Landsbankans segir húsnæðismál vega þyngst, þó merki séu um viðsnúning á fasteignamarkaði. Háar verðbólguvæntingar heimila og fyrirtækja valdi ákveðnum áhyggjum. Í nýrri Hagsjá Landsbankans, sem birtist í morgun, er því spáð að verðbólga verði 9,2 prósent í júlí en hún var 8,8 prósent í júní. Una Jónsdóttir, forstöðumaður hagfræðideildar Landsbankans, segir ýmsa liði vega til hækkunar og má rekja að mörgu leiti til uppsafnaðrar eftirspurnar í kerfinu öllu eftir Covid faraldurinn. „Þau áhrif eru svona enn þá til staðar, þó að ég geri ráð fyrir að þau fari að hjaðna. Seðlabankinn er búinn að hækka talsvert stýrivexti til þess að slá svolítið á þessa verðbólgu og þennan verðbólguþrýsting, en það tekur tíma fyrir þau áhrif að virka,“ segir Una en á síðustu tveimur mánuðum hafa stýrivextir hækkað um tvö prósentustig auk þess sem viðmið um greiðslumat á lánum voru hert verulega. Blikur á húsnæðismarkaði spila ekki inn í strax Í mánaðarskýrslu HMS sem kom út í gær kemur fram að merki séu um viðsnúning á fasteignamarkaði, meðal annars vegna þessara aðgerða. Framboð íbúða til sölu hafi aukist, færri íbúðir hafi farið yfir ásettu verði og meðalsölutími þeirra lengst. Það breytir þó ekki núverandi spám. „Í rauninni ekki. Við svona gerðum ráð fyrir því að hann færi að róast miklu fyrr, það hefur í rauninni komið okkur á óvart hversu mikill kraftur er til staðar, við sjáum kannski núna loksins einhver merki um að hann fari eitthvað að róast en eins og ég segi þetta er ekki enn komið fram í tölum um verðþróun,“ segir Una. Þannig vegi húsnæðisliðurinn enn hvað þyngst til hækkunar verðbólgu að þessu sinni, líkt og á fyrri mánuðum. „Það hafa komið einhverjar vísbendingar um það að markaðurinn sé eitthvað að fara að róast en við gerum ekki ráð fyrir því að það komi fram í tölum neitt alveg strax,“ segir hún. Þá eigi eftir að koma í ljós hvaða þýðingu núverandi þróun á fasteignamarkaði hafi á leiguverð, enda ekki endilega tengsl þar á milli. „Eftir því sem að atvinnulífið kemst á flug og við sjáum fleira fólk flytja hingað til starfa, þá gæti staðan aðeins breyst á leigumarkaði og við farið að sjá einhverjar verðhækkanir þar,“ segir Una. Verðbólga gæti hækkað vegna væntinga Aðrir liðir sem hafi áhrif til hækkunar séu hækkun flugferðargjalda, sem rekja megi til aukinnar eftirspurnar, hækkunar á eldsneytisverði og ýmissa annarra vandræða út í heimi, og hækkun á matar og drykkjaverði. Verð á fatnaði kemur til lækkunar, þar sem sumarútsölurnar spila sitt hlutverk. Samkvæmt helstu spám er gert ráð fyrir að verðbólga nái hámarki í ágúst og verði þá 9,5 prósent en lækki síðan mánuðina þar á eftir. Verðbólguvæntingar eru aftur á móti enn háar, bæði hjá fyrirtækjum og heimilum, sem gæti haft einhver áhrif. „Það gæti að einhverju leiti orðið til þess að verðbólga verði meiri, ef að fyrirtæki eru með væntingar um háa verðbólgu getur það orðið til þess að þau hækki aðeins verðið hjá sér, og að sama skapi þá fara heimilin með ákveðnar væntingar inn í launaviðræður og þess háttar,“ segir Una. „Þannig það er mjög mikilvægt að ná þessum væntingum niður ef að við ætlum að sjá aðeins hjaðnandi verðbólgu,“ segir hún enn fremur. Neytendur Verðlag Íslenska krónan Mest lesið X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi Atvinnulíf Herða hreðjatakið á birgðakeðjum Vesturlanda Viðskipti erlent Boðar skatt á innlendar og erlendar streymisveitur Viðskipti innlent Engar reglur um merkingar á bílastæðum sem rukkað er fyrir Neytendur Krabbamein á vinnustöðum: „Ekki segja; þú veist að ég er til staðar“ Atvinnulíf „Starfsfólkið sem eftir er vegnar oft verr andlega heldur en fólkinu sem hættir“ Atvinnulíf Aukin gjöld geti leitt til taps frekar en boðaðs stórgróða Viðskipti innlent Rafmagnað fyrsta stefnumót við Nissan Ariya Samstarf Frá Reitum til Atlas verktaka Viðskipti innlent Undirbýr kveðjustund í Straumsvík Viðskipti innlent Fleiri fréttir Boðar skatt á innlendar og erlendar streymisveitur Aukin gjöld geti leitt til taps frekar en boðaðs stórgróða Frá Reitum til Atlas verktaka Segir lægri álagningu á húsnæði en í öðrum greinum Umhverfis- og orkustofnun sektar þrotabú Play um 2,3 milljarða Undirbýr kveðjustund í Straumsvík Höggið á ríkissjóð allt að fimm milljarðar Ballið bráðum búið á Brewdog Allt bendir til kólnunar og nefndin mun mildari Færa Jarðböðin í nýtt hús og nýjan búning Kaupmáttur jókst í fyrra Bein útsending: Rökstyðja vaxtaákvörðunina Eðalfiskur í Borgarnesi skiptir um nafn Heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ísland undanþegið stórauknum verndartollum ESB Vill laga „hringekju verðtryggingar og hárra vaxta“ Gamalt ráðuneyti verður hótel Á ég að hætta í núverandi sparnaði? Óljóst hvort veðhafar fái nokkuð Risagjalddagi vegna losunarheimilda daginn eftir gjaldþrot Einar hættir af persónulegum ástæðum „Væntanlega farnir að hefja næturvaktir hjá Samkeppniseftirlitinu“ Birna Ósk nýr forstjóri Húsasmiðjunnar Jón Skafti nýr forstöðumaður hjá Póstinum Gengi Skaga rýkur upp Ráðin framkvæmdastjórar hjá Björgun-Sement Fimm prósenta aukning í september Íslandsbanki og Skagi í formlegar samrunaviðræður Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Sjá meira
Í nýrri Hagsjá Landsbankans, sem birtist í morgun, er því spáð að verðbólga verði 9,2 prósent í júlí en hún var 8,8 prósent í júní. Una Jónsdóttir, forstöðumaður hagfræðideildar Landsbankans, segir ýmsa liði vega til hækkunar og má rekja að mörgu leiti til uppsafnaðrar eftirspurnar í kerfinu öllu eftir Covid faraldurinn. „Þau áhrif eru svona enn þá til staðar, þó að ég geri ráð fyrir að þau fari að hjaðna. Seðlabankinn er búinn að hækka talsvert stýrivexti til þess að slá svolítið á þessa verðbólgu og þennan verðbólguþrýsting, en það tekur tíma fyrir þau áhrif að virka,“ segir Una en á síðustu tveimur mánuðum hafa stýrivextir hækkað um tvö prósentustig auk þess sem viðmið um greiðslumat á lánum voru hert verulega. Blikur á húsnæðismarkaði spila ekki inn í strax Í mánaðarskýrslu HMS sem kom út í gær kemur fram að merki séu um viðsnúning á fasteignamarkaði, meðal annars vegna þessara aðgerða. Framboð íbúða til sölu hafi aukist, færri íbúðir hafi farið yfir ásettu verði og meðalsölutími þeirra lengst. Það breytir þó ekki núverandi spám. „Í rauninni ekki. Við svona gerðum ráð fyrir því að hann færi að róast miklu fyrr, það hefur í rauninni komið okkur á óvart hversu mikill kraftur er til staðar, við sjáum kannski núna loksins einhver merki um að hann fari eitthvað að róast en eins og ég segi þetta er ekki enn komið fram í tölum um verðþróun,“ segir Una. Þannig vegi húsnæðisliðurinn enn hvað þyngst til hækkunar verðbólgu að þessu sinni, líkt og á fyrri mánuðum. „Það hafa komið einhverjar vísbendingar um það að markaðurinn sé eitthvað að fara að róast en við gerum ekki ráð fyrir því að það komi fram í tölum neitt alveg strax,“ segir hún. Þá eigi eftir að koma í ljós hvaða þýðingu núverandi þróun á fasteignamarkaði hafi á leiguverð, enda ekki endilega tengsl þar á milli. „Eftir því sem að atvinnulífið kemst á flug og við sjáum fleira fólk flytja hingað til starfa, þá gæti staðan aðeins breyst á leigumarkaði og við farið að sjá einhverjar verðhækkanir þar,“ segir Una. Verðbólga gæti hækkað vegna væntinga Aðrir liðir sem hafi áhrif til hækkunar séu hækkun flugferðargjalda, sem rekja megi til aukinnar eftirspurnar, hækkunar á eldsneytisverði og ýmissa annarra vandræða út í heimi, og hækkun á matar og drykkjaverði. Verð á fatnaði kemur til lækkunar, þar sem sumarútsölurnar spila sitt hlutverk. Samkvæmt helstu spám er gert ráð fyrir að verðbólga nái hámarki í ágúst og verði þá 9,5 prósent en lækki síðan mánuðina þar á eftir. Verðbólguvæntingar eru aftur á móti enn háar, bæði hjá fyrirtækjum og heimilum, sem gæti haft einhver áhrif. „Það gæti að einhverju leiti orðið til þess að verðbólga verði meiri, ef að fyrirtæki eru með væntingar um háa verðbólgu getur það orðið til þess að þau hækki aðeins verðið hjá sér, og að sama skapi þá fara heimilin með ákveðnar væntingar inn í launaviðræður og þess háttar,“ segir Una. „Þannig það er mjög mikilvægt að ná þessum væntingum niður ef að við ætlum að sjá aðeins hjaðnandi verðbólgu,“ segir hún enn fremur.
Neytendur Verðlag Íslenska krónan Mest lesið X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi Atvinnulíf Herða hreðjatakið á birgðakeðjum Vesturlanda Viðskipti erlent Boðar skatt á innlendar og erlendar streymisveitur Viðskipti innlent Engar reglur um merkingar á bílastæðum sem rukkað er fyrir Neytendur Krabbamein á vinnustöðum: „Ekki segja; þú veist að ég er til staðar“ Atvinnulíf „Starfsfólkið sem eftir er vegnar oft verr andlega heldur en fólkinu sem hættir“ Atvinnulíf Aukin gjöld geti leitt til taps frekar en boðaðs stórgróða Viðskipti innlent Rafmagnað fyrsta stefnumót við Nissan Ariya Samstarf Frá Reitum til Atlas verktaka Viðskipti innlent Undirbýr kveðjustund í Straumsvík Viðskipti innlent Fleiri fréttir Boðar skatt á innlendar og erlendar streymisveitur Aukin gjöld geti leitt til taps frekar en boðaðs stórgróða Frá Reitum til Atlas verktaka Segir lægri álagningu á húsnæði en í öðrum greinum Umhverfis- og orkustofnun sektar þrotabú Play um 2,3 milljarða Undirbýr kveðjustund í Straumsvík Höggið á ríkissjóð allt að fimm milljarðar Ballið bráðum búið á Brewdog Allt bendir til kólnunar og nefndin mun mildari Færa Jarðböðin í nýtt hús og nýjan búning Kaupmáttur jókst í fyrra Bein útsending: Rökstyðja vaxtaákvörðunina Eðalfiskur í Borgarnesi skiptir um nafn Heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ísland undanþegið stórauknum verndartollum ESB Vill laga „hringekju verðtryggingar og hárra vaxta“ Gamalt ráðuneyti verður hótel Á ég að hætta í núverandi sparnaði? Óljóst hvort veðhafar fái nokkuð Risagjalddagi vegna losunarheimilda daginn eftir gjaldþrot Einar hættir af persónulegum ástæðum „Væntanlega farnir að hefja næturvaktir hjá Samkeppniseftirlitinu“ Birna Ósk nýr forstjóri Húsasmiðjunnar Jón Skafti nýr forstöðumaður hjá Póstinum Gengi Skaga rýkur upp Ráðin framkvæmdastjórar hjá Björgun-Sement Fimm prósenta aukning í september Íslandsbanki og Skagi í formlegar samrunaviðræður Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Sjá meira