Ekki leita dýrt yfir ódýrt - Leysum frekar umferðarvandann strax Jóhannes Loftsson skrifar 26. apríl 2022 23:00 Samgöngusáttmálinn sem kynntur var árið 2018, var einstætt tímamótasamkomulag þar sem háar fjárhæðir voru eyrnamerktar risaframkvæmdum sem margar voru þá enn á slíku hugmyndastigi að fáir vissu í raun um hvað var verið að semja. Tökum Miklubrautarstokkinn sem dæmi. Grafa á 10 metra djúpan skurð í hverfi sem endar nafnið á “mýri” og röskun á grunnvatnsstöðu gæti mögulega skemmt aðliggjandi byggingar. Í síðustu Miklubrautarframkvæmd fóru umferðartafir við Klambratún algjörlega úr böndunum og nú á að fara í aðra framkvæmd á sama stað sem verður a.m.k. 50 sinnum dýrari. Að mörgu leiti svipar verkefninu meira til fasteignaþróunarverkefnis, því til stendur að byggja blokkir yfir og kringum stokkinn. Megnið af þeim óbeina kostnaði sem tengist þessu er ekki innifalinn og margar aðvörunarbjöllur klingja að margfalt framúrkeyrsluverkefni gæti verið að fæðast. Nú mætti búast við því að mikill ávinningur kæmi af svo dýrri framkvæmd. Þegar nánar er að gáð er þó aðeins verið að laga umferðina á tveimur ljósagatnamótum og við báða enda stokksins taka við umferðarljós. Eftir framkvæmdina gætu ökumenn því allt eins endað í stífluðum illa loftræstum stokk með tóma vasa. Til stendur að fjármagna samgöngusáttmálann með lóðasölu og vegsköttum. Til að það sé hægt, gæti reynst nauðsynlegt að viðhalda háu fasteignaverði og hætt er við að vegskattarnir muni vara um langa framtíð. Dæmin erlendis sanna það. Ódýru lausnirnar eru fljótlegastar Lykillinn að því að laga umferðina hratt er að framkvæmdum sé forgangsraðað eftir gagnsemi. Vega og meta þarf hverja einustu krónu miðað við það gagn sem hún skilar í að bæta umferðarflæðið. Þá eru það ekki endilega stærstu verkefnin sem fengju mest vægi, heldur líka litlar fljótlegar framkvæmdir sem kalla á lítið rask. Fljótlegasta aðferðin til að bæta umferðarflæðið væri með bættri umferðarstýringu. Í dag eru of mörg ljós á Miklubrautinni til að slík stýring virki vel. Skipta þarf út öllum stökum gönguljósum með göngubrúm til að gera slíka stýringu mögulega svo flæðið komi aftur. Þannig má fyrir litla upphæð strax ná miklum árangri strax. Margar aðrar álíka minni lausnir má eflaust finna út um allan bæ, en þær komast ekki á áætlun meðan skynsamlegu kerfi fyrir forgangsröðun vantar. Samgönguása fyrir alla Til lengri tíma þarf líka að huga að stærri verkefnum. Áður fyrr voru öll verkefni arðsemismetin og í áætlun Vegagerðinnar árið 2003, var kannað hvað kostaði að breyta öllum gatnamótum á Miklubraut og Kringlumýrarbraut í mislæg. Kostnaðurinn reyndist svipaður og nú er áætlað að eyða í Miklubrautastokkinn einan. Slíkar framkvæmdir sem laga umferðarflæðið munu gagnast öllum, bæði einkabíl og strætó. Megin röksemdin fyrir borgarlínunni mundi hverfa ef þessir hnútar eru lagaðir, því það þarf enginn forgang í umferð sem flæðir hindranalaust. Bestu samgönguásar í Reykjavík eru þegar komnir, en til að þeir virki þarf að byrja að verja umferðarflæðið. Nýr borgarlínuumferðarás er óþörf sóun á landi og vegafé, sem mun tefja aðrar þarfari framkvæmdir. Viðeyjarleiðin er framtíðin Ein öflugasta samgöngutenging sem hægt er að ráðast í á höfuðborgarsvæðinu liggur í gegnum Viðey. Með því að tengja eyjuna landi við Laugarnes (gegnum botngöng) við Gufunes (gegnum landfyllingu) og við Kjalarnessvæði (gegnum hefðbundin göng) verður til samgöngutenging sem í senn leysir vanda Sæbrautar og hluta Miklubrautar og styttir ferðatímann úr bænum um 20 mínútur. Ekkert mál væri að fjármagna þessa framkvæmd á sama hátt og Hvalfjarðargöngin með notkunargjöldum, því hagkvæmnin er slík að notendur myndu hagnast á hverri ferð. Tími alvöru lausna er kominn Ábyrg framtíð (x Y) er nýtt stjórnmálaafl sem vill hafna samgöngusáttmálanum, áður en hann leiðir til hærra fasteignaverðs og varanlegra vegskatta. Með alvöru lausnum má leysa umferðarvandamálin strax á mun hagkvæmari hátt. Höfundur er verkfræðingur og oddviti Ábyrgrar framtíðar í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sveitarstjórnarkosningar 2022 Samgöngur Skipulag Reykjavík Skoðun: Kosningar 2022 Ábyrg framtíð Jóhannes Loftsson Mest lesið Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Uppbygging hjúkrunarheimila Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Með skynsemina að vopni Anton Guðmundsson skrifar Sjá meira
Samgöngusáttmálinn sem kynntur var árið 2018, var einstætt tímamótasamkomulag þar sem háar fjárhæðir voru eyrnamerktar risaframkvæmdum sem margar voru þá enn á slíku hugmyndastigi að fáir vissu í raun um hvað var verið að semja. Tökum Miklubrautarstokkinn sem dæmi. Grafa á 10 metra djúpan skurð í hverfi sem endar nafnið á “mýri” og röskun á grunnvatnsstöðu gæti mögulega skemmt aðliggjandi byggingar. Í síðustu Miklubrautarframkvæmd fóru umferðartafir við Klambratún algjörlega úr böndunum og nú á að fara í aðra framkvæmd á sama stað sem verður a.m.k. 50 sinnum dýrari. Að mörgu leiti svipar verkefninu meira til fasteignaþróunarverkefnis, því til stendur að byggja blokkir yfir og kringum stokkinn. Megnið af þeim óbeina kostnaði sem tengist þessu er ekki innifalinn og margar aðvörunarbjöllur klingja að margfalt framúrkeyrsluverkefni gæti verið að fæðast. Nú mætti búast við því að mikill ávinningur kæmi af svo dýrri framkvæmd. Þegar nánar er að gáð er þó aðeins verið að laga umferðina á tveimur ljósagatnamótum og við báða enda stokksins taka við umferðarljós. Eftir framkvæmdina gætu ökumenn því allt eins endað í stífluðum illa loftræstum stokk með tóma vasa. Til stendur að fjármagna samgöngusáttmálann með lóðasölu og vegsköttum. Til að það sé hægt, gæti reynst nauðsynlegt að viðhalda háu fasteignaverði og hætt er við að vegskattarnir muni vara um langa framtíð. Dæmin erlendis sanna það. Ódýru lausnirnar eru fljótlegastar Lykillinn að því að laga umferðina hratt er að framkvæmdum sé forgangsraðað eftir gagnsemi. Vega og meta þarf hverja einustu krónu miðað við það gagn sem hún skilar í að bæta umferðarflæðið. Þá eru það ekki endilega stærstu verkefnin sem fengju mest vægi, heldur líka litlar fljótlegar framkvæmdir sem kalla á lítið rask. Fljótlegasta aðferðin til að bæta umferðarflæðið væri með bættri umferðarstýringu. Í dag eru of mörg ljós á Miklubrautinni til að slík stýring virki vel. Skipta þarf út öllum stökum gönguljósum með göngubrúm til að gera slíka stýringu mögulega svo flæðið komi aftur. Þannig má fyrir litla upphæð strax ná miklum árangri strax. Margar aðrar álíka minni lausnir má eflaust finna út um allan bæ, en þær komast ekki á áætlun meðan skynsamlegu kerfi fyrir forgangsröðun vantar. Samgönguása fyrir alla Til lengri tíma þarf líka að huga að stærri verkefnum. Áður fyrr voru öll verkefni arðsemismetin og í áætlun Vegagerðinnar árið 2003, var kannað hvað kostaði að breyta öllum gatnamótum á Miklubraut og Kringlumýrarbraut í mislæg. Kostnaðurinn reyndist svipaður og nú er áætlað að eyða í Miklubrautastokkinn einan. Slíkar framkvæmdir sem laga umferðarflæðið munu gagnast öllum, bæði einkabíl og strætó. Megin röksemdin fyrir borgarlínunni mundi hverfa ef þessir hnútar eru lagaðir, því það þarf enginn forgang í umferð sem flæðir hindranalaust. Bestu samgönguásar í Reykjavík eru þegar komnir, en til að þeir virki þarf að byrja að verja umferðarflæðið. Nýr borgarlínuumferðarás er óþörf sóun á landi og vegafé, sem mun tefja aðrar þarfari framkvæmdir. Viðeyjarleiðin er framtíðin Ein öflugasta samgöngutenging sem hægt er að ráðast í á höfuðborgarsvæðinu liggur í gegnum Viðey. Með því að tengja eyjuna landi við Laugarnes (gegnum botngöng) við Gufunes (gegnum landfyllingu) og við Kjalarnessvæði (gegnum hefðbundin göng) verður til samgöngutenging sem í senn leysir vanda Sæbrautar og hluta Miklubrautar og styttir ferðatímann úr bænum um 20 mínútur. Ekkert mál væri að fjármagna þessa framkvæmd á sama hátt og Hvalfjarðargöngin með notkunargjöldum, því hagkvæmnin er slík að notendur myndu hagnast á hverri ferð. Tími alvöru lausna er kominn Ábyrg framtíð (x Y) er nýtt stjórnmálaafl sem vill hafna samgöngusáttmálanum, áður en hann leiðir til hærra fasteignaverðs og varanlegra vegskatta. Með alvöru lausnum má leysa umferðarvandamálin strax á mun hagkvæmari hátt. Höfundur er verkfræðingur og oddviti Ábyrgrar framtíðar í Reykjavík.
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar
Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun