Ellefu netárásir á íslensk fjármálafyrirtæki Lillý Valgerður Pétursdóttir skrifar 8. október 2021 18:03 Netárásum á íslensk fyrirtæki hefur farið fjölgandi síðan að gjaldeyrishöftunum voru afnumin árið 2017. Vísir/Getty Ellefu netárásir hafa verið gerðar á íslensk fjármálafyrirtæki á þessu ári sem haft hafa áhrif á starfsemina fyrirtækjanna. Varabankastjóri Seðlabankans segir ógnina af netárásum vaxandi. Tilkynna þarf Fjármálaeftirlitinu um allar þær netárásir sem valda þjónusturofi hjá fjármálafyrirtækjum. Frá því í byrjun ágúst eða á tveimur mánuðum hafa sex slíkar árásir verið tilkynntar til Fjármálaeftirlitsins. Á fyrri hluta ársins voru þær fimm. Netárásirnar hafa verið til skoðunar hjá Seðlabanka Íslands síðustu vikurnar. Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika, hefur skoðað netárásir og áhrif þeirra á fjármálafyrirtæki landsins. Vísir/Egill „Greinilega voru meiri árásir þarna í byrjun september. Þetta eru svokallaðar DDoS-árásir þar sem að verið er að gera árásir á netþjóna til þess að það sé ekki hægt að veita þjónustuna. Taka niður netþjónana og þá er ekki hægt að nálgast þjónustuveitandann. Það er að segja greiðslukortafyrirtæki, heimabanka eða einhver annars konar fyrirtæki sem eru á vefnum,“ segir Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabanka Íslands. Tilgangurinn mismunandi Tilgangur árásanna sé oft sá að ná sér í pening og þeim fylgi kröfubréf með hótun um áframhaldandi árásir. Hins vegar geti tilgangurinn líka verið annar. „Sá að athuga hvort það séu einhverjir veikleikar. Þannig að það væri hægt að koma fyrir svona ransomware í kerfum viðkomandi fyrirtækja. Við höfum ekki séð neinar vísbendingar um slíkt hjá fyrirtækjunum í greiðslumiðlun en við höfum náttúrulega nýlega sé fréttir af því með önnur fyrirtæki á Íslandi sem hafa lent í því að gögnin þeirra hafa verið læst í gegnum svona ransomware.“ Þá geti árásaraðilarnir eingöngu haft í huga að kynna sér kerfið. „Hreinlega svona drive by þar sem þú ert að athuga hvar eru veikleikar til þess að læra á kerfin fyrir mögulega árásir síðar eða árásir annars staðar.“ Hætta á lengri árásum Í þeim ellefu tilfellum þar sem árásir hafa verið gerðar á fjáramálafyrirtækin hafa þó engin gögn náðst. „Það hefur enginn komist inn í kerfi fyrirtækja. Þetta eru bara vefþjónarnir. Þannig það slokknar þá á starfseminni og ekki er hægt að ná í þá þjónustu sem verið er að veita. Þannig það er enginn sem hefur komist inn í kerfi fyrirtækjanna til þess að ná í kortaupplýsingar, upplýsingar um einstaklinga kennitölur eða neitt slíkt.“ Hingað til hafa árásirnar á íslensku fjármálafyrirtækin aðeins varað í skamman tíma og haft takmörkuð áhrif. Gunnar segir hins vegar að svo geti farið að gerðar verði árásir sem vari lengur en sú lengsta hingað til, en hún stóð yfir í eina klukkustund. „Það eru áhyggjurnar að það verði ekki hægt að kaupa nauðsynjar. Mat, lyf, bensín og svo framvegis. Við erum með það til sérstakrar skoðunar í Seðlabankanum í tengslum við annað verkefni sem er, við höfum kallað það account to account, þar sem er hægt að millifæra í rauntíma milli þeirra sem eru að kaupa þjónustu og þeirra sem eru að selja þjónustu.“ Slík leið gæti mögulega orðið varaleið í framtíðinni ef netárásir verða gerðar á greiðslumiðlunarfyrirtæki. Starfsfólk Seðlabanka Íslands hefur fylgst vel með þróun árásanna með það í huga að skoða hvernig hægt er að búa samfélagið undir þær.Vísir/Egill Það sem koma skal Hann segir ógnina af árásum fara vaxandi. „Ég held að þetta muni halda áfram. Þetta er farvegur þar sem hægt er að stunda glæpastarfsemi nánast hvaðan sem er úr heiminum.“ Þó þeir sem árásirnar hafi gert hafi ekki náð peningum frá fjármálafyrirtækjunum þá hafi þeir náð peningum af öðrum fyrirtækjum hér á landi og einstaklingum. Slíkt ýti undir að þeir haldi árásunum áfram. „Ég held að það sé alltaf ákveðin hætta á því að það haldi áfram að vaxa en á móti kemur þá eru líka varnirnar að verða betri og færni bæði fyrirtækjanna og annarra og meðvitund almennings að verða betri í að átta sig á því að vera ekki að klikka á hlekki og opna sig fyrir slíkum árásum. Þannig að ég held að þetta svona vaxi á báða bóga bæði árásirnar og varnirnar.“ Tölvuárásir Seðlabankinn Netöryggi Netglæpir Íslenskir bankar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Krefjast skýringa á brotthvarfi Maríu Sigrúnar Innlent „Það er enginn sem verndar son okkar“ Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi allra frambjóðenda Innlent Landsréttur komi fram við ákæruvaldið eins og lítið barn Innlent Mótmælendur fengu óvæntan liðstyrk frá Hollywood Innlent Ætlar í aðra undirskriftasöfnun Innlent Húsráðendum tókst að ráða niðurlögum elds í þakskyggni Innlent „Ef ég get flogið þremur gerðum af þyrlum þá get ég tekið ákvörðun fyrir þjóðina“ Innlent Veisluhöld forseta séu barns síns tíma Innlent María Sigrún látin fara úr Kveik Innlent Fleiri fréttir Vara við því að fara gangandi að gosinu Kastaði glerflösku í höfuð manns og gisti í fangaklefa „Það er enginn sem verndar son okkar“ Krefjast skýringa á brotthvarfi Maríu Sigrúnar Veisluhöld forseta séu barns síns tíma Húsráðendum tókst að ráða niðurlögum elds í þakskyggni Landsréttur komi fram við ákæruvaldið eins og lítið barn Mannasættir sem óttist ekki að standa í fæturnar Mótmælendur fengu óvæntan liðstyrk frá Hollywood Ráðherra reiðubúin að vinna með atvinnuveganefnd að breytingum Vill skipa í ríkissjórn eftir eigin höfði Halla Hrund mælist með mest fylgi allra frambjóðenda Mikil tíðindi í glænýrri könnun Ástþór sannfærður um að verða sjöundi forsetinn Refsing fyrir að nauðga stjúpdóttur æskuvinar þyngd Ætlar í aðra undirskriftasöfnun Hjúkrunarfræðingurinn ekki laus allra mála enn Trúnaðarsamtöl við forsætisráðherra lykilatriði Sprakk úr hlátri „Ísdrottningin myndi bráðna ef hér kæmi kjarnorkusprengja“ Með hundruð sjálfboðaliða í liði sínu Samskiptaleysi meðal lögreglumanna olli því að fólk var sektað Verði ekki meðvirk frekar en Ólafur Ragnar Rifjaði upp þegar forsetinn bjargaði landinu Skemmdarvargar á eftir útilistaverkum eftir Einar Jónsson Krafturinn í gosinu gæti aukist verulega haldi kvikusöfnun áfram Þrettánda nafnið bætist við Fimm af tólf skiluðu einungis rafrænum meðmælum Gylfi leiðir samhæfingu vegna Grindavíkur María Sigrún látin fara úr Kveik Sjá meira
Tilkynna þarf Fjármálaeftirlitinu um allar þær netárásir sem valda þjónusturofi hjá fjármálafyrirtækjum. Frá því í byrjun ágúst eða á tveimur mánuðum hafa sex slíkar árásir verið tilkynntar til Fjármálaeftirlitsins. Á fyrri hluta ársins voru þær fimm. Netárásirnar hafa verið til skoðunar hjá Seðlabanka Íslands síðustu vikurnar. Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika, hefur skoðað netárásir og áhrif þeirra á fjármálafyrirtæki landsins. Vísir/Egill „Greinilega voru meiri árásir þarna í byrjun september. Þetta eru svokallaðar DDoS-árásir þar sem að verið er að gera árásir á netþjóna til þess að það sé ekki hægt að veita þjónustuna. Taka niður netþjónana og þá er ekki hægt að nálgast þjónustuveitandann. Það er að segja greiðslukortafyrirtæki, heimabanka eða einhver annars konar fyrirtæki sem eru á vefnum,“ segir Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabanka Íslands. Tilgangurinn mismunandi Tilgangur árásanna sé oft sá að ná sér í pening og þeim fylgi kröfubréf með hótun um áframhaldandi árásir. Hins vegar geti tilgangurinn líka verið annar. „Sá að athuga hvort það séu einhverjir veikleikar. Þannig að það væri hægt að koma fyrir svona ransomware í kerfum viðkomandi fyrirtækja. Við höfum ekki séð neinar vísbendingar um slíkt hjá fyrirtækjunum í greiðslumiðlun en við höfum náttúrulega nýlega sé fréttir af því með önnur fyrirtæki á Íslandi sem hafa lent í því að gögnin þeirra hafa verið læst í gegnum svona ransomware.“ Þá geti árásaraðilarnir eingöngu haft í huga að kynna sér kerfið. „Hreinlega svona drive by þar sem þú ert að athuga hvar eru veikleikar til þess að læra á kerfin fyrir mögulega árásir síðar eða árásir annars staðar.“ Hætta á lengri árásum Í þeim ellefu tilfellum þar sem árásir hafa verið gerðar á fjáramálafyrirtækin hafa þó engin gögn náðst. „Það hefur enginn komist inn í kerfi fyrirtækja. Þetta eru bara vefþjónarnir. Þannig það slokknar þá á starfseminni og ekki er hægt að ná í þá þjónustu sem verið er að veita. Þannig það er enginn sem hefur komist inn í kerfi fyrirtækjanna til þess að ná í kortaupplýsingar, upplýsingar um einstaklinga kennitölur eða neitt slíkt.“ Hingað til hafa árásirnar á íslensku fjármálafyrirtækin aðeins varað í skamman tíma og haft takmörkuð áhrif. Gunnar segir hins vegar að svo geti farið að gerðar verði árásir sem vari lengur en sú lengsta hingað til, en hún stóð yfir í eina klukkustund. „Það eru áhyggjurnar að það verði ekki hægt að kaupa nauðsynjar. Mat, lyf, bensín og svo framvegis. Við erum með það til sérstakrar skoðunar í Seðlabankanum í tengslum við annað verkefni sem er, við höfum kallað það account to account, þar sem er hægt að millifæra í rauntíma milli þeirra sem eru að kaupa þjónustu og þeirra sem eru að selja þjónustu.“ Slík leið gæti mögulega orðið varaleið í framtíðinni ef netárásir verða gerðar á greiðslumiðlunarfyrirtæki. Starfsfólk Seðlabanka Íslands hefur fylgst vel með þróun árásanna með það í huga að skoða hvernig hægt er að búa samfélagið undir þær.Vísir/Egill Það sem koma skal Hann segir ógnina af árásum fara vaxandi. „Ég held að þetta muni halda áfram. Þetta er farvegur þar sem hægt er að stunda glæpastarfsemi nánast hvaðan sem er úr heiminum.“ Þó þeir sem árásirnar hafi gert hafi ekki náð peningum frá fjármálafyrirtækjunum þá hafi þeir náð peningum af öðrum fyrirtækjum hér á landi og einstaklingum. Slíkt ýti undir að þeir haldi árásunum áfram. „Ég held að það sé alltaf ákveðin hætta á því að það haldi áfram að vaxa en á móti kemur þá eru líka varnirnar að verða betri og færni bæði fyrirtækjanna og annarra og meðvitund almennings að verða betri í að átta sig á því að vera ekki að klikka á hlekki og opna sig fyrir slíkum árásum. Þannig að ég held að þetta svona vaxi á báða bóga bæði árásirnar og varnirnar.“
Tölvuárásir Seðlabankinn Netöryggi Netglæpir Íslenskir bankar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Krefjast skýringa á brotthvarfi Maríu Sigrúnar Innlent „Það er enginn sem verndar son okkar“ Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi allra frambjóðenda Innlent Landsréttur komi fram við ákæruvaldið eins og lítið barn Innlent Mótmælendur fengu óvæntan liðstyrk frá Hollywood Innlent Ætlar í aðra undirskriftasöfnun Innlent Húsráðendum tókst að ráða niðurlögum elds í þakskyggni Innlent „Ef ég get flogið þremur gerðum af þyrlum þá get ég tekið ákvörðun fyrir þjóðina“ Innlent Veisluhöld forseta séu barns síns tíma Innlent María Sigrún látin fara úr Kveik Innlent Fleiri fréttir Vara við því að fara gangandi að gosinu Kastaði glerflösku í höfuð manns og gisti í fangaklefa „Það er enginn sem verndar son okkar“ Krefjast skýringa á brotthvarfi Maríu Sigrúnar Veisluhöld forseta séu barns síns tíma Húsráðendum tókst að ráða niðurlögum elds í þakskyggni Landsréttur komi fram við ákæruvaldið eins og lítið barn Mannasættir sem óttist ekki að standa í fæturnar Mótmælendur fengu óvæntan liðstyrk frá Hollywood Ráðherra reiðubúin að vinna með atvinnuveganefnd að breytingum Vill skipa í ríkissjórn eftir eigin höfði Halla Hrund mælist með mest fylgi allra frambjóðenda Mikil tíðindi í glænýrri könnun Ástþór sannfærður um að verða sjöundi forsetinn Refsing fyrir að nauðga stjúpdóttur æskuvinar þyngd Ætlar í aðra undirskriftasöfnun Hjúkrunarfræðingurinn ekki laus allra mála enn Trúnaðarsamtöl við forsætisráðherra lykilatriði Sprakk úr hlátri „Ísdrottningin myndi bráðna ef hér kæmi kjarnorkusprengja“ Með hundruð sjálfboðaliða í liði sínu Samskiptaleysi meðal lögreglumanna olli því að fólk var sektað Verði ekki meðvirk frekar en Ólafur Ragnar Rifjaði upp þegar forsetinn bjargaði landinu Skemmdarvargar á eftir útilistaverkum eftir Einar Jónsson Krafturinn í gosinu gæti aukist verulega haldi kvikusöfnun áfram Þrettánda nafnið bætist við Fimm af tólf skiluðu einungis rafrænum meðmælum Gylfi leiðir samhæfingu vegna Grindavíkur María Sigrún látin fara úr Kveik Sjá meira