Embætti landlæknis vinnur að því að fá aðila erlendis frá til að taka út skoðun leghálssýna hjá Krabbameinsfélaginu. Markmiðið er að ganga úr skugga um að endurskoðun og skoðun sýna sé fullnægjandi að gæðum. RÚV greindi fyrst frá.

Krabbameinsfélagið vinnur að endurskoðun sex þúsund sýna eftir að tugir kvenna eru með frumubreytingar í leghálsi sem vegna mistaka greindust ekki við skoðun hjá félaginu árið 2018. Kona um fimmtugt er með ólæknandi krabbamein vegna mistakanna og hefur lögmaður hennar mál fleiri kvenna á sínu borði.

Krabbameinsfélagið segir að mistökin hafi uppgötvast í sumar og hafið endurskoðun sýna. Málið varð ekki að vitneskju almennings fyrr en fjallað var um tilfelli fyrrnefndrar konu í fréttum Stöðvar 2.

Krabbameinslæknir sem sinnti afmörkuðu verkefni fyrir Sjúkratryggingar Íslands sagði í Kastljósi í vikunni að gæðakerfi leitarstöðvar KÍ stæðist ekki viðmið Evróputilskipana. Forstjóri sjúkratrygginga sagði í fréttum Stöðvar 2 í gær að hún hefði engin gögn séð sem styddu þessa fullyrðingu. Viðkomandi talaði ekki fyrir hönd Sjúkratrygginga Íslands.

Landlæknir metur ekki hver beri ábyrgð á því að allt að 150 konur hafi fengið ranga greiningu á leghálssýnum. Krabbameinsfélagið hafi axlað þá ábyrgð að gangast við mistökum og biðja hluteigandi afsökunar.

Landlæknir kalli reglulega eftir gögnum frá KÍ

Í skriflegu svari Landlæknis við fyrirspurn fréttastofu um eftirlit Landlæknis með KÍ kemur fram að embættið hafi ekki unnið formlega úttekt á skimunarstarfsemi KÍ.

„Þó svo að slík úttekt hafi ekki farið fram þá hefur landlæknir í gegnum árin óskað eftir upplýsingum um starfsemina, gæðavísa og árangurstölur. Hefur þetta verið gert með vísunum í heimild landlæknis til að krefja heilbrigðisstarfsmenn, heilbrigðisstofnanir og aðra sem veita heilbrigðisþjónustu um upplýsingar og gögn sem hann telur nauðsynleg til að sinna eftirlitshlutverki sínu,“ segir í svarinu.

Sú heilbrigðisþjónusta sem KÍ veiti sé af þeim toga að mögulegt er að mæla og fylgjast með gæðum hennar yfir lengri tíma með því að rýna í innkallanir, þátttöku, biðtíma eftir skimunum og einnig með mælingum á nýgengi þeirra krabbameina sem skimað er fyrir. Upplýsingar um nýgengi (fjöldi nýgreindra einstaklinga í tilteknu þýði á ákveðnu tímabili) og fjölda tilfella er að finna í gögnum Krabbameinsskrár, sem er á ábyrgð landlæknis en í umsjá KÍ.

„Að auki hefur landlæknir óskað eftir greinargerð frá félaginu um árangur skimana fyrir brjósta- og leghálskrabbameini, t.d. með tilliti til dánartíðni. KÍ birtir með reglubundnum hætti tölfræðilegar upplýsingar um gæðamælikvarða á skimun og greiningu og er það gert samkvæmt evrópskum viðmiðunarreglum krabbameinsrannsóknarstofnunar Alþjóðaheilbrigðismálastofnunar.“

Varðandi það hvernig landlæknir tryggi að sú heilbrigðisþjónusta sem KÍ uppfylli kröfur sem gerðar eru til slíkrar þjónustu þá sé hægt að horfa til þjónustusamnings KÍ og Sjúkratrygginga Íslands og kröfulýsinga fyrir krabbameinsleit. Þar sé tilgreint hvaða sérhæfðu starfsmenn skuli starfa á Leitarstöð KÍ. Auk eftirlitsskyldu landlæknis hafa Sjúkratryggingar Íslands ríkulega eftirlitsskyldu með að tegundir, magn, gæði, kostnaður og árangur þjónustu sé í samræmi við gerða samninga.