Erlent

Herjeppinn sem átti að sigra heiminn

Þórgnýr Einar Albertsson skrifar
Þessi Hummer H3 var fyrir utan bílasölu í Detroit á meðan fjármálakerfið hrundi árið 2008. Óljóst er hvar bíllinn er í dag.
Þessi Hummer H3 var fyrir utan bílasölu í Detroit á meðan fjármálakerfið hrundi árið 2008. Óljóst er hvar bíllinn er í dag. EPA/Rob Widdis

Trúlega eru fáar bifreiðar jafn einkennandi fyrir aldamótaárin eins og hinn tröllvaxni Hummer. Þá mátti gjarnan sjá stórstjörnur á borð við Britney Spears, Tupac, Arnold Schwarzenegger og Harry Kewell keyra um á þessum fokdýra jeppa.

Þessir milljónatrukkar rekja ættir sínar aftur til herjeppans Humvee og var ætlað, líkt og heppnaðist svo vel hjá Jeep, að gefa almenningi tækifæri á að kaupa götuútgáfur af sígildum hermaskínum.

Hummer flaug hátt um tíma en fataðist flugið að lokum og á morgun er liðinn áratugur frá því framleiðslu var hætt og skellt var í lás. Hvað fór eiginlega úrskeiðis?

Sjónvarpsstjarna

Sagan hefst á níunda áratugnum. Jeep-bílar bandaríska hersins gátu ekki, samkvæmt Business Insider flutt fólk og frakt í stórum stíl og gerði herinn því stærðarinnar samning við AM General um framleiðslu svokallaðra HMMWV-bifreiða (High Mobility Multipurpose Wheeled Vehicles). Þessir bílar voru síðar kallaðir Humvee.

Arnold Schwarzenegger er mögulega helsti aðdáandi Hummer-bílanna. Hér sést hann fylla á fyrsta vetnis-Hummerinn árið 2004. EPA/Brendan McDermid

Humvee-bílarnir nutu góðs af því hversu miklu var sjónvarpað frá Persaflóastríðinu. Leikarinn og síðar ríkisstjórinn Arnold Schwarzenegger hreifst af þessum tryllitækjum og vildi kaupa eintak en fékk ekki. Hann bað þá AM General að framleiða sams konar bifreiðar fyrir hin almenna neytanda.

Framleiðandinn hlustaði á Schwarzenegger og varð leikarinn tröllvaxni sá fyrsti til þess að fá eintak af nýja bílnum, Hummer, sem var svo settur í sölu. Verðmiðinn var hundrað þúsund dalir.

Hollywood

Bílinn var níðþungur og eyddi því ansi miklu eldsneyti. Það skipti reyndar ekki neinu máli enda var lítrinn ekkert sérstaklega dýr í Bandaríkjunum á þessum tíma. General Motors keypti nafnið og hönnunina af AM General árið 1999 og upp úr því jókst salan gríðarlega.

Business Insider sagði frá því í umfjöllun sinni um Hummer í febrúar að árin 1999 og 2000 hafi Hummer-bifreið verið áberandi í 32 Hollywood-myndum.

Þessi tenging við herinn, og áhugi fræga og ríka fólksins á Hummer, dreif svo áfram áhuga almennra borgara og lífið hefur trúlega verið nokkuð gott fyrir framleiðendur bílsins á þessum tíma. Síðar komu á markað nýrri týpur, H2 og H3, sem seldust einnig nokkuð vel.

Hummer-limmósínan naut auðvitað nokkurra vinsælda. Þessi var í eigu kínversks auðjöfurs í Peking. EPA/Adrian Bradshaw

Fallið

Enginn er konungur að eilífu og nokkrir samverkandi þættir urðu til þess að þetta tákn bandarískrar ofneyslu og öfga féll af sínum stalli.

Fyrst má nefna hörð mótmæli umhverfissinna gegn bifreiðinni. Chicago Tribune greindi frá því árið 2003 að meintir umhverfisskæruliðar hefðu ítrekað ráðist á Hummer-bíla og skemmt þá. Þessi spellvirki og almenn mótmæli bitnuðu á orðspori Hummer og gætu vel hafa minnkað eftirspurnina. 

Þyngst vegur auðvitað fjármálahrunið 2008. General Motors, sem þá átti Hummer, kom einstaklega illa út úr hruninu. Félagið stefndi í gjaldþrot árið 2009 áður en stjórnvöld komu því til bjargar. Á þessum tímapunkti átti General Motors fjölda vörumerkja og þrátt fyrir Hollywood-ímyndina var Hummer einfaldlega ekki á meðal þeirra sem sköpuðu fyrirtækinu mestar tekjur. Salan hafði farið minnkandi undanfarin ár, meðal annars vegna hækkandi eldsneytisverðs.

General Motors reyndi því að selja Hummer-vörumerkið til Kína. Viðræður við fyrirtækið Tengzhong gengu ekki upp og að endingu var ákveðið að síðasti kaflinn í Hummer-sögunni væri skrifaður. Framleiðslu var hætt þann 24. maí árið 2010.

Hummer snýr aftur

Eða hvað? Nú er útlit fyrir að Hummer rísi eins og fönix úr öskunni. Fyrr á árinu kynnti GMC, dótturfyrirtæki General Motors, nýjan GMC Hummer EV. Áhyggjur af eldsneytisnotkun ættu að heyra sögunni til enda er um raftrukk að ræða.

Til stóð að bíllinn yrði opinberlega kynntur til sögunnar síðasta miðvikudag en vegna kórónuveirunnar þurfti að fresta öllu slíku. Enn er þó stefnt á að bíllinn fari í almenna sölu á næsta ári.

Ekki er gott að segja hvort Hummer EV nái sömu hæðum og fyrirrennararnir né hvort Arnold Schwarzenegger ætli að fá sér eitt stykki. Hann á reyndar rafmagns-Hummer nú þegar, lét breyta H1 í rafbíl fyrir nokkrum árum. 




Fleiri fréttir

Sjá meira


×