Ferðaþjónustan á að borga skatta og gjöld í samræmi við aðrar útflutningsgreinar Jón Þór Gunnarsson skrifar 17. maí 2017 07:00 Það er ekki síst ferðaþjónustunni að þakka að við Íslendingar höfum náð að rétta eins vel úr kútnum og raun ber vitni. Við getum öll verið sammála um að vöxtur í ferðaþjónustu hefur verið mikill, jafnvel á köflum of mikill. Það hlýtur að vera eðlileg krafa til okkar allra, opinberra aðila sem og forsvarsmanna fyrirtækja í greininni að við tökum höndum saman um að stýra vextinum. Sú stýring þarf þó að vera gerð þannig að ferðaþjónustunni sem atvinnugrein sé ekki teflt í hættu.Á við fjórfalt auðlindagjald í sjávarútvegi Í samningum hins opinbera við sjávarútvegsfyrirtæki, varðandi kvótasetningu og auðlindagjald, var lögð áhersla á að fyrirtækin yrðu að fá að starfa í stöðugu umhverfi og geta skilað ásættanlegri afkomu. Áætlað var að gjaldið myndi skila á milli 20 og 25 milljörðum til ríkisins. Með tengingu við afkomu fyrirtækjanna er niðurstaðan sú að sjávarútvegsfyrirtæki greiða nú um 5 milljarða í auðlindagjald. Þegar ákveðið var að leggja viðbótarálögur á ferðaþjónustuna, með hækkun virðisaukaskatts, lagði ríkið takmarkaða vinnu í að skoða hugsanleg áhrif á afkomu greinarinnar og ekkert samráð var haft við hagsmunasamtök greinarinnar. Afkoma í ferðaþjónustu hefur hrunið á síðasta ári vegna styrkingar krónunnar og því er einkennilegt að ofan á lakari afkomu komi nú ný skattheimta upp á allt að fjórfalt auðlindagjald á við sjávarútveginn.Eina útflutningsgreinin sem borgar virðisaukaskatt Ferðaþjónustufyrirtæki í afþreyingu og hótel borga nú þegar 11% virðisaukaskatt. Hvorki sjávarútvegur né orkufrekur iðnaður greiða virðisaukaskatt en fá milljarða endurgreidda í innskatti. Í orkufrekum iðnaði hafa ríkið og sveitarfélög gefið ívilnanir til að laða að fyrirtæki, og er nýlegt dæmi á Reykjanesi þar sem talað er um hundruð milljóna í formi styrkja og ívilnana til kísilverksmiðju. Ferðaþjónustan er ekki rekin á ívilnunum né styrkjum. Vissulega þarf að byggja upp innviði í landinu, þar með talið vegi, en sú uppbygging er ekki síður fyrir okkur íbúana og aðrar atvinnugreinar sem treysta á vegakerfið.Miklar tekjur af launatengdum gjöldum Launakostnaður í ferðaþjónustu er hár. Til dæmis má nefna að í afþreyingarhlutanum er algengt að launakostnaður sé um 40% af veltu. Þetta leiðir til þess að ferðaþjónustan greiðir hærri skatta en flestar atvinnugreinar í formi launatengdra gjalda til ríkis og sveitarfélaga. Í nýlegum tölum frá SAF kemur fram að heildarskatttekjur af greininni séu um 80 milljarðar. Fjárfesting hins opinbera hefur verið mjög takmörkuð og ekki hafa ráðuneyti, né opinberar stofnanir sem þjóna greininni, verið ríkinu kostnaðarsamar því þar vinna einungis örfáir einstaklingar. Viðbótar skattlagning í formi virðisaukaskatts upp á 16 til 20 milljarða setur skatttekjurnar af greininni í nálægt 100 milljarða á ári. Ætlun mín hér er ekki að tala niður sjávarútveg eða orkufrekan iðnað, né mæla með því að álögur á þá séu hækkaðar. Ætlun mín er hins vegar að sýna fram á að upphrópanir um að ferðaþjónusta greiði ekki sína skatta til samræmis við hinar útflutningsgreinarnar séu á engum rökum reistar.Ferðaþjónustan nýtur ekki afsláttar af virðisaukaskatti Ferðaþjónustan, rétt eins og sjávarútvegur, er í samkeppni við erlenda markaði og stórfyrirtæki sem sækja til Íslands. Til þess að standast þá samkeppni þarf rekstrarumhverfi á Íslandi að vera samkeppnishæft og skattheimta ekki hærri en í samkeppnislöndunum. Vinsælar pakkaferðir til Íslands eru orðnar tugum prósenta dýrari en sambærilegar ferðir til Noregs, Kanada og Skotlands. Þar spilar sterk króna stóran þátt og hækkar verð til erlendra aðila úr hófi og ljóst má vera að ekkert rými er fyrir frekari hækkanir. Ferðamenn eru farnir að stytta ferðir sínar til Íslands og sækja í ódýrari afþreyingu til að lækka ferðakostnað. Erlend fyrirtæki eru að segja upp samningum við innlenda aðila og vilja frekar sjá um ferðir sjálf á Íslandi. Þessi fyrirtæki flytja með sér bíla og leiðsögumenn til landsins og borga engin gjöld á Íslandi. Afleiðingin af frekari skatta- og verðhækkunum getur því hæglega orðið minni tekjur fyrir ríkið.Ferðaþjónustan þarf lengri tíma til að festast í sessi Ferðaþjónustan er að verða önnur stoð undir atvinnulíf og efnahag á Íslandi, en hún á nokkuð í land með að festa sig í sessi. Það getur ekki verið markmið stjórnmálamanna að taka stór skref sem gætu eyðilagt þá uppbyggingu sem hefur átt sér stað. Að taka smærri og yfirvegaðri skref hugnast mér betur og að aðilar tali saman og hjálpist að við aðlögun þessarar mikilvægu atvinnugrein þannig að hún þjóni okkur öllum sem best um ókomna tíð. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Ljúgandi málpípa Sjálfstæðisflokksins Tómas Kristjánsson Skoðun Um læknisvottorð til vinnuveitenda Gunnar Ármannsson Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson Skoðun Tvö hundruð milljarða afsláttur VG Inga Lind Karlsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Skoðun Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar Skoðun „Betur borgandi ferðamenn“ Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Brosum breitt Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Um læknisvottorð til vinnuveitenda Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Ert þú í tengslum? Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hin hljóða millistétt Bjarki Ómarsson skrifar Skoðun Af hverju er verðlag hér tvöfalt hærra en í Evrópu? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Þegar hríðinni slotar Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Nemendalýðræði á brauðfótum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Mikilvægi kínverskra ferðamanna fyrir Ísland og áhrif beins flugs frá Kína Guðmundur Franklín Jónsson skrifar Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun Þannig gæti Alþingi sameinast um orkumál Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin – Með og á móti Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stuðlar ekki að sérstöðu eins fyrirtækis á BSÍ Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Sex liða áætlun til að koma á jafnvægi í húsnæðismálunum. Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Ljúgandi málpípa Sjálfstæðisflokksins Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Hættur kynhlutleysisins Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Ólögleg áfengissala Ari Jónsson skrifar Skoðun Áhugaverðar ákvarðanir Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Gerræði ráðherranna Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Með lygina að vopni Páll Hermannsson skrifar Skoðun Leyfið til að drepa langreyði - óforsvaranleg ákvörðun Micah Garen skrifar Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir skrifar Skoðun UNICEF skóli Laugardals við Kirkjuteig Tryggvi Scehving Thorsteinsson skrifar Skoðun Leggðu rafskútunni vel í Kópavogi Bergur Þorri Benjamínsson skrifar Skoðun Fjórar brýnar ástæður til að hætta viðskiptum við Rapyd Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Ekkert bús í búðir! Jódís Skúladóttir skrifar Sjá meira
Það er ekki síst ferðaþjónustunni að þakka að við Íslendingar höfum náð að rétta eins vel úr kútnum og raun ber vitni. Við getum öll verið sammála um að vöxtur í ferðaþjónustu hefur verið mikill, jafnvel á köflum of mikill. Það hlýtur að vera eðlileg krafa til okkar allra, opinberra aðila sem og forsvarsmanna fyrirtækja í greininni að við tökum höndum saman um að stýra vextinum. Sú stýring þarf þó að vera gerð þannig að ferðaþjónustunni sem atvinnugrein sé ekki teflt í hættu.Á við fjórfalt auðlindagjald í sjávarútvegi Í samningum hins opinbera við sjávarútvegsfyrirtæki, varðandi kvótasetningu og auðlindagjald, var lögð áhersla á að fyrirtækin yrðu að fá að starfa í stöðugu umhverfi og geta skilað ásættanlegri afkomu. Áætlað var að gjaldið myndi skila á milli 20 og 25 milljörðum til ríkisins. Með tengingu við afkomu fyrirtækjanna er niðurstaðan sú að sjávarútvegsfyrirtæki greiða nú um 5 milljarða í auðlindagjald. Þegar ákveðið var að leggja viðbótarálögur á ferðaþjónustuna, með hækkun virðisaukaskatts, lagði ríkið takmarkaða vinnu í að skoða hugsanleg áhrif á afkomu greinarinnar og ekkert samráð var haft við hagsmunasamtök greinarinnar. Afkoma í ferðaþjónustu hefur hrunið á síðasta ári vegna styrkingar krónunnar og því er einkennilegt að ofan á lakari afkomu komi nú ný skattheimta upp á allt að fjórfalt auðlindagjald á við sjávarútveginn.Eina útflutningsgreinin sem borgar virðisaukaskatt Ferðaþjónustufyrirtæki í afþreyingu og hótel borga nú þegar 11% virðisaukaskatt. Hvorki sjávarútvegur né orkufrekur iðnaður greiða virðisaukaskatt en fá milljarða endurgreidda í innskatti. Í orkufrekum iðnaði hafa ríkið og sveitarfélög gefið ívilnanir til að laða að fyrirtæki, og er nýlegt dæmi á Reykjanesi þar sem talað er um hundruð milljóna í formi styrkja og ívilnana til kísilverksmiðju. Ferðaþjónustan er ekki rekin á ívilnunum né styrkjum. Vissulega þarf að byggja upp innviði í landinu, þar með talið vegi, en sú uppbygging er ekki síður fyrir okkur íbúana og aðrar atvinnugreinar sem treysta á vegakerfið.Miklar tekjur af launatengdum gjöldum Launakostnaður í ferðaþjónustu er hár. Til dæmis má nefna að í afþreyingarhlutanum er algengt að launakostnaður sé um 40% af veltu. Þetta leiðir til þess að ferðaþjónustan greiðir hærri skatta en flestar atvinnugreinar í formi launatengdra gjalda til ríkis og sveitarfélaga. Í nýlegum tölum frá SAF kemur fram að heildarskatttekjur af greininni séu um 80 milljarðar. Fjárfesting hins opinbera hefur verið mjög takmörkuð og ekki hafa ráðuneyti, né opinberar stofnanir sem þjóna greininni, verið ríkinu kostnaðarsamar því þar vinna einungis örfáir einstaklingar. Viðbótar skattlagning í formi virðisaukaskatts upp á 16 til 20 milljarða setur skatttekjurnar af greininni í nálægt 100 milljarða á ári. Ætlun mín hér er ekki að tala niður sjávarútveg eða orkufrekan iðnað, né mæla með því að álögur á þá séu hækkaðar. Ætlun mín er hins vegar að sýna fram á að upphrópanir um að ferðaþjónusta greiði ekki sína skatta til samræmis við hinar útflutningsgreinarnar séu á engum rökum reistar.Ferðaþjónustan nýtur ekki afsláttar af virðisaukaskatti Ferðaþjónustan, rétt eins og sjávarútvegur, er í samkeppni við erlenda markaði og stórfyrirtæki sem sækja til Íslands. Til þess að standast þá samkeppni þarf rekstrarumhverfi á Íslandi að vera samkeppnishæft og skattheimta ekki hærri en í samkeppnislöndunum. Vinsælar pakkaferðir til Íslands eru orðnar tugum prósenta dýrari en sambærilegar ferðir til Noregs, Kanada og Skotlands. Þar spilar sterk króna stóran þátt og hækkar verð til erlendra aðila úr hófi og ljóst má vera að ekkert rými er fyrir frekari hækkanir. Ferðamenn eru farnir að stytta ferðir sínar til Íslands og sækja í ódýrari afþreyingu til að lækka ferðakostnað. Erlend fyrirtæki eru að segja upp samningum við innlenda aðila og vilja frekar sjá um ferðir sjálf á Íslandi. Þessi fyrirtæki flytja með sér bíla og leiðsögumenn til landsins og borga engin gjöld á Íslandi. Afleiðingin af frekari skatta- og verðhækkunum getur því hæglega orðið minni tekjur fyrir ríkið.Ferðaþjónustan þarf lengri tíma til að festast í sessi Ferðaþjónustan er að verða önnur stoð undir atvinnulíf og efnahag á Íslandi, en hún á nokkuð í land með að festa sig í sessi. Það getur ekki verið markmið stjórnmálamanna að taka stór skref sem gætu eyðilagt þá uppbyggingu sem hefur átt sér stað. Að taka smærri og yfirvegaðri skref hugnast mér betur og að aðilar tali saman og hjálpist að við aðlögun þessarar mikilvægu atvinnugrein þannig að hún þjóni okkur öllum sem best um ókomna tíð.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Mikilvægi kínverskra ferðamanna fyrir Ísland og áhrif beins flugs frá Kína Guðmundur Franklín Jónsson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun