ESB og mennskan Þór Rögnvaldsson skrifar 5. maí 2017 07:00 Frá sjónarhorni Framsóknar líta málin svona út: mennskan er lífið innan múranna: sveitin, tungan, þjóðernið. Við fjarlægjumst því hina sönnu mennsku með því að ganga yfirþjóðlegri mennsku á hönd. Enda er það svo – a.m.k. séð með augum Framsóknar – að við ERUM Íslendingar en VERÐUM yfirþjóðleg. Hið yfirþjóðlega eðli er þar af leiðandi ekki upprunalegt, náttúrulegt eðli. Eða með öðrum orðum: náttúrulegt eðli manneskjunnar er afbakað – firrt – í hinum yfirþjóðlega heimi og barátta Framsóknar gegn ESB er því barátta fyrir hugsjón; þeirri hugsjón sem hefur mennsku manneskjunnar að leiðarljósi. Vinstri grænir fallast á öll þessi rök Framsóknar að viðbættu persónulegu ívafi. Vinstri grænir eru nefnilega ekki bara framsóknarmenn – ekki BARA – heldur líka hugsjónamenn upp á eigin spýtur. Þeir eru t.d. töluverðir menningarvitar og andóf menningarvitanna gegn ESB er í grófum dráttum í þá veruna að ESB-heimurinn sé lítið annað en einkaklúbbur sérhagsmunaseggja sem vissulega fella múrana innbyrðis á milli sín, en þá í því augnamiði einu að reisa þeim mun rammgerðari múr umhverfis sig – umhverfis ESB-heiminn – til þess að halda HINUM úti. Þessir HINIR eru svo þeir sem minna mega sín – fátæku þróunarríkin – sem nú eiga erfiðara með að koma vörum sínum á markað – enda utan múranna. Og loks eru það Sjálfstæðismenn. Hvað er af þeim að frétta? Skemmst er frá því að segja að Sjálfstæðisflokkurinn hefur enga hugsjón hvað þetta mál varðar. Afstaða flokksins stýrist einfaldlega af þjónkun við LÍÚ. LÍÚ er á móti ESB og þess vegna er Sjálfstæðisflokkurinn á móti ESB: svo einfalt er það. Lítum nú dálítið á þær röksemdir sem hér hefur verið tæpt á. Hugsjón Framsóknar í þessu máli er augljóslega ekkert annað en þjóðernishyggja 19. aldar – en þó ekki í upprunalegu formi. Í upprunalegu formi var þjóðernishyggjan jákvætt afl vegna þess að hún var sameiningarafl. Nú hins vegar er þessi þjóðernishyggja ekkert annað en illskeytt sundrungarafl vegna þess að hún reisir múra á milli þjóða. Þjóðernishyggja okkar daga birtist því eins og reimleikar vegna þess að hér er það liðinn tími sem gengur aftur ljósum logum í brengluðu og firrtu formi. Sem andsvar við þessum reimleikum er eðlilegt og haldbest að tefla fram ESB-hugsjóninni sem hvílir á eftirfarandi tveimur meginstoðum eða kenningum: 1)Sameinaðir stöndum við; sundraðir föllum við. 2) Öll erum við manneskjur. Við fellum niður múrana í fyrsta lagi vegna þess að sameinuð erum við sterkari og svo í öðru lagi vegna þess að enginn á einkarétt á mennskunni. Öll erum við manneskjur óháð þjóðerni, kynþætti, kyni og menningu (svo eitthvað sé nefnt). Framsókn hefur þess vegna ekki rétt fyrir sér: við erum ekki fyrst og fremst Íslendingar: Við erum fyrst og fremst manneskjur, en í öðru sæti kemur sérstaðan, t.d. það að við erum Íslendingar. Sem andsvar við röksemdum menningarvitanna hjá Vinstri grænum er t.d. hægt að benda á eftirfarandi. ESB er ekki nema áfangi en ekki markmið – að minnsta kosti ekki Markmiðið (með stórum staf). Um heim allan eru þjóðirnar að sameinast – og þá aðallega í formi fríverslunar. Ég sé fyrir mér að með tíð og tíma breytist þessi fríverslun í þjóðasambönd (að hætti ESB) – þar til hvert einasta mannsbarn í heiminum öllum er í einhverjum skilningi innan múranna. Síðan sé ég fyrir mér að þessi sambönd muni í fyrsta lagi tengjast innbyrðis í fríverslun (sbr. EES) og í öðru lagi í gegnum Sameinuðu þjóðirnar sem yrðu hið raunverulega yfirþjóðlega vald með æðsta hæstarétti og herafla til þess að framfylgja dómum. Þetta er ESB-hugsjónin í fullgerðu formi – sem táknar að þá er tími kominn til þess að leggja sambandið niður – sem og öll önnur sambönd af sama toga – og fella niður alla múra. Þetta er markmiðið; hið raunverulega Markmið (með stórum staf). Og nú skiptist heimurinn ekki lengur í OKKUR (sem erum innan múranna) og HINA (sem eru utan múranna). Það eru bara VIÐ sem öll erum manneskjur.Hvaða valkosti eigum við? Mér er fullljóst að sumum kann að finnast þessar bollaleggingar mínar í meira lagi útópískar og úr tengslum við raunveruleikann. Má vera; má vel vera – því miður! Kannski mun mannkyninu aldrei takast að sameinast á þann hátt sem ég hef leyft mér að hugleiða í þessu greinarkorni. Spurningin mikilvæga er hins vegar eftirfarandi: hvaða valkost eða valkosti eigum við mennirnir í stöðunni? Meira að segja Eisenhower sjálfur lét þau orð falla strax á 6. áratugnum að mannkynið ætti ekki lengur neinn valkost við frið – vegna bombunnar. Eða með öðrum orðum: annaðhvort veljum við friðinn eða þá að við endum með því að tortíma okkur: friður eða tortíming. Í annan stað held ég að fullyrða megi að frá lokum seinni heimsstyrjaldar hafi heimurinn færst hægt og hikandi, en samt bítandi, í sameiningarátt – og, já: múrar hafa fallið. Það er ekki fyrr en nú á allra síðustu tímum að framsóknarmenn allra landa – misjafnlega öfgasinnaðir þjóðernissinnar – eru aftur farnir að sækja í sig veðrið svo um munar – og já, því miður, nú vilja menn aftur fara að reisa múra. Hvar endar þetta? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Þór Rögnvaldsson Mest lesið Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Halldór 01.06.2024 Halldór Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Dóttir mín – uppgjör eineltis Ragnheiður Harpa Sveinsdóttir Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Frá sjónarhorni Framsóknar líta málin svona út: mennskan er lífið innan múranna: sveitin, tungan, þjóðernið. Við fjarlægjumst því hina sönnu mennsku með því að ganga yfirþjóðlegri mennsku á hönd. Enda er það svo – a.m.k. séð með augum Framsóknar – að við ERUM Íslendingar en VERÐUM yfirþjóðleg. Hið yfirþjóðlega eðli er þar af leiðandi ekki upprunalegt, náttúrulegt eðli. Eða með öðrum orðum: náttúrulegt eðli manneskjunnar er afbakað – firrt – í hinum yfirþjóðlega heimi og barátta Framsóknar gegn ESB er því barátta fyrir hugsjón; þeirri hugsjón sem hefur mennsku manneskjunnar að leiðarljósi. Vinstri grænir fallast á öll þessi rök Framsóknar að viðbættu persónulegu ívafi. Vinstri grænir eru nefnilega ekki bara framsóknarmenn – ekki BARA – heldur líka hugsjónamenn upp á eigin spýtur. Þeir eru t.d. töluverðir menningarvitar og andóf menningarvitanna gegn ESB er í grófum dráttum í þá veruna að ESB-heimurinn sé lítið annað en einkaklúbbur sérhagsmunaseggja sem vissulega fella múrana innbyrðis á milli sín, en þá í því augnamiði einu að reisa þeim mun rammgerðari múr umhverfis sig – umhverfis ESB-heiminn – til þess að halda HINUM úti. Þessir HINIR eru svo þeir sem minna mega sín – fátæku þróunarríkin – sem nú eiga erfiðara með að koma vörum sínum á markað – enda utan múranna. Og loks eru það Sjálfstæðismenn. Hvað er af þeim að frétta? Skemmst er frá því að segja að Sjálfstæðisflokkurinn hefur enga hugsjón hvað þetta mál varðar. Afstaða flokksins stýrist einfaldlega af þjónkun við LÍÚ. LÍÚ er á móti ESB og þess vegna er Sjálfstæðisflokkurinn á móti ESB: svo einfalt er það. Lítum nú dálítið á þær röksemdir sem hér hefur verið tæpt á. Hugsjón Framsóknar í þessu máli er augljóslega ekkert annað en þjóðernishyggja 19. aldar – en þó ekki í upprunalegu formi. Í upprunalegu formi var þjóðernishyggjan jákvætt afl vegna þess að hún var sameiningarafl. Nú hins vegar er þessi þjóðernishyggja ekkert annað en illskeytt sundrungarafl vegna þess að hún reisir múra á milli þjóða. Þjóðernishyggja okkar daga birtist því eins og reimleikar vegna þess að hér er það liðinn tími sem gengur aftur ljósum logum í brengluðu og firrtu formi. Sem andsvar við þessum reimleikum er eðlilegt og haldbest að tefla fram ESB-hugsjóninni sem hvílir á eftirfarandi tveimur meginstoðum eða kenningum: 1)Sameinaðir stöndum við; sundraðir föllum við. 2) Öll erum við manneskjur. Við fellum niður múrana í fyrsta lagi vegna þess að sameinuð erum við sterkari og svo í öðru lagi vegna þess að enginn á einkarétt á mennskunni. Öll erum við manneskjur óháð þjóðerni, kynþætti, kyni og menningu (svo eitthvað sé nefnt). Framsókn hefur þess vegna ekki rétt fyrir sér: við erum ekki fyrst og fremst Íslendingar: Við erum fyrst og fremst manneskjur, en í öðru sæti kemur sérstaðan, t.d. það að við erum Íslendingar. Sem andsvar við röksemdum menningarvitanna hjá Vinstri grænum er t.d. hægt að benda á eftirfarandi. ESB er ekki nema áfangi en ekki markmið – að minnsta kosti ekki Markmiðið (með stórum staf). Um heim allan eru þjóðirnar að sameinast – og þá aðallega í formi fríverslunar. Ég sé fyrir mér að með tíð og tíma breytist þessi fríverslun í þjóðasambönd (að hætti ESB) – þar til hvert einasta mannsbarn í heiminum öllum er í einhverjum skilningi innan múranna. Síðan sé ég fyrir mér að þessi sambönd muni í fyrsta lagi tengjast innbyrðis í fríverslun (sbr. EES) og í öðru lagi í gegnum Sameinuðu þjóðirnar sem yrðu hið raunverulega yfirþjóðlega vald með æðsta hæstarétti og herafla til þess að framfylgja dómum. Þetta er ESB-hugsjónin í fullgerðu formi – sem táknar að þá er tími kominn til þess að leggja sambandið niður – sem og öll önnur sambönd af sama toga – og fella niður alla múra. Þetta er markmiðið; hið raunverulega Markmið (með stórum staf). Og nú skiptist heimurinn ekki lengur í OKKUR (sem erum innan múranna) og HINA (sem eru utan múranna). Það eru bara VIÐ sem öll erum manneskjur.Hvaða valkosti eigum við? Mér er fullljóst að sumum kann að finnast þessar bollaleggingar mínar í meira lagi útópískar og úr tengslum við raunveruleikann. Má vera; má vel vera – því miður! Kannski mun mannkyninu aldrei takast að sameinast á þann hátt sem ég hef leyft mér að hugleiða í þessu greinarkorni. Spurningin mikilvæga er hins vegar eftirfarandi: hvaða valkost eða valkosti eigum við mennirnir í stöðunni? Meira að segja Eisenhower sjálfur lét þau orð falla strax á 6. áratugnum að mannkynið ætti ekki lengur neinn valkost við frið – vegna bombunnar. Eða með öðrum orðum: annaðhvort veljum við friðinn eða þá að við endum með því að tortíma okkur: friður eða tortíming. Í annan stað held ég að fullyrða megi að frá lokum seinni heimsstyrjaldar hafi heimurinn færst hægt og hikandi, en samt bítandi, í sameiningarátt – og, já: múrar hafa fallið. Það er ekki fyrr en nú á allra síðustu tímum að framsóknarmenn allra landa – misjafnlega öfgasinnaðir þjóðernissinnar – eru aftur farnir að sækja í sig veðrið svo um munar – og já, því miður, nú vilja menn aftur fara að reisa múra. Hvar endar þetta?