Eru lífskjör betri með ódýrari fæðu? Elín M. Stefánsdóttir skrifar 1. mars 2017 07:00 Mönnum verður tíðrætt um að ef tollar væru afnumdir þá gæfist landsmönnum kostur á ódýrari matvælum, en hvað þýðir ódýrari fæða? Við sem stöndum að framleiðslu á matvælum sjáum að það þýðir oftar en ekki lakari aðbúnaður dýra, meiri lyfjagjöf til þeirra og minni raunveruleg næring í framleiddu matvælunum sem eru seld á lægra verði. Umhverfið nýtur heldur ekki góðs af þeirri framleiðslu enda oftast mikið álag á jarðveginn og á plönturnar og dýrin að vaxa hratt til að ná fram sem mestri hagkvæmni. Matvæla- og landbúnaðarstofnun Sameinuðu þjóðanna áætlar að ef horft er á alla virðiskeðjuna sé um þriðjungi allra matvæla sóað. Það byrjar á ræktun og vinnslu, heldur áfram í flutningum og endar á heimilum okkar, við hvert skref sóum við landi, vatni og orku sem nýtt hefur verið í framleiðsluna sem var svo ekki neytt.Hver er raunveruleikinn á Íslandi? Ísland ásamt Noregi notar langtum minna af sýklalyfjum við dýraeldi en þjóðir sunnar í Evrópu. Þá er óleyfilegt að nýta sýklalyf sem vaxtarhvata og ónæmar bakteríur (sem sýklalyf vinna ekki á) eru sjaldgæfar hér á landi. Á Íslandi er framleitt minna af kjöti, mjólk og grænmeti við óhagkvæmari aðstæður en fyrir það fáum við afurðir af dýrum sem búa ekki við jafn mikla lyfjagjöf og ræktunaraðferðir sem eru langtum betri. Íslendingar eru neyslufrekasta þjóðin samkvæmt nýlegum vistsporsmælingum á heimsvísu. Á Íslandi erum við að kaupa inn of mikið af fæðu sem endar í ruslinu en Reykjavíkurborg hefur áætlað að það sé fyrir 150.000 kr. á ári á hverja fjölskyldu. Bændum finnst stundum að þeir séu einhvers konar afætur á þjóðinni. En ég get fullyrt að íslenskir bændur vilja ekkert fremur en að framleiða heilnæm matvæli í sátt við þjóð og land. Við skiljum heldur ekki af hverju er verið að stilla upp hagsmunum bænda á móti hagsmunum neytenda. Við erum öll í sama bátnum.Hvað viljum við gera? Sé miðað við að hægt væri að draga úr sóun matvæla um 20% myndi það þýða 30 þúsund kr. sparnað á hverja fjölskyldu á ári. Þá eru ótalin þau tækifæri sem finnast við vinnslu matvæla áður en þau koma í verslunina. Sé framleitt innanlands gætum við einnig unnið áfram að því að draga úr kolefnisspori matvæla. Þá vinnum við náttúrunni gagn, spörum gjaldeyri fyrir þjóðfélagið og eyðum minna fé í mat í hverjum mánuði, saman. Til lengri tíma nýtur enginn góðs af því að grafa undan heilnæmri matvælaframleiðslu á Íslandi. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Skoðun Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Sjá meira
Mönnum verður tíðrætt um að ef tollar væru afnumdir þá gæfist landsmönnum kostur á ódýrari matvælum, en hvað þýðir ódýrari fæða? Við sem stöndum að framleiðslu á matvælum sjáum að það þýðir oftar en ekki lakari aðbúnaður dýra, meiri lyfjagjöf til þeirra og minni raunveruleg næring í framleiddu matvælunum sem eru seld á lægra verði. Umhverfið nýtur heldur ekki góðs af þeirri framleiðslu enda oftast mikið álag á jarðveginn og á plönturnar og dýrin að vaxa hratt til að ná fram sem mestri hagkvæmni. Matvæla- og landbúnaðarstofnun Sameinuðu þjóðanna áætlar að ef horft er á alla virðiskeðjuna sé um þriðjungi allra matvæla sóað. Það byrjar á ræktun og vinnslu, heldur áfram í flutningum og endar á heimilum okkar, við hvert skref sóum við landi, vatni og orku sem nýtt hefur verið í framleiðsluna sem var svo ekki neytt.Hver er raunveruleikinn á Íslandi? Ísland ásamt Noregi notar langtum minna af sýklalyfjum við dýraeldi en þjóðir sunnar í Evrópu. Þá er óleyfilegt að nýta sýklalyf sem vaxtarhvata og ónæmar bakteríur (sem sýklalyf vinna ekki á) eru sjaldgæfar hér á landi. Á Íslandi er framleitt minna af kjöti, mjólk og grænmeti við óhagkvæmari aðstæður en fyrir það fáum við afurðir af dýrum sem búa ekki við jafn mikla lyfjagjöf og ræktunaraðferðir sem eru langtum betri. Íslendingar eru neyslufrekasta þjóðin samkvæmt nýlegum vistsporsmælingum á heimsvísu. Á Íslandi erum við að kaupa inn of mikið af fæðu sem endar í ruslinu en Reykjavíkurborg hefur áætlað að það sé fyrir 150.000 kr. á ári á hverja fjölskyldu. Bændum finnst stundum að þeir séu einhvers konar afætur á þjóðinni. En ég get fullyrt að íslenskir bændur vilja ekkert fremur en að framleiða heilnæm matvæli í sátt við þjóð og land. Við skiljum heldur ekki af hverju er verið að stilla upp hagsmunum bænda á móti hagsmunum neytenda. Við erum öll í sama bátnum.Hvað viljum við gera? Sé miðað við að hægt væri að draga úr sóun matvæla um 20% myndi það þýða 30 þúsund kr. sparnað á hverja fjölskyldu á ári. Þá eru ótalin þau tækifæri sem finnast við vinnslu matvæla áður en þau koma í verslunina. Sé framleitt innanlands gætum við einnig unnið áfram að því að draga úr kolefnisspori matvæla. Þá vinnum við náttúrunni gagn, spörum gjaldeyri fyrir þjóðfélagið og eyðum minna fé í mat í hverjum mánuði, saman. Til lengri tíma nýtur enginn góðs af því að grafa undan heilnæmri matvælaframleiðslu á Íslandi. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun