Þýðir flóknu orðin í Grey's Sólveig Gísladóttir skrifar 25. nóvember 2015 08:00 Jón Þorkell Einarsson, lyf- og gigtarlæknir í Lundi. Einlægir aðdáendur Grey’s Anatomy kannast líklega við nafnið Jón Þorkell Einarsson enda birtist það ávallt í lok þáttanna með titlinum faglegur ráðgjafi. Jón Þorkell starfar sem sérfræðingur í gigtarlækningum í Lundi í Svíþjóð en þar hefur hann búið í um átta ár. „Ágústa Rúnarsdóttir, sem þýðir þættina, er vinkona mín síðan í grunnskóla. Fyrir nokkrum árum fór hún að senda á mig, í gegnum Facebook, eitt og eitt orð sem hún lenti í vandræðum með en síðan hefur þetta aðeins verið að aukast,“ segir Jón Þorkell og bætir við að sumir þættir séu erfiðari en aðrir. „Þá hafa sumar seríur verið sérstaklega krefjandi. Ég man sérstaklega eftir einni þar sem læknarnir voru einkar nýjungagjarnir og tóku upp alla nýsköpun í læknisfræðinni. Þá var mikið um nýyrðasmíði hjá okkur,“ segir hann glettinn. Töluverð tímapressa er á þýðanda Grey’s og faglegum ráðgjafa hans enda er þátturinn sýndur á Íslandi aðeins tveimur dögum eða svo eftir frumsýningu í Bandaríkjunum. „Við þurfum því að hafa hraðar hendur.“En hvernig vinnið þið þetta? „Ágústa sendir á mig orðin í símann, ég tek mér smá umhugsunarfrest eða fletti einhverju upp og sendi svo til baka,“ lýsir Jón Þorkell en stundum fær hann einnig heilar setningar til að þýða. „Sem betur fer er Ágústa mjög fær í þessu og er búin að setja saman setningarnar en ég þarf að fylla inn í orðin sem þarf að þýða. Ég man þó eftir flókinni aðgerð þar sem þurfti að þýða nánast hvert einasta orð og hvert þeirra var mjög flókið,“ segir hann. Hann útskýrir að nokkur list felist í því að þýða setningar á stuttan en hnitmiðaðan hátt án þess að merkingin tapist enda sé plássið fyrir textann undir myndinni fremur knappur. „Ég var einn af þeim sem voru mjög pirraðir út í svona þýðingar áður en ég fór út í þetta verkefni. Nú ber ég mikla virðingu fyrir fólki sem vinnur við þetta.“ Jón Þorkell segir oft dálítið skrítið að þýða þetta erlenda læknamál. „Sum íslensku orðin eru svo kjánaleg, aðallega af því að mörg þeirra eru aldrei notuð annars staðar en í Læknablaðinu. Orð eins og dúraveiki og dáslekja (e. narcolepsy og cataplexy) hrífa ekki í daglegu tali,“ segir hann kíminn. Flókið getur verið að þýða samtöl lækna í skurðaðgerð.Nodricphotos/Getty Sjálfur er Jón Þorkell ekki aðdáandi þáttanna og slysast sjaldan til að horfa á þá. „Konan mín horfði hins vegar á fyrstu sex seríurnar.“En stenst það sem kemur fram í þáttunum raunveruleikann? „Sjúkdómarnir sem koma fram eru til og flest læknisfræðileg heitin sem eru notuð eru til, en samfélagið, sem lýst er í þessum þáttum, er auðvitað ekki trúverðugt. Þetta eru allt saman skurðlæknar og aðrar starfsstéttir eru lítt áberandi. Þá taka þeir að sér alls konar verkefni sem skurðlæknar gera ekki, hoppa til dæmis í störf annarra sérfræðilækna sem gerist ekki í raunveruleikanum.“ Jón Þorkell nefnir einnig allar þær nýjungar sem læknarnir prófa. „Slíkar nýjungar er aðeins að finna á fínum akademískum sjúkrahúsumen ekki einkareknum sjúkrahúsum eins og þetta á að vera.“ Hann segir að þó ekkert sé athugavert við sjúkdómana sjálfa í þáttunum séu þeir líklega ekki það sem laði fólk að þeim. „Ef maður er spenntur fyrir áhugaverðum sjúkdómstilfellum horfir maður frekar á Doktor House,“ segir hann og viðurkennir að hann hafi stundum vitnað í lækninn úrilla í sínum fyrirlestrum. „Vandamálið við House er þó að þar er það sami læknirinn sem tekur röntgenmyndina, sker upp heila og allt þar á milli,“ segir hann og hlær. Mest lesið Ofboðslega stolt af dóttur sinni Lífið „Ef við erum lausnamiðuð þá sköpum við tækifærin“ Lífið Klæddu sig upp sem frambjóðendur Lífið Bannaði Snorra að kjósa Arnar Þór Lífið Myndaveisla: Rosaleg stemming í kosningavökunum Lífið „Býr ekki lítil kerling innra með okkur öllum?“ Lífið „Svo góð tilfinning að endurheimta sjálfa sig“ Tónlist Davíð Helgason og Isabella eignuðust dreng Lífið Tvöföld veisla hjá Gnarr feðgum Lífið Krakkatían: Forsetaefni, Disney og tónlist Lífið Fleiri fréttir „Býr ekki lítil kerling innra með okkur öllum?“ Davíð Helgason og Isabella eignuðust dreng „Ef við erum lausnamiðuð þá sköpum við tækifærin“ Krakkatían: Forsetaefni, Disney og tónlist Klæddu sig upp sem frambjóðendur Myndaveisla: Rosaleg stemming í kosningavökunum Tvöföld veisla hjá Gnarr feðgum Ofboðslega stolt af dóttur sinni Bannaði Snorra að kjósa Arnar Þór „Nú er þessi sprettur á enda“ Kosningavökur frambjóðenda: Hvar verða mestu fagnaðarlætin? Fréttatía vikunnar: Kosningar, eldgos og meistarar Fékk að heyra að konur ættu ekki heima á sjó Segir brjóst myndast við mikla bjórdrykkju Frambjóðendum gekk misvel í hraðaspurningum Kjúklinganaggar hollu stjúpunnar Innipúkinn farinn að taka á sig mynd Sigga á Grund er fyrsti heiðursborgari Flóahrepps Af vængjum fram: Grínaðist alltaf með að láta húðflúra einstefnuskilti á rassgatið Þetta höfðu netverjar að segja um kappræðurnar Ellefu eftirtektarverð eldhús Forsetaáskorunin: Grefur upp gamlar gersemar úti um allan heim. Herra Hnetusmjör og Sara selja íbúðina Skrifuðu bók um Sólrúnu Öldu og brunann í Mávahlíð Nafn konunnar flúrað á það allra heilagasta Annar bakaradrengur í ofninum Sjáðu svartþrestina yfirgefa hreiðrið Af vængjum fram: Eins og í bíómynd þegar þau byrjuðu loksins saman Forsetaáskorunin: Áhugatöframaður og hefur safnað skeljum og eldspýtustokkum Kosningavökumolar Höllu og Bjössa Sjá meira
Einlægir aðdáendur Grey’s Anatomy kannast líklega við nafnið Jón Þorkell Einarsson enda birtist það ávallt í lok þáttanna með titlinum faglegur ráðgjafi. Jón Þorkell starfar sem sérfræðingur í gigtarlækningum í Lundi í Svíþjóð en þar hefur hann búið í um átta ár. „Ágústa Rúnarsdóttir, sem þýðir þættina, er vinkona mín síðan í grunnskóla. Fyrir nokkrum árum fór hún að senda á mig, í gegnum Facebook, eitt og eitt orð sem hún lenti í vandræðum með en síðan hefur þetta aðeins verið að aukast,“ segir Jón Þorkell og bætir við að sumir þættir séu erfiðari en aðrir. „Þá hafa sumar seríur verið sérstaklega krefjandi. Ég man sérstaklega eftir einni þar sem læknarnir voru einkar nýjungagjarnir og tóku upp alla nýsköpun í læknisfræðinni. Þá var mikið um nýyrðasmíði hjá okkur,“ segir hann glettinn. Töluverð tímapressa er á þýðanda Grey’s og faglegum ráðgjafa hans enda er þátturinn sýndur á Íslandi aðeins tveimur dögum eða svo eftir frumsýningu í Bandaríkjunum. „Við þurfum því að hafa hraðar hendur.“En hvernig vinnið þið þetta? „Ágústa sendir á mig orðin í símann, ég tek mér smá umhugsunarfrest eða fletti einhverju upp og sendi svo til baka,“ lýsir Jón Þorkell en stundum fær hann einnig heilar setningar til að þýða. „Sem betur fer er Ágústa mjög fær í þessu og er búin að setja saman setningarnar en ég þarf að fylla inn í orðin sem þarf að þýða. Ég man þó eftir flókinni aðgerð þar sem þurfti að þýða nánast hvert einasta orð og hvert þeirra var mjög flókið,“ segir hann. Hann útskýrir að nokkur list felist í því að þýða setningar á stuttan en hnitmiðaðan hátt án þess að merkingin tapist enda sé plássið fyrir textann undir myndinni fremur knappur. „Ég var einn af þeim sem voru mjög pirraðir út í svona þýðingar áður en ég fór út í þetta verkefni. Nú ber ég mikla virðingu fyrir fólki sem vinnur við þetta.“ Jón Þorkell segir oft dálítið skrítið að þýða þetta erlenda læknamál. „Sum íslensku orðin eru svo kjánaleg, aðallega af því að mörg þeirra eru aldrei notuð annars staðar en í Læknablaðinu. Orð eins og dúraveiki og dáslekja (e. narcolepsy og cataplexy) hrífa ekki í daglegu tali,“ segir hann kíminn. Flókið getur verið að þýða samtöl lækna í skurðaðgerð.Nodricphotos/Getty Sjálfur er Jón Þorkell ekki aðdáandi þáttanna og slysast sjaldan til að horfa á þá. „Konan mín horfði hins vegar á fyrstu sex seríurnar.“En stenst það sem kemur fram í þáttunum raunveruleikann? „Sjúkdómarnir sem koma fram eru til og flest læknisfræðileg heitin sem eru notuð eru til, en samfélagið, sem lýst er í þessum þáttum, er auðvitað ekki trúverðugt. Þetta eru allt saman skurðlæknar og aðrar starfsstéttir eru lítt áberandi. Þá taka þeir að sér alls konar verkefni sem skurðlæknar gera ekki, hoppa til dæmis í störf annarra sérfræðilækna sem gerist ekki í raunveruleikanum.“ Jón Þorkell nefnir einnig allar þær nýjungar sem læknarnir prófa. „Slíkar nýjungar er aðeins að finna á fínum akademískum sjúkrahúsumen ekki einkareknum sjúkrahúsum eins og þetta á að vera.“ Hann segir að þó ekkert sé athugavert við sjúkdómana sjálfa í þáttunum séu þeir líklega ekki það sem laði fólk að þeim. „Ef maður er spenntur fyrir áhugaverðum sjúkdómstilfellum horfir maður frekar á Doktor House,“ segir hann og viðurkennir að hann hafi stundum vitnað í lækninn úrilla í sínum fyrirlestrum. „Vandamálið við House er þó að þar er það sami læknirinn sem tekur röntgenmyndina, sker upp heila og allt þar á milli,“ segir hann og hlær.
Mest lesið Ofboðslega stolt af dóttur sinni Lífið „Ef við erum lausnamiðuð þá sköpum við tækifærin“ Lífið Klæddu sig upp sem frambjóðendur Lífið Bannaði Snorra að kjósa Arnar Þór Lífið Myndaveisla: Rosaleg stemming í kosningavökunum Lífið „Býr ekki lítil kerling innra með okkur öllum?“ Lífið „Svo góð tilfinning að endurheimta sjálfa sig“ Tónlist Davíð Helgason og Isabella eignuðust dreng Lífið Tvöföld veisla hjá Gnarr feðgum Lífið Krakkatían: Forsetaefni, Disney og tónlist Lífið Fleiri fréttir „Býr ekki lítil kerling innra með okkur öllum?“ Davíð Helgason og Isabella eignuðust dreng „Ef við erum lausnamiðuð þá sköpum við tækifærin“ Krakkatían: Forsetaefni, Disney og tónlist Klæddu sig upp sem frambjóðendur Myndaveisla: Rosaleg stemming í kosningavökunum Tvöföld veisla hjá Gnarr feðgum Ofboðslega stolt af dóttur sinni Bannaði Snorra að kjósa Arnar Þór „Nú er þessi sprettur á enda“ Kosningavökur frambjóðenda: Hvar verða mestu fagnaðarlætin? Fréttatía vikunnar: Kosningar, eldgos og meistarar Fékk að heyra að konur ættu ekki heima á sjó Segir brjóst myndast við mikla bjórdrykkju Frambjóðendum gekk misvel í hraðaspurningum Kjúklinganaggar hollu stjúpunnar Innipúkinn farinn að taka á sig mynd Sigga á Grund er fyrsti heiðursborgari Flóahrepps Af vængjum fram: Grínaðist alltaf með að láta húðflúra einstefnuskilti á rassgatið Þetta höfðu netverjar að segja um kappræðurnar Ellefu eftirtektarverð eldhús Forsetaáskorunin: Grefur upp gamlar gersemar úti um allan heim. Herra Hnetusmjör og Sara selja íbúðina Skrifuðu bók um Sólrúnu Öldu og brunann í Mávahlíð Nafn konunnar flúrað á það allra heilagasta Annar bakaradrengur í ofninum Sjáðu svartþrestina yfirgefa hreiðrið Af vængjum fram: Eins og í bíómynd þegar þau byrjuðu loksins saman Forsetaáskorunin: Áhugatöframaður og hefur safnað skeljum og eldspýtustokkum Kosningavökumolar Höllu og Bjössa Sjá meira