Bregðast þurfi við auðveldu aðgengi að lyfseðlum sunna karen sigurþórsdóttir skrifar 28. maí 2015 23:00 Íslendingar eiga þann vafasama heiður að eiga Norðurlandametið í notkun svefnlyfja. vísir/getty Vísbendingar eru um að meðferðartími á notkun svefnlyfja Íslendinga hafi lengst og skammtar lyfjanna stækkað. Það gæti skýrst af niðurskurði og auknu álagi í heilbrigðiskerfinu sem gæti hafa orðið þess valdandi að læknar hafi minni tíma til að fylgja sjúklingum sínum eftir og skrifi jafnvel upp á fjölnota lyfseðla. Þetta eru niðurstöður rannsóknar Ásu Guðrúnar Guðmundsdóttur, MS-nema í lyfjafræði við Háskóla Íslands. Ása Guðrún gaf Vísi góðfúslegt leyfi til að birta niðurstöður úr verkefni sínu, sem ber heitið „Umframnotkun róandi- og svefnlyfja á Íslandi á árunum 2003-2013. Þar kemur fram að umframnotkun hafi aukist á tímabilinu, en með umframnotkun er átt við það sem tekið er af lyfi umfram það sem ráðlagt er. Ása segir að ýmsar mögulegar skýringar kunni að liggja að baki þessari hækkun.Sjá einnig: Um 400 íslensk börn nota svefnlyf við aukaverkunum ofvirknilyfjaHætta á misnotkun „Til að mynda kemur upp í hugann niðurskurður og álag í heilbrigðiskerfinu. Þetta getur leitt til þess að læknar hafi minni tíma til að fylgja sjúklingum eftir og skrifi jafnvel upp á fjölnota lyfseðla,“ sagði Ása er hún varði verkefni sitt fyrr í þessum mánuði. Hún segir að þegar svefnlyfjameðferð sé orðin löng, og/eða skammtar eru stærri en ráðlagt er, geti það bent til rangrar meðferðar.Sjá einnig: Ódýrara að kaupa fleiri töflur en færri „Undirliggjandi sjúkdómur getur leitt til svefnleysis og mikilvægt er að hann sé meðhöndlaður. Svefn- og róandi lyf eru ávanabindandi og þar af leiðandi er ákveðin hætta á misnotkun,“ segir hún og bætir við að hún telji auðveldan aðgang að endurnýjun lyfseðla geta haft mikil áhrif. Það sé alvarlegt vandamál í heilbrigðiskerfinu sem þurfi að bregðast við.Norðurlandamet í notkun svefnlyfja Íslendingar eiga þann vafasama heiður að eiga Norðurlandametið í notkun svefnlyfja. Hér á landi er svefnlyfjanotkun tvisvar til þrisvar sinnum meiri en annars staðar á Norðurlöndum en læknar og starfsmenn Landlæknisembættisins hafa lýst yfir áhyggjum vegna þessa. Nú vinnur þverfaglegt teymi við Háskóla Íslands að því að kortleggja svefnvenjur Íslendinga, og munu meðal annars athuga áhrif misræmis sólar og staðartíma á svefnvenjur Íslendinga. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Innlent Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Innlent Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn Erlent VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Innlent Fleiri fréttir Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Ný könnun sýnir stefna í æsispennandi kjördag Hvar áttu að kjósa í forsetakosningum? Fyrirskipar forsætisráðuneytinu að fara yfir ferla „Heiðurstengt ofbeldi er ekki okkar stærsta vandamál“ Eldgosið í beinni útsendingu Taka aftur við eignum í Grindavík eftir helgi Páll sýknaður Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Þorvaldur tekur undir goslokaspá Haraldar Gætu gloprað niður sigrinum eða tryggt sér hann í kvöld Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Viðhald eigna og verðmætabjörgun í Grindavík í dag Piparúða beitt gegn mótmælendum í Skuggasundi Sjá meira
Vísbendingar eru um að meðferðartími á notkun svefnlyfja Íslendinga hafi lengst og skammtar lyfjanna stækkað. Það gæti skýrst af niðurskurði og auknu álagi í heilbrigðiskerfinu sem gæti hafa orðið þess valdandi að læknar hafi minni tíma til að fylgja sjúklingum sínum eftir og skrifi jafnvel upp á fjölnota lyfseðla. Þetta eru niðurstöður rannsóknar Ásu Guðrúnar Guðmundsdóttur, MS-nema í lyfjafræði við Háskóla Íslands. Ása Guðrún gaf Vísi góðfúslegt leyfi til að birta niðurstöður úr verkefni sínu, sem ber heitið „Umframnotkun róandi- og svefnlyfja á Íslandi á árunum 2003-2013. Þar kemur fram að umframnotkun hafi aukist á tímabilinu, en með umframnotkun er átt við það sem tekið er af lyfi umfram það sem ráðlagt er. Ása segir að ýmsar mögulegar skýringar kunni að liggja að baki þessari hækkun.Sjá einnig: Um 400 íslensk börn nota svefnlyf við aukaverkunum ofvirknilyfjaHætta á misnotkun „Til að mynda kemur upp í hugann niðurskurður og álag í heilbrigðiskerfinu. Þetta getur leitt til þess að læknar hafi minni tíma til að fylgja sjúklingum eftir og skrifi jafnvel upp á fjölnota lyfseðla,“ sagði Ása er hún varði verkefni sitt fyrr í þessum mánuði. Hún segir að þegar svefnlyfjameðferð sé orðin löng, og/eða skammtar eru stærri en ráðlagt er, geti það bent til rangrar meðferðar.Sjá einnig: Ódýrara að kaupa fleiri töflur en færri „Undirliggjandi sjúkdómur getur leitt til svefnleysis og mikilvægt er að hann sé meðhöndlaður. Svefn- og róandi lyf eru ávanabindandi og þar af leiðandi er ákveðin hætta á misnotkun,“ segir hún og bætir við að hún telji auðveldan aðgang að endurnýjun lyfseðla geta haft mikil áhrif. Það sé alvarlegt vandamál í heilbrigðiskerfinu sem þurfi að bregðast við.Norðurlandamet í notkun svefnlyfja Íslendingar eiga þann vafasama heiður að eiga Norðurlandametið í notkun svefnlyfja. Hér á landi er svefnlyfjanotkun tvisvar til þrisvar sinnum meiri en annars staðar á Norðurlöndum en læknar og starfsmenn Landlæknisembættisins hafa lýst yfir áhyggjum vegna þessa. Nú vinnur þverfaglegt teymi við Háskóla Íslands að því að kortleggja svefnvenjur Íslendinga, og munu meðal annars athuga áhrif misræmis sólar og staðartíma á svefnvenjur Íslendinga.
Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Innlent Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Innlent Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn Erlent VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Innlent Fleiri fréttir Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Ný könnun sýnir stefna í æsispennandi kjördag Hvar áttu að kjósa í forsetakosningum? Fyrirskipar forsætisráðuneytinu að fara yfir ferla „Heiðurstengt ofbeldi er ekki okkar stærsta vandamál“ Eldgosið í beinni útsendingu Taka aftur við eignum í Grindavík eftir helgi Páll sýknaður Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Þorvaldur tekur undir goslokaspá Haraldar Gætu gloprað niður sigrinum eða tryggt sér hann í kvöld Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Viðhald eigna og verðmætabjörgun í Grindavík í dag Piparúða beitt gegn mótmælendum í Skuggasundi Sjá meira