Aðstoðum börn sem búa við fátækt Ragnheiður Lára Guðrúnardóttir skrifar 16. apríl 2014 10:16 Í nýrri skýrslu Barnaheilla kemur fram að 16% barna á Íslandi búi við hættu á fátækt. Áætlað er að það séu um 10.000 börn. Tíu þúsund börn sem búa við fátækt á Íslandi. Hvað þýðir það? Hvað þýðir það fyrir barn að alast upp við fátækt á Íslandi? Að alast upp við fátækt getur haft í för með sér félagsleg einangrun. Hún felst til dæmis í því að barn hefur ekki tækifæri á að taka þátt í frístundar- og tómstundarstarfi. Getur ef til vill ekki sótt þjónustu frístundarheimila sem einmitt hafa það að markmið að auka félagslega virkni barna. Hefur ekki möguleika á að iðka íþróttir með félögunum eða stunda t.d. í tónlistarnám. Þá skortir barn sem býr við fátækt einnig tækifæri til að taka þátt í óskipulögðu frístundarstarfi, svo sem að fara í bíó, leikhús eða tónleika með vinum. Börn sem búa við fátækt upplifa sig oft utangarðs í samfélaginu. Þau geta ef til vill ekki gengið um í fatnaði sem er samþykktur af jafningjahópnum. Eiga ekki leikföng eða þau raftæki sem þykja til hæfi. Barn sem býr við fátækt gæti jafnvel búið á heimili þar sem ekki er netsamband og þar með takmarkað aðgengi að félagahópnum. Að alast upp við fátækt getur falið í sér óstöðuleika. Óstöðugleikinn felst fyrst og fremst í tíðum búferlaflutningum. Foreldrar sem búa við fátækt hafa oft a tíðum ekki sömu tök og aðrir á að kaupa sér fasteign og neyðast því til að sigla á ólgusjó leigumarkaðarins. Sumir eiga af til vill rétt á félagslegu leiguhúsnæði en bið eftir slíkri íbúð getur verið löng. Óstöðuleiki gæti einnig falist í löngum vinnudögum foreldra eða óhentugum vinnutíma þar sem börnin þurfa þá að vera í umsjá annarra en foreldra langt fram eftir kvöldi og um helgar. En það sem gleymist oft að minnast á eru neikvæð áhrif fjárhagserfiðleika á foreldrahæfni. Rannsóknir sýna að mælanlegt samband er á milli foreldra í fjárhagserfiðleikum og geðheilsuvankvæða, þá sérstaklega þunglyndis og kvíða. Vanlíðan foreldra í kjölfar fjárhagserfiðleika kemur niður á samskipti foreldra við börn sín. Börn sem alast upp við slíkar aðstæður sýna oftar merki um kvíða og vanlíðan. Börn sem alast upp i fátækt hafa eru líklegri en aðrir til að verða fátæk á fullorðinsárum. Hvað getum við gert fyrir börnin okkar? Fyrst og fremst verðum við að tryggja grunnþjónustu barna svo að börn sem búa við hættu á fátækt fái fría grunnþjónustu svo sem skólamáltíðir, leikskóla, frístundarstarf og samgöngur. Þá þarf að tekjutengja frístundarkort til að tryggja aðgengi allra barna að íþrótta-, lista- og tómstundarstarfi. Auka þarf stöðuleika barna í tilverunni með því fjölga félagslegum íbúðum. Setjum okkur það markmið að hækka lægstu laun sem og grunnframfærslu. Aukum barnalýðræði svo börnum sé betur kleyft að láta rödd sína og skoðanir heyrast. Stöndum vörð um stoðirnar og verndandi þætti í lífi fjölskyldna. Forgangsröðum rétt, byggjum betra samfélag.Lesendur Vísis geta sent inn greinar á greinar@visir.is. Greinunum þarf að fylgja mynd af höfundi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Í nýrri skýrslu Barnaheilla kemur fram að 16% barna á Íslandi búi við hættu á fátækt. Áætlað er að það séu um 10.000 börn. Tíu þúsund börn sem búa við fátækt á Íslandi. Hvað þýðir það? Hvað þýðir það fyrir barn að alast upp við fátækt á Íslandi? Að alast upp við fátækt getur haft í för með sér félagsleg einangrun. Hún felst til dæmis í því að barn hefur ekki tækifæri á að taka þátt í frístundar- og tómstundarstarfi. Getur ef til vill ekki sótt þjónustu frístundarheimila sem einmitt hafa það að markmið að auka félagslega virkni barna. Hefur ekki möguleika á að iðka íþróttir með félögunum eða stunda t.d. í tónlistarnám. Þá skortir barn sem býr við fátækt einnig tækifæri til að taka þátt í óskipulögðu frístundarstarfi, svo sem að fara í bíó, leikhús eða tónleika með vinum. Börn sem búa við fátækt upplifa sig oft utangarðs í samfélaginu. Þau geta ef til vill ekki gengið um í fatnaði sem er samþykktur af jafningjahópnum. Eiga ekki leikföng eða þau raftæki sem þykja til hæfi. Barn sem býr við fátækt gæti jafnvel búið á heimili þar sem ekki er netsamband og þar með takmarkað aðgengi að félagahópnum. Að alast upp við fátækt getur falið í sér óstöðuleika. Óstöðugleikinn felst fyrst og fremst í tíðum búferlaflutningum. Foreldrar sem búa við fátækt hafa oft a tíðum ekki sömu tök og aðrir á að kaupa sér fasteign og neyðast því til að sigla á ólgusjó leigumarkaðarins. Sumir eiga af til vill rétt á félagslegu leiguhúsnæði en bið eftir slíkri íbúð getur verið löng. Óstöðuleiki gæti einnig falist í löngum vinnudögum foreldra eða óhentugum vinnutíma þar sem börnin þurfa þá að vera í umsjá annarra en foreldra langt fram eftir kvöldi og um helgar. En það sem gleymist oft að minnast á eru neikvæð áhrif fjárhagserfiðleika á foreldrahæfni. Rannsóknir sýna að mælanlegt samband er á milli foreldra í fjárhagserfiðleikum og geðheilsuvankvæða, þá sérstaklega þunglyndis og kvíða. Vanlíðan foreldra í kjölfar fjárhagserfiðleika kemur niður á samskipti foreldra við börn sín. Börn sem alast upp við slíkar aðstæður sýna oftar merki um kvíða og vanlíðan. Börn sem alast upp i fátækt hafa eru líklegri en aðrir til að verða fátæk á fullorðinsárum. Hvað getum við gert fyrir börnin okkar? Fyrst og fremst verðum við að tryggja grunnþjónustu barna svo að börn sem búa við hættu á fátækt fái fría grunnþjónustu svo sem skólamáltíðir, leikskóla, frístundarstarf og samgöngur. Þá þarf að tekjutengja frístundarkort til að tryggja aðgengi allra barna að íþrótta-, lista- og tómstundarstarfi. Auka þarf stöðuleika barna í tilverunni með því fjölga félagslegum íbúðum. Setjum okkur það markmið að hækka lægstu laun sem og grunnframfærslu. Aukum barnalýðræði svo börnum sé betur kleyft að láta rödd sína og skoðanir heyrast. Stöndum vörð um stoðirnar og verndandi þætti í lífi fjölskyldna. Forgangsröðum rétt, byggjum betra samfélag.Lesendur Vísis geta sent inn greinar á greinar@visir.is. Greinunum þarf að fylgja mynd af höfundi.