Erfitt að leggja mat á stöðu viðræðna Kjartan Atli Kjartansson skrifar 18. febrúar 2014 11:01 Hér sést samninganefnd Íslands í viðræðum við Evrópusambandið. Hagfræðistofnun Háskóla Íslands segir óheppilegt að ekki hafi verið lögð fram samningafstaða í fjórum köflum í samningaviðræðunum við ESB, þegar meta á stöðu viðræðnanna. Í niðurstöðum skýrslu Hagfræðistofnunar um stöðu aðildarviðræðna Íslands og ESB segir að strangari skilyrði um inngöngu ríkja í sambandið gildi nú en áður tíðkaðist. Þetta sé afleiðing þess að flestar þjóðir sem nýlega hafi gengið í sambandið eða séu í aðildarviðræðum séu á ýmsan hátt ólíkar þeim sem fyrir voru í sambandinu. „Þrátt fyrir að Ísland hafi nú þegar aðlagast reglu- og stofnanagerð Evrópusambandsins að hluta í gegnum samninginn um Evrópska efnahagssvæðið var ljóst að aðildarferlið færi eftir þeim formlegu reglum sem gilda. Engin augljós ástæða var til að ætla að frá því fengjust undanþágur og að hægt yrði að flýta hinu formlega ferli. Gengið er út frá því að umsóknarríki sækist eftir aðild,“ segir í niðurstöðunum. „Í aðildarviðræðum er fjallað um skilyrði fyrir aðild og hvernig Ísland muni taka upp og hrinda í framkvæmd réttarreglum sambandsins. Er því ekki að öllu leyti um hefðbundnar samningaviðræður að ræða.“ Þegar ákveðið var að gera hlé á aðildarviðræðunum höfðu umræður um 27 kafla löggjafar ESB af 33 verið hafnar og af þeim hafði ellefu verið lokið til bráðabirgða. Ekki höfðu verið hafnar viðræður um sex kafla en Ísland hafði mótað samningsafstöðu í tveimur þeirra. Samningsafstaða Íslands lá ekki fyrir í landbúnaðarmálum, sjávarútvegsmálum, kafla um frjálsa fjármagnsflutninga og staðfesturétt og þjónustufrelsi. „Þegar meta á stöðu viðræðnanna er óheppilegt að ekki skyldi auðnast að opna og leggja fram samningsafstöðu varðandi fyrrnefnda fjóra kafla, ekki síst þar sem ljóst var að reyna myndi á ýmis mikilvæg álitamál hvað þá varðar,“ segir í skýrslu Hagfræðistofnunar. „Ætla má að kaflarnir um frjálsa fjármagnsflutninga og staðfesturétt og þjónustufrelsi tengist málum í sjávarútvegskaflanum og þá sérstaklega hvað varðar mögulegar takmarkanir við erlendum fjárfestingum í íslenskum sjávarútvegi.“Makríldeilan hefði tafið fyrirSkýrsluhöfundar segja erfitt að átta sig á hver þróunin í viðræðum um sjávarútvegsmál hefði orðið. „Þar sem samningsafstaða Íslands lá ekki fyrir er erfitt að átta sig á hver framvinda viðræðnanna hefði orðið en ljóst er að erfitt hefði verið að semja út frá þeim áherslum sem lagðar eru í meirihlutaáliti utanríkisnefndar sem lagt var fram þegar Alþingi samþykkti að sækja um aðild. Má þar nefna atriði eins og formlegt forræði yfir auðlindum sjávar, takmarkanir við fjárfestingar og forsvar á alþjóðavettvangi. Sé litið til framvinduskýrslna Evrópusambandsins má ætla að erfitt hefði verið að ná saman um slík atriði.“ Einnig er bent á að makríldeilan hefði væntanlega ekki flýtt fyrir að sjávarútvegskaflinn yrði opnaður þar sem hugmyndir hefðu verið uppi um að setja opnunarviðmið af hálfu Evrópusambandsins. „Slíkt hefði kallað á að Ísland hefði þurft að leggja fram tímasetta áætlun um hvernig og hvenær Íslendingar hygðust aðlagast löggjöf og stefnu Evrópusambandsins.“Deilur innanlands um landbúnaðarkaflaHvað varðar landbúnaðarkaflann var málum öðruvísi farið, segja skýrsluhöfundar. „Ísland hafði lagt fram aðgerðaáætlun um undirbúning og afhent hana Evrópusambandinu. Evrópusambandið hafði samþykkt áætlunina fyrir sitt leyti og bauð Íslendingum að leggja fram samningsafstöðu í landbúnaðarmálum. Ekki tókst að leggja lokahönd á samningsafstöðuna áður en viðræðunum var frestað. Ætla má að ástæða þess sé að treglega hafi gengið að sætta ólík sjónarmið hér innanlands.“ Tengdar fréttir Reynt að mæta lýðræðishalla „Að sama skapi hafa áhrif þjóðþinga aðildarríkja Evrópusambandsins farið stöðugt vaxandi,“ segir í skýrslu Hagfræðistofnunar HÍ um aðildarviðræður Íslands og ESB. 18. febrúar 2014 10:27 Dæmi um undanþágur frá sjávarútvegsstefnunni „Hins vegar hafa fengist tímabundnar undanþágur og í sumum tilfellum hefur tekist að fá fram breytingar í löggjöf sambandsins til að eiga við sérstök vandamál," segir í skýrslu Hagfræðistofnunar HÍ um stöðu aðildarviðræðna við ESB. 18. febrúar 2014 10:03 Mest lesið Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Katrín sér ekki eftir framboði sínu Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Eldgosið í beinni útsendingu Innlent Fleiri fréttir Horfði ekki á kosningasjónvarpið en raulaði kumbaya Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Sjá meira
Hagfræðistofnun Háskóla Íslands segir óheppilegt að ekki hafi verið lögð fram samningafstaða í fjórum köflum í samningaviðræðunum við ESB, þegar meta á stöðu viðræðnanna. Í niðurstöðum skýrslu Hagfræðistofnunar um stöðu aðildarviðræðna Íslands og ESB segir að strangari skilyrði um inngöngu ríkja í sambandið gildi nú en áður tíðkaðist. Þetta sé afleiðing þess að flestar þjóðir sem nýlega hafi gengið í sambandið eða séu í aðildarviðræðum séu á ýmsan hátt ólíkar þeim sem fyrir voru í sambandinu. „Þrátt fyrir að Ísland hafi nú þegar aðlagast reglu- og stofnanagerð Evrópusambandsins að hluta í gegnum samninginn um Evrópska efnahagssvæðið var ljóst að aðildarferlið færi eftir þeim formlegu reglum sem gilda. Engin augljós ástæða var til að ætla að frá því fengjust undanþágur og að hægt yrði að flýta hinu formlega ferli. Gengið er út frá því að umsóknarríki sækist eftir aðild,“ segir í niðurstöðunum. „Í aðildarviðræðum er fjallað um skilyrði fyrir aðild og hvernig Ísland muni taka upp og hrinda í framkvæmd réttarreglum sambandsins. Er því ekki að öllu leyti um hefðbundnar samningaviðræður að ræða.“ Þegar ákveðið var að gera hlé á aðildarviðræðunum höfðu umræður um 27 kafla löggjafar ESB af 33 verið hafnar og af þeim hafði ellefu verið lokið til bráðabirgða. Ekki höfðu verið hafnar viðræður um sex kafla en Ísland hafði mótað samningsafstöðu í tveimur þeirra. Samningsafstaða Íslands lá ekki fyrir í landbúnaðarmálum, sjávarútvegsmálum, kafla um frjálsa fjármagnsflutninga og staðfesturétt og þjónustufrelsi. „Þegar meta á stöðu viðræðnanna er óheppilegt að ekki skyldi auðnast að opna og leggja fram samningsafstöðu varðandi fyrrnefnda fjóra kafla, ekki síst þar sem ljóst var að reyna myndi á ýmis mikilvæg álitamál hvað þá varðar,“ segir í skýrslu Hagfræðistofnunar. „Ætla má að kaflarnir um frjálsa fjármagnsflutninga og staðfesturétt og þjónustufrelsi tengist málum í sjávarútvegskaflanum og þá sérstaklega hvað varðar mögulegar takmarkanir við erlendum fjárfestingum í íslenskum sjávarútvegi.“Makríldeilan hefði tafið fyrirSkýrsluhöfundar segja erfitt að átta sig á hver þróunin í viðræðum um sjávarútvegsmál hefði orðið. „Þar sem samningsafstaða Íslands lá ekki fyrir er erfitt að átta sig á hver framvinda viðræðnanna hefði orðið en ljóst er að erfitt hefði verið að semja út frá þeim áherslum sem lagðar eru í meirihlutaáliti utanríkisnefndar sem lagt var fram þegar Alþingi samþykkti að sækja um aðild. Má þar nefna atriði eins og formlegt forræði yfir auðlindum sjávar, takmarkanir við fjárfestingar og forsvar á alþjóðavettvangi. Sé litið til framvinduskýrslna Evrópusambandsins má ætla að erfitt hefði verið að ná saman um slík atriði.“ Einnig er bent á að makríldeilan hefði væntanlega ekki flýtt fyrir að sjávarútvegskaflinn yrði opnaður þar sem hugmyndir hefðu verið uppi um að setja opnunarviðmið af hálfu Evrópusambandsins. „Slíkt hefði kallað á að Ísland hefði þurft að leggja fram tímasetta áætlun um hvernig og hvenær Íslendingar hygðust aðlagast löggjöf og stefnu Evrópusambandsins.“Deilur innanlands um landbúnaðarkaflaHvað varðar landbúnaðarkaflann var málum öðruvísi farið, segja skýrsluhöfundar. „Ísland hafði lagt fram aðgerðaáætlun um undirbúning og afhent hana Evrópusambandinu. Evrópusambandið hafði samþykkt áætlunina fyrir sitt leyti og bauð Íslendingum að leggja fram samningsafstöðu í landbúnaðarmálum. Ekki tókst að leggja lokahönd á samningsafstöðuna áður en viðræðunum var frestað. Ætla má að ástæða þess sé að treglega hafi gengið að sætta ólík sjónarmið hér innanlands.“
Tengdar fréttir Reynt að mæta lýðræðishalla „Að sama skapi hafa áhrif þjóðþinga aðildarríkja Evrópusambandsins farið stöðugt vaxandi,“ segir í skýrslu Hagfræðistofnunar HÍ um aðildarviðræður Íslands og ESB. 18. febrúar 2014 10:27 Dæmi um undanþágur frá sjávarútvegsstefnunni „Hins vegar hafa fengist tímabundnar undanþágur og í sumum tilfellum hefur tekist að fá fram breytingar í löggjöf sambandsins til að eiga við sérstök vandamál," segir í skýrslu Hagfræðistofnunar HÍ um stöðu aðildarviðræðna við ESB. 18. febrúar 2014 10:03 Mest lesið Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Katrín sér ekki eftir framboði sínu Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Eldgosið í beinni útsendingu Innlent Fleiri fréttir Horfði ekki á kosningasjónvarpið en raulaði kumbaya Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Sjá meira
Reynt að mæta lýðræðishalla „Að sama skapi hafa áhrif þjóðþinga aðildarríkja Evrópusambandsins farið stöðugt vaxandi,“ segir í skýrslu Hagfræðistofnunar HÍ um aðildarviðræður Íslands og ESB. 18. febrúar 2014 10:27
Dæmi um undanþágur frá sjávarútvegsstefnunni „Hins vegar hafa fengist tímabundnar undanþágur og í sumum tilfellum hefur tekist að fá fram breytingar í löggjöf sambandsins til að eiga við sérstök vandamál," segir í skýrslu Hagfræðistofnunar HÍ um stöðu aðildarviðræðna við ESB. 18. febrúar 2014 10:03