Hvenær ber fullorðið fólk ábyrð? Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar 10. apríl 2025 07:00 Ég las nýlega viðtal á Vísi við rapparann Kilo (Garðar Eyfjörð) þar sem hann talaði um spilafíkn og ábyrgð áhrifavalda.Frásögn Kilo sló mig svakalega. Nú hef ég verið sjálf edrú frá áfengi og fíkniefnum í nokkur ár. Ég veit hvað það er að vera fíkill. Og það stuðar mig að sjá hvað fullorðnir einstaklingar, áhrifavaldar og tónlistarmenn, og sömuleiðis venjulegar mæður og feður úti í bæ eru að birta á samfélagsmiðlum. Erum við ekki fyrirmyndir barnanna okkar? Eigum við ekki að standa upp og segja eitthvað? Er ekki löngu kominn tími til þess að fara vekja athygli á fullorðnum einstaklingum á TikTok sem er búnir að sannfæra fatlað fólk, eða fólk með hinar og þessar þroskahamlanir, um að vera með sér í „liði“ og rakka aðra niður? Nú er ég á hálum ís. Ég hef nefnilega sjálf orðið fyrir barðinu á þessu „fullorðna“ fólki. Ég hef séð mæður, og jafnvel feður, inni á þessum miðli, TikTok, þar sem þau viðhafa vægast sagt ógeðslegt orðbragð - fyrir framan börnin sín. Svo er fólk að pæla í því út frá hverju einelti sprettur og hvaðan börn eru pikka upp ljóta orðanotkun og hegðun? Ég get með sanni sagt að þetta kemur beint af „live feed“ umræðum á TikTok. Þessir fullorðnu einstaklingar ganga langt í því að brjóta aðra niður andlega, og þá sérstaklega einn tiltekinn hópur. Um daginn tjáði ég mig „live“ inni á TikTok – um umræður sem höfðu átt sér þar stað daginn áður, þar það var beinlínis verið að ræða um mig. Ég hefði betur mátt sleppa því. Frá upphafi var aðeins eitt sem vakti fyrir mér: að vera til staðar fyrir þolendur. Ég vissi að ég kæmi ekki til með að fara að eignast vini. Ég sá myndskeið frá fólki sem talaði niður til þolenda á viðurstyggilegan hátt. Ég vildi vera til staðar. Fyrir það var ég, og er enn, kölluð ógeðslegum nöfnum Ég vil taka upp hanskann fyrir jaðarsetta og viðkvæma hópa í samfélaginu, einstaklinga sem glíma við fatlanir eða raskanir af hverskyns tagi. Einstaklinga sem eiga auðvelt með að sogast þarna inn af því að þeir þrá ekkert heitar en að „fitta“ inn. Þeir lenda síðan í því að þeirra miðlar eru ítrekað notaðir sem vettvangur eineltis. Ég, fullorðin manneskja, varð fyrir þessu. Hvað ætli aðrir þarna úti hafi orðið fyrir þessu líka? Ég veit um hræðileg dæmi þar sem einstaklingar hafa reynt að svipta sig lífi út af þessu. Er þetta í alvörunni það sem mæður og feður vilja fyrir börnin sín: að horfa á þessi live feed á TikTok? Ég myndi ráðleggja hverju einasta foreldri að kanna samfélagsmiðlanotkun hjá barninu sínu, sjá hverjum barnið er að fylgja og hvort barnið sé að taka þátt í live feed-um, eða hlusta á live feed hjá fullorðnu fólki. Það er alveg kominn tími til þess að segja frá þessu og skila skömminni heim. Svo erum við hissa að samfélagið lagist ekki. Einelti verður sífellt meira og grófara og ofbeldishegðun á meðal barna verður sífellt algengari. Stórbrotin drykkja á leikjum, fjárhættuspil gerð „eðlileg“, er þetta fyrirmyndarlegt? Um daginn fór ég ásamt 15 ára gamalli dóttur minni til Manchester þar sem við fórum á fótboltaleik, en dóttir mín hefur æft fótbolta í tæp níu ár. Dóttur minni blöskraði að sjá hversu mikil drykkja og fyllerí var á meðal áhorfenda á leiknum og hafði orð á því við mig hvað þetta tvennt passaði engan veginn saman. Ég geri mér grein fyrir því að áfengisneysla og þessi „bjórmenning“ hefur alltaf fylgt fótboltaleikjum. En af hverju þarf það að vera þannig? Erum við ekki fyrst og fremst að fara á leiki til að styðja við liðið okkar, hvetja okkar menn eða konur? Er ekki hægt að bíða með bjórsötrið þar til eftir leikinn, fara þá eitthvert og fagna með vinunum- án barnanna? Ég veit að ég er ekki ein um þessa skoðun. Í hlaðvarpinu mínu Þetta er alvaran tók ég viðtal við geðhjúkrunarfræðing, sem hafði það á orði að þetta tvennt, áfengi og íþróttaáhorf, væri fáránleg samsetning. Það er staðreynd að áfengi er skaðlegasta vímuefnið. Hvaða skilaboð viljum við senda börnunum okkar? Að þetta sé bara allt í lagi? Að þú getir ekki „fittað“ inn án þess að drekka, neyta efna eða spila fjárhættuspil? Ég er hjartanlega sammála rapparanum Kilo. Eins og hann réttilega bendir á þá eru áhrifavaldar búnir að „normalísera“ fjárhættuspil og gera þau „kúl“ á meðal ungs fólks. Það er skelfilegt. Rapparar og áhrifavaldar sem eru edrú í dag eru að „hæpa“ þetta upp. Þetta er í rauninni stórhættulegt. Ég vil benda fólki að það eru til úrræði. Inni á Vogi er boðið upp á GA (Gamblers Anonymous) fundi. Þar er hægt að sækja styrk, hvatningu og fá áheyrn. Hvenær á að fara tala upphátt fyrir börnin okkar en ekki bara geyma allt inní skáp láta eins og ekkert sé að gerast eða þetta geti ekki verið „þitt“ barn? Viljum við að þau haldi að þau sé ekki kúl, eða að þau geti ekki náð sér í fylgjendur ef þau eru ekki partur af eineltismenningunni á TikTok? Ég er sjálf búin að láta mín börn vita að það eru ákveðnir aðgangar sem þau ættu ekki að fylgja, og helst loka á þá. Ég nefni þá ekki hér en ég mun með glöðu geði segja hverjum sem er sem spyr mig. Ég þykist vita að þessi grein á eftir að vera tekin fyrir af þessum tiltekna hópi á TikTok. Ég hef verið sökuð um viðbjóðslega hluti þarna inni, ærumeiðingar sem eru svo alvarlegar að ég endaði á því að leita til lögmanns, sem er með málið á sínu borði í dag. Ég fór í djúpa naflaskoðun og hætti algjörlega að fara inn á TikTok, nema þá rétt til að „skrolla.“ Ég hef ákveðið að ég ætla ekki að vera þessi gerð af fyrirmynd fyrir börnin mín. Áður en ég skrifaði þessa grein fór ég aðeins á stúfana og skoðaði „live“ hjá erlendum einstaklingum á TikTok. Þar var allt annað uppi á tengingum en það sem ég hef séð hérna heima. Það var áberandi hvað umræðurnar voru upplífgandi og jákvæðar; fólk var að hrósa öðrum, tala fallega við hvort annað. Engin neikvæðni, niðurrif eða baktal. Elsku foreldrar. Börnunum ykkar er ekki lengur óhætt jafnvel þó að þau séu alein inni í herberginu sínu. Og ef þið hafið ekki horft á þættina Adolescence þarna var um „venjulegan“ unglingstrák sem hvarf í tölvuheiminn, varð fyrir einelti og sagði aldrei neitt. Sat með það hjá sér. Endaði á einhverju sem hann gat aldrei tekið til baka, vilt þú að þetta sé þitt barn? Því hvort sem þetta er brotið heimili eða bara ósköp venjulegt heimili þá getur þetta alveg leynst inni á þínu heimili. Linkur meðfylgjandi er frá Landlækni : Hér fer landlæknir yfir þessa þætti. Verið vakandi fyrir því hvað börnin ykkar og unglingarnir ykkar eru að gera inni á samfélagsmiðlum. Undanfarin ár höfum við misst frá okkur allt of mörg ungmenni í blóma lífsins. Sum hafa látið lífið í kjölfar ofbeldis, önnur vegna vímuefnaneyslu. Svo ekki sé minnst á þau sem hafa fallið fyrir eigin hendi. Hvenær eigum við að segja stopp? Höfundur er móðir og nemi í afbrotafræði Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ofbeldi barna Ofbeldi gegn börnum Fjárhættuspil Fíkn Skóla- og menntamál Mest lesið Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Sjá meira
Ég las nýlega viðtal á Vísi við rapparann Kilo (Garðar Eyfjörð) þar sem hann talaði um spilafíkn og ábyrgð áhrifavalda.Frásögn Kilo sló mig svakalega. Nú hef ég verið sjálf edrú frá áfengi og fíkniefnum í nokkur ár. Ég veit hvað það er að vera fíkill. Og það stuðar mig að sjá hvað fullorðnir einstaklingar, áhrifavaldar og tónlistarmenn, og sömuleiðis venjulegar mæður og feður úti í bæ eru að birta á samfélagsmiðlum. Erum við ekki fyrirmyndir barnanna okkar? Eigum við ekki að standa upp og segja eitthvað? Er ekki löngu kominn tími til þess að fara vekja athygli á fullorðnum einstaklingum á TikTok sem er búnir að sannfæra fatlað fólk, eða fólk með hinar og þessar þroskahamlanir, um að vera með sér í „liði“ og rakka aðra niður? Nú er ég á hálum ís. Ég hef nefnilega sjálf orðið fyrir barðinu á þessu „fullorðna“ fólki. Ég hef séð mæður, og jafnvel feður, inni á þessum miðli, TikTok, þar sem þau viðhafa vægast sagt ógeðslegt orðbragð - fyrir framan börnin sín. Svo er fólk að pæla í því út frá hverju einelti sprettur og hvaðan börn eru pikka upp ljóta orðanotkun og hegðun? Ég get með sanni sagt að þetta kemur beint af „live feed“ umræðum á TikTok. Þessir fullorðnu einstaklingar ganga langt í því að brjóta aðra niður andlega, og þá sérstaklega einn tiltekinn hópur. Um daginn tjáði ég mig „live“ inni á TikTok – um umræður sem höfðu átt sér þar stað daginn áður, þar það var beinlínis verið að ræða um mig. Ég hefði betur mátt sleppa því. Frá upphafi var aðeins eitt sem vakti fyrir mér: að vera til staðar fyrir þolendur. Ég vissi að ég kæmi ekki til með að fara að eignast vini. Ég sá myndskeið frá fólki sem talaði niður til þolenda á viðurstyggilegan hátt. Ég vildi vera til staðar. Fyrir það var ég, og er enn, kölluð ógeðslegum nöfnum Ég vil taka upp hanskann fyrir jaðarsetta og viðkvæma hópa í samfélaginu, einstaklinga sem glíma við fatlanir eða raskanir af hverskyns tagi. Einstaklinga sem eiga auðvelt með að sogast þarna inn af því að þeir þrá ekkert heitar en að „fitta“ inn. Þeir lenda síðan í því að þeirra miðlar eru ítrekað notaðir sem vettvangur eineltis. Ég, fullorðin manneskja, varð fyrir þessu. Hvað ætli aðrir þarna úti hafi orðið fyrir þessu líka? Ég veit um hræðileg dæmi þar sem einstaklingar hafa reynt að svipta sig lífi út af þessu. Er þetta í alvörunni það sem mæður og feður vilja fyrir börnin sín: að horfa á þessi live feed á TikTok? Ég myndi ráðleggja hverju einasta foreldri að kanna samfélagsmiðlanotkun hjá barninu sínu, sjá hverjum barnið er að fylgja og hvort barnið sé að taka þátt í live feed-um, eða hlusta á live feed hjá fullorðnu fólki. Það er alveg kominn tími til þess að segja frá þessu og skila skömminni heim. Svo erum við hissa að samfélagið lagist ekki. Einelti verður sífellt meira og grófara og ofbeldishegðun á meðal barna verður sífellt algengari. Stórbrotin drykkja á leikjum, fjárhættuspil gerð „eðlileg“, er þetta fyrirmyndarlegt? Um daginn fór ég ásamt 15 ára gamalli dóttur minni til Manchester þar sem við fórum á fótboltaleik, en dóttir mín hefur æft fótbolta í tæp níu ár. Dóttur minni blöskraði að sjá hversu mikil drykkja og fyllerí var á meðal áhorfenda á leiknum og hafði orð á því við mig hvað þetta tvennt passaði engan veginn saman. Ég geri mér grein fyrir því að áfengisneysla og þessi „bjórmenning“ hefur alltaf fylgt fótboltaleikjum. En af hverju þarf það að vera þannig? Erum við ekki fyrst og fremst að fara á leiki til að styðja við liðið okkar, hvetja okkar menn eða konur? Er ekki hægt að bíða með bjórsötrið þar til eftir leikinn, fara þá eitthvert og fagna með vinunum- án barnanna? Ég veit að ég er ekki ein um þessa skoðun. Í hlaðvarpinu mínu Þetta er alvaran tók ég viðtal við geðhjúkrunarfræðing, sem hafði það á orði að þetta tvennt, áfengi og íþróttaáhorf, væri fáránleg samsetning. Það er staðreynd að áfengi er skaðlegasta vímuefnið. Hvaða skilaboð viljum við senda börnunum okkar? Að þetta sé bara allt í lagi? Að þú getir ekki „fittað“ inn án þess að drekka, neyta efna eða spila fjárhættuspil? Ég er hjartanlega sammála rapparanum Kilo. Eins og hann réttilega bendir á þá eru áhrifavaldar búnir að „normalísera“ fjárhættuspil og gera þau „kúl“ á meðal ungs fólks. Það er skelfilegt. Rapparar og áhrifavaldar sem eru edrú í dag eru að „hæpa“ þetta upp. Þetta er í rauninni stórhættulegt. Ég vil benda fólki að það eru til úrræði. Inni á Vogi er boðið upp á GA (Gamblers Anonymous) fundi. Þar er hægt að sækja styrk, hvatningu og fá áheyrn. Hvenær á að fara tala upphátt fyrir börnin okkar en ekki bara geyma allt inní skáp láta eins og ekkert sé að gerast eða þetta geti ekki verið „þitt“ barn? Viljum við að þau haldi að þau sé ekki kúl, eða að þau geti ekki náð sér í fylgjendur ef þau eru ekki partur af eineltismenningunni á TikTok? Ég er sjálf búin að láta mín börn vita að það eru ákveðnir aðgangar sem þau ættu ekki að fylgja, og helst loka á þá. Ég nefni þá ekki hér en ég mun með glöðu geði segja hverjum sem er sem spyr mig. Ég þykist vita að þessi grein á eftir að vera tekin fyrir af þessum tiltekna hópi á TikTok. Ég hef verið sökuð um viðbjóðslega hluti þarna inni, ærumeiðingar sem eru svo alvarlegar að ég endaði á því að leita til lögmanns, sem er með málið á sínu borði í dag. Ég fór í djúpa naflaskoðun og hætti algjörlega að fara inn á TikTok, nema þá rétt til að „skrolla.“ Ég hef ákveðið að ég ætla ekki að vera þessi gerð af fyrirmynd fyrir börnin mín. Áður en ég skrifaði þessa grein fór ég aðeins á stúfana og skoðaði „live“ hjá erlendum einstaklingum á TikTok. Þar var allt annað uppi á tengingum en það sem ég hef séð hérna heima. Það var áberandi hvað umræðurnar voru upplífgandi og jákvæðar; fólk var að hrósa öðrum, tala fallega við hvort annað. Engin neikvæðni, niðurrif eða baktal. Elsku foreldrar. Börnunum ykkar er ekki lengur óhætt jafnvel þó að þau séu alein inni í herberginu sínu. Og ef þið hafið ekki horft á þættina Adolescence þarna var um „venjulegan“ unglingstrák sem hvarf í tölvuheiminn, varð fyrir einelti og sagði aldrei neitt. Sat með það hjá sér. Endaði á einhverju sem hann gat aldrei tekið til baka, vilt þú að þetta sé þitt barn? Því hvort sem þetta er brotið heimili eða bara ósköp venjulegt heimili þá getur þetta alveg leynst inni á þínu heimili. Linkur meðfylgjandi er frá Landlækni : Hér fer landlæknir yfir þessa þætti. Verið vakandi fyrir því hvað börnin ykkar og unglingarnir ykkar eru að gera inni á samfélagsmiðlum. Undanfarin ár höfum við misst frá okkur allt of mörg ungmenni í blóma lífsins. Sum hafa látið lífið í kjölfar ofbeldis, önnur vegna vímuefnaneyslu. Svo ekki sé minnst á þau sem hafa fallið fyrir eigin hendi. Hvenær eigum við að segja stopp? Höfundur er móðir og nemi í afbrotafræði
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun