Svar við grein Dagnýjar Hængsdóttur Köhler Ragnheiður Magnúsdóttir, Halldóra Jónsdóttir, Óskar Þór Karlsson og Eiríkur Böðvarsson skrifa 6. mars 2025 08:02 Við viljum þakka Dagnýju fyrir samúðarkveðjur hennar og fyrir að stíga fram, sýna hugrekki og standa andspænis þeirri hræðilegu martröð sem mun fylgja fjölskyldu Bryndísar Klöru um ókomna tíð vegna voveiflegs fráfalls hennar. Það krefst mikils hugrekkis af hennar hálfu, sem ömmu gerandans, að segja sína sögu á svo einlægan og opinskáan hátt. Þessi frásögn á rétt á því að heyrast og að baki hverri sögu eru margar hliðar. Umfram allt berum við sem samfélag ábyrgð á að tryggja að umræða leiði til raunverulegra breytinga og bættrar velferðar fyrir öll börn. Dagný á sannarlega skilið lof fyrir sitt framlag til umræðunnar, sem byggt er bæði á persónulegri reynslu hennar og faglegri starfsþekkingu. Réttlæti í hættu Gagnvart okkur snýst þessi harmleikur fyrst og fremst um Bryndísi Klöru, barnabarnið okkar – hún var augasteinninn okkar, elskuð dóttir, systir, frænka og vinkona, með bjarta framtíð og óteljandi möguleika í greipum sér. Bryndís var manneskja með drauma, vonir og áform en var svipt því öllu á hræðilegan hátt af jafnaldra sínum á Menningarnótt í Reykjavíkurborg. Þegar rætt er um þetta mál, má ekki gleymast að ekkert í aðstæðum gerandans breytir þeirri staðreynd að Bryndís Klara var blásaklaus stúlka sem myrt var á ofbeldisfullan hátt. Aðstæður í lífi gerandans eru óviðkomandi arfleifð Bryndísar Klöru og glímunni sem foreldrar hennar þurfa að etja við sökum sársaukans, sorgar og söknuðar sem fylgir því að missa barn og framtíðina með barni sínu. Þegar samfélagið fjallar um slíkan glæp er mikilvægt að greina kerfislæga veikleika, benda á þá og krefjast úrbóta. Engu að síður má það ekki vera á kostnað þeirra sem þjást í kjölfar glæps. Það er röskun á friðhelgi Bryndísar og okkar sem syrgjum hana, að sakhæfur einstaklingur sem tók líf hennar á hrottafenginn hátt og bíður þess að mál hans hljóti meðferð fyrir dómi, fái notið opinberrar rökræðu meðal almennings um hvaða ytri þættir kunni að hafa stuðlað að glæp hans. Þó að mikilvægt sé að fyrirbyggja framtíðarglæpi með umbótum, má slík opinber umræða aldrei verða til þess að draga úr ásýnd ábyrgðar eða réttlátrar meðferðar og útkomu máls. Brotið samfélag Í gegnum lífsreynslu okkar höfum við séð börn takast á við margvíslegar aðstæður. Sum alast upp við öryggi, en önnur búa við skort og óöryggi. Þrátt fyrir slíkar áskoranir hafa flest börn burði til að velja lífsleið sem byggir á virðingu fyrir öðrum. Engar félagslegar aðstæður réttlæta ákvörðun sakhæfs einstaklings, þó á barnaldri sé, að ráðast gegn lífi og heilsu annarra. Þótt umhverfi og uppvöxtur hafi áhrif á einstakling, verður gerandi að gangast við eigin gjörðum. Hugmyndin um að tilteknar aðstæður geri ofbeldi að líklegri afleiðingu, er ekki aðeins röng heldur einnig lítilsvirðing gagnvart þeim sem glímdu við brotna bernsku án þess að hafa beitt aðra ofbeldi. Samfélagið ber óumdeilanlega ábyrgð á því að tryggja að börn í viðkvæmri stöðu fái þau úrræði sem þau þurfa til að komast út úr vítahring skorts og vanrækslu. Því miður blasir sú hryllilega staðreynd við samfélaginu að tímapunktur nauðsynlegra aðgerða er liðinn hjá með skelfilegum afleiðingum. Morð barns á öðru barni er mesta mögulega fórn sem brotið samfélag getur goldið. Réttlæti er hornsteinn Réttlæti þarf að byggjast á því að gerendur sæti ábyrgð, ákvarðanir dómskerfis séu sanngjarnar og í átt að betrun gerenda, og að réttur þolenda sé virtur. Ofbeldisglæpur af þessum toga hefur djúpstæðar samfélagslegar afleiðingar sem ekki má vanmeta. Réttarkerfið verður að tryggja bæði skýrar afleiðingar fyrir þá sem fremja ofbeldi og úrræði fyrir þá sem þjást. Lærdómur samfélags er mikilvægur þáttur í framfylgd réttlætis og þar eru forvarnir grundvallaratriði. Sá þáttur felur í sér aukna menntun um siðferðileg gildi, öflugri stuðning við fjölskyldur í áhættu og tryggingu fyrir því að þolendur hafi greiðan aðgang að sálrænum, lagalegum og félagslegum úrræðum. Réttlæti tryggir þolendum vernd gegn frekari skaða og veitir jafnframt samfélaginu varnir og fyrirbyggjandi aðgerðir gegn áframhaldandi hörmungum. Dýrmæt fórn sem kallar á aðgerðir Réttlæti er ekki fullnægt nema þegar það nær til þeirra sem þjást mest - þau sem ekki fá lengur talað fyrir sig sjálf. Okkur ber skylda til að hrópa eftir réttlæti til handa Bryndísi Klöru, því barnabarn okkar var svipt þeirri rödd sinni. Samfélaginu ber skylda til að hlusta og tryggja að saga Bryndísar gleymist ekki heldur verði vendipunktur í baráttunni gegn ofbeldi. Við hvetjum alla – frá stjórnvöldum til almennings – að grípa til aðgerða: herða löggjöf um ábyrgð foreldra, efla forvarnir og úrræði í skólakerfinu og tryggja að þolendur og börn í vanda fái fullnægjandi vernd og stuðning. Við berum sameiginlega ábyrgð á að byggja upp öruggt samfélag þar sem mannréttindi eru virt og ekkert barn þurfi að óttast um líf sitt heldur geti lifað hér á landi, áhyggjulaust í umhverfi sínu. Ofbeldi gegn börnum verður ekki liðið – ekki nú, ekki síðar, aldrei! Lokaorðin eru foreldra Bryndísar, daginn eftir andlát hennar: „Nú þarf að hafa hátt og tryggja með skipulegum og úthugsuðum hætti, að þessi martröð, missir okkar og líf Bryndísar muni leiða til betri veruleika fyrir íslenskt samfélag! Þessi dýra og óbærilega fórn hennar, skal og verður að bjarga mannslífum.“ Með virðingu og von um réttlátara samfélag, ömmur og afar Bryndísar Klöru Ragnheiður Magnúsdóttir, Halldóra Jónsdóttir, Óskar Þór Karlsson og Eiríkur Böðvarsson. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Stunguárás við Skúlagötu Ofbeldi barna Ofbeldi gegn börnum Mest lesið Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson Skoðun Skoðun Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Sjá meira
Við viljum þakka Dagnýju fyrir samúðarkveðjur hennar og fyrir að stíga fram, sýna hugrekki og standa andspænis þeirri hræðilegu martröð sem mun fylgja fjölskyldu Bryndísar Klöru um ókomna tíð vegna voveiflegs fráfalls hennar. Það krefst mikils hugrekkis af hennar hálfu, sem ömmu gerandans, að segja sína sögu á svo einlægan og opinskáan hátt. Þessi frásögn á rétt á því að heyrast og að baki hverri sögu eru margar hliðar. Umfram allt berum við sem samfélag ábyrgð á að tryggja að umræða leiði til raunverulegra breytinga og bættrar velferðar fyrir öll börn. Dagný á sannarlega skilið lof fyrir sitt framlag til umræðunnar, sem byggt er bæði á persónulegri reynslu hennar og faglegri starfsþekkingu. Réttlæti í hættu Gagnvart okkur snýst þessi harmleikur fyrst og fremst um Bryndísi Klöru, barnabarnið okkar – hún var augasteinninn okkar, elskuð dóttir, systir, frænka og vinkona, með bjarta framtíð og óteljandi möguleika í greipum sér. Bryndís var manneskja með drauma, vonir og áform en var svipt því öllu á hræðilegan hátt af jafnaldra sínum á Menningarnótt í Reykjavíkurborg. Þegar rætt er um þetta mál, má ekki gleymast að ekkert í aðstæðum gerandans breytir þeirri staðreynd að Bryndís Klara var blásaklaus stúlka sem myrt var á ofbeldisfullan hátt. Aðstæður í lífi gerandans eru óviðkomandi arfleifð Bryndísar Klöru og glímunni sem foreldrar hennar þurfa að etja við sökum sársaukans, sorgar og söknuðar sem fylgir því að missa barn og framtíðina með barni sínu. Þegar samfélagið fjallar um slíkan glæp er mikilvægt að greina kerfislæga veikleika, benda á þá og krefjast úrbóta. Engu að síður má það ekki vera á kostnað þeirra sem þjást í kjölfar glæps. Það er röskun á friðhelgi Bryndísar og okkar sem syrgjum hana, að sakhæfur einstaklingur sem tók líf hennar á hrottafenginn hátt og bíður þess að mál hans hljóti meðferð fyrir dómi, fái notið opinberrar rökræðu meðal almennings um hvaða ytri þættir kunni að hafa stuðlað að glæp hans. Þó að mikilvægt sé að fyrirbyggja framtíðarglæpi með umbótum, má slík opinber umræða aldrei verða til þess að draga úr ásýnd ábyrgðar eða réttlátrar meðferðar og útkomu máls. Brotið samfélag Í gegnum lífsreynslu okkar höfum við séð börn takast á við margvíslegar aðstæður. Sum alast upp við öryggi, en önnur búa við skort og óöryggi. Þrátt fyrir slíkar áskoranir hafa flest börn burði til að velja lífsleið sem byggir á virðingu fyrir öðrum. Engar félagslegar aðstæður réttlæta ákvörðun sakhæfs einstaklings, þó á barnaldri sé, að ráðast gegn lífi og heilsu annarra. Þótt umhverfi og uppvöxtur hafi áhrif á einstakling, verður gerandi að gangast við eigin gjörðum. Hugmyndin um að tilteknar aðstæður geri ofbeldi að líklegri afleiðingu, er ekki aðeins röng heldur einnig lítilsvirðing gagnvart þeim sem glímdu við brotna bernsku án þess að hafa beitt aðra ofbeldi. Samfélagið ber óumdeilanlega ábyrgð á því að tryggja að börn í viðkvæmri stöðu fái þau úrræði sem þau þurfa til að komast út úr vítahring skorts og vanrækslu. Því miður blasir sú hryllilega staðreynd við samfélaginu að tímapunktur nauðsynlegra aðgerða er liðinn hjá með skelfilegum afleiðingum. Morð barns á öðru barni er mesta mögulega fórn sem brotið samfélag getur goldið. Réttlæti er hornsteinn Réttlæti þarf að byggjast á því að gerendur sæti ábyrgð, ákvarðanir dómskerfis séu sanngjarnar og í átt að betrun gerenda, og að réttur þolenda sé virtur. Ofbeldisglæpur af þessum toga hefur djúpstæðar samfélagslegar afleiðingar sem ekki má vanmeta. Réttarkerfið verður að tryggja bæði skýrar afleiðingar fyrir þá sem fremja ofbeldi og úrræði fyrir þá sem þjást. Lærdómur samfélags er mikilvægur þáttur í framfylgd réttlætis og þar eru forvarnir grundvallaratriði. Sá þáttur felur í sér aukna menntun um siðferðileg gildi, öflugri stuðning við fjölskyldur í áhættu og tryggingu fyrir því að þolendur hafi greiðan aðgang að sálrænum, lagalegum og félagslegum úrræðum. Réttlæti tryggir þolendum vernd gegn frekari skaða og veitir jafnframt samfélaginu varnir og fyrirbyggjandi aðgerðir gegn áframhaldandi hörmungum. Dýrmæt fórn sem kallar á aðgerðir Réttlæti er ekki fullnægt nema þegar það nær til þeirra sem þjást mest - þau sem ekki fá lengur talað fyrir sig sjálf. Okkur ber skylda til að hrópa eftir réttlæti til handa Bryndísi Klöru, því barnabarn okkar var svipt þeirri rödd sinni. Samfélaginu ber skylda til að hlusta og tryggja að saga Bryndísar gleymist ekki heldur verði vendipunktur í baráttunni gegn ofbeldi. Við hvetjum alla – frá stjórnvöldum til almennings – að grípa til aðgerða: herða löggjöf um ábyrgð foreldra, efla forvarnir og úrræði í skólakerfinu og tryggja að þolendur og börn í vanda fái fullnægjandi vernd og stuðning. Við berum sameiginlega ábyrgð á að byggja upp öruggt samfélag þar sem mannréttindi eru virt og ekkert barn þurfi að óttast um líf sitt heldur geti lifað hér á landi, áhyggjulaust í umhverfi sínu. Ofbeldi gegn börnum verður ekki liðið – ekki nú, ekki síðar, aldrei! Lokaorðin eru foreldra Bryndísar, daginn eftir andlát hennar: „Nú þarf að hafa hátt og tryggja með skipulegum og úthugsuðum hætti, að þessi martröð, missir okkar og líf Bryndísar muni leiða til betri veruleika fyrir íslenskt samfélag! Þessi dýra og óbærilega fórn hennar, skal og verður að bjarga mannslífum.“ Með virðingu og von um réttlátara samfélag, ömmur og afar Bryndísar Klöru Ragnheiður Magnúsdóttir, Halldóra Jónsdóttir, Óskar Þór Karlsson og Eiríkur Böðvarsson.
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun