„Það er heilmikið fyrirtæki að vera manneskja,“ fullyrti Meistari Kjarval Árni Sigurðsson skrifar 27. janúar 2025 19:01 „Hvar sem þú ferð, þar ertu“ er staðhæfing sem kann að hljóma næstum spaugilega í einfaldleika sínum, en geymir þó dýpri sannleika. Sama hversu mikið við reynum að breyta ytri aðstæðum okkar, þá endurspegla þær alltaf innri heim okkar—hugsanir, tilfinningar, ótta og óöryggi. Við verðum fyrst að breyta innri, andlegum veruleika okkar sem mótar síðan ytri aðstæður okkar. Sönn breyting byrjar innan frá. Með því að endurmóta hugarfar okkar, vonir og væntingar með ræktun uppbyggilegs lífsviðhorfs, umbreytum við ekki aðeins okkur sjálfum heldur bætum einnig raunverulegar aðstæður í umhverfi okkar sem er tvöfaldur sigur: Líf okkar batnar bæði að innan og utan. Kjarninn í persónuþróun og sjálfsþroska Þessi hugsun leiðir okkur að kjarnanum í persónuþróun og sjálfsþroska. Oft leitum við hamingjunnar í ytri aðstæðum; nýjum störfum, öðrum samböndum eða auknum efnislegum gæðum. En ef innri heimur okkar breytist ekki, fellur allt aftur í sama farið fyrr eða seinna. Innri þroski felur í sér að horfast í augu við eigin hugsanir og tilfinningar, taka ábyrgð á þeim og leitast við að skilja uppruna þeirra. Að verða fullorðinn felur í sér að taka fulla ábyrgð á því hver við erum, hvernig okkur líður og hvar við erum stödd á lífsgöngunni. Það er kjarni málsins. Þetta getur verið krefjandi ferli sem krefst sjálfsskoðunar og oft stuðnings frá öðrum en hefst með þeirri áhrifaríku ákvörðun að axla fulla ábyrgð á eigin lífi. Áhrif jákvæðs hugarfars Ákvörðun um að axla sjálfsábyrgð er forsendan fyrir aukinni útsjónarsemi, seiglu og sigurgleði. Þetta hefur ekki aðeins áhrif á hvernig við lítum á okkur sjálf, heldur einnig hvernig við bregðumst við umheiminum. Þegar við erum í jafnvægi innra með okkur getum við tekist á við áskoranir og tækifæri daglegs lífs af meiri ró og yfirvegun. Rannsóknir í sálfræði styðja þessa nálgun. Jákvætt hugarfar hefur verið tengt bættri andlegri og líkamlegri heilsu. Með því að rækta jákvæðar tilfinningar eins og þakklæti, samkennd og fyrirgefningu getum við bætt lífsgæði okkar verulega. Stundum er sagt að hatur sé eins og að drekka eitur í þeirri von að óvinur manns geispi golunni. Fyrirgefning er líknin við því. Hún hefur allt að segja fyrir þann sem fyrirgefur og hefur í sjálfu sér ekkert að gera með það sem fyrirgefið er. Þeim sem fyrirgefið er þarf ekki einu sinni að vera kunnugt um það. Fyrirgefningin er í eðli sínu fullkomlega eigingjörn athöfn, því hún sker á tengslin við fortíðina, sem getur verið þungur baggi fyrir marga, og veitir lækningu með því að færa athyglina yfir á möguleika framtíðar. Vonin endurfæðist. Betri tengsl við aðra Auk þess hefur innri breyting á borð við þessa jákvæð áhrif á sambönd okkar við aðra. Þegar við erum sátt við okkur sjálf getum við verið betri vinnufélagar, vinir, foreldrar og fjölskyldumeðlimir. Við getum hlustað af einlægni, sýnt meiri skilning og veitt styrk og stuðning, sem leiðir til dýpri tengsla. Það er mikilvægt að muna að þessi vegferð er einstaklingsbundin og tekur tíma. Aðstæður hvers og eins eru mismunandi. Þar er engin algild mælistika til að fara eftir né nokkrar skyndilausnir eða kraftaverkalyf. Vegferðin er stöðug vinna sem felur í sér að vera meðvitaður um eigið sjálf og taka meðvitaðar ákvarðanir um að vaxa og þroskast. Flestum okkar reynist þetta ærið verkefni út lífið, sem gerir það svo áhugavert, því það hefur svo augljós jákvæð og bein áhrif á velferð okkar. Að takast á við áskoranir lífsins Lífið mun alltaf færa okkur óvæntar áskoranir, en með því að standa traustum fótum á sterkum innri andlegum grunni getum við tekist á við þær með jákvæðu, skapandi og uppbyggilegu hugarfari. Þannig höfum við áhrif á okkar eigið líf og hvetjum aðra til að gera hið sama með því að vera þeim raunsönn fyrirmynd. Með því að búast við því besta frá öðrum sköpum við uppbyggilegar væntingar fyrir þá til að standa undir. Til að byrja þessa vegferð er skynsamlegt að setja sér persónuleg markmið, stunda íhugun og jafnvel skrifa niður hugsanir sínar. Eitt fyrsta verkefnið gæti verið að skrifa niður lista yfir það sem maður er þakklátur fyrir, stórt sem smátt. Smá skref geta haft mikil áhrif til lengri tíma litið. Gott skref er að skilgreina grunngildi sín eða kjörgildi og byggja markmið og stefnu á þeirri lífssýn. Það er ekki bara verkefni fyrir atvinnulífið heldur líka okkur sjálf. Þetta undirstrikar orð Kjarvals: „Það er heilmikið fyrirtæki að vera manneskja.“ Eina vissan er óvissan Í heimi sem er síbreytilegur og oft óútreiknanlegur er það innri styrkur okkar og mótuð sjálfsvitund sem veitir okkur stöðugleika. Með því að einblína á innri þróun getum við haft jákvæð áhrif á ytri heim okkar og þannig skapað betra líf fyrir okkur sjálf og aðra. Fyrst hið innra, svo hið ytra—þessi nálgun er lykillinn að langvarandi vellíðan og velgengni. Þegar við ræktum innra líf okkar af alúð og einlægni speglast það í öllu sem við gerum og þeim tengslum sem við myndum. Það er ferðalag sem er þess virði að hefja, fyrir tvöfaldan sigur í lífinu - bæði að innan og utan. Höfundur er fyrrverandi framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 37 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Sigurðsson Geðheilbrigði Mest lesið Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson Skoðun Skoðun Skoðun Dæmt um form, ekki efni Hörður Arnarson skrifar Skoðun Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Um fundarstjórn forseta Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hjálpartæki – fyrir hverja? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland skrifar Skoðun Í 1.129 daga hefur Alþingi hunsað jaðarsettasta hóp samfélagsins Grímur Atlason skrifar Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson skrifar Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Sjá meira
„Hvar sem þú ferð, þar ertu“ er staðhæfing sem kann að hljóma næstum spaugilega í einfaldleika sínum, en geymir þó dýpri sannleika. Sama hversu mikið við reynum að breyta ytri aðstæðum okkar, þá endurspegla þær alltaf innri heim okkar—hugsanir, tilfinningar, ótta og óöryggi. Við verðum fyrst að breyta innri, andlegum veruleika okkar sem mótar síðan ytri aðstæður okkar. Sönn breyting byrjar innan frá. Með því að endurmóta hugarfar okkar, vonir og væntingar með ræktun uppbyggilegs lífsviðhorfs, umbreytum við ekki aðeins okkur sjálfum heldur bætum einnig raunverulegar aðstæður í umhverfi okkar sem er tvöfaldur sigur: Líf okkar batnar bæði að innan og utan. Kjarninn í persónuþróun og sjálfsþroska Þessi hugsun leiðir okkur að kjarnanum í persónuþróun og sjálfsþroska. Oft leitum við hamingjunnar í ytri aðstæðum; nýjum störfum, öðrum samböndum eða auknum efnislegum gæðum. En ef innri heimur okkar breytist ekki, fellur allt aftur í sama farið fyrr eða seinna. Innri þroski felur í sér að horfast í augu við eigin hugsanir og tilfinningar, taka ábyrgð á þeim og leitast við að skilja uppruna þeirra. Að verða fullorðinn felur í sér að taka fulla ábyrgð á því hver við erum, hvernig okkur líður og hvar við erum stödd á lífsgöngunni. Það er kjarni málsins. Þetta getur verið krefjandi ferli sem krefst sjálfsskoðunar og oft stuðnings frá öðrum en hefst með þeirri áhrifaríku ákvörðun að axla fulla ábyrgð á eigin lífi. Áhrif jákvæðs hugarfars Ákvörðun um að axla sjálfsábyrgð er forsendan fyrir aukinni útsjónarsemi, seiglu og sigurgleði. Þetta hefur ekki aðeins áhrif á hvernig við lítum á okkur sjálf, heldur einnig hvernig við bregðumst við umheiminum. Þegar við erum í jafnvægi innra með okkur getum við tekist á við áskoranir og tækifæri daglegs lífs af meiri ró og yfirvegun. Rannsóknir í sálfræði styðja þessa nálgun. Jákvætt hugarfar hefur verið tengt bættri andlegri og líkamlegri heilsu. Með því að rækta jákvæðar tilfinningar eins og þakklæti, samkennd og fyrirgefningu getum við bætt lífsgæði okkar verulega. Stundum er sagt að hatur sé eins og að drekka eitur í þeirri von að óvinur manns geispi golunni. Fyrirgefning er líknin við því. Hún hefur allt að segja fyrir þann sem fyrirgefur og hefur í sjálfu sér ekkert að gera með það sem fyrirgefið er. Þeim sem fyrirgefið er þarf ekki einu sinni að vera kunnugt um það. Fyrirgefningin er í eðli sínu fullkomlega eigingjörn athöfn, því hún sker á tengslin við fortíðina, sem getur verið þungur baggi fyrir marga, og veitir lækningu með því að færa athyglina yfir á möguleika framtíðar. Vonin endurfæðist. Betri tengsl við aðra Auk þess hefur innri breyting á borð við þessa jákvæð áhrif á sambönd okkar við aðra. Þegar við erum sátt við okkur sjálf getum við verið betri vinnufélagar, vinir, foreldrar og fjölskyldumeðlimir. Við getum hlustað af einlægni, sýnt meiri skilning og veitt styrk og stuðning, sem leiðir til dýpri tengsla. Það er mikilvægt að muna að þessi vegferð er einstaklingsbundin og tekur tíma. Aðstæður hvers og eins eru mismunandi. Þar er engin algild mælistika til að fara eftir né nokkrar skyndilausnir eða kraftaverkalyf. Vegferðin er stöðug vinna sem felur í sér að vera meðvitaður um eigið sjálf og taka meðvitaðar ákvarðanir um að vaxa og þroskast. Flestum okkar reynist þetta ærið verkefni út lífið, sem gerir það svo áhugavert, því það hefur svo augljós jákvæð og bein áhrif á velferð okkar. Að takast á við áskoranir lífsins Lífið mun alltaf færa okkur óvæntar áskoranir, en með því að standa traustum fótum á sterkum innri andlegum grunni getum við tekist á við þær með jákvæðu, skapandi og uppbyggilegu hugarfari. Þannig höfum við áhrif á okkar eigið líf og hvetjum aðra til að gera hið sama með því að vera þeim raunsönn fyrirmynd. Með því að búast við því besta frá öðrum sköpum við uppbyggilegar væntingar fyrir þá til að standa undir. Til að byrja þessa vegferð er skynsamlegt að setja sér persónuleg markmið, stunda íhugun og jafnvel skrifa niður hugsanir sínar. Eitt fyrsta verkefnið gæti verið að skrifa niður lista yfir það sem maður er þakklátur fyrir, stórt sem smátt. Smá skref geta haft mikil áhrif til lengri tíma litið. Gott skref er að skilgreina grunngildi sín eða kjörgildi og byggja markmið og stefnu á þeirri lífssýn. Það er ekki bara verkefni fyrir atvinnulífið heldur líka okkur sjálf. Þetta undirstrikar orð Kjarvals: „Það er heilmikið fyrirtæki að vera manneskja.“ Eina vissan er óvissan Í heimi sem er síbreytilegur og oft óútreiknanlegur er það innri styrkur okkar og mótuð sjálfsvitund sem veitir okkur stöðugleika. Með því að einblína á innri þróun getum við haft jákvæð áhrif á ytri heim okkar og þannig skapað betra líf fyrir okkur sjálf og aðra. Fyrst hið innra, svo hið ytra—þessi nálgun er lykillinn að langvarandi vellíðan og velgengni. Þegar við ræktum innra líf okkar af alúð og einlægni speglast það í öllu sem við gerum og þeim tengslum sem við myndum. Það er ferðalag sem er þess virði að hefja, fyrir tvöfaldan sigur í lífinu - bæði að innan og utan. Höfundur er fyrrverandi framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 37 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds.
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar